လာမယ့္ ၂၀၂၀ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ က်င္းပမယ့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ယွဥ္ၿပိဳင္မယ္လို႔ (၇၄) ႏွစ္ျပည့္ ေမြးေန႔ပြဲမွာ NLD ပါတီက ေၾကညာပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပခ်ိန္မွာ ေဒၚစုဟာ (၇၅) နွစ္ေက်ာ္ေနပါၿပီ။ ၂၀၂၀ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ Joe Biden က (၇၇) နွစ္၊ Bernie Sanders က (၇၉) ႏွစ္၊ သမၼတ Trump က (၇၄) ႏွစ္ ရိွၾကမွာမို႔ (၇၀) ေက်ာ္ေတြ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတာ မဆန္းပါဘူး။ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ေဒၚစုဟာ မေလးရွားက ‘မဟာသီရာမိုဟာမက္’ လို (၉၃) ႏွစ္အထိ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရင္လည္း ဝင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အသက္ႀကီးတဲ့ အေမရိကန္သမၼတေတြဟာ အသက္ငယ္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္သူ ပညာတတ္ေတြနဲ႔ ဝိုင္းရံၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကတာမို႔ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ၾကပါတယ္။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာေတာ့ ေဒၚစုကို ဝိုင္းရံတဲ့ ကၽြမ္းက်င္သူအဖြဲ႔နဲ႔ ဆက္ခံမယ့္ပုဂၢိဳလ္ေတြ မေတြ႔ရေသးတာကို စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ (၉၁) ပါတီ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေပမယ့္ အႏိုင္ရပါတီက (၁၁) ခုသာ ရိွပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ NLD က ကိုယ္စားလွယ္ (၂၅၅) ဦိး၊ က်န္ပါတီေတြက (၆၈) ဦး ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ႏုိင္ပါတယ္။ အာဏာရႀကံ့ဖြံ႔ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ (၃၀) သာ တင္ေျမွာက္ႏုိင္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မွာလည္း NLD က (၁၃၅) ဦးနဲ႔ အျပတ္အသတ္ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ လာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ NLD နဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္္မယ့္ အင္အားသစ္ေတြကို ေတြ႔ျမင္ရမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္စာရင္းအရ တည္ဆဲႏုိင္ငံေရးပါတီိ (၉၅) ပါတီရိွၿပီး၊ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ပါတီက (၁၁၅) ခု ရိွပါတယ္။ ပါတီေတြမ်ားလာလို႔ မဲဆႏၵရွင္အတြက္ ေရြးစရာလည္း တိုးပြားလာတဲ့အတြက္ NLD ပါတီ အျပတ္အသတ္ႏုိင္ဖို႔ အလားအလာနည္းေနတယ္လို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။ NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ သတင္းမီဒီယာ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားလာၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဆည္းကပ္မႈလုပ္တာဟာ တိုင္းရင္းသားေထာက္ခံမႈကို က်ဆင္းေစပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ ‘မဘသ’ တျဖစ္လဲ ဗုဒၶဓမၼ ပရဟိတအသင္းကလည္း NLD ဆန္႔က်င္ေရး လႈံေဆာ္လာဖြယ္ ရိွပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ရခိုင္အေရး ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ အမ်ားႀကီးလိုပါေသးတယ္။ အာဏာရပါတီ NLD မဲႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲလာၿပီလို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။
ကခ်င္၊ ကယား၊ ခ်င္းနဲ႔ မြန္ျပည္နယ္ေတြမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရုပ္ထု တည္ေဆာက္တာကို ေဒသခံေတြက ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပၾကပါတယ္။ မြန္ျပည္နယ္ ေခ်ာင္းဆံုဟာ NLD အၿမဲတမ္း အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ မဲဆႏၵနယ္ေျမ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တံတားသစ္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတံတားလို႔ အမည္ေပးတာကို ေဒသခံေတြက ကန္႔ကြက္ၾကပါတယ္။ ၂၀၁၇ ဧၿပီလမွာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေတာ့ NLD ကို မဲမေပးေတာ့တဲ့အတြက္ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ အႏိုင္ရသြားပါတယ္။ ေဒသခံပါတီကိုေရာ၊ NLD ပါတီကိုေရာ ေခ်ာင္းဆံုက သပိတ္ေမွာက္လိုက္တဲ့သေဘာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီနဲ႔ မြန္အမ်ဳိးသားပါတီ ပူးေပါင္းၿပီး မြန္ပါတီသစ္ကို တည္ေထာင္ပါတယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ သံုးပါတီ ပူးေပါင္းလိုက္ၿပီး၊ ကရင္ျပည္နယ္မွာ သံုးပါတီ၊ ကယားျပည္နယ္မွာ (၂) ပါတီ ပူးေပါင္းႏုိင္ၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
ရွစ္ေလးလံုးမ်ဳိးဆက္ေတြ တည္ေထာင္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔ပါတီကို တတိယအင္အားစုအျဖစ္ သံုးသပ္တာမ်ဳိးလည္း ရိွပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရေရႊမန္းကလည္း ျပည္ေထာင္စုေကာင္းက်ဳိးေဆာင္ပါတီိကို တည္ေထာင္ပါတယ္။ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီနဲ႔ လံုးဝကင္းရွင္းၿပီး၊ ကိုယ့္လမ္းကိုယ္သြားႏိုင္ေအာင္ တည္ေထာင္တာလို႔ ဆိုိပါတယ္။ စစ္တပ္ရဲ ႔ ေရွ ႔ေနခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးေမာင္၊ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လြန္းေမာင္နဲ႔ ရာထူးဝန္အဖြဲ႔ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္သူတုိ႔ကလည္း ႏုိင္ငံေရးပါတီ တည္ေထာင္ၿပီး၊ ‘အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ’လို႔ အမည္ေပးထားပါတယ္။ ထမင္းဆိုင္ဖြင့္ၿပီး ကိုယ္တုိင္စားပြဲထိုးလုပ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လြန္းေမာင္ရဲ ႔ ရိုးသားမႈကို လူႀကိဳက္မ်ားၾကပါတယ္။ အၿငိမ္းစားဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီက ခြဲထြက္တဲ့ စစ္ဗိုလ္ေဟာင္းေတြ တိုးပြားလာတာဟာ ထင္ရွားတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာတာနဲ႔ အာဏာရအစုိးရဟာ အျခားကိစၥေတြကို အခ်ိန္သိပ္မေပးႏိုင္ေတာ့တဲ့ အစဥ္အလာ ရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပႆနာနဲ႔ (၂၁) ရာစု ပင္လံုညီလာခံဟာ လိပ္ခဲတည္းလည္း ဆက္ျဖစ္ေနမယ့္ အလားအလာ ရိွတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ဘယ္လိုျဖစ္မယ္ဆိုတာ ခန္႔မွန္းဖို႔ ေဝးပါေသးတယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ (၃၃၀) ရိွတဲ့အနက္ ရွမ္းျပည္နယ္က ပန္ဆန္း၊ နားဖန္း၊ ပန္ဝိုင္၊ မိုင္းေမာ၊ မိုင္းရွဴး၊ ေက်းသီးနဲ႔ မိုင္းလားတို႔ အပါအဝင္ ၿမိဳ ႔နယ္ (၁၇) နယ္မွာ ၂၀၁၅ က ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။
ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ (၁၁) ၿမိဳ ႔နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္မွာ (၇) ၿမိဳ ႔နယ္၊ ပဲခူးတုိင္းမွာ (၂) ၿမိဳ ႔နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္မွာ (၁) ၿမိဳ ႔နယ္ ၂၀၁၅ က ေရြးေကာက္ပြဲ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မဲဆႏၵနယ္ (၃၃၀) မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ မလုပ္ႏိုင္တာက (၃၈) နယ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲဆႏၵရွင္စာရင္းအၾကမ္းကို လာမယ့္ စက္တင္ဘာလကုန္မွာ အၿပီးေကာက္ယူဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ေၾကညာထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တိုက္ပြဲျဖစ္ရာေဒသ၊ စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္း၊ ေရႊ ႔ေျပာင္းလုပ္သား စတာေတြကို စာရင္းေကာက္ယူႏိုင္မလားဆိုတာေတာ့ မသိရေသးပါ။