ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရး ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အကုန္မွာ မက်န္ေစရဆိုတဲ့ အာမခံေျပာဆိုခ်က္ကို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ႀကိဳဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတဲ့ ေဝါဟာရအေပၚ တိက်တဲ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ ရွိဖို႔လိုၿပီး လတ္တေလာ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူတခ်ိဳ႕ကို ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈေတြ ရွိေနတဲ့အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြလည္း ရွိေနၾကပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မဆုမြန္ က တင္ျပေပးပါမယ္။
တနလၤာေန႔ညေနပိုင္းက ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံလန္ဒန္ၿမိဳ႕ Chatham House မွာေျပာခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းအတြင္း ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ က ဒီႏွစ္ကုန္ပိုင္းကစၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမွန္သမွ် လံုးဝမရွိရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ကတိေပး ေျပာဆိုလိုက္တဲ့အေပၚ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လႈပ္ရွားသူေတြက ဝမ္းသာအားရ ႀကိဳဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္သားအစိုးရ လက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခ်ိဳ႕ အပါအဝင္ အက်ဥ္းသားေတြကို ျပန္ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေပးခဲ့တာမ်ိဳးေတြကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတဝွမ္း အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲက ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအားလံုး လြတ္ေျမာက္မယ့္အေရးကို ႀကိဳဆိုလုိက္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရအတြက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနတို႔ရဲ႕ စာရင္းျပဳစုမႈနဲ႔ အမွန္တကယ္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဦးေရကို မွန္ကန္မႈရွိေအာင္ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေနၾကရတယ္လို႔ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD က ဦးဥာဏ္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဒီစကားကို ေတာ္ေတာ္ႀကိဳဆိုတယ္။ အဲ့ဒီ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆုိတဲ့ စာရင္းထဲက လူ အမွန္တကယ္ ေထာင္ထဲရွိ မရွိ၊ အဲ့ဒီဟာေတြ မွားတာယြင္းတာ ေလ်ာ့တာ၊ မေတြ႔တာ ဒါမ်ိဳးေတာ့ ရွိမယ္။ ဒါကေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ အက်ဥ္းဦးစီးကလည္း တတ္ႏုိင္သမွ် သူတုိ႔လည္း ရွာၿပီးေတာ့ စာရင္းျပဳစုေပးပါတယ္။ အဲ့ဒါ check လုပ္တာ အကုန္လံုး အလွ်င္မွီလို႔ရွိရင္လည္း သမၼတႀကီးေျပာတဲ့အတုိင္း အားလံုး လြတ္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၀မ္းသာစရာပါ။”
အခုလိုမ်ိဳး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အကုန္လံုး ျပန္လႊတ္ေပးမယ္ဆိုတာ ႀကိဳဆိုေပမဲ့ လယ္သမား၊ အလုပ္သမားေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြအေပၚမွာ လတ္တေလာမွာကို ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈေတြ ရွိေနတဲ့အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိပါတယ္လို႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (ျမန္မာႏုိင္ငံ) AAPPB ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ကိုတိတ္ႏုိင္ က ေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ သံုး ေလး ရက္ေလာက္ကလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ေရွ႕တန္းကေန လုပ္ေပးေနတဲ့ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့သူေတြကို ေထာင္ခ်လိုက္တာရွိတယ္။ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ထပ္တုိးလိုက္တာရွိတယ္။ ဆုိေတာ့ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြ ထပ္ရွိေနဦးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီႏွစ္ကုန္အထိ အားလံုး လြတ္ေျမာက္သြားလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥကေတာ့ ေျပာရခက္တယ္။ ေနာက္တခါ အရင္လူေတြ အကုန္လံုး လြတ္သြားဦးေတာ့ ေနာက္လူေတြ ထပ္ဖမ္းေနတယ္ဆိုရင္လည္း အစားထုိးသလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အဲ့ဒီလိုျမင္တယ္။ သုိ႔ေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ ဒီႏွစ္ကုန္ ေနာက္ဆံုးထား ျပန္လႊတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သမၼတေျပာသလို ကတိေပးခဲ့သလို လုပ္ေပးႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမွာပါ။”
ႏုိင္ငံသားတိုင္း လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ အခြင့္အေရး တစံုတရာ အတုိင္းအတာအထိ လြတ္လပ္လာၿပီဆိုေပမဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြအေနနဲ႔ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို လိုက္နာရမွာျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ထပ္ၿပီး အဖမ္းဆီးခံရမွာကို လံုးဝ မလိုလားဘဲ အခုလို သမၼတရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မရွိေစရဆိုတဲ့ ေျပာဆိုခ်က္ကို ႀကိဳဆိုပါတယ္လို႔ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီပါတီသစ္က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းညြန္႔ က ဆိုပါတယ္။
“သမၼတႀကီးေျပာတဲ့အတုိင္းဆို ဒီ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ကုန္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၁၀၀ ေလာက္က်န္တဲ့ စာရင္းထဲကေန ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို လႊတ္ေပးဖို႔ သမၼတႀကီးကို ေထာက္ခံတင္ျပႏုိင္ခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ဆီကို ေရာက္လာတဲ့ အက်ဥ္းခ်ဳပ္စာရင္းကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အရင္ကထက္ နည္းလာပါၿပီ။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ သမၼတႀကီး ေျပာၾကားခ်က္အတုိင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုး လြတ္ေျမာက္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈကာလမွာ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြက မိမိရဲ႕ ဆႏၵတို႔၊ မိမိ သေဘာထားတို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိၾကေပမဲ့ တရားဥပေဒနယ္ပယ္ထဲကို ထိပါးၿပီးေတာ့ မျဖစ္ဖို႔လိုတယ္ေလ။”
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးမွာ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္မႈေတြနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြအတြက္ အစိုးရပိုင္းက ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးအက်ဥ္းဦးစီးဌာနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနသူေတြပါဝင္တဲ့ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား စိစစ္ေရးကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အမ်ားသေဘာတူ လက္ခံတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရတရပ္ တရားဝင္ ျဖစ္ေပၚလာေရးက အဓိကအေရးႀကီးၿပီး ဒါမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အကုန္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုး လြတ္ေျမာက္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ သမၼတရဲ႕ ကတိကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ ကိုဘိုၾကည္ က ေျပာပါတယ္။
“ေကာ္မတီကို ပို႔ထားတာက ၁၆၂ ေယာက္ရွိပါမယ္။ အဲ့ဒါကို က်ေနာ္တို႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ စကားေျပာေနတာရွိပါတယ္။ ဒါက ေထာင္က်ၿပီးသားေပ့ါ။ ေထာင္မက်ေသးတာက ၇၀ ေက်ာ္ ရွိေနပါတယ္။ ဒါက အမႈ ရင္ဆုိင္ေနရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ AAPP အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား အဖြဲ႔ေတြ၊ တျခား ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းေတြနဲ႔အတူ အထဲက ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ စုၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳး ဒီ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတဲ့ဟာကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တေယာက္ေယာက္ အဖမ္းခံရရင္ ဒီလူကို ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္နဲ႔ တုိင္းတာေနဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့လိုပဲ လႊတ္ေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ကို ခ်ျပေစခ်င္တယ္။ အေလးထားၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ေစခ်င္ပါတယ္။”
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ရွိေနေသးတာ အပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိေနခ်ိန္မွာပဲ ဥေရာပခရီးစဥ္အတြင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လံုးဝမရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ ကတိေပး ေျပာဆိုလိုက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
တနလၤာေန႔ညေနပိုင္းက ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံလန္ဒန္ၿမိဳ႕ Chatham House မွာေျပာခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းအတြင္း ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ က ဒီႏွစ္ကုန္ပိုင္းကစၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမွန္သမွ် လံုးဝမရွိရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ကတိေပး ေျပာဆိုလိုက္တဲ့အေပၚ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လႈပ္ရွားသူေတြက ဝမ္းသာအားရ ႀကိဳဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္သားအစိုးရ လက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခ်ိဳ႕ အပါအဝင္ အက်ဥ္းသားေတြကို ျပန္ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေပးခဲ့တာမ်ိဳးေတြကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတဝွမ္း အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲက ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအားလံုး လြတ္ေျမာက္မယ့္အေရးကို ႀကိဳဆိုလုိက္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရအတြက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနတို႔ရဲ႕ စာရင္းျပဳစုမႈနဲ႔ အမွန္တကယ္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဦးေရကို မွန္ကန္မႈရွိေအာင္ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေနၾကရတယ္လို႔ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD က ဦးဥာဏ္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဒီစကားကို ေတာ္ေတာ္ႀကိဳဆိုတယ္။ အဲ့ဒီ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆုိတဲ့ စာရင္းထဲက လူ အမွန္တကယ္ ေထာင္ထဲရွိ မရွိ၊ အဲ့ဒီဟာေတြ မွားတာယြင္းတာ ေလ်ာ့တာ၊ မေတြ႔တာ ဒါမ်ိဳးေတာ့ ရွိမယ္။ ဒါကေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ အက်ဥ္းဦးစီးကလည္း တတ္ႏုိင္သမွ် သူတုိ႔လည္း ရွာၿပီးေတာ့ စာရင္းျပဳစုေပးပါတယ္။ အဲ့ဒါ check လုပ္တာ အကုန္လံုး အလွ်င္မွီလို႔ရွိရင္လည္း သမၼတႀကီးေျပာတဲ့အတုိင္း အားလံုး လြတ္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၀မ္းသာစရာပါ။”
အခုလိုမ်ိဳး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အကုန္လံုး ျပန္လႊတ္ေပးမယ္ဆိုတာ ႀကိဳဆိုေပမဲ့ လယ္သမား၊ အလုပ္သမားေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြအေပၚမွာ လတ္တေလာမွာကို ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈေတြ ရွိေနတဲ့အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိပါတယ္လို႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (ျမန္မာႏုိင္ငံ) AAPPB ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ကိုတိတ္ႏုိင္ က ေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ သံုး ေလး ရက္ေလာက္ကလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ေရွ႕တန္းကေန လုပ္ေပးေနတဲ့ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့သူေတြကို ေထာင္ခ်လိုက္တာရွိတယ္။ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ထပ္တုိးလိုက္တာရွိတယ္။ ဆုိေတာ့ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြ ထပ္ရွိေနဦးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီႏွစ္ကုန္အထိ အားလံုး လြတ္ေျမာက္သြားလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥကေတာ့ ေျပာရခက္တယ္။ ေနာက္တခါ အရင္လူေတြ အကုန္လံုး လြတ္သြားဦးေတာ့ ေနာက္လူေတြ ထပ္ဖမ္းေနတယ္ဆိုရင္လည္း အစားထုိးသလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အဲ့ဒီလိုျမင္တယ္။ သုိ႔ေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ ဒီႏွစ္ကုန္ ေနာက္ဆံုးထား ျပန္လႊတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သမၼတေျပာသလို ကတိေပးခဲ့သလို လုပ္ေပးႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမွာပါ။”
ႏုိင္ငံသားတိုင္း လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ အခြင့္အေရး တစံုတရာ အတုိင္းအတာအထိ လြတ္လပ္လာၿပီဆိုေပမဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြအေနနဲ႔ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို လိုက္နာရမွာျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ထပ္ၿပီး အဖမ္းဆီးခံရမွာကို လံုးဝ မလိုလားဘဲ အခုလို သမၼတရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မရွိေစရဆိုတဲ့ ေျပာဆိုခ်က္ကို ႀကိဳဆိုပါတယ္လို႔ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီပါတီသစ္က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းညြန္႔ က ဆိုပါတယ္။
“သမၼတႀကီးေျပာတဲ့အတုိင္းဆို ဒီ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ကုန္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၁၀၀ ေလာက္က်န္တဲ့ စာရင္းထဲကေန ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို လႊတ္ေပးဖို႔ သမၼတႀကီးကို ေထာက္ခံတင္ျပႏုိင္ခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ဆီကို ေရာက္လာတဲ့ အက်ဥ္းခ်ဳပ္စာရင္းကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အရင္ကထက္ နည္းလာပါၿပီ။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ သမၼတႀကီး ေျပာၾကားခ်က္အတုိင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုး လြတ္ေျမာက္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈကာလမွာ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြက မိမိရဲ႕ ဆႏၵတို႔၊ မိမိ သေဘာထားတို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိၾကေပမဲ့ တရားဥပေဒနယ္ပယ္ထဲကို ထိပါးၿပီးေတာ့ မျဖစ္ဖို႔လိုတယ္ေလ။”
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးမွာ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္မႈေတြနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြအတြက္ အစိုးရပိုင္းက ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးအက်ဥ္းဦးစီးဌာနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနသူေတြပါဝင္တဲ့ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား စိစစ္ေရးကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အမ်ားသေဘာတူ လက္ခံတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရတရပ္ တရားဝင္ ျဖစ္ေပၚလာေရးက အဓိကအေရးႀကီးၿပီး ဒါမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အကုန္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုး လြတ္ေျမာက္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ သမၼတရဲ႕ ကတိကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စိစစ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ ကိုဘိုၾကည္ က ေျပာပါတယ္။
“ေကာ္မတီကို ပို႔ထားတာက ၁၆၂ ေယာက္ရွိပါမယ္။ အဲ့ဒါကို က်ေနာ္တို႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ စကားေျပာေနတာရွိပါတယ္။ ဒါက ေထာင္က်ၿပီးသားေပ့ါ။ ေထာင္မက်ေသးတာက ၇၀ ေက်ာ္ ရွိေနပါတယ္။ ဒါက အမႈ ရင္ဆုိင္ေနရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ AAPP အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား အဖြဲ႔ေတြ၊ တျခား ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းေတြနဲ႔အတူ အထဲက ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ စုၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳး ဒီ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတဲ့ဟာကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တေယာက္ေယာက္ အဖမ္းခံရရင္ ဒီလူကို ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္နဲ႔ တုိင္းတာေနဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့လိုပဲ လႊတ္ေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ကို ခ်ျပေစခ်င္တယ္။ အေလးထားၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ေစခ်င္ပါတယ္။”
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ရွိေနေသးတာ အပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိေနခ်ိန္မွာပဲ ဥေရာပခရီးစဥ္အတြင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လံုးဝမရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ ကတိေပး ေျပာဆိုလိုက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
