{{{Zawgyi/Unicode}}}
သစ်တောပြုန်းတီးမှု အဆုံးသတ်ကြဖို့ တိုင်းပြည်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်က ကုလသမဂ္ဂ ရာသီဥတု ထိပ်သီးညီလာခံမှာ ကတိကဝတ် ပြုလိုက်ကြပါတယ်။ သစ်တောပြုန်းတီးတာဟာ ရာသီဥတု ပြောင်းလဲလာတာရဲ့ အဓိကအကြောင်းတရပ် ဖြစ်တယ်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ပြောကြပါတယ်။ ထွက်လာတဲ့ ကာဘွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက် ဓာတ်ငွေ့တွေကို သစ်ပင်တွေကယူပြီး အောက်ဆီဂျင်ကို ထုတ်ပေးတာမို့ ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုအတွက် သစ်ပင်တွေက အရေးကြီးတာပါ။ ကမ္ဘာ့သစ်တော ၈၅ % ကျော်ကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေက ၂၀၃၀ မှာ သစ်တောပြုန်းတီးမှု အဆုံးသတ်ကြဖို့ ကတိပေးကြတယ်လို့ ယူကေ နိုင်ငံက ပြောပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ အရင်တုန်းကလည်း ကတိတွေ ပြုခဲ့ကြ၊ ချိုးဖျက်ခဲ့ကြတာပါပဲလို့ ကမ္ဘာမြေရဲ့ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး လှုပ်ရှားကြသူတွေကတော့ ဆိုကြပါတယ်။ “၂၀၁၄ တုန်းကလည်း ဒီလို ကတိတွေပြုခဲ့ကြပေမဲ့ အဲဒီကတည်းက သစ်တောပြုန်းတီးမှုက ပိုပြီးတောင် မြန်ဆန်လာသေးတယ်” လို့ Chatham House မူဝါဒ လေ့လာရေး အဖွဲ့ ရဲ့ အကြီးတန်း သုတေသီ Alison Hoare က ပြောပါတယ်။
“အောင်မြင်ဖို့အတွက် လူတိုင်းပါဝင်နိုင်တဲ့ ဖြစ်စဉ်နဲ့ လူနည်းစုနဲ့ နိမ့်ကျသူတွေအတွက် တန်းတူညီမျှစဉ်းစားပေးတဲ့ ဥပဒေမူဘောင် လိုအပ်ပါတယ်။ အစိုးရတွေဟာ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်း၊ စီးပွါးရေး လုပ်ငန်းနဲ့ နေရင်း ဒေသခံလူမျိုးတွေနဲ့အတူ အကောင်အထည်ဖော်၊ ကြီးကြပ်ထိန်းကျောင်းတာ ကို ခံယူအလုပ်လုပ်ဖို့ သဘောတူကြရပါမယ်” လို့ Alison Hoare က ဆိုပါတယ်။
“အဲဒီ ညီလာခံထဲကနေ အပြောင်းအလဲက လာမှာ ဟုတ်ဘူး” လို့ ရာသီဥတုအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ Greta Thunberg က ညီလာခံ ပြင်ပမှာ ထောင်ပေါင်းများစွာသော ဆန္ဒပြနေသူတွေ ကို ပြောပါတယ်။
=========
{{Unicode}}}
သဈတောပွုနျးတီးမှုအဆုံးသတျရေး နိုငျငံတရာကြောျ ကတိကဝတျပွု
သဈတောပွုနျးတီးမှု အဆုံးသတျကွဖို့ တိုငျးပွညျပေါငျး ၁၀၀ ကြောျက ကုလသမဂ်ဂ ရာသီဥတု ထိပျသီးညီလာခံမှာ ကတိကဝတျ ပွုလိုကျကွပါတယျ။ သဈတောပွုနျးတီးတာဟာ ရာသီဥတု ပွောငျးလဲလာတာရဲ့ အဓိကအကွောငျးတရပျ ဖွဈတယျလို့ သိပ်ပံပညာရှငျတှကေ ပွောကွပါတယျ။ထှကျလာတဲ့ ကာဘှနျဒိုငျအောကျဆိုကျ ဓာတျငှေ့တှကေို သဈပငျတှကေယူပွီး အောကျဆီဂငြျကို ထုတျပေးတာမို့ ကမ်ဘာ့ရာသီဥတုအတှကျ သဈပငျတှကေ အရေးကွီးတာပါ။ကမ်ဘာ့သဈတော ၈၅ % ကြောျကို ကိုယျစားပွုတဲ့ ခေါငျးဆောငျတှကေ ၂၀၃၀ မှာ သဈတောပွုနျးတီးမှု အဆုံးသတျကွဖို့ ကတိပေးကွတယျလို့ ယူကေ နိုငျငံက ပွောပါတယျ။
ဒါပမေဲ့ အရငျတုနျးကလညျး ကတိတှေ ပွုခဲ့ကွ၊ ခြိုးဖကြျခဲ့ကွတာပါပဲလို့ ကမ်ဘာမွရေဲ့ သဘာဝ ပတျဝနျးကငြျ ထိနျးသိမျးရေး လှုပျရှားကွသူတှကေတော့ ဆိုကွပါတယျ။ “၂၀၁၄ တုနျးကလညျး ဒီလို ကတိတှပွေုခဲ့ကွပမေဲ့ အဲဒီကတညျးက သဈတောပွုနျးတီးမှုက ပိုပွီးတောငျ မွနျဆနျလာသေးတယျ” လို့ Chatham House မူဝါဒ လေ့လာရေး အဖှဲ့ ရဲ့ အကွီးတနျး သုတသေီ Alison Hoare က ပွောပါတယျ။
“အောငျမွငျဖို့အတှကျ လူတိုငျးပါဝငျနိုငျတဲ့ ဖွဈစဉျနဲ့ လူနညျးစုနဲ့ နိမ့ျကသြူတှအေတှကျ တနျးတူညီမြှစဉျးစားပေးတဲ့ ဥပဒမေူဘောငျ လိုအပျပါတယျ။ အစိုးရတှဟော အရပျဘကျ အဖှဲ့အစညျး၊ စီးပှါးရေး လုပျငနျးနဲ့ နရေငျး ဒသေခံလူမြိုးတှနေဲ့အတူ အကောငျအထညျဖောျ၊ ကွီးကွပျထိနျးကြောငျးတာ ကို ခံယူအလုပျလုပျဖို့ သဘောတူကွရပါမယျ” လို့ Alison Hoare က ဆိုပါတယျ။
“အဲဒီ ညီလာခံထဲကနေ အပွောငျးအလဲက လာမှာ ဟုတျဘူး” လို့ ရာသီဥတုအရေး တကျကွှလှုပျရှားသူ Greta Thunberg က ညီလာခံ ပွငျပမှာ ထောငျပေါငျးမြားစှာသော ဆန်ဒပွနသေူတှေ ကို ပွောပါတယျ။
#COP26 #ClimateChange #VOABurmese
#သဈတောပွုနျးတီးမှု#ဗှီအိုအေ
