ဒီတပတ္ English American Style Idioms က႑မွာ မ်က္ေမွာက္သတင္းေလာကမွာ သုံးႏႈန္းေနတဲ့ အီဒီယံအသုံးတခ်ဳိ ႔ျဖစ္တဲ့ Call the shots, Count someone out နဲ႔ Put on ice တုိ႔ကုိ တင္ျပထားပါတယ္။
(၁) Call the shots
Call (ေခၚတာ)၊ the shots က အဓိပၸါယ္အမ်ဳိိးမ်ဳိးရွိိေပမယ့္ ဒီေနရာမွာ ပစ္ခတ္တယ္လို႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ Shoot ဆိုတဲ့ ႀကိယာရဲ ႔နာမ္ (Noun) အျဖစ္ အသံုးျပဳထားတာျဖစ္ၿပီး Shot က ပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စကားစုတစုလံုးရဲ ႔ လံုးေကာက္အဓိပၸါယ္က ပစ္ခတ္ဖို႔အတြက္ ေခၚေပးတာ၊ ေအာ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအီဒီယံအသံုးအႏႈန္း ဆင္းသက္လာတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔အယူအဆအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတဲ့အနက္ တခုကေတာ့ ေရွးၿဗိတိသွ်သေဘၤာေတြေခတ္က ရန္သူကို ပစ္ခတ္ရာမွာ ကုန္းပတ္ေပၚမွာရွိတဲ့ တာဝန္က်အရာရွိက ဘယ္ေနရာကိုခ်ိန္ၿပီး ပစ္ရမယ္ဆိုတာကို ေအာက္မွာရိွတဲ့ ေသနတ္ပစ္သမားေတြကို အမိန္႔ေပးရာကေန ဆင္းသက္လာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအသံုးရဲ ႔ အီဒီယံအဓိပၸါယ္က အဆံုးအျဖတ္ေပးတဲ့ေနရာမွာ ရွိေနတာ၊ အေရးႀကီးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္္တာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ေနရာမွာ ရွိေနတာ၊ က်မတုိ႔ေခတ္စကားအရဆိုရင္ေတာ့ လိုအပ္သည္မ်ားကို ညႊန္းၾကားသည့္ေနရာမွာ ရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဘန္းစကားအရဆိုရင္ေတာ့ သူက ဗိုလ္ပဲေပါ့။
ဒီအသံုးကို အေမရိကန္အေနာက္ဘက္ျခမ္းရွိ casino ေတြေျကာင့္နာမည္ႀကီးတဲ့ Las Vegas ၿမိဳ့ရွိရာ Nevada ျပည္နယ္မွာ မႏွစ္က က်င္းပခဲ့တဲ့ သက္တမ္းဝက္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အနဳိင္ရခဲ့ျပီး ဒီႏွစ္January လက စ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တဲ့ ျပည္နယ္ရဲ့ အထက္နဲ႔ေအာက္ လႊတ္ေေတာ္ႏွစ္ရပ္ေပါင္းမွာ အမတ္ (၆၃) ဦး ရွိိရာမွာ အမ်ိဳးသမီးအမတ္အေရအတြက္က တဝက္ေက်ာ္ၿပီး (၃၃) ဦးရွိတဲ့အတြက္ ဒီျပည္နယ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြက အဓိက လုိအပ္သည္မ်ားကုိ ဦးေဆာင္ၿပီး၊ အဆုံးအျဖတ္ေတြေပးေနတယ္လုိ့ Washington Post သတင္းစာျကီးကေရွ့စာမ်က္ႏွာမွာ “Where women call the shots” ဆုိတဲ့ ေခါင္းႀကီးနဲ႔ ေရးသားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ
Mr. Green is the owner of the company, so he “calls the shots.”
Mr. Green က က်ေနာ္တို႔ကုမၸဏီရဲ့ ပုိင္ရွင္ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူက အဓိကလုိအပ္သည္မ်ားကုိ ညႊန္ၾကားသူ ျဖစ္တယ္။
(၂) Count someone out
Count (ေရတြက္တာ) someone (တဦးတေယာက္) out (အျပင္ဘက္) ျဖစ္ျပီး ၊ စကားစုတခုလုံးရဲ့ တုိက္ရုိက္အဓိပၸါယ္က လူတဦးကုိအျပင္ထားေရတြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသုံးရဲ ့သြယ္ဝိုိက္တဲ့ Idiom အဓိပၸါယ္က လူတဦးကုိ ထည့္မတြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ Count me out ဆုိရင္ က်မကုိ ထည့္မတြက္နဲ့၊ က်မေတာ့ အဲဒီထဲမပါဘူးလို႔ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္း ေတာ့တခုခုလုပ္ဖုိ့ျငင္းတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသုံးကုိ P5 plus 1 ျဖစ္တဲ့ လုံျခံဳေရးေကာင္စီ အျမဲတန္းအဖြဲ႔၀င္ (၅) ႏုိင္ငံအျပင္ ၈်ာမဏီ ၊ ဥေရာပသမဂၢ နဲ႔ အီရန္ၾကား ၂၀၁၅ ခု က သေဘာတူခဲ့တဲ့ အီရန္Nuclear လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးစာခ်ဳပ္ကုိ အီရန္ဖက္က လုိက္နာတာတာ ေလွ်ာ့မယ္လုိ့ေျပာခဲ့လုိ ့ အေမရိကန္သမၼတ Donald Trump က အီရန္အေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ့မွုေတြတုိးခ်ဲ ႔ၿပီး၊ စစ္ေရးအရ ၿခိမ္းေျခာက္မွုေတြလုပ္ခဲ့ရာမွာ၊ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြက အီရန္နဲ႔ စစ္ျဖစ္ရင္ေတာ့တို႔ ဝင္မပါဘူးလုိ့ ေျပာခဲ့တဲ့အတြက္ The New York Times သတင္းစာႀကီးက “War With Iran? Count Us Out, Europe Says” ဆုိတဲ့ ေခါင္းႀကီးနဲ႔ ေရးသားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ
Please “count me out” for the party this Sunday. I have other plans.
ဒီတနဂၤေႏြေန႔ပါတီကုိ က်ေနာ္လာႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး ၊ က်ေနာ္ တျခားလုပ္စရာအစီအစဥ္ေတြ ရွိေနလုိ ့ပါ။
(၃) Put on ice
Put on (အေပၚမွာတင္ထားတာ)၊ ice က (ေရခဲ) ျဖစ္ၿပီး စကားစုတခုလံုးရဲ ႔ လံုးေကာက္အဓိပၸါယ္က ေရခဲေပၚမွာတင္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အီဒီယံသြယ္ဝိုက္အဓိပၸါယ္ကလည္း ရွင္းပါတယ္။ တခုခုေအးသြားေအာင္ ေရခဲေပၚတင္ထားရသလုိ၊ ကိစၥတခုခုကုိ ဆက္မလုပ္ဘဲ ဆုိင္းထားတာ၊ ခပ္ေအးေအး ခပ္ခြါခြါမွာထားတာကုိ ဆုိလုိပါတယ္။ ဒီအသုံးကုိ အေမရိကန္နဲ႔ တရုတ္ၾကား ႏွစ္ႏုိင္ငံ သြင္းကုန္ေတြအေပၚ အျပန္အလွန္အခြန္ေတြ တုိးေကာက္မွႈအျပင္ သမၼတ Trump က တရုတ္ရဲ ႔ Huawei တယ္လီဖုန္း Company ႀကီးကို အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ က အဆင့္ျမင့္နည္းပညာပစၥည္းေတြ ေရာင္းခ်ခြင့္ေတြအေပၚ ကန့္သတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္လုိက္တာေၾကာင့္၊ တရုတ္က အေမရိကန္နဲ ့ ကုန္သြယ္ေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္မက်င္းပေတာ့ဘဲ ဆုိင္းထားလုိက္တဲ့အတြက္ CBS News ရုပ္သံလြွင့္က “China puts trade talks with U.S. on ice” ဆုိတဲ့ေခါင္းႀကီးနဲ႔ ေရးသားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ
Peace talks between the army and the ethnic armed groups have been “put on ice” because of recent clashes.
မၾကာေသးမီက တုိက္ခိုက္မွုေတြေၾကာင့္ စစ္တပ္နဲ႔ တုိင္းရင္းလက္နက္ကုိင္အုပ္စုေတြၾကား ၿငိမ္ခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ ဆုိင္းထားျခင္းခံေနရတယ္။