နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ရဲ့ ရှေ့လထဲ တရုတ်နိုင်ငံ ခရီးစဉ်အတွင်း ၂ နိုင်ငံကြား စီးပွားရေး ကိစ္စတွေကို ဆွေးနွေးဖြစ်မယ်လို့ မျှော်လင့်နေချိန်မှာပဲ အရပ်သား အစိုးရလက်ထက် နိုင်ငံတကာနဲ့ ဆက်စပ် လုပ်ကိုင်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေမှာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိဖို့၊ ဒေသခံတွေ အကျိုးစီးပွားကို ရှေ့ရှုဖို့ တိုက်တွန်းမှုတွေလည်း ထွက်ပေါ်နေပါတယ်။ အရင်စစ်အစိုးရတွေ လက်ထက်မှာ လုပ်ခဲ့တဲ့ စီမံကိန်းတွေလို ပြဿနာမျိုးတွေ မကြုံရအောင် အစိုးရအနေနဲ့ မူဝါဒတွေကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖြစ်အောင်လုပ်ဖို့ လိုတယ်လို့လည်း စီးပွားရေးပညာရှင်တွေနဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေက လိုလားနေကြတာပါ။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ဆက်သွယ်စုံစမ်းထားတဲ့ မဆုမွန် ကပြောပြပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
သမ္မတဦးထင်ကျော်ရဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ ခရီးစဉ်အတွင်းမှာလည်း တရုတ်နိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံတွင်း နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေနဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေ ရှိခဲ့သလို မကြာခင်ကျင်းပမယ့် တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ One Belt and One Road OBOR Forum နိုင်ငံတကာညီလာခံကိုလည်း နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်မှာဖြစ်ပြီး တရုတ်-မြန်မာနှစ်နိုင်ငံကြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဆွေးနွေးနိုင်ခြေလည်းရှိပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းကလည်း နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံနဲ့ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ China International Trust and Investment Company (CITIC) Groupရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌနဲ့တွေ့ဆုံပြီး ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုံ ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းနဲ့ပတ်သက်လို့ ဆက်လက်အကောင်ထည်ဖော်ဖို့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါသေးတယ်။
အခုလို တရုတ်နိုင်ငံဘက်က ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေဟာ အမှန်တကယ် ဒေသခံပြည်သူတွေ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းဖန်တီးနိုင်တာ၊ အကျိုးစီးပွားရစေမယ့်စီမံကိန်းမျိုးတွေဖြစ်မယ်ဆိုရင်တော့ ကြိုဆိုရမှာဖြစ်ပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိတဲ့ စီမံကိန်းတွေ ဖြစ်ဖို့ အရေးကြီးဆုံးဖြစ်တယ် ဆိုတာကို ရခိုင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးဖေသန်းကပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ရခိုင်ဒေသခံတွေကလည်း တရုတ်ပြည်နဲ့ဆက်ဆံပြီးတော့ ကိုယ့်ဒေသ ဖွံံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို လိုလားပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သိတဲ့အတိုင်းပဲလေ ရခိုင်ဒေသက ဆင်းရဲတဲ့ဒေသဆိုတော့ ဒီလိုများဖြစ်လာရင် ကျနော်တို့ဒေသအတွက် ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းတွေများ အထောက်အကူတွေများ ရှိလာမလားဆိုတဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ခက်တာက ကျနော်တို့ ဒေသရဲ့ အကောက်အခွန်တွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ဖြစ်ဖြစ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ အကျိုးအမြတ်တွေပဲဖြစ်ဖြစ် ကျနော်တို့ ဒေသခံတွေ မခံစားရသေးဘူးပေါ့။ အဲ့လိုခံစားရမယ်ဆိုတာကလည်း ဥပဒေမှာ ဖွဲ့စည်းပုံမှာ ပြဌာန်းတာမရှိတော့ ဒီကိစ္စဟာ ကျနော်တို့ဒေသအတွက် တခါတခါ အသုံးချခံသလို ဖြစ်သွားတာပေါ့။
ဥပမာ မြစ်ဆုံကိစ္စနဲ့များ ကျနော်တို့နှစ်သိမ့်တဲ့အနေနဲ့ ကျနော်တို့ ရခိုင်ဒေသကို အဲ့လိုလုပ်ပေးသလားဆိုတဲ့ ပြောဆိုနေကြတာရှိတာပေါ့။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကျနော်တို့ဒေသကို လုပ်တာကို ကြိုဆိုတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျနော်တို့ဒေသရဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေ အကျိုးအမြတ်တွေ အလုပ်သမားတွေ အလုပ်ရနိုင်ရေးကအစ ဒေသကို မထိခိုက်ပဲနဲ့ ဖံ့ွဖြိုးရေး လုပ်နိုင်ဖို့ကအစ ကျနော်တို့ အဲ့တာကိုမျှော်လင့်တယ်။ ပြီးတော့ ရလာတဲ့ အကောက်အခွန် အခွန်အခတွေကိုလည်း ကျနော်တို့ပြည်နယ်အတွက် ရနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်တယ်။ အဲ့လိုဖြစ်မယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ ဒေသခံတွေရော ပါတီပိုင်းအနေနဲ့ရော ကန့်ကွက်စရာမရှိပါဘူး။ ကျနော်တို့ ဒေသကို ဖွံ့ဖြိုးဖို့လုပ်ငန်းတွေကို ကြိုဆိုရမှာဖြစ်ပါတယ်။”
NLD အစိုးရလက်ထက်မှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ NLD ဗဟိုစီးပွားရေးအကြံပေး ကော်မတီတရပ်ကို ဖွဲ့စည်းထားပြီးတော့ အရင်အစိုးရလက်မှတ်ထိုးထားပြီးသားစီမံကိန်းတွေရော အခုအစိုးရလက်ထက် ဆောင်ရွက်မယ့်စီမံကိန်းတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ရော အထူးသဖြင့်ကတော့ အငြင်းပွားဖွယ်ရာစီမံကိန်းတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ စီးပွားရေးပညာရှင်တွေက လေ့လာပြီး အကြံပေးကြတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ သတ္တုလုပ်ငန်းရှင်များအဖွဲ့ချုပ် ဒုဥက္ကဋ္ဌလည်းဖြစ် NLD ဗဟိုစီးပွားရေးအကြံပေးကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်လည်းဖြစ်တဲ့ ဦးအေးလွင်က အခုလိုပြောပါတယ်။
NLD အစိုးရအနေနဲ့လည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဒေသခံပြည်သူ၊ လွှတ်တော်၊ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်း၊ ပညာရှင်တွေကို ပွင့်လင်းမြင်သာစွာချပြပြီး ဆောင်ရွက်သင့် ၊ မဆောင်ရွက်သင့်ဆိုတာကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လို့ မြစ်ဆုံလို လက်ပန်းတောင်းလို သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးလှုပ်ရှားသူတွေရော ဒေသခံပြည်သူတွေဘက်က လက်မခံတဲ့ စီမံကိန်းမျိုးတွေနဲ့ပတ်သက်လို့တော့ NLD အစိုးရအနေနဲ့ အထူးသတိထားဆောင်ရွက်သင့်တယ်ဆိုတာကို အကြံပေးခဲ့တယ်လို့ မြစ်ဆုံစီမံကိန်း၊ လက်ပံတောင်းစီမံကိန်းနဲ့ပတ်သက်လို့ ဆွေးနွေးမှုတွေမှာ အကြံပေးခဲ့သူလည်းဖြစ်တဲ့ ဦးအေးလွင်က ပြောပါတယ်။
“ ကျနော်တို့သိသလောက်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ဒီလိုအငြင်းပွားဖွယ်ရာရှိတဲ့ စီမံကိန်းတွေဆိုရင် နံပတ်တစ် ကော်မရှင်တွေဖွဲ့ပြီးတော့ လေ့လာသုံးသပ်တဲ့ ကော်မရှင်တွေက စုံစမ်းစစ်ဆေးတယ် လေ့လာသုံးသပ်တယ်။ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်တဲ့ အလေ့အထ ရှိပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် လက်ပံတောင်းတောင်စီမံကိန်းဆိုရင် လုပ်သင့်တယ် မလုပ်သင့်ဘူးဆိုတာ ကျနော်တို့ပညာရှင်တွေကိုလည်း ခေါ်မေးသလို သက်ဆိုင်ရာ ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်သူတွေကိုလည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးတယ်လို့ ကျနော်တို့သိရပါတယ်။ အဓိက ကတော့ မူရင်းစာချုပ်တွေ ဘယ်လိုလုပ်ထားသလဲ။ မူရင်းစာချုပ် ယခင် ယခင်ချုပ်ထားတဲ့ စာချုပ်တွေက ဘယ်လိုအချိုးတွေနဲ့ နိုင်ငံတော် အကျိုး ဘယ်လောက်ရှိသလဲ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ အကျိုးဘယ်လောက်ရှိသလဲ။ ဒေသခံအကျိုး ဘယ်လောက်ရှိသလဲ၊ နိုင်ငံတော်ရဲ့ အခွန်အခ ဘယ်လိုရမလဲ။ ရေတိုစီမံကိန်း ရေရှည်စီမံကိန်း ရေလတ်စီမံကိန်းတွေကို ပြန်လည် Review လုပ်ပြီး နိုင်ငံတော်အကျိုးအမြတ်ရှိတဲ့အဆင့်ကို ပြောင်းလဲလိုက်တဲ့ လက်ပံတောင်းသက်သေရှိပါတယ်။
မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကျတော့ လက်ပံတောင်းတောင်ထက် ပိုပြီးတော့ နက်နဲပါတယ်။ ဒါကြောင့် မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကိုလည်း စီမံကိန်းကို လေ့လာသုံးသပ်တဲ့ ကော်မရှင်ဖွဲ့ထားပါတယ်။ ကော်မရှင်ကလည်း သက်ဆိုင်ရာ ပညာရှင်တွေ သက်ဆိုင်ရာဘာသာရပ်ကျွမ်းကျင်သူတွေနဇြ့ လေ့လာနေတယ်။ စုံစမ်းနေတယ်။ သက်ဆိုင်ရာ ဒေသခံပြည်သူတွေကို ချပြသလို သက်ဆိုင်ရာလွှတ်တော်ကို ချပြတဲ့အလေ့အထ လုပ်ပါတယ်။ လုပ်လေ့ရှိပါတယ်။ လုပ်လည်းလုပ်မှာပါ။ လုပ်ဖို့လည်း ကျနော်တို့ တိုက်တွန်းပါတယ်။”
အရင်သမ္မတဦးထင်ကျော် တရုတ်သွားခဲ့စဉ်တုန်းကတော့ မြစ်ဆုံနဲ့ပတ်သက်လို့ ဆွေးနွေးခဲ့မယ်လို့ မျှော်လင့်ခဲ့ကြပေမဲ့လို့ မြစ်ဆုံနဲ့ပတ်သက်လို့ သတင်းတစုံတရာထုတ်ပြန်နိုင်ခဲ့တာမရှိပါဘူး။ မကြာခင်သွားတော့မယ့် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ရဲ့ တရုတ်ခရီးစဉ်အတွင်းမှာတော့ မြစ်ဆုံအပါအဝင် တရုတ်ရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဆွေးနွေးမှုတွေရှိနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေရှိနေပြီး တရုတ်-မြန်မာနှစ်နိုင်ငံကြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေဟာ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့အကျိုးစီးပွား ဘယ်လောက်အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိနိုင်မလဲဆိုတာကိုတော့ မေးခွန်းထုတ်နေကြပါတယ်။
