ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစိုးရသစ္ ေျပာင္းလဲလုိက္ၿပီး ေနာက္ပုိင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ အေဆာက္အဦး ျပဳျပင္မြမ္းမံ ျပင္ဆင္မႈေတြ ရွိလာတာ ေတြ႕ရေပမဲ့ စစ္တပ္ ေနရာယူထားတာေတြကေတာ့ နဂိုအတုိင္း ဆက္ၿပီး ရွိေနတုန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို အေဆာက္အဦးတခ်ဳိ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္တာကလြဲလို႔ ေဒသခံေတြ တကယ္တမ္း ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ အခြင့္အေရးေတြကေတာ့ မရရွိၾကေသးသလို လူထုေတြ အေနနဲ႔လည္း အခက္အခဲ၊ အက်ပ္အတည္းေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနၾကရတုန္းပဲလို႔လည္း ဆုိပါတယ္။ အစုိးရသစ္လက္ေအာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းက အေျခအေနေတြကိုေတာ့ စုံစမ္းထားတဲ့ ဗြီအိုေအ ထိုင္းအေျခစိုက္ သတင္းေထာက္ ႏူးပန္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အစိုးရသစ္ ေျပာင္းလဲၿပီးေနာက္ ပထမဦးဆုံး ေတြ႕ရတာကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပဳျပင္မႈမရွိတာေတြကုိ စတင္ မြမ္းမံမႈေတြ လုပ္လာတာ ေတြ႕ရတယ္လုိ႔ ျမစ္ႀကီးနား ေဒသခံက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“မ်က္စိနဲ႔ျမင္ရတဲ့ ဟာေတြေတာ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအပိုင္း နည္းနည္း ရွိလာတာေပါ့။ အစိုးရလႊတ္ေတာ္၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မလုုပ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ေဟာင္းေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတယ္၊ အုတ္တံတိုင္းခတ္တယ္၊ အဲဒါေတြရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဖုန္းႀကိဳးေတြေပါ့၊ ေၾကးနန္းဆက္သြယ္ေရး ႀကိဳးေတြေပါ့ အရင္တုန္းက သစ္တုံးေတြနဲ႔ပဲ လုပ္ထားတဲ့ဟာကို အခု ကြန္ကရစ္တုိင္ေတြနဲ႔ အသစ္ေတြ ေဆာက္ၿပီးမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့ဟာေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး ရပ္ကြက္ဥကၠ႒တို႔ အတြင္းေရးမွဴးေပါ့ေနာ္ ဒီဟာ ေက်းရြာဥကၠ႒တုိ႔ေပါ့ေနာ္ ဒါေတြ ေျပာင္းလဲတဲ့ဟာေတြ ေတြ႕ရတယ္။”
ေျပာင္းလဲလာတဲ့ အပိုင္းေတြထဲမွာ ရပ္ရြာဥကၠ႒ အႀကီးအကဲေတြ၊ အတြင္းေရးမွဴးေတြ ေျပာင္းလဲ ခန္႔အပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ရာမွာ အဓိက ႀကံ့ခိုင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီ၀င္ေတြကိုသာ ေရြးခ်ယ္ ခန္႔အပ္ထားတယ္လုိ႔လည္း ဖားကန္႔ေဒသခံ အမ်ဳိးသမီးက ကခ်င္လို ေျပာပါတယ္။
“၇ ေယာက္ ေရြးထားၿပီးၿပီတဲ့၊ အရင္ကလူေတြေလ၊ နဂိုကတည္းက လုုပ္ေနတဲ့ လူေတြပဲေပါ့။ အဓိကကေတာ့ ႀက့ံခိုင္ေရးမွာ လႈပ္ရွားေနတဲ့ လူေတြပဲေပါ့။ ေျပာင္းလဲတာ ဘာမွမရွိပါဘူး။ ဘာမွလည္း မေမွ်ာ္လင့္ဘူးေလ။”
ျပဳျပင္မြမ္းမံမႈေတြကို စတင္ျပဳလုပ္လာတဲ့အတြက္ ျပည္သူလူထုဘက္က အစိုးရသစ္ တကယ္ေျပာင္းလဲၿပီ ဆိုတာ ျမင္ႏိုင္ေပမဲ့ စစ္တပ္က ေနရာယူၿပီး လူထုေတြကို ေမးျမန္း စစ္ေဆးမႈေတြက လုံၿခဳံေရးေတြကို နဂိုအတုိင္း ခ်ထားဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ စနစ္ကေတာ့ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမစ္ႀကီးနား ေဒသခံက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“လုံး၀ ေျပာင္းလဲတဲ့ဟာ မေတြ႕ရွိရတာ စနစ္ပုံစံေတာ့ နဂိုကတည္းက ပုံစံအတုိင္းပါပဲ။ လုံၿခဳံေရးေတြ စစ္ေဆးမႈေတြက ပုံမွန္ပါပဲ။ သူတုိ႔ဟာက ျပည္သူလူထုက ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတယ္ ဆုိေပမဲ့ ေၾကာက္စိတ္ေတြက ပုံမွန္ပဲ အခု။ မ်က္စိမျမင္ရတဲ့ အပုိင္းက အဲဒါက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့ဟာ မရွိဘူး။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အသစ္ပဲ ေျပာင္းေျပာင္း၊ အစိုးရအသစ္ပဲ ေျပာင္းေျပာင္း ျပည္သူလူထု ဒုကၡေရာက္တဲ့ အပိုင္းက ဘာမွ ေျပာင္းလဲသြားတဲ့အပိုင္း မရွိဘူး။”
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ႀကံ့ခိုင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ကခ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဦးလဂြ်န္ငန္ဆုိင္းကို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့စဥ္က လူထုက သူတုိ႔အတြက္ အခြင့္အေရး အနည္းအက်ဥ္းေလာက္ေတာ့ ရရွိႏိုင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေပမဲ့ အခုလုိ စနစ္အတုိင္း ဆုိရင္ေတာ့ အလားလာ မရွိဘူးလုိ႔ ေဒသခံတေယာက္က အခုလို သုံးသပ္ပါတယ္။
“လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဆိုတာက အကန္႔အသတ္ ရွိေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေတာ့ မရွိဘူး။ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေလ၊ ေပၚလစီအရေပါ့ေလ၊ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရေတာ့ သူ အရည္အခ်င္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဓိကေတာ့ လူပုဂၢိဳလ္ေပၚမွာ မူမတည္ဘဲနဲ႔ ဒီကိစၥဟာ အခု ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရရဲ႕ ေပၚလစီေပါ့ေလ၊ အဲဒီအေပၚမွာပဲ မူတည္လိမ့္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။”
ဒါ့အျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း ျပည္ပက တ႐ုတ္ေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ ဧရာမ စီမံကိန္းေတြ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုင္ရာ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ သယံဇာတ တူးေဖာ္မႈေတြ၊ ေရကာတာ တည္ေဆာက္မႈေတြဟာ နိစၥဓူ၀ တိုးလုပ္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး အခုလို ဧရာမ စီမံကိန္းေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြ အျပင္ လူမ်ဳိးစုံ အလုပ္သမားေတြ ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲ ၀င္ေရာက္လာတဲ့အတြက္ အဲဒီေနရာမွာ အက်င့္စာရိတၱ ပ်က္ျပားမႈနဲ႔ ရာဇ၀တ္မႈေတြ ပိုမ်ားျပားလာၿပီး ေဒသခံေတြ ေနထိုင္မႈမွာ လုံၿခဳံမႈ မရွိဘူးလုိ႔ ေရကာတာနဲ႔ ေရႊေမွာ္ ပတ္၀န္းက်င္ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။
ျပည္သူလူထုကေတာ့ အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီ ဆိုတာနဲ႔ အက်ပ္အတည္းေတြ၊ ဒုကၡေတြကေန လြတ္ေျမာက္ၿပီး အခြင့္အေရး ပိုမိုရရွိလာႏိုင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနေပမဲ့ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ (KIO) နဲ႔လည္း တင္းမာေနဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လုံၿခဳံေရး တပ္ေတြနဲ႔ စစ္တပ္ေတြ တိုးခ်ထားဆဲလည္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္ေနရဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။