ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒သစ္အျဖစ္ ဂ်နီဗာမွာရွိတဲ့ ထုိင္းသံအမတ္ႀကီးကုိ ကန္႔ကြက္မဲမရွိ အတည္ျပဳလုိက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ႐ုံးစုိက္ရာ ဂ်နီဗာမွာ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ အၿမဲတမ္း ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူ သံအမတ္ႀကီး ဆီဟာဆတ္ ဖြန္ခတ္ေခြ (Sihasak Phuangketkeow) ကို အလွည့္က်ဥကၠ႒ ရာထူးသစ္ သက္တမ္းအတြက္ အီရန္အစိုးရရဲ႕ အၿမဲတမ္း ကုိယ္စားလွယ္က အာရွအုပ္စုကိုယ္စား တနလၤာေန႔က အမည္တင္သြင္းလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
“အာရွအုပ္စုကိုယ္စား ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ထုိင္းသံအမတ္ႀကီး ဆီဟာဆတ္ ဖြန္ခတ္ေခြကို အခု ဥကၠ႒ သက္တမ္းအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒အျဖစ္ က်ေနာ္ ဂုဏ္ယူစြာပဲ အမည္စာရင္း တင္သြင္းလိုပါတယ္။”
အဖြဲ႕၀င္ ၄၇ ႏုိင္ငံပါ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ အေနနဲ႔ ၅ ႏွစ္တႀကိမ္ ဥကၠ႒ရာထူးကို အလွည့္က် တာ၀န္ယူရမွာ ျဖစ္တဲ့အတုိင္း ကမၻာေပၚရွိ ေဒသတုိင္းက အလွည့္က် တာ၀န္ယူႏုိင္ေရးအတြက္ အာမခံခ်က္ ေပးထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္းအရ အာရွေဒသဟာ ဒုတိယသက္တမ္းသစ္ အတြက္ တာ၀န္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီသစ္ မတည္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၆ ခုကစလုိ႔ ပထမဥကၠ႒အျဖစ္ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏုိင္ငံသား အဲလက္စ္ ဗန္း မီအူ၀န္ (Alex van Meeuwen) က တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး အာရွေဒသက ဥကၠ႒အျဖစ္ သံအမတ္ႀကီး ဆီဟာဆတ္ ဖြန္ခတ္ေခြကို အခုလို ကန္႔ကြက္မဲမရွိ အတည္ျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
သံအမတ္ႀကီး ဖြန္ခတ္ေခြက လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္သြားမယ့္ သူ႔ရဲ႕ ခံယူခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူ႔ကို အတည္ျပဳၿပီးေနာက္ ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ညီလာခံမွာ အခုလို ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
“ပထမကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္ေရး၊ ဒုတိယကေတာ့ အျပဳသေဘာ ေဆြးေႏြးေရးစိတ္ဓာတ္ ေမြးျမဴေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေထာက္ခံအားေပး ျမႇင့္တင္ေရးပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ လက္ကမ္း ႀကိဳဆုိမယ္၊ တဘက္က ေျပာဆုိတာကိုလည္း နားေထာင္မယ္၊ အဘက္ဘက္က အျမင္ေတြကုိလည္း ေလးစားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ ခ်က္ခ်င္းဆုိသလုိပဲ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးမႈေတြကို စတင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ လူ႔အခြင့္အေရးဟာ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာတမ္းႀကီးအရ လူတုိင္းရဲ႕ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရး ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္သြားႏုိင္ဖို႔ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လုိ႔လည္း သံအမတ္ႀကီးက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“အဆုံးမွာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈေတြဟာ ရႊန္းရႊန္းေတာက္ေနတဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ၊ ခ်မွတ္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြရဲ႕ အေရအတြက္ အနည္းအမ်ားေပၚမွာ မူတည္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ့္လက္ေတြ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြမွာ ဘယ္ေလာက္ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိသလဲ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ ေအာင္ျမင္မႈကို အကဲျဖတ္ ခံရမွာပါ။”
သံအမတ္ႀကီး ဆီဟာဆတ္ ဖြန္ခတ္ေခြဟာ ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရးဌာနမွာ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္က စတင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံေပါင္းစုံ ဆက္ဆံေရးမွာ အေတြ႕အႀကဳံ ႂကြယ္၀သူလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ သူဟာ ဂ်နီဗာရွိ ကုလသမဂၢ ဌာနခ်ဳပ္မွာ ထိုင္းႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အၿမဲတမ္း ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ တာ၀န္ေပးျခင္း ခံရၿပီးေနာက္ သူဟာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ကိစၥရပ္ေတြမွာ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ သတင္းရပ္ကြက္ေတြက ဆုိပါတယ္။
သူ႔ကို အခုလို လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခ်ိန္ မတုိင္မီျဖစ္တဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့လက ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တပ္ခ္ဆင္ ရွင္နာ၀ပ္ (Thaksin Shinawatra) ကုိ ေထာက္ခံတဲ့ ရွပ္နီ၀တ္ေတြနဲ႔ ထုိင္းအစိုးရၾကား ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့လို႔ အနည္းဆုံး လူ ၉၀ ေသဆုံးခဲ့ၿပီး ၁,၈၀၀ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့တာေၾကာင့္လည္း အခုလို ဆႏၵျပ ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြကို သီးျခား စံုစမ္း စစ္ေဆးေပးဖို႔လည္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး နာဗီ ပီေလး (Navi Pillay) က ၿပီးခဲ့တဲ့လက ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။
