မြန်မာပြည်သူ ပြည်သားတွေ အနေနဲ့ လွတ်လပ်ရေးရဲ့ အနှစ်အရသာကို တကယ် အပြည့်အ၀ မခံစားကြရသေးသလို မြန်မာနိုင်ငံအတွက် လူထုစိတ်ကြိုက် တင်မြှောက်တဲ့ အစိုးရတရပ်ရှိဖို့ လိုတယ်လို့ ဝါရင့် နိုင်ငံရေးသမားကြီးတွေက ဒီကနေ့ ကျရောက်တဲ့ ၆၃ နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့မှာ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ ရန်ကုန်မှာ ဒီကနေ့ မနက်ပိုင်း ကျင်းပခဲ့တဲ့ ဝါရင့် နိုင်ငံရေးသမားကြီးတွေရဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားတွင်း အခုလို သုံးသပ် ပြောဆိုလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ခဲ့ကြတဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီ တချို့ကတော့ အနောက်နိုင်ငံကြီးတွေရဲ့ စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့ ဒဏ်ခတ်မှုတွေ ရုပ်သိမ်းဖို့ ဒီကနေ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ ကြေညာစာတမ်းတစောင် ထုတ်ပြန်ပြီး တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတဲ့ မသင်းသီရိက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
လွတ်လပ်ရေး ရခဲ့တာ ၆၃ နှစ်ပြည့်ပြီ ဖြစ်ပေမဲ့ လွတ်လပ်ရေးရဲ့ စစ်မှန်တဲ့ အရသာတွေကို ပြည်သူလူထု မခံစားနိုင်သေးဘူးလို့ ဝါရင့် နိုင်ငံရေးသမားကြီးတွေက သုံးသပ်လိုက်သလို ဒီနေ့မှာတော့ ဒီမိုကရေစီ အနှစ်သာရများ ဆိုပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ်က လွတ်လပ်ရေး ကျောက်တိုင်မှာ ရေးထိုးထားတဲ့ သစ္စာအဓိဋ္ဌာန် ၉ ချက်ကို ဒီနေ့ကျင်းပတဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားမှာ ဝါရင့် နိုင်ငံရေးသမားကြီးတွေက ဖြန့်ဝေလိုက်ပါတယ်။
ဒီနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းက ဝါရင့် နိုင်ငံရေးသမားများ အဖွဲ့ရဲ့ သဘာပတိ သခင်သိန်းဖေ အိမ်မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ အခမ်းအနား အတွင်းမှာ လူထုအတွက် စိတ်ကြိုက်တင်မြှောက်တဲ့၊ လူထုအတွက် အကျိုးရှိမယ့် အစိုးရတရပ်ဖြစ်ဖို့ လိုတယ် ဆိုတာကိုလည်း သုံးသပ်ခဲ့ကြတယ်လို့ ဝါရင့် နိုင်ငံရေးသမားကြီး တဦးဖြစ်တဲ့ သခင်ချန်ထွန်းက ပြောပါတယ်။
“လွတ်လပ်ရေးရဲ့ အရသာက လွတ်လပ်စွာ ရေးသား ဖော်ထုတ်ခွင့်ဆိုတာ သေချာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ လွတ်လပ်စွာ ရေးသားခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့်၊ အခွင့်အရေးတွေ ဘာတွေက အကုန်ရှိရမယ် ဆိုတာကို။ အဓိကကတော့ တရားမျှတပြီး လွတ်လပ်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတွေ လုပ်ပြီးတော့ ပြည်သူလူထုက ရွေးကောက်တင်မြှောက်တဲ့ အစိုးရ ဖြစ်ပေါ်ရေးပဲ၊ အဓိက ဘဘတို့ လိုချင်တာတော့ ဒါပဲ။ စစ်တပ်က စစ်တပ်အလုပ် လုပ်လေ။ တပ်မတော်က တပ်မတော် အနေနဲ့ သူ့ဟာသူ ရှိတဲ့ တာဝန် ဝတ္တရားတွေ ထမ်းဆောင်ပေါ့။ ပြည်သူလူထုကတော့ ပြည်သူလူထု မဲဆန္ဒနဲ့ ရွေးချယ်တင်မြှောက်တဲ့ အစိုးရ၊ အဲဒီဟာပဲ လိုချင်တယ်၊ အဓိကကတော့ ဒါပါပဲ။”
ဒီနေ့ သခင်သိန်းဖေအိမ်မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ အခမ်းအနားကို လူထုခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် NLD အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်ရဲ့ ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ဦးနဲ့အတူ တခြား အဖွဲ့ဝင်တွေအပြင် ပရိသတ်အားလုံး ၁၅၀ နီးပါးလောက် တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။
၂၀၁၀ နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့က ကျင်းပပြီးစီးသွားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြတဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကလည်း ဒီနေ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားတခုကို ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (မြန်မာပြည်) က ဒီနေ့ပြုလုပ်တဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားနဲ့ အစည်းအဝေးကိုတော့ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အင်အားစု (NDF)၊ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (SNDP) အပြင် ပြည်ထောင်စု ဒီမိုကရေစီပါတီ၊ ဒီမိုကရေစီနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီနဲ့အတူ အမျိုးသားဝံသာနု ပါတီတွေကလည်း လာရောက် ပူးပေါင်း တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီမှာ နိုင်ငံရေးပါတီတွေက ဒီနေ့ကျရောက်တဲ့ ၆၃ နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့အတွက် သူတို့ရဲ့အဆို ဆုံးဖြတ်ချက် ၂ ခုကို သဘောတူခဲ့ကြတယ်လို့ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (မြန်မာပြည်) ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသုဝေက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့တိုင်းပြည်ရဲ့ အခြေအနေဟာ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ အားလုံး၊ ခေါင်းဆောင်တွေ အားလုံးဟာ အတူတကွ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်နေပြီ။ အဲဒါကြောင့် အစိုးရကနေ ဦးစီးပြီးတော့ ညီညွတ်ရေးကို လုပ်ပါ၊ အမျိုးသား ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးကို လုပ်ပါဆိုတဲ့ အဆိုတခုပေါ့။ ဒုတိယအဆိုကတော့ ကျနော်တို့ တိုင်းပြည်အတွက်၊ ပြည်သူလူထု အတွက်က အင်မတန် နစ်နာနေတဲ့ အမေရိကန်နဲ့ EU က ဆုံးဖြတ်ထားတဲ့ Sanction ကိစ္စပေါ့၊ အဲဒီ Sanction ဟာ နစ်နာလွန်းတဲ့ အတွက်ကြောင့် အဲဒီ Sanction ကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းပေးပါ ဆိုတဲ့ အဆို ၂ ခုပေါ့။ အဲဒါကို အများသဘောတူ ဆုံးဖြတ်လိုက်ကြတယ်။”
အခုလို လွတ်လပ်ရေးနေ့မှာ အနောက်နိုင်ငံကြီးတွေရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ထားရှိ ဆက်ဆံနေတဲ့ စီးပွားရေး ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုတွေကို ရုပ်သိမ်းပေးဖို့အတွက် သူတို့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ တောင်းဆိုတာဟာ တိုင်းပြည်မှာ အစိုးရနဲ့ လက်ရှိ တင်းမာနေတဲ့ အခြေအနေတွေ လျော့ကျလာဖို့အတွက် ဖြစ်တယ်လို့ ဦးသုဝေက ပြောပါတယ်။
“ဒီ Sanction ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က တည်ဆဲအစိုးရ သူတို့ရဲ့ အမူအယာတွေ ပြောင်းသွားအောင်၊ သူတို့ရဲ့ လမ်းစဉ်တွေ ပြောင်းသွားအောင်၊ တည်ဆဲအစိုးရလည်း ပြုတ်နိုင်ရင် ပြုတ်သွားအောင်ပေါ့ဗျာ၊ ဒီလို ရည်ရွယ်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီ ရည်ရွယ်ချက်ကို ဒီ Sanction လုပ်နေတဲ့ အခါမှာ Sanction လုပ်တာနဲ့ ဒါကြီးတွေက လုံး၀ ပြောင်းသွားတာလည်း မတွေ့ဘူးပေါ့။ ဒါကြောင့် ဒီအစိုးရက လမ်းစဉ်တွေ အခုလက်ရှိ ပြောင်းသွားတာတော့ မဟုတ်ဘူး။ သို့သော် Sanction ရုပ်လိုက်ရင်လည်း ဒီအစိုးရရဲ့ အခြေအနေဟာ ပြောင်းသွားနိုင်တယ်ပေါ့။
“အခုတော့ တဘက်နဲ့ တဘက်က ရန်သူလို ဖြစ်နေတဲ့အတွက် သူကတင်းရင် ငါက တင်းမယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိုးတွေ ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒါကြောင့် အခြေအနေအရ ရုပ်သိမ်းရင် ပိုကောင်းမယ် ဆိုတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ပါ။”
ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (မြန်မာပြည်) ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသုေ၀ ပြောပြခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်အစိုးရ ရုံးစိုက်တဲ့ ပျဉ်းမနား နေပြည်တော်မှာလည်း ဒီနေ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားနဲ့အတူ အလံသစ်တင်ပွဲ အခမ်းအနားတွေကို ကျင်းပပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အဆင့် အခမ်းအနားတွေမို့ လွန်ခဲ့တဲ့ရက်တွေ ကတည်းက ပျဉ်းမနားနဲ့ နေပြည်တော် တဝိုက်မှာ လုံခြုံရေးတွေကို တော်တော်လေး တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ချထားတယ်လို့ နေပြည်တော် မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။
“အတွင်းရေးမှူး ၁ က ရွေးကောက်ပွဲပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ အလံတင် အခမ်းအနားကို အရပ်ဝတ် အရပ်စားနဲ့ တက်သွားတာတို့၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေ အကုန်လုံး တက်ရောက်တာတို့ တွေ့ရပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အဆင့် အခမ်းအနား ကျင်းပတာဆိုတော့ ဌာနဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်းတွေပါ သွားရတယ်။ လုံခြုံရေး အခြေအနေကတော့ ၁ ရက်နေ့ကနေ ၂ ရက်နေ့အထိကို စားသောက်ဆိုင်တွေ ည ၉ နာရီ ပိတ်ခိုင်းတာတို့၊ ၃ ရက်၊ ၄ ရက်၊ ၅ ရက်မှာ ညနေ ၆ နာရီမှာ ပိတ်ခိုင်းတာတို့၊ အရင်လိုပဲ ရဲလုံခြုံရေး လှည့်ကင်းကားတွေ ပတ်သွားနေတာတို့ ဒါမျိုးတွေ ရှိတယ်ခင်ဗျ။
“အရပ်သူ အရပ်သားတွေကတော့ ခုနပြောတာတွေ မလုပ်မိဖို့ပဲပေါ့။ ၆ နာရီပိတ်ဆို ၆ နာရီ ပိတ်ကြတာတို့၊ ၉ နာရီပိတ်ဆို ၉ နာရီ ပိတ်ကြတာတို့၊ တချို့ ရယကတွေ ဘာတွေကတော့ သူတို့ရပ်ကွက် အတွင်းမှာ မှာတာတွေတော့ ရှိတာပေါ့။ နိုင်ငံတော်အလံကို မထောင်မနေရ ထောင်ရမယ်တို့၊ တချို့ရပ်ကွက်တွေကတော့ မထောင်တာလည်း ရှိတယ်။ တချို့ရပ်ကွက်တွေ ကျတော့လည်း မထောင်မနေရ၊ ထောင်ရတာတွေ ရှိတယ်။”
ဒီနေ့ နေပြည်တော်မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အခမ်းအနားနဲ့အတူ နေပြည်တော်မှာ လုံခြုံရေး တင်းကျပ်မှု အခြေအနေတွေကို နေပြည်တော်က မြို့ခံတဦး ပြောပြခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
