ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲ့ေရးဆိုတာအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားအၾကား အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ ခ်က္ ကြာျခားေနတာက သမၼတ ေဒၚနယ္လ္ဒ္ ထရမ့္ပ္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ Kim Jong-Un တို႔ရဲ႕ ေမလမွာလုပ္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ထိပ္သီးစည္းေဝးပြဲ အတိမ္းအေစာင္း ျဖစ္သြားႏုိင္ေျခရွိတယ္လုိ႔ ေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။ Christy Lee ရဲ႕ သတင္းလႊာကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ေျပာျပပါမယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ Kim Jong-Un က ထိပ္သီးစည္းေဝးဖုိ႔ ကမ္းလွမ္းတာကို သမၼတ ေဒၚနယ္လ္ဒ္ ထရမ့္ပ္က ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္မွာ လက္ခံခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကမ္းလွမ္းခ်က္ကို Kim Jong-Un နဲ႕ ျပံဳယမ္းမွာေတြ႔ခဲ့တဲ့ ေတာင္ကုိရီးယား သံတမန္ေတြက သမၼတထရမ့္ပ္ကို ေျပာျပခဲ့တာပါ။
“ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ စစ္ေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈကို ဖယ္ရွားေပးမယ္၊ Kim အစိုးရရဲ႕လံုျခံဳေရးကို အာမခံမယ္ဆိုရင္ ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္မွာ ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲ့ေရး ခိုင္မာတဲ့သႏၷိ႒ာန္ကို ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က ရွင္းလင္းစြာ အတည္ျပဳပါ တယ္” လို႔ ေတာင္ကုိရီးယား အမ်ဳိးသားလံုျခံဳေရးအႀကီးအကဲ Chung Eui-yong က ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ေမလမွာလုပ္ဖို႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ထိပ္သီးအစည္းအေဝး အလားအလာဟာ ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲ့ျခင္းဆိုတာကို ဘယ္လို အဓိပၸါယ္ဖြင့္တယ္ဆုိတဲ့အေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။ Merriam-Webster အဘိဓာန္မွာေတာ့ “တေနရာရာက ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္မ်ားကို ဖယ္ရွားျခင္း သို႔မဟုတ္ တေနရာရာတြင္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ အသံုးျပဳျခင္းကို တားျမစ္ျခင္း” လို႔ ဖြင့္ဆို ထားပါတယ္။ အခုျဖစ္ရပ္မွာေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားပါပဲ။
ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲ့ေရးဆိုတာကို အရင္က ေျမာက္ကိုရီးယား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ထားတာက ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြလို႔ သူတို႔ယူဆတာေတြ ကို ဖယ္ရွားပစ္တာပါ။ အဲဒီထဲမွာ ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္မွာ အေမရိကန္က ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ထီးလိုမိုးၿပီး ကာကြယ္ေပးထားတာ၊ အေမရိကန္-ေတာင္ကိုရီးယား စစ္ဘက္မဟာမိတ္ျပဳထားတာ။ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ အေမရိကန္တပ္ေတြခ်ထားတာေတြ ပါဝင္ တယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြကေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္အစီအစဥ္ကို လံုးဝ ဖ်က္သိမ္းပစ္ေရးပါ။
ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲ့ေရးကိစၥဟာ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးမွာ Kim Jong-Un ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့ကိစၥျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ သမၼတထရမ့္ပ္ ေမွ်ာ္လင့္မထားသင့္ေၾကာင္း ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ အရင္ကေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါဝင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန တာဝန္ရွိသူေဟာင္း Evans Revere ကေျပာပါတယ္။
“သိပ္ကို႐ႈပ္ေထြးတဲ့ အေျခအေနတခုဟာ အမ်ားႀကီး ပိုၿပီး႐ႈပ္ေထြးလာပါတယ္။ အဓိကအေၾကာင္းကေတာ့ ေျမာက္ကုိရီး ယားေခါင္းေဆာင္က ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲ့ေရးကိစၥ ေဆြးေႏြးဖိုု႔ စိတ္ဝင္စားတယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံအခ်က္ ဒါမွမဟုတ္ ယူဆခ်က္နဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ လက္ခံခဲ့တာေၾကာင့္ပါ။ ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲဲ့ေရး ေဆြးေႏြးဖို႔ Kim က တကယ္တမ္း စိတ္ဝင္စားတယ္ဆိုတဲ့ ဘယ္လို အေထာက္အထားမ်ဳိးမွ က်ေနာ္မေတြ႔ရပါဘူး။”
ေျမာက္ကိုရီးယားအေနနဲ႔က သူ႔ရဲ႕ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ ရပ္ဆိုင္းေရးေပၚ အာ႐ံုစိုက္ေနၾကတာကေန လမ္းေၾကာင္းလႊဲၿပီး သူတို႔အစိုးရအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈလုိ႔ ယူဆတာေတြကို အေမရိကန္က ဖယ္ရွားေပးမွ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ကို စြန္႔လႊတ္မယ္ ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ဳိးခ်ဖို႔ ႀကိဳးစားဖြယ္ရွိတယ္လုိ႔ ေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယားကေန တပ္ဖြဲ႔ေတြ ႐ုပ္သိမ္းေရးကိစၥဟာ အေမရိကန္အတြက္ လက္ခံႏုိင္ဖြယ္ရာမရွိဘူးလို႔ အတၱလန္တိတ္ေကာင္စီက အႀကီးတန္းသုေတသီ Robert Manning ကေျပာပါတယ္။
ထိပ္သီးစည္းေဝးပြဲရဲ႕ ရလဒ္ေတြအေပၚ ထရမ့္ပ္နဲ႔ Kim အၾကား အျမင္မတူၾကဘူးဆိုရင္ သံတမန္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ တိုးတက္ေရးမွာ ဆိုးဆိုးရြားရြား ထိခိုက္လိမ့္မယ္လို႔ Revere က ယူဆပါတယ္။
“သံတမန္ေရးမွာ သတ္မွတ္ခ်က္တခုရွိပါတယ္။ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းကေန ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ရလဒ္ကို ကိုယ္တိုင္က နားလည္သလို တဘက္ကလည္း နားလည္ၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဘက္လံုးက လိုခ်င္တဲ့ရလဒ္အေပၚ သေဘာတူတယ္ဆိုမွသာ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးလုပ္ဖုိ႔ သေဘာတူရမယ္ဆုိတာပါ။”
ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲ့ေရးအေပၚ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးမွာ အျငင္းပြားလာႏုိင္ေျခကေန သံတမန္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ ပ်က္သြားၿပီး အေမရိကန္က စစ္ေရးအရလုပ္ေဆာင္ဖို႔ အလားအလာ တိုးလာႏုိင္ေျခရွိတယ္လုိ႔ Manning က သတိေပးပါတယ္။
သံတမန္ေရး မေအာင္ျမင္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ စစ္ေရးနဲ႔လုပ္ဖို႔ အေမရိကန္မွာေတာင္းဆိုတာေတြ အရွိန္ပိုရလာႏုိင္ၿပီး သံတမန္ေရး အသံ တိမ္ျမဳပ္သြားပါလိမ့္မယ္လုိ႔ ေရတပ္ေရးရာ ေလ့လာသံုးသပ္ေရးဌာနက ႏုိင္ငံတကာေရးရာအုပ္စုရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ Ken Gause ကလည္း ေျပာပါတယ္။
