(Zawgyi/Unicode)
ပြုံးနေသယောင် မျက်နှာရှိတဲ့ မြန်မာ့မျိုးရင်း ရှားပါးလိပ်တမျိုးကို မျိုးသုဉ်းလုဆဲဆဲ အခြေအနေကနေ နှစ်ပေါင်း ၂၀ လောက်အကြာ မှာ ပြန်ပြီး တိုးပွါးအောင်မွေးမြူနိုင်ခဲ့တယ်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ပြောပါတယ်။ ဒီ ရှားပါးလိပ်မျိုး ကောင်ရေအနည်းငယ်ကို ရှာဖွေ တွေ့ရှိပြီးတဲ့နောက်မှာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ကောင်ရေ ၁၀၀၀ နီးပါးတိုးပွါးလာအောင်ပြန်ပြီးမွေးမြူနိုင်ခဲ့တယ်လို့ New York Times သတင်းစာက ပြောပါတယ်။
သူတို့သာ အခုလို အချိန်မီ မထိန်းသိမ်းနိုင်ခဲ့ရင် ဒီလိပ်မျိုးစိတ်တွေ မျိုးသုဉ်းသွားလောက်ပြီဖြစ်တယ်လို့ တောရိုင်းတိရိစ္ဆာန် ထိန်းသိမ်းရေး အဖွဲ့အစည်း Wildlife Conservation Society က ကုန်းနေ၊ ရေနေ သတ္တဝါမျိုးစိတ် လေ့လာရေး ပညာရှင် Steven Platt ကပြောပါတယ်။
ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ လက်ကျန် ရှားပါးလိပ်မျိုး ကောင်ရေအနည်းငယ်ကို သဘာဝအနေအထားတခု ဖန်တီး စောင့်ကြည့်ပြီး အခုလို လိပ်ကောင်ရေ တထောင်ကျော်ကို သဘာဝအတိုင်း မျိုးပွါးပေးနိုင်ခဲ့ တာဖြစ်ကြောင်း Steven Platt က သူ့ရဲ့ Facebook စာမျက်နှာမှာ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်တွေတုန်းက ဒီလိပ်မျိုးတွေကို ရာနဲ့ချီ ပြီး ရန်ကုန် တောင်ဘက် ဧရာဝတီမြစ်ထဲမှာတွေ့ခဲ့ကြရပေမယ့် လူတွေက နည်းမျိုးစုံနဲ့ ငါးဖမ်းခဲ့ကြတာတွေကြောင့် ဒီလိပ်တွေသေဆုံးခဲ့ရတာပါ။ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်းမှာတော့ ဒီလိပ်မျိုးစိတ်တွေကို မျိုးသုဉ်းသွားခဲ့ပြီလို့ ယူဆခဲ့ကြပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာမှာတော့ သုတေသနပညာရှင်တွေက မြန်မာ့ သစ်တောဦးစီးဌာနနဲ့ ပူးပေါင်းခွင့်ပြုချက်ရယူပြီး ရှာဖွေခဲ့ကြရာက ဒီလိပ်မျိုး ၃ ကောင်ပြန်ရှာတွေ့ခဲ့ပြီး မျိုးပွားနိုင်ခဲ့တာပါ။ အခု မျိုးပွားထားတဲ့ လိပ်ကောင်ရေ ၁၀၀၀ လောက်ကို တိရိစ္ဆာန်ရုံ ကို လွှဲပြောင်းပေးထားပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင်း နေရာ ၃ နေရာမှာ ဆက်လက်မွေးမြူထားပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ ၅ နှစ်အတွင်းမှာလည်း မျက်လုံးကြီး အာရှ ရေချိုလိပ်ကြီး မျိုးရင်းဝင် လိပ်တွေကို မျိုးပွါးပြီး သဘာဝ အတိုင်းပြန်လည် လွှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။
.................
မွနျမာ့မြိုးရငျး ရှားပါးလိပျတမြိုးကို မြိုးပှားအောငျ သိပ်ပံပညာရှငျတှေ လုပျဆောငျနိုငျခဲ့
(Unicode)
ပွုံးနသေယောငျ မကြျနှာရှိတဲ့ မွနျမာ့မြိုးရငျး ရှားပါးလိပျတမြိုးကို မြိုးသုဉျးလုဆဲဆဲ အခွအေနကေနေ နှဈပေါငျး ၂၀ လောကျအကွာ မှာ ပွနျပွီး တိုးပှါးအောငျမှေးမွူနိုငျခဲ့တယျလို့ သိပ်ပံပညာရှငျတှကေ ပွောပါတယျ။ ဒီ ရှားပါးလိပျမြိုး ကောငျရအေနညျးငယျကို ရှာဖှေ တှေ့ရှိပွီးတဲ့နောကျမှာ သိပ်ပံပညာရှငျတှကေ ကောငျရေ ၁၀၀၀ နီးပါးတိုးပှါးလာအောငျပွနျပွီးမှေးမွူနိုငျခဲ့တယျလို့ New York Times သတငျးစာက ပွောပါတယျ။
သူတို့သာ အခုလို အခြိနျမီ မထိနျးသိမျးနိုငျခဲ့ရငျ ဒီလိပျမြိုးစိတျတှေ မြိုးသုဉျးသှားလောကျပွီဖွဈတယျလို့ တောရိုငျးတိရိစ်ဆာနျ ထိနျးသိမျးရေး အဖှဲ့အစညျး Wildlife Conservation Society က ကုနျးနေ၊ ရနေေ သတ်တဝါမြိုးစိတျ လေ့လာရေး ပညာရှငျ Steven Platt ကပွောပါတယျ။
ရှာဖှတှေေ့ရှိခဲ့တဲ့ လကျကနြျ ရှားပါးလိပျမြိုး ကောငျရအေနညျးငယျကို သဘာဝအနအေထားတခု ဖနျတီး စောင့ျကွည့ျပွီး အခုလို လိပျကောငျရေ တထောငျကြောျကို သဘာဝအတိုငျး မြိုးပှါးပေးနိုငျခဲ့ တာဖွဈကွောငျး Steven Platt က သူ့ရဲ့ Facebook စာမကြျနှာမှာ ရေးသားခဲ့ပါတယျ။
လှနျခဲ့တဲ့ နှဈတှတေုနျးက ဒီလိပျမြိုးတှကေို ရာနဲ့ခြီ ပွီး ရနျကုနျ တောငျဘကျ ဧရာဝတီမွဈထဲမှာတှေ့ခဲ့ကွရပမေယ့ျ လူတှကေ နညျးမြိုးစုံနဲ့ ငါးဖမျးခဲ့ကွတာတှကွေောင့ျ ဒီလိပျတှသေဆေုံးခဲ့ရတာပါ။ ၁၉၉၀ ပွည့ျနှဈနောကျပိုငျးမှာတော့ ဒီလိပျမြိုးစိတျတှကေို မြိုးသုဉျးသှားခဲ့ပွီလို့ ယူဆခဲ့ကွပါတယျ။ နောကျပိုငျးမှာမှာတော့ သုတသေနပညာရှငျတှကေ မွနျမာ့ သဈတောဦးစီးဌာနနဲ့ ပူးပေါငျးခှင့ျပွုခကြျရယူပွီး ရှာဖှခေဲ့ကွရာက ဒီလိပျမြိုး ၃ ကောငျပွနျရှာတှေ့ခဲ့ပွီး မြိုးပှားနိုငျခဲ့တာပါ။ အခု မြိုးပှားထားတဲ့ လိပျကောငျရေ ၁၀၀၀ လောကျကို တိရိစ်ဆာနျရုံ ကို လှှဲပွောငျးပေးထားပွီး မွနျမာနိုငျငံတှငျး နရော ၃ နရောမှာ ဆကျလကျမှေးမွူထားပါတယျ။
လှနျခဲ့တဲ့ ၅ နှဈအတှငျးမှာလညျး မကြျလုံးကွီး အာရှ ရခြေိုလိပျကွီး မြိုးရငျးဝငျ လိပျတှကေို မြိုးပှါးပွီး သဘာဝ အတိုငျးပွနျလညျ လှှတျပေးခဲ့ပါတယျ။
