ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ထိေရာက္ ေအာင္ကာကြယ္မေပးႏုိင္ဘူး ဆိုၿပီး ႏုိင္ငံသားေတြအၾကား ေဝဖန္မႈေတြျဖစ္ေနရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရး ေက္ာမရွင္ အဖြဲ႔ကို အကုန္အစ ကေန အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းပစ္ဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ေတာင္းဆိုလုိက္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရမႈေတြကို အကာအကြယ္မေပးႏုိင္ခဲ့ သူ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ထိေရာက္စြာ အေရးယူေပးဖို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အေရးတႀကီးအဆိုကို ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဆက္လက္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသင့္တယ္လို႔လည္း အၾကံျပဳၾကပါတယ္။ အေသးစိတ္ မဆုမြန္က ဆက္ေျပာျပေပးပါမယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က အင္းဝအပ္ခ်ဳပ္ဆိုင္တြင္း လူမမည္အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးေတြကို လုပ္အားခ လစာမေပးပဲ ကိုယ္လက္အဂၤါ ထိခိုက္ပ်က္စီးရတဲ့အထိ အိမ္ရွင္ေတြက ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈကေန အစျပဳလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ျမန္မာႏုိင္ငံအမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အမ်ားကေမးခြန္းထုတ္လာၾကၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေဝဖန္မႈေတြရွိခဲ့တာပါ။ မေန႔ ၾကာသပေတးေန႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္ေလးဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေဇာ္ဝင္း၊ ေဒါက္တာသန္းႏြဲ႔၊ ေဒါက္တာၫဏ္ေဇာ္၊ ေဒၚျမျမတို႔ မိမိတို႔သေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ျပဳလုိက္ပါတယ္။
ဒီလိုမ်ိဳးလူ႔အခြင့္အေရးေက္ာမရွင္အဖြဲ႔ဝင္အခ်ိဳ႕ကို ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ျပဳရံုမကပဲ လူ႔အခြင့္အေရးေက္ာမရွင္အဖြဲ႔တခုလံုးကို လူ႔အခြင့္အေရး နားလည္တဲ့သူေတြ ဥပေဒေရးရာကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ အကုန္ျပန္ၿပီး အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းလိုက္ျခင္းကသာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက အၾကံျပဳေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေက္ာမရွင္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္းကို သိနားလည္သူ ပညာရွင္ေတြကိုသာ ခန္႔အပ္ထားသင့္တယ္လို႔ ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံက ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားသူ ေဒါက္တာျမင့္ခ်ိဳက အၾကံျပဳပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေက္ာမရွင္ဖြဲ႔တုန္းက က်ေနာ္တို႔ ေ၀ ဖန္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ပဲ အဓိကထားၿပီးေတာ့ သူတို႔ေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္ အဲဒါေၾကာင့္မမွန္ကန္ဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ Paris Principles နဲ႔ လည္း မကိုက္ညီဘူး ဆိုၿပီးက်ေနာ္တို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေက္ာမရွင္ ႏႈတ္ထြက္သြားတဲ့ ကိစၥကေတာ့ ဒါဟာေတာ့ အစကတည္းကလုပ္ရမယ့္ကိစၥျဖစ္တယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေက္ာမရွင္ထဲမွာ ပါတဲ့လူအကုန္လံုးဟာ အရင္တုန္းက အစိုးရကေန သူတို႔ တိုက္ရိုက္ခန္႔ၿပီးလုပ္ခဲ့တဲ့သူေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးေက္ာမရွင္တခုလံုးကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ အသစ္ျပန္ဖြဲ႔ေစခ်င္တယ္။ ဖြဲ႔တဲ့အခါမွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားတဲ့သူေတြ ဥပေဒပိုင္းကို နားလည္တဲ့သူေတြ ၊ လူထုေလးစားခံရတဲ့သူေတြ ၊ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြမွာလည္း အေတြ႔အၾကံဳရွိတဲ့လူေတြျဖစ္ဖို႔လိုပါတယ္။”
ေဟာင္ေကာင္ အေျခစိုက္ အာ႐ွလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မ႐ွင္ AHRC အဖြဲ႔ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ေ႐ွ႕ေန ဦးမင္းလြင္ဦးကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႔တခုလံုး အသစ္ကေန ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ သေဘာတူပါတယ္။
“က်ေနာ္အၾကံျပဳခ်င္တာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္မွာ တကယ္တမ္း တာ၀န္ယူမယ့္သူေတြက ဥပေဒကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္တဲ့သူေတြလိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒအျပင္ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညြန္း ေတြနဲ႔အညီ ႏွိတ္စက္ညွင္းပမ္းျခင္းဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြ ဒါေတြကို သိကၽြမ္းနားလည္တဲ့သူေတြ ၊ ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူေတြျဖစ္မယ္ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အမ်ားျပည္သူရိုေသေလးစားေလာက္တဲ့ သူျဖစ္မယ္၊ ေကာင္းသတင္း ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားတဲ့သူျဖစ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ လူေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေပၚမွာ ပိုၿပီးအေလးထား ယံုၾကည္မႈရွိလာမယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးၿပံဳးခ်ိဳတင္သြင္းခဲ့တဲ့လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈကို အကာအကြယ္မေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္မွ အဖြဲ႔၀င္အခ်ိဳ႔အား ထိေရာက္စြာ အေရးယူေပးဖို႔ အေရးႀကီးအဆိုကို တခဲနက္သေဘာတူခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္လို႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီး တရားဥပေဒ လမ္းေၾကာင္းအရ ဆက္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ကိုလည္း တုိက္တြန္းၾကပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန ဦးမင္းလြင္ဦးရဲ႕အျမင္ကေတာ့
“ျပည္သူေတြျဖစ္ခ်င္တဲ့အတိုင္းအတာ အျပည့္အ၀ျဖစ္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး အနားယူရံုခြင့္ျပဳလိုက္ရံုနဲ႔ မၿပီးပဲနဲ႔ ထိေရာက္တဲ့အေရးယူမႈေတြလုပ္ဖို႔အတြက္ကို ပိုၿပီးေတာ့ တြန္းအားေပးလုပ္ေဆာင္မႈေတြ လုပ္သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ျမင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အခုအနားယူသြားတဲ့လူေတြက သတင္းေထာက္ ကိုပါၾကီးအသတ္ခံရတဲ့ ကိစၥမွာလည္း အဓိကတာ၀န္ရွိတဲ့သူေတြျဖစ္တယ္။ ေဒါက္တာဥာဏ္ေဇာ္တို႔ဆိုရင္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့တခါ ေဒၚခင္၀င္းအသတ္ခံရတဲ့ကိစၥမွာလည္း ေသနတ္ထိမွန္ေသဆံုးတဲ့ ကိစၥမွာလည္း အဓိက စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ေတြက ဒီလူေတြပဲျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခ်ဳပ္အခန္းထဲမွာ ေသဆံုးတာေတြ အားလံုးကို လိုက္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးတာေတြလည္း ဒီလူေတြျဖစ္တယ္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီးေတာ့ အေရးယူမႈ တစံုတရာမလုပ္ခဲ့ဘူး ဆိုတာေတြကို က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ရတယ္ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ကိုင္တြယ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ ဥပေဒကို တက္ကၽြမ္းနားလည္တဲ့သူေတြ ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ အဓိကေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္ေတြ ႏႈတ္ထြက္ေပးဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ဦးေဆာင္ၿပီး ျပည္သူေတြရဲ႕ လက္မွတ္ေရးထိုးမႈေတြနဲ႔ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ေနၾကသလို ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က တာဝန္ရွိသူေတြကို ထိေရာက္စြာအေရးယူေပးဖို႔ကိုလည္း လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားတဲ့ေရွ႕ေနတခ်ိဳ႕က အမႈဖြင့္တရားစြဲဆိုဖို႔ျပင္ဆင္ေနသလို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကတဆင့္လည္း ထိေရာက္စြာအေရးယူေပးဖို႔ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုေနခ်ိ္န္လည္းျဖစ္ပါတယ္။
