(Zawgyi/Unicode)
နိုင်ငံသားများ၏ ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်မှုနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ လုံခြုံမှုကို ကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေကို ပြင်ဆင်တဲ့ ဥပဒေကြမ်းတခုကို ဒီကနေ့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မှာ တင်သွင်းလိုက်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံသမိုင်းတလျှောက် ပထမ ဆုံး ပြဌာန်းတာ ဖြစ်တဲ့ ဒီဥပဒေကို လိုသလို အသုံးချပြီး တရားစွဲဆိုတာတွေကြောင့် နာမည်ဆိုးနဲ့ ကျော်ကြားလာ ပြီးတဲ့နောက် အခုလို ပြင်ဆင်ဖို့ လုပ်လာတာပါ။
ဘယ်အချက်တွေကို အဓိက ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ဖို့ ဥပဒေကြမ်းမှာ ဖော်ပြထားပါသလဲ … ဝေဖန် သူတွေကရော ဘယ်လိုမြင်ကြပါသလဲ … ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတဲ့ ဗွီအိုအေသတင်းထောက် မမေခက သတင်းပေးပို့ ထားပါတယ်။
နိုင်လွတ်လုံဥပဒေ လို့နာမည်ကြီးတဲ့ (နိုင်ငံသားများ၏ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်မှုနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ လုံခြုံမှုကို ကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေ) ကို ပြင်ဆင်မယ့် ဥပဒေကြမ်းတရပ်ကို ဒီကနေ့ပြည်သူ့လွှတ်တော် မှာတင် သွင်း လိုက်ပါတယ်။ ဒီဥပဒေ ကို ၂ဝ၁၇ ခုနှစ် မတ်လမှာ အတည်ပြုပြဌာန်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အခန်း ၆ ခန်းနဲ့ ပုဒ်မ ၁၃ ခုသာပါဝင်တဲ့ ဒီဥပဒေကို ထပ်တိုး ပုဒ်မ ၂ခုထည့်လိုက်သလို အာမခံ ပေးလို့ ရတဲ့ ပုဒ်မအနေနဲ့ ပြင်ဆင်ဖို့လုပ်တာ ဖြစ်တယ်လို့ အဲဒီကော်မတီ အတွင်းရေးမှုး ဦးလှသန်းကခုလိုပြောပါတယ်။
“အဓိကက အာမခံပေးလို့ရတဲ့ ပုဒ်မဖြစ်အောင်လုပ်တယ်။ နောက်ပြီးတော့ တရားစွဲရင်သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာန ရဲ့ ကြိုတင်ခွင့်ပြုချက် ယူရမယ် အဲဒါအဓိက။ ပုဒ်မ ၁၀ပြင်တယ် ၁၀(က)ထပ်ထည့်တာက မည်သူမဆို ပုဒ်မ ၇ ပါ တားမြစ်ချက်ကိုသော်လည်းကောင်း ၊ ပုဒ်မ ၈ ( က)မှ (င) အထိ တားမြစ်ချက်ကိုသော်လည်းကောင်း ဖောက်ဖျက်ကျူးလွှန်ကြောင်း ပြစ်မှု ထင်ရှား တရားစီရင်ခြင်းခံရလျင် ထိုသူကို အနည်းဆုံး ၆ လမှ ၃ နှစ် အများဆုံး အထိ ချခံရမည့်အပြင် ငွေ ၃ သိန်းမှ ၁၅ သိန်းအထိ ငွေဒဏ်ချနိုင်သည်။ သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာန ရဲ့ ကြိုတင်ခွင့်ပြုချက် ယူရမယ် ဆိုတာကို ၁၄(က) အနေနဲ့ ထည့်ထားတယ်။ နောက်တခုက ပြစ်မှုများကို အာမခံပေးနိုင်တဲ့ ပြစ်မှု အနေနဲ့ သတ်မှတ်တယ် အဲဒါကတော့ ၁၄(ခ)ပေါ့နော်။”
“နိုင်လွတ်လုံ” ဆိုပြီး လူသိများတဲ့ ဒီဥပဒေဟာ နိုင်ငံသားတွေကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ ဆိုတာထက်၊ နိုင်ငံသားအချင်းချင်းကြားမှာ အမြင်မတူသူတွေကိုအလွယ်တကူ တရားစွဲလို့ရတဲ့ ဥပဒေတခု ဖြစ်လာနေတာကြောင့် ဝေဖန်မှုတွေ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ စစ်အစိုးရလက်ထက်ကလို နိုင်ငံသားတွေ နောက်ယောင်ခံ စောင့်ကြည့်ခံရတာ၊ဖုန်းဆက်သွယ်မှု ကြားဖြတ်နားထောင်ခံရတာ စတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးလွတ်လပ်ခွင့်ကို ထိပါးခံရမှတွေကကာကွယ်ပေးဖို့ ရည်ရွယ်ကာဒီဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်း ခဲ့ပေမဲ့ စတင်ပြဋ္ဌာန်းချိန် ကစလို့ တလွဲအသုံးချနေမှုများကြောင့် နာမည်ဆိုးနဲ့ သာ ကျော်ကြားခဲ့ရတဲ့ ဥပဒေတစ်ခု ဖြစ်လာရပါတယ်။
ဒီဥပဒေ ပြည်သူကို အကာအကွယ်ပေးတဲ့ဥပဒေမဟုတ်ဘဲနဲ့ ပြည်သူကို ဒုက္ခပေးတဲ့ဥပဒေအဖြစ် လက်တွေ့ကျင့်သုံးတဲ့အခါမှာတွေ့နေရတယ်လို့ ဥပဒေပညာရှင်တွေက ထောက်ပြခဲ့ကြပါတယ်။ ရှေ့နေ ဦးသိန်းသန်းဦးကတော့ ဒီဥပဒေဟာမရှိသင့်တဲ့ ဥပဒေတခုလို့မြင်ပါတယ်။
“ကျနော်က နဂိုကတည်းက သဘောမကျတာ ဒီဥပဒေကို ။ ဒါပေမယ့် ဒီဥပဒေပြင်တဲ့လူတွေရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို သိနေလို့သာပေါ့နော် ။ တကယ်တော့ ဒါက လူထုကာကွယ်တဲ့ဟာမဟုတ်ဘူး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် လုပ်တာပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် တကယ်အကာအကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ အတွက်လည်း ခဲယဉ်းတယ်။ သူသည်လုံခြုံရေးနဲ့ ပတ်သက်ရင် ဒီမိုကရေစီ ရှိလှပါတယ်ဆိုတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာလည်း အဲဒီ ရည်ရွယ်ချက်က ပါတယ်။ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် တွေကို ကာကွယ်ချင်တဲ့ သီးခြားခေါင်းစဉ် ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ပဲ ဖြစ်တယ်။ မလိုအပ်ပဲနဲ့ အချင်းချင်း တိုက်ခိုက်တဲ့ လက်နက်တခုလို ဒါက ဖြစ်နေတာလေ။ အဲလိုအနေအထားလေး ဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီဥပဒေကိုတော့ ကျနော် သဘောမတူဘူး။ နည်းဥပဒေဘဲထွက်ထွက် မထွက်ထွက် ဖျက်သိမ်းသင့်တဲ့ ဥပဒေလို့ ထင်တယ်။”
လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူတွေ ဘက်ကတော့ ဒီဥပ ဒေကိုပြင်ဆင် ဖို့ထက် အသစ်ရေးဆွဲလို ကြပါတယ်။ နိုင်ငံရေး လေ့လာ သုံးသပ်သူ ဦးစည်သူအောင်မြင့်ကတော့ ဒီဥပဒေကလူ အချင်းချင်းကိုအမှုဆင်ဆွဲနိုင်ဖို့ လုပ်တာ မဟုတ်ဘဲနောက်ယောင်ခံလိုက်ကာမ လျော်ဩဇာ သုံးတဲ့ ဌာနဆိုင်ရာတွေကလူတွေကို အရေးယူဖို့ ရည်ရွယ်ထုတ်ခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဒါကို လိုသလိုပုံ ဖျက်ခဲ့ကြတာမှာ အခုလို ပြင်ဆင်လိုက် တာမှ မလိုအပ်တဲ့ အားနည်းချက် တွေရှိလာမလားလို့ သူကစိုးရိမ် နေတာပါ။
“ ရှေ့မှာဖြစ်သွားတာက ဥပဒေက မှန်တယ် ။ ဒါပေမယ့် ဥပဒေကို ကျင့်သုံးသူတွေမှာ လက်မခံသင့်ပဲနဲ့ ဥပဒေမှာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းရေးထားပါလျက်နဲ့ သာမန်ပြည်သူတယောက်ကို ဒီဥပဒေနဲ့ တရားစွဲလို့ မရပါဘူးဆိုတာ ဥပဒေမှာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပါနေသားနဲ့ သူတို့လက်ခံလို့ အခုလို ပုံပျက်သွားတာ။ ပြောမယ်ဆိုရင် ပြောင်းပြန်တောင်ပြန်ဖြစ်သွားတယ်။ မူလဥပဒေမှာ ပါတဲ့အချက်က ဝန်ကြီးဌာန တခုခုကပေါ့နော် အရှေ့ပိုင်းမှာဆိုရင်တော့ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဌာနပါတယ်။ အဲဒီမှာ ရဲတို့ စသုံးလုံးတို့ ရှိတာကို ။ အခုဒါက ဘာဖြစ်သွားလဲဆိုတော့ တရားစွဲခံထားရတဲ့ ဝန်ကြီးဌာနကလူတွေကိုညှာသလိုတောင်ဖြစ်သွားတယ်။ အဲဒီအဓိပ္ပါတယ် သွားသက်ရောက်လိမ့်မယ်။”
ဒီပြင်ဆင်လာတဲ့ ဥပဒေကြမ်းကိုတော့ မကြာခင်ဆွေးနွေးသွားဖို့ရှိပါတယ်။
...................
နိုငျလှတျလုံဥပဒေ ပွငျဆငျခကြျမူကွမျး တငျသှငျးထား
(Unicode)
နိုငျငံသားမြား၏ ပုဂ်ဂိုလျဆိုငျရာ လှတျလပျမှုနှင့ျ ပုဂ်ဂိုလျဆိုငျရာ လုံခွုံမှုကို ကာကှယျပေးရေးဥပဒကေို ပွငျဆငျတဲ့ ဥပဒကွေမျးတခုကို ဒီကနေ့ ပွညျသူ့လှှတျတောျမှာ တငျသှငျးလိုကျပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံသမိုငျးတလြှောကျ ပထမ ဆုံး ပွဌာနျးတာ ဖွဈတဲ့ ဒီဥပဒကေို လိုသလို အသုံးခပြွီး တရားစှဲဆိုတာတှကွေောင့ျ နာမညျဆိုးနဲ့ ကြောျကွားလာ ပွီးတဲ့နောကျ အခုလို ပွငျဆငျဖို့ လုပျလာတာပါ။ ဘယျအခကြျတှကေို အဓိက ပွငျဆငျဖွည့ျစှကျဖို့ ဥပဒကွေမျးမှာ ဖောျပွထားပါသလဲ … ဝဖေနျ သူတှကေရော ဘယျလိုမွငျကွပါသလဲ … ဆကျသှယျမေးမွနျးထားတဲ့ ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ မမခေက သတငျးပေးပို့ ထားပါတယျ။
နိုငျလှတျလုံဥပဒေ လို့နာမညျကွီးတဲ့ (နိုငျငံသားမြား၏ပုဂ်ဂိုလျဆိုငျရာ လှတျလပျမှုနှင့ျ ပုဂ်ဂိုလျဆိုငျရာ လုံခွုံမှုကို ကာကှယျပေးရေးဥပဒေ) ကို ပွငျဆငျမယ့ျ ဥပဒကွေမျးတရပျကို ဒီကနေ့ပွညျသူ့လှှတျတောျ မှာတငျ သှငျး လိုကျပါတယျ။ ဒီဥပဒေ ကို ၂ဝ၁၇ ခုနှဈ မတျလမှာ အတညျပွုပွဌာနျးခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ အခနျး ၆ ခနျးနဲ့ ပုဒျမ ၁၃ ခုသာပါဝငျတဲ့ ဒီဥပဒကေို ထပျတိုး ပုဒျမ ၂ခုထည့ျလိုကျသလို အာမခံ ပေးလို့ ရတဲ့ ပုဒျမအနနေဲ့ ပွငျဆငျဖို့လုပျတာ ဖွဈတယျလို့ အဲဒီကောျမတီ အတှငျးရေးမှုး ဦးလှသနျးကခုလိုပွောပါတယျ။
“အဓိကက အာမခံပေးလို့ရတဲ့ ပုဒျမဖွဈအောငျလုပျတယျ။ နောကျပွီးတော့ တရားစှဲရငျသကျဆိုငျရာဝနျကွီးဌာန ရဲ့ ကွိုတငျခှင့ျပွုခကြျ ယူရမယျ အဲဒါအဓိက။ ပုဒျမ ၁၀ပွငျတယျ ၁၀(က)ထပျထည့ျတာက မညျသူမဆို ပုဒျမ ၇ ပါ တားမွဈခကြျကိုသောျလညျးကောငျး ၊ ပုဒျမ ၈ ( က)မှ (င) အထိ တားမွဈခကြျကိုသောျလညျးကောငျး ဖောကျဖကြျကြူးလှှနျကွောငျး ပွဈမှု ထငျရှား တရားစီရငျခွငျးခံရလငြျ ထိုသူကို အနညျးဆုံး ၆ လမှ ၃ နှဈ အမြားဆုံး အထိ ခခြံရမည့ျအပွငျ ငှေ ၃ သိနျးမှ ၁၅ သိနျးအထိ ငှဒေဏျခနြိုငျသညျ။ သကျဆိုငျရာဝနျကွီးဌာန ရဲ့ ကွိုတငျခှင့ျပွုခကြျ ယူရမယျ ဆိုတာကို ၁၄(က) အနနေဲ့ ထည့ျထားတယျ။ နောကျတခုက ပွဈမှုမြားကို အာမခံပေးနိုငျတဲ့ ပွဈမှု အနနေဲ့ သတျမှတျတယျ အဲဒါကတော့ ၁၄(ခ)ပေါ့နောျ။”
“နိုငျလှတျလုံ” ဆိုပွီး လူသိမြားတဲ့ ဒီဥပဒဟော နိုငျငံသားတှကေို အကာအကှယျပေးဖို့ ဆိုတာထကျ၊ နိုငျငံသားအခငြျးခငြျးကွားမှာ အမွငျမတူသူတှကေိုအလှယျတကူ တရားစှဲလို့ရတဲ့ ဥပဒတေခု ဖွဈလာနတောကွောင့ျ ဝဖေနျမှုတှေ ရှိနခေဲ့ပါတယျ။ စဈအစိုးရလကျထကျကလို နိုငျငံသားတှေ နောကျယောငျခံ စောင့ျကွည့ျခံရတာ၊ဖုနျးဆကျသှယျမှု ကွားဖွတျနားထောငျခံရတာ စတဲ့ ပုဂ်ဂိုလျရေးလှတျလပျခှင့ျကို ထိပါးခံရမှတှကေကာကှယျပေးဖို့ ရညျရှယျကာဒီဥပဒကေို ပွဋ်ဌာနျး ခဲ့ပမေဲ့ စတငျပွဋ်ဌာနျးခြိနျ ကစလို့ တလှဲအသုံးခနြမှေုမြားကွောင့ျ နာမညျဆိုးနဲ့ သာ ကြောျကွားခဲ့ရတဲ့ ဥပဒတေဈခု ဖွဈလာရပါတယျ။
လကျတှေ့မှာ အစိုးရ၊ တပျမတောျ၊ အာဏာရပါတီဝငျမြားနဲ့ ဒသေန်တရ အုပျခြုပျရေးပိုငျးက ပုဂ်ဂိုလျတှကေ သူတို့ ကိုဝဖေနျလာသူတှကေို ဂုဏျသိက်ခာ ညှိုးအောငျ လုပျဆောငျတယျလိုခေါငျး စဉျတပျကာ ဒီဥ ပဒကေို သုံးတရားစှဲလာကွတာ မို့ဒီဥပဒကေ နာမညျဆိုးနဲ့ကြောျကွား လာတာပါ။
ဒီဥပဒေ ပွညျသူကို အကာအကှယျပေးတဲ့ဥပဒမေဟုတျဘဲနဲ့ ပွညျသူကို ဒုက်ခပေးတဲ့ဥပဒအေဖွဈ လကျတှေ့ကငြ့ျသုံးတဲ့အခါမှာတှေ့နရေတယျလို့ ဥပဒပေညာရှငျတှကေ ထောကျပွခဲ့ကွပါတယျ။ ရှေ့နေ ဦးသိနျးသနျးဦးကတော့ ဒီဥပဒဟောမရှိသင့ျတဲ့ ဥပဒတေခုလို့မွငျပါတယျ။
“ကနြောျက နဂိုကတညျးက သဘောမကတြာ ဒီဥပဒကေို ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီဥပဒပွေငျတဲ့လူတှရေဲ့ ရညျရှယျခကြျကို သိနလေို့သာပေါ့နောျ ။ တကယျတော့ ဒါက လူထုကာကှယျတဲ့ဟာမဟုတျဘူး လှှတျတောျကိုယျစားလှယျမြားကို ကာကှယျဖို့အတှကျ လုပျတာပေါ့နောျ။ ဒါပမေယ့ျ တကယျအကာအကှယျပေးနိုငျဖို့ အတှကျလညျး ခဲယဉျးတယျ။ သူသညျလုံခွုံရေးနဲ့ ပတျသကျရငျ ဒီမိုကရစေီ ရှိလှပါတယျဆိုတဲ့ နိုငျငံတှမှောလညျး အဲဒီ ရညျရှယျခကြျက ပါတယျ။ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျ တှကေို ကာကှယျခငြျတဲ့ သီးခွားခေါငျးစဉျ ရညျရှယျခကြျနဲ့ ပဲ ဖွဈတယျ။ မလိုအပျပဲနဲ့ အခငြျးခငြျး တိုကျခိုကျတဲ့ လကျနကျတခုလို ဒါက ဖွဈနတောလေ။ အဲလိုအနအေထားလေး ဖွဈတဲ့အတှကျ ဒီဥပဒကေိုတော့ ကနြောျ သဘောမတူဘူး။ နညျးဥပဒဘေဲထှကျထှကျ မထှကျထှကျ ဖကြျသိမျးသင့ျတဲ့ ဥပဒလေို့ ထငျတယျ။”
လူ့အခှင့ျအရေး လှုပျရှားသူတှေ ဘကျကတော့ ဒီဥပ ဒကေိုပွငျဆငျ ဖို့ထကျ အသဈရေးဆှဲလို ကွပါတယျ။ နိုငျငံရေး လေ့လာ သုံးသပျသူ ဦးစညျသူအောငျမွင့ျကတော့ ဒီဥပဒကေလူ အခငြျးခငြျးကိုအမှုဆငျဆှဲနိုငျဖို့ လုပျတာ မဟုတျဘဲနောကျယောငျခံလိုကျကာမ လြောျဩဇာ သုံးတဲ့ ဌာနဆိုငျရာတှကေလူတှကေို အရေးယူဖို့ ရညျရှယျထုတျခဲ့တာဖွဈတယျလို့ဆိုပါတယျ။ ဒါကို လိုသလိုပုံ ဖကြျခဲ့ကွတာမှာ အခုလို ပွငျဆငျလိုကျ တာမှ မလိုအပျတဲ့ အားနညျးခကြျ တှရှေိလာမလားလို့ သူကစိုးရိမျ နတောပါ။
“ ရှေ့မှာဖွဈသှားတာက ဥပဒကေ မှနျတယျ ။ ဒါပမေယ့ျ ဥပဒကေို ကငြ့ျသုံးသူတှမှော လကျမခံသင့ျပဲနဲ့ ဥပဒမှော ရှငျးရှငျးလငျးလငျးရေးထားပါလကြျနဲ့ သာမနျပွညျသူတယောကျကို ဒီဥပဒနေဲ့ တရားစှဲလို့ မရပါဘူးဆိုတာ ဥပဒမှော ရှငျးရှငျးလငျးလငျး ပါနသေားနဲ့ သူတို့လကျခံလို့ အခုလို ပုံပကြျသှားတာ။ ပွောမယျဆိုရငျ ပွောငျးပွနျတောငျပွနျဖွဈသှားတယျ။ မူလဥပဒမှော ပါတဲ့အခကြျက ဝနျကွီးဌာန တခုခုကပေါ့နောျ အရှေ့ပိုငျးမှာဆိုရငျတော့ ပွညျထဲရေးဝနျကွီး ဌာနပါတယျ။ အဲဒီမှာ ရဲတို့ စသုံးလုံးတို့ ရှိတာကို ။ အခုဒါက ဘာဖွဈသှားလဲဆိုတော့ တရားစှဲခံထားရတဲ့ ဝနျကွီးဌာနကလူတှကေိုညှာသလိုတောငျဖွဈသှားတယျ။ အဲဒီအဓိပ်ပါတယျ သှားသကျရောကျလိမ့ျမယျ။”
ဒီပွငျဆငျလာတဲ့ ဥပဒကွေမျးကိုတော့ မကွာခငျဆှေးနှေးသှားဖို့ရှိပါတယျ။
