၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမယ့္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္းေတြကို ေကာ္မရွင္ စိစစ္ေနရာမွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ ပယ္ခ်ခံရတာ မရွိဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္းေတြ စိစစ္ေနတာဟာ မနက္ျဖန္ စက္တင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔ဆုိရင္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေနာက္ဆုံးရက္ကို ေရာက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ မသင္းသီရိက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ၀င္ၾကဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္းေတြကို စက္တင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔ကေန မနက္ျဖန္ ၁၀ ရက္ေန႔အထိ စိစစ္ၿပီးေတာ့ စာရင္းေတြကို ထုတ္ျပန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ႀကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရး ပါတီနဲ႔ တုိင္းရင္းသား စည္းလုံးညီၫြတ္ေရးပါတီ (တစည) က လြဲရင္ တတိယေနရာကေန လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္း အမ်ားဆုံး တင္သြင္းႏုိင္တာက အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အင္အားစု (NDF) ပါတီ ျဖစ္ပါတယ္။
NDF ပါတီက လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ၁၆၃ ေယာက္ တင္သြင္းထားခဲ့ၿပီး ၂ ေယာက္ေလာက္သာ စာရင္းေလ်ာ့က်သြားႏုိင္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ NDF ပါတီ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
“အတိအက်ေတာ့ ေျပာလုိ႔မရေသးဘူး။ တခ်ဳိ႕ကလည္း နယ္ေတြဆုိေတာ့ နည္းနည္းေ၀းတာကုိး။ ရွမ္းျပည္ အေရွ႕ပုိင္းတုိ႔ ဘာတုိ႔က်ေတာ့ သတင္းေရာက္ဖုိ႔က နည္းနည္းေစာင့္ရမယ္။ ၁၆၃ ေယာက္မွာ အတုိးအေလွ်ာ့ရွိလည္း တေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ပါပဲ။ သိပ္မ်ားမ်ားစားစား မရွိႏုိင္ပါဘူး။ ၁၆၃ ေယာက္မွာ ၂၁ ေယာက္ကေတာ့ တုိင္းေဒသႀကီး ဒါမွမဟုတ္ တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္အဆင့္။ ေနာက္ ၁၀၇ ေယာက္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေပါ့။ က်န္တဲ့ဟာက အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ေပါ့။ ၁၆၀ ထက္ေတာ့ မေလ်ာ့ႏုိင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ေတာ့ တြက္ပါတယ္။”
NDF ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္း ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
မနက္ျဖန္ စက္တင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔ဟာ ေနာက္ဆုံးစာရင္းေတြကုိ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာမွာမို႔ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ခ႐ုိင္ေတြမွာရွိတဲ့ ေကာ္မရွင္႐ုံးေတြမွာ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဒီေန႔ ညေနအထိ ေတြ႕ဆုံ စိစစ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံေရးပါတီ တခုျဖစ္တဲ့ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာျပည္) ကေတာ့ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ၅၀ အမည္စာရင္း တင္သြင္းထားခဲ့ရာမွာ ဒီေန႔ညေနအထိေတာ့ မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔ ၿမိဳ႕နယ္အတြက္ တင္သြင္းထားတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တဦးသာ ပယ္ခ်ခံရတဲ့ စာရင္းသာ ရရွိေသးတယ္လို႔ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာျပည္) ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေက်ာ္ညိမ္းက ေျပာပါတယ္။
“အန္တီတို႔ တင္ထားတာ ၅၀ ေပါ့။ ဒီေန႔ အန္တီ့ကို စစ္ပါတယ္။ အန္တီ့ကုိေတာ့ ဘာမွ မေျပာဘူး။ ရသြားၿပီလို႔ပဲ ယူဆရပါတယ္။ ကိုသုေ၀လည္း ဒီလိုပဲ။ ေဒၚသန္းသန္းႏုတို႔ ႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ ရတယ္လို႔ၾကားလုိ႔၊ မႏၲေလးကပါ။ က်န္တဲ့သူကေတာ့ မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔ ၿမိဳ႕နယ္က ကိုသုေ၀နဲ႔ အတူတူၿပိဳင္မယ့္ ကိုလွျမင့္ကိုေတာ့ ပယ္တယ္ေျပာပါတယ္။ အခုေတာ့ ေလာေလာဆယ္သိတာ ဒီတေယာက္တည္းပဲေပါ့။ အဲဒါဆုိရင္ တေယာက္ေလ်ာ့ၿပီ။ မနက္ျဖန္မွပဲ သူတို႔ အေျဖေပးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။”
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၃ ရပ္စလုံးမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ ရွမ္းပါတီ SNDP ကလည္း ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ၁၅၇ ဦး တင္သြင္းထားခဲ့တာ ဘယ္သူမွ ပယ္ခ်ခံရတာ မရွိဘူးလို႔ SNDP ပါတီက အတြင္းေရးမႉး စိုင္းလွေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ၁၅၇ ဦး တင္ထားပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ အထိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ မၾကားမိေသးဘူး၊ တင္ထားတဲ့ ၁၅၇ ဦးက ျပဳတ္တာ အေၾကာင္းၾကားတာ ဘာမွ မရွိေသးဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ားဆုံး ယွဥ္ၿပိဳင္ဖုိ႔ တင္ထားပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အခုဟာ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းမွာ က်ေနာ္တို႔က ၉၇ ဦးေလာက္ ရွိတယ္။”
SNDP ပါတီက စုိင္းလွေက်ာ္ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီကေတာ့ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ၉ ဦး အမည္စာရင္း တင္သြင္းခဲ့ရာမွာ ၉ ဦးစလုံးကို လက္ခံခဲ့တယ္လို႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီက ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးစုိးေမာင္က ေျပာပါတယ္။
“အန္ကယ္တို႔ ၉ ေယာက္စလုံးကို ဒီေန႔အထိေတာ့ စိစစ္ၿပီးၿပီေပါ့၊ လက္ခံလုိက္ပါၿပီ။ ပထမဆုံး အနိမ့္ဆုံး ၃ ေနရာ၀င္မယ္။ အမ်ားဆုံး ၂၁ ေနရာ ၀င္မယ္လို႔ အန္ကယ္တို႔ နဂုိကတည္းက ေျပာထားပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီဘက္မွာ ႀကဳံေတြ႕လာရတဲ့ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ အက်ပ္အတည္း၊ အခ်ိန္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အက်ပ္အတည္းနဲ႔ စည္း႐ုံးေရး အက်ပ္အတည္းေတြေၾကာင့္ အန္ကယ္တို႔ အဲဒီ အက်ပ္အတည္းႀကီး ၃ ခုနဲ႔ တုိးေတာ့မွ ေလွ်ာ့လုိက္တဲ့အခါ ၉ ေနရာ ၀င္ျဖစ္ပါတယ္။”
ဦးစုိးေမာင္ ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္နယ္နဲ႔ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ၃ ေနရာစလုံးအတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္း တင္သြင္းရာမွာေတာ့ စစ္အစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးပါတီနဲ႔ အတူ တုိင္းရင္းသား စည္းလုံးညီၫြတ္ေရးပါတီ (တစည) တုိ႔ကသာ အမ်ားဆုံး ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႀကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးပါတီက ျပည္နယ္နဲ႔ တုိင္း အားလုံးမွာ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ၁,၁၀၀ ေက်ာ္၊ တစညပါတီက ၉၈၀ ေက်ာ္နဲ႔ အမည္စာရင္းေတြ တင္သြင္းထားၾကတာ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔အားလုံး ပယ္ခ်ခံရမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီ အသုိင္းအ၀ုိင္းက ခန္႔မွန္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ ၃ ရပ္စလုံးမွာ အမ်ားဆုံး ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ ဒီပါတီႀကီး ၂ ခုကသာ ေနရာအမ်ားစုနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ ရွိေနမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာျပည္) က ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေက်ာ္ညိမ္းက သုံးသပ္ပါတယ္။
“အခု Rules and Regulations က ၁၉၉၀ ကနဲ႔ မတူဘူး။ ၁၉၉၀ တုန္းက အၿပိဳင္အဆုိင္။ အခု တခ်ဳိ႕ၿမိဳ႕နယ္မွာ ဘယ္ ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီကမွ၊ ဒီမုိကေရစီ ဘက္ေတာ္သားကမွ မတင္သြင္းႏုိင္ဘူး။ ေငြေရးေၾကးေရးေၾကာင့္ပဲျဖစ္ေစ၊ ဘာေၾကာင့္ပဲျဖစ္ေစ၊ မတင္သြင္းႏုိင္ဘူးဆုိရင္ အဲဒီ တစညနဲ႔ ျပည္ခုိင္ၿဖဳိး ၂ ခုပဲ သူတုိ႔ၿပိဳင္ေပါ့။ ၿပိဳင္တဲ့အခါမွာ ဒီက ကေလး သုံးေလးေယာက္ေလာက္ ပုိရင္၊ ဟုိဘက္က သုံးေလးေယာက္ေလာက္ ေလ်ာ့ရင္ သုံးေလးမဲနဲ႔ပဲ ႏုိင္မယ္။ တမဲပိုရင္လည္း ႏုိင္တယ္။ ဆုိေတာ့ မ၀င္ႏုိင္တဲ့ ေနရာေတြမွာ သူတို႔က ေအးေအးေဆးေဆး ၀င္ၿပီးေတာ့ အမ်ားႀကီး ႏုိင္မယ္လို႔ အန္တီထင္ပါတယ္။”
ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေက်ာ္ညိမ္း ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီေပါင္း ၄၇ ပါတီေက်ာ္ကေန ပါတီ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ က်ထားတဲ့ ၄၂ ပါတီက ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ အမည္စာရင္း တင္သြင္းထားၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
