ေရြးေကာက္ပဲြ ၀င္ၾကမယ့္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း နာမည္စာရင္း တင္သြင္းရမယ့္ သတ္မွတ္ရက္ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ တိုင္းရင္းသားပါတီ တခ်ဳိ႕ဟာ အရင္ ရည္မွန္းထားတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္အတိုင္း နာမည္စာရင္း မေပးႏုိင္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ရရိွဖို႔ ခက္ခဲတာနဲ႔ အခ်ိန္ မလံုေလာက္တာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္တခ်ဳိ႕ အခ်ိန္မီ နာမည္စာရင္း မေပးႏုိင္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဗြီအုိေအ ထုိင္းအေျခစုိက္ သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္က ႏုိ၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပမယ္လို႔ သတ္မွတ္ ေၾကညာၿပီးတဲ့ေနာက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမည္စာရင္း တင္သြင္းတာကို ၁၅ ရက္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။
သတ္မွတ္ရက္ ကုန္ဆံုးတဲ့ ဒီကေန႔မွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရး ပါတီဟာ သူတုိ႔ရည္မွန္းထားတဲ့ ဦးေရအတုိင္း အမည္စာရင္း မတင္သြင္းႏုိင္ခဲ့ဘူးလုိ႔ ပါတီရဲ႕ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က ေျပာပါတယ္။
“မွန္းသေလာက္ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ မရေသးဘူးခင္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔က ၆၀ နီးပါးေလာက္ မွန္းတာပါ။ ၅၀ ေက်ာ္၊ ၆၀ ေလာက္။ အဲဒီမွာ သံတဲြကဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔က ၃ ေနရာေလာက္ ထားခဲ့ရပါတယ္၊ ဂြမွာ ၃ ေနရာေလာက္ပါ၊ ေတာင္ကုတ္မွာ ၃ ေနရာေလာက္ေပါ့ေနာ္။ အကုန္လံုးက ၉ ေနရာေလာက္ ထားခဲ့ရတယ္၊ သံတြဲခ႐ုိင္မွာ။ အဓိကကေတာ့ Candidate က အဓိကပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ ရွာရတာ၊ ေရြးခ်ယ္ရတာ အခ်ိန္မလုံေလာက္တဲ့ အခက္အခဲပါပဲ။ ေငြကေတာ့ အဆင္ေျပၾကပါတယ္။”
ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရး ပါတီက ၄၅ ဦး ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔အတြက္ စာရင္းတင္သြင္းသြားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းက ၿမိဳ႕နယ္ ၁၇ ၿမိဳ႕နယ္အနက္ ၁၄ ၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးမွာ တေနရာ၊ ဧရာ၀တီတိုင္းမွာ တေနရာ ၀င္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္ ကန္ပက္လက္ေဒသမွာ ၀င္ေရာက္ႏုိင္ဖို႔ ရည္မွန္းထားေပမဲ့ အခုအခါ မ၀င္ေရာက္ႏုိင္ေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
ခ်င္းတုိးတက္ေရး ပါတီကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ၃ ရပ္စလံုးအတြက္ အနည္းဆံုး ကိုယ္စားလွယ္ ၄၀ စာရင္းသြင္းထားၿပီလို႔ ပါတီဥကၠ႒ ဦးႏုိးထန္ကပ္က ေျပာပါတယ္။
“၁၁ ၿမိဳ႕နယ္ေပါ့။ ခ်င္းျပည္နယ္က ၉ ၿမိဳ႕နယ္ရယ္၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းက ကေလးနဲ႔ တမူးၿမိဳ႕နယ္ရယ္ ၁၁ ၿမိဳ႕နယ္ေပါ့။ ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ဖလမ္း၊ တီးတိန္နဲ႔ တြန္းဇံေပါ့။ အေယာက္ ၄၀ ေက်ာ္မယ္။ အခု နာမည္ေပးၿပီးသား ေပါင္းၾကည့္ေတာ့ ၄၀ ေက်ာ္ၿပီ။ တခ်ဳိ႕ၿမိဳ႕နယ္မွာ အခု စာရင္းေတြ သြင္းေနတုန္းဆိုေတာ့ ေနာက္ဆံုးအေျဖက မနက္ျဖန္ သန္ဘက္ခါမွပဲ သိရမယ္ေလ။ ျပင္ဆင္ထားတာ တလေက်ာ္ ႏွစ္လနီးပါး ရိွၿပီဆုိေတာ့ ဒီေလာက္ထိ အခက္အခဲ မရိွပါဘူး။ ေငြေရးေၾကးေရးမွ အပေပါ့။”
ခ်င္းျပည္နယ္ အတြင္းမွာ ခ်င္းအမ်ဳိးသား ပါတီကလည္း ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မွာ ျဖစ္ေပမဲ့ သူတို႔ပါတီရဲ႕ အဓိက ၿပိဳင္ဘက္ကေတာ့ ႀကံ့ခိုင္ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးပါတီ ျဖစ္မယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း စည္း႐ံုးလႈပ္ရွားရတဲ့ အေျခအေနကိုေတာ့ ခ်င္းတုိးတက္ေရးပါတီ ဥကၠ႒က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ပါတီအေနနဲ႔ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ လႈပ္ရွားမႈက အခုထက္ထိေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ကန္႔သတ္ခ်က္ထဲကေန လႈပ္ရွားေနတယ္ ဆိုေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရိွပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘယ္လုိလာမလဲေတာ့ မသိဘူးေပါ့ေနာ။”
ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီကေတာ့ မူလ ရည္မွန္းထားတဲ့ ဦးေရရဲ႕ ၈၅% ေလာက္ပဲ အမည္စာရင္း တင္သြင္းႏုိင္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ Candidate ကေတာ့ မွန္းထားသေလာက္ ဟို ၈၅% တင္ႏုိင္မယ္လို႔ ထင္တာပဲ။ ဘာလို႔လဲဆို ကိုယ္စားလွယ္ ေရြးရတာ ခက္ခဲေနတယ္၊ အခ်ိန္ သိပ္နည္းေတာ့ေလ။ အဲဒီ အခက္အခဲေလးေတြေတာ့ ရိွတယ္ဗ်။ က်ေနာ္တုိ႔ မွန္းထားသေလာက္ ၈၅%၊ ၉၀% အဲဒီေလာက္ ေနမယ္ထင္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီလြိဳင္ေကာ္တို႔ ဘာတို႔က်ေတာ့ အစက က်ေနာ္တုိ႔ မွန္းထားတာ ရိွတယ္ေလ။ အခုက အခ်ိန္က သိပ္ကပ္ေတာ့ သြားေရးလာေရးလည္း အခက္အခဲရိွတယ္။ လိြဳင္ေကာ္က ၃ ၿမိဳ႕နယ္ေတာ့ အဲဒါ လက္လႊတ္ရမယ့္ အေနအထားရိွတယ္။”
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္ ဦးစိုင္းလွေက်ာ္ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းဘက္က ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္း တင္သြင္းသြားၿပီ၊ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ အားလံုး စာရင္းကိုေတာ့ အတိအက် မရေသးဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီဟာ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းက ၿမိဳ႕နယ္ ၄၀၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ၁၀ ၿမိဳ႕နယ္ေလာက္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုလုိ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမည္စာရင္း တင္သြင္းမယ့္ရက္ကို ၁၅ ရက္သာ သတ္မွတ္ထားတာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ (ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ) နဲ႔ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ကြန္ဂရက္တုိ႔က သတ္မွတ္ရက္ တိုးေပးဖို႔ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ထံ ေတာင္းဆုိခဲ့ေပမဲ့ တစံုတရာ အေၾကာင္းျပန္ၾကားတာေတာ့ မၾကားရပါဘူး။
၁၉၉၀ ျပည့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အႏုိင္ရခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္နဲ႔ က်န္ တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြကေတာ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို လက္မခံတာေၾကာင့္ ဒီႏွစ္က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြကို ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ေၾကညာထားပါတယ္။