ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး ဆက္က်ေနၿပီး ဒီေန႔ ညေနပိုင္း အေမရိကန္ တေဒၚလာကို ေငြလဲႏႈန္း ၁၆၂၀ ေက်ာ္အထိ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အေခါက္ေရႊေစ်း တက်ပ္သားကို ဆယ္သိန္း ေလးေသာင္းခြဲ၀န္းက်င္အထိ ေရာက္သြားၿပီး ၀ယ္မယ့္သူ မရွိသေလာက္ နီးပါး ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ေရႊဆုိင္တခ်ဳိ႕ အေရာင္းအ၀ယ္ ရပ္ဆုိင္းရမယ့္ အေျခအေနေတာင္ ေရာက္ေနၿပီဆုိၿပီး ေရႊအေရာင္းအ၀ယ္လုပ္သူ တခ်ဳိ႕ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ က်ပ္ေငြတန္းဖိုး က်ဆင္းမႈကို ဟန္႔တားႏုိင္ေအာင္ အဓိက လိုအပ္တဲ့ ေငြေၾကးစီးဆင္းမႈေတြကို စီစစ္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ VOA သတင္းေထာက္ ကိုေကာင္းစံဟိန္းက တင္ျပပါလိမ့္မယ္။
ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး ဆက္တုိက္က်ဆင္းတဲ့တခ်ိန္တည္းမွာ အေခါက္ေရႊေစ်းကလည္း ေစ်းတက္ေနတဲ့အတြက္ အေရာင္းအ၀ယ္ပါးတာေၾကာင့္ ရပ္ဆုိင္းရမယ့္အေျခအေန ေရာက္ေနၿပီလို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ေရႊဆုိင္ပိုင္ရွင္တဦးက VOA ကို ေျပာပါတယ္။
“အေရာင္းအ၀ယ္က ေစ်းႏႈန္းတအားျမင္႔လာတဲ႔ အခါက်ေတာ႔ ၀ယ္တဲ႔သူေတြမွာ အခက္အခဲရွိသြားတယ္ေလ။ သူတို႔က စီးပြားေရးက တက္လာတာမွမဟုတ္တာ အခုလက္ရွိမွာ လုပ္ငန္းေပါင္းစံုက အက်ဘက္ကို ေရာက္ေနတာေလ။ေငြပိုေငြလ်ံ မရွိတ႔ဲအခါက်ေတာ႔ က်ေနာ္တို႔လည္း အေရာင္းအ၀ယ္က်တာေပါ့။ အဲဒီအေနအထားပါ။”
မႏၱေလးတုိင္း ေရႊလုပ္ငန္းရွင္းမ်ားအသင္း ဥကၠ႒ ဦးတင္ထြန္းကလည္း ေရႊေစ်းတည္ၿငိမ္ဖို႔ လိုေပမယ့္ မရွိမျဖစ္ ပစၥည္း မဟုတ္တာေၾကာင့္ တျခား အေျခခံ စာကုန္ပစၥည္းေတြေလာက္ စားသုံးသူေတြအေပၚ ထိခုိက္မႈ မရွိဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း တည္ၿငိမ္ေအာင္ အတတ္နုိင္ဆုံး ထိန္းေနတယ္ုလို႔ သူက ဆုိပါတယ္။
“လက္ငင္းအေရာင္းအ၀ယ္ဘဲ လုပ္ရမယ္ဆိုပီး က်ေနာ္တို႔က လုပ္ပလိုက္တာေလ။အဓိကက ေဒၚလာေစ်းပါဘဲ။ ေဒၚလာေစ်းတက္ရင္ ျပန္လိုက္တက္တယ္ ေဒၚလာေစ်းက်ရင္ ျပန္က်တယ္။ ေရႊက စားရတဲ႔အရာမဟုတ္ေတာ႔ မ၀ယ္လည္းဘာမွ ျပႆနာမရွိဖူးဗ်။ ေဒၚလာေစ်းတက္ရင္သာအကုန္ ဓါတ္ဆီေစ်းတက္မယ္ ဘာေစ်းတက္မယ္ transport charges ေတြက တက္ကုန္တာေလ။ တက္ကုန္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ခရမ္းခ်ဥ္သီးက အစ ၾကက္သြန္က အစ အကုန္တက္တယ္။ တက္ရင္ အေျခခံလူတန္းစားက အဲဒါတက္ရင္အကုန္ ဒုကၡေရာက္ကုန္တယ္။ ေရႊေၾကာင္႔ ဒုကၡေရာက္စရာ အေၾကာင္းမရွိဖူးဗ်။က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ေရႊေစ်း တည္ၿငိမ္ေစခ်င္တာပါပဲဗ်ာ။ သူ႔အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ရိွေအာင္တည္ၿငိမ္ေစခ်င္တာပဲ။ ဒါေပမဲ႔လို႔ ေငြေစ်းက ျပန္ျပန္တက္တက္ေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ လုပ္ရကိုင္ရ ခက္ေနတာေပါ့။”
ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုး ဆက္တုိက္က်ဆင္းတဲ့ ေစ်းကြက္ရဲ႕ ရိုက္ခတ္မႈအျဖစ္ ႏုိင္ငံျခားေငြနဲ႔ မွာယူတဲ့ ေဆး၀ါးနဲ႔ က်န္းမာေရးသုံး ပစၥည္းတခ်ဳိ႕ ေစ်းတက္သြားၿပီး ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်တဲ့ ကုမၼဏီတခ်ဳိ႕ကလည္း ေစ်းကြက္ကို ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အေနနဲ႔ အေရာင္းအ၀ယ္ ခဏရပ္ထားပါတယ္။ ဒီလို ရပ္နားခ်ိန္မွာ ေရႊဆုိင္တခ်ဳိ႕လည္း အေရာင္းအ၀ယ္ ရပ္တန္႔ရမယ့္ အေျခအေန ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ေရႊအေရာင္းအ၀ယ္လုပ္သူတခ်ဳိ႕က ေျပာဆုိတာပါ။
က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းတာဟာ ႏုိင္ငံတကာေငြေၾကးေစ်းကြက္ရဲ႕ ရိုက္ခတ္မႈ ဆုိေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံစီးပြားေရး အားနည္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ တျခားႏုိင္ငံေတြထက္ ပိုၿပီး အထိနာတဲ့အေၾကာင္း အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာဆုိထားပါတယ္။ ဒီေန႔ ညေန ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ ့သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတရုံး ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက က်ပ္ေငြတန္းဖိုး က်ေနတဲ့ ကိစၥကို အခုလုိ ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
“ေငြေစ်းအရမ္းတက္တဲ့အခါမွာ အဓိကျပည္သူေတြအတြက္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္ေပါ့ေနာ္။ မျဖစ္မေနလိုအပ္တဲ႔ ေဆး၀ါးပစၥည္းလိုဟာမ်ိဳး၊ ေနာက္တခ်က္က လူထုစားေသာက္မႈကိုတိုက္ရိုက္ သက္ေရာက္ေစမဲ့ Transaction Cost ေတြျမင္႔လာမယ့္ စက္သံုးဆီလိုဟာမ်ိဳးေပါ့ေနာ္ ဒါမ်ိဳးေတြကို ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲဆိုတာကိုေတာ့ လူၾကီးေတြလည္း စဥ္းစားေနပါတယ္၊ အႀကံဥာဏ္ေတြလည္းယူေနတယ္။ အဲဒီေပၚမွာလည္း မၾကာခင္မွာလည္း ဒါေတြနဲ႔ပက္သက္ပီး တခုခ်င္း ဆိုလိုတာက အုတ္ေၾသာေသာင္းနင္း ျဖစ္သြားလို႔လည္း မရဘူး။ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့သူေတြကိုလည္း ေၾကာက္လန္႔တၾကား ေစ်းကြက္လန္႔သြားမဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ မျဖစ္ေစရဘူး ေပါ့ေနာ္။ အရာရာကိုခ်ိန္ဆၿပီးေတာ့ လုပ္တယ္။ အရင္တုန္းကလိုဆိုရင္ေတာ့ လြယ္တယ္။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ဥပမာ ေဒၚလာေစ်းတက္တယ္ဆိုရင္ ေဒၚလာေရာင္း၀ယ္ေနတဲ့သူေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာၾကည့္လိုက္ရင္ ၁၀ေယာက္ေလာက္ပဲ ရိွတယ္။ အဲဒီလူေတြကို ေခၚပီးေတာ႔ ထိန္းတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ထိန္းၿပီး ေမးတယ္ ျမန္းတယ္ ဒါဆိုရင္ ေဒၚလာေစ်းက်တယ္။ဒါေပမဲ႔ အခုအစိုးရက်ေတာ႔ အဲ႔လိုမ်ိဳး လုပ္လို႔မရဖူး။ အဲဒီလိုလဲ မလုပ္ခ်င္ဘူး ေပါ့ေနာ္။ မလုပ္ခ်င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဘာလုပ္ေနသလဲဆိုေတာ့အခု ဘယ္ေနရာ ဘာေတြျဖစ္ေနသလဲဆိုတာ စာရင္းဇယားေတြ ေငြေၾကးစီးဆင္းမူေတြ အဲဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စီစစ္ေနတယ္။”
က်ပ္ေငြတန္ဖိုးဟာ အေမရိကန္ ေဒၚလာနဲ႔ ေငြလဲႏႈန္း ဆက္တုိက္က်ဆင္းခဲ့ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ သုံးလက ေငြလဲႏႈန္းနဲ႔ ႏုိင္းယွဥ္ရင္၊ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္္ က်ဆင္းသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို က်တာကို ထိန္းထားႏုိင္ေအာင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဗဟိုဘဏ္က ႀကိဳးစားေနေပမဲ့ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ ထိေရာက္မႈ မရွိေသးပါဘူး။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြကေတာ့ ေရရွည္မွာ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြအေပၚ ထိခုိက္လာႏုိင္တဲ့အတြက္ တရားမ၀င္ ေငြလွဲလွယ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ဖို႔နဲ႔၊ ေငြေက်းတန္ဖိုး က်ဆင္းတာကို အခြင့္ေကာင္းယူ ေစ်းကစားတာေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေပးဖို႔ ဗဟိုဘဏ္နဲ႔ အစိုးရကို အၾကံေပး ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္ခင္ဗ်ား။
