ဒီတပတ္ English Learning: American Idioms and Expressions က႑မွာ ေခၚတယ္လုိ့အဓိပၸါယ္တဲ့ (Call) ကုိအေျခခံတဲ့ အီဒီီယံအသံုးအႏႈန္းမ်ားျဖစ္တဲ့ Call a Spade a Spade, Wake-up Call နဲ႔ At Someone’s Beck and Call တို႔ကို တင္ျပထားပါတယ္။
(၁) Call a Spade a Spade
Call (ေခၚတာ)၊ a (တစ္ခု)၊ spade က အဓိပၸါယ္အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိေပမယ့္ ဒီေနရာမွာ ေဂၚျပားလို႔ အဓိပၸယ္ရပါတယ္။ A spade ကေတာ့ ေဂၚျပားတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီစကားစုရဲ ႔ တုိက္ရိုက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ေဂၚျပားကို ေဂၚျပားလို႔ေခၚဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသံုးကေရွးဂရိပုံျပင္ကေနဆင္းသက္လာျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ အဂၤလိပ္စာေရးဆရာေတြ အသံုးျပဳလာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဂၚျပားကို ေဂၚျပားရယ္လို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေခၚဖို႔ ေျပာထားတာမုိ႔ အီဒီယံသြယ္ဝိုက္အဓိပၸါယ္ကလည္းရွင္းပါတယ္။ အရွိကိုအရွိအတိုင္းေျပာဖို႔၊ ေခၚဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တခါတရံ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအၾကား အရွိကိုအရွိအတုိင္း ဘြင္းဘြင္းေျပာမိရင္ ရိုင္းရာက်မွာစုိးလုိ့၊ အားနာလုိိ့၊ သူမ်ားမႀကိဳက္မွာစုိးလို႔၊ စိတ္ဆုိးမွာစိုးလို႔ နားၾကားေကာင္းေအာင္ ၾကည့္ေျပာရတဲ့အခါေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔အသံုးအႏႈန္းက်ေတာ့ တည့္တည့္ေျပာရင္ ရင့္သီးရာေရာက္ေတာ့ စကားလွလွသံုးၿပီး ေျပာရတဲ့အခါေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အသံုးမက်တဲ့ လူတစ္ဦးကို အသံုးမက်ဘူးရယ္လို႔ တည့္တည့္ေျပာရင္ အေျပာခံရတဲ့လူက၊ အေတာ္ေလးေအာင့္သက္သက္ျဖစ္မွာမလြဲပါဘူး။
ဥပမာ
Let me call a spade a spade. You are hopeless in everything you do!
ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ အရွိကိုအရွိအတိုင္း ေျပာပါရေစ။ ခင္ဗ်ားကဘယ္ေနရာမွာမွ သံုးမရတဲ့လူျဖစ္တယ္။
(၂) Wake-up Call
Wake-up (အိပ္ယာကႏဳွိးတာ)၊ call ကဒီေနရာမွာ(တယ္လီဖုံးေခၚတာ) ျဖစ္ျပီး၊ ဒီစကားစုရဲ ႔ တုိက္ရိုက္အဓိပၸါယ္က အိပ္ယာကႏဳွိးဘုိ့တယ္လီဖုံးေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသံုးကေတာ့ ဟိုတယ္ေတြမွာ တညး္တဲ့အခါ မနက္ေစာေစာ ကိုယ့္ကိုႏိွဳးဘုိ့လိုတယ္ဆိုရင္ ဟုိတယ္ေကာင္တာမွာ တာဝန္က်ေနတဲ့ ဝန္ထမ္းကို ဘယ္အခ်ိန္မွာကုိယ့္အခန္းကုိတယ္လီဖုန္းဆက္ၿပီး ႏိွဳးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံတဲ့ဓေလ့ကေန ဆင္းသက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သြယ္ဝိုက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့ အေျခအေနတစ္ခုခုႏွင့္ပတ္သက္လို႔ ဒီအတိုင္းၾကည့္ေနလို႔ေတာ့မျဖစ္ေခ်ဘူး၊ တစ္ခုခုလုပ္မွ ျဖစ္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ အသိတရားဝင္ေစတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကိုဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းေတာ့အေျခအေနဟာမဟန္ေတာ့ဘူးဆုိတာကုိမ်က္စိပြင့္၊ နားပြင့္ျဖစ္လာတာ၊ ဥပကၡာျပဳထားလုိ့မရေတာ့ဘူး ဆုိတာကုိသတိေပးရာေရာက္ေစတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကို ဆိုပါတယ္။
ဥပမာ
It was a wake-up call for Tom to stop smoking when his brother died of lung cancer.
သူ႔ညီအဆုတ္ကင္ဆာနဲ႔ ဆံုးသြားေတာ့ Tom အေနနဲ႔ သူေဆးလိပ္မျဖတ္ရင္ မျဖစ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ အသိတရား ၀င္လာတယ္။
(၃) At Someone’s Beck and Call
At (ေနရာကို ရည္ညႊန္းတဲ့ ဝိဘတ္ - preposition)၊ someone’s (လူတဦးတေယာက္ရဲ ႔)၊ beck (ေခါင္းညိတ္ေခၚတာ၊ လက္ရပ္ေခၚတာ)၊ and (ႏွင့္)၊ call (ေခၚတာ) ဆိုေတာ့ ဒီစကားစုရဲ ႔ တုိက္ရိုက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ့လက္ရပ္ေခၚတာ၊ ေခါင္းညိတ္ေခၚတာ ကုိခံေနရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသံုးရဲ ႔ အီဒီယံအဓိပၸါယ္ကလည္း သိပ္မကြာလွပါဘူး။ အေခၚခံရဖို႔၊ အခုိင္းခံရဖို႔ အၿမဲအဆင္သင့္ ေစာင့္ေနတာကို ဆိုလိုပါတယ္။ ျမန္မာဘန္းစကားမွာဆိုရင္ေတာ့ လူတစ္ဦးအေနႏွင့္ ထိုင္ဆိုထိုင္၊ ထဆိုထ အခိုင္းခံေနရတဲ့ အေနအထားမ်ုိးကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ လူတစ္ဦးရဲ ႔ ခိုင္းဖတ္ျဖစ္တာမ်ိဳး၊ ခိုင္းလို႔ေကာင္းတဲ့လူမ်ဳိး၊ ခိုင္းလိုက္ရင္ အၿမဲအဆင္သင့္ျဖစ္ေနတာမ်ုိး၊ ေစလိုရာေစဆိုတဲ့လူမ်ဳိးလုိ့ဆုိႏုိင္ပါတယ္။
ဥပမာ
The poor guy was at the beck and call of that pretty girl!
သနားစရာေကာင္းတဲ့ လူပါပဲ။ ဟိုမိန္းမေခ်ာေလးရဲ ႔ ခုိင္းဖတ္ျဖစ္ေနတယ္။
