ေျမာက္အာဖရိကႏုိင္ငံ လစ္ဗ်ားမွာ ဆႏၵျပသူေတြအေပၚ လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ မိုမာ ကဒါဖီ (Moammar Gadhafi) အစိုးရက အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းခဲ့တဲ့အတြက္ ဒါဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စနစ္တက်နဲ႔ အႀကီးအက်ယ္ က်ဴးလြန္ခဲ့တာလို႔ ဆိုၿပီး ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံက လစ္ဗ်ားကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ အဖြဲ႕၀င္ အျဖစ္ကေန ယာယီ ရပ္ဆိုင္းလိုက္ပါတယ္။
ဂ်ီနီဗာအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္နဲ႔ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၉၂ ႏိုင္ငံ ပါ၀င္တဲ့ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ အဂၤါေန႔က ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အတည္ျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါဟာ အတိုက္အခံ ဆႏၵျပသူေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ ဖိႏွိပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ မစၥတာ ကဒါဖီကို အထီးက်န္ေအာင္လုပ္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အခုေနာက္ဆံုး အျပစ္ေပး ဒဏ္ခတ္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုဆံုးျဖတ္ခ်က္က လစ္ဗ်ားကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကေန အၿပီးအပိုင္ ထုတ္လိုက္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ကို ေကာင္စီအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ ျပန္လည္ လက္ခံ၊ မခံ အေထြေထြ ညီလာခံက ဆံုးျဖတ္တဲ့ အခ်ိန္အထိ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီထဲမွာ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံ ပါ၀င္ခြင့္ ရေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
အခုဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ကလည္း ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံု႐ံုးမွာ လစ္ဗ်ားကို အေရးယူႏိုင္ဖို႔အတြက္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ေထာက္ခံဖို႔ကိုလည္း သူက တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
ဒီလို အေရးယူတာမ်ဳိးက လူသားမ်ဳိးႏြယ္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္ ျပစ္မႈေတြအတြက္ အျပစ္က်ဴးလြန္သူ ဘယ္သူမဆို အျပစ္ကေန ကင္းလြတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ သတင္းစကားမ်ဳိး ေဖာ္ျပရာ ေရာက္တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-moon) က ေျပာပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) ကလည္း လက္ရွိ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံရဲ႕ ပဋိပကၡဟာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ရာမွာ အေရးႀကီးတဲ့ စမ္းသပ္မႈတခု ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ဆိုၿပီး လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံတခု ျဖစ္လာႏုိင္သလို ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔လည္း ရင္ဆိုင္ေကာင္း ရင္ဆိုင္သြားရႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပး ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ မိုမာ ကဒါဖီ အေနနဲ႔ ရာထူးကေန ႏႈတ္ထြက္ေပးဖို႔ကိုလည္း မစ္စ္ ကလင္တန္က ထပ္မံ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
