[[Zawgyi/Unicode]]
Shangri-La Dialogue အာရှဒေသလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို စင်ကာပူနိုင်ငံမှာ ပြုလုပ်နေရာမှာ ကမ္ဘာအရပ်ရပ်က ပဋိပက္ခတွေ၊ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာစိုးရိမ်ချက်တွေနဲ့ အတူ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း ပဋိပက္ခအခြေအနေကလည်း ဆွေးနွေးပွဲရဲ့ အကြောင်းအရာတခုဖြစ်နေပါတယ်။
ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေအပါအဝင် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင်းက ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးတွေ ပါဝင်လေ့ရှိတဲ့ အခုနှစ် ဒီလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ ဖွင့်ပွဲ ဒီနေ့ညနေမစတင်ခင်မှာပဲ မြန်မာ့လုံခြုံရေး ပြဿနာအကြောင်း ဒီနေ့ နေ့လယ်ဘက်က ကြိုဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီဆွေးနွေးပွဲကိုတော့ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီဘက်က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးရော၊ NUG ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးကိုယ်စားလှယ်ပါ တက်ရောက်နိုင်ခြင်းမရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း မနက်ဖြန် စနေနေ့မှာတော့ မြန်မာ့အရေးခေါင်းစဉ်နဲ့ ဆွေးနွေးကြဖို့ရှိပါတယ်။
မနက်ဖြန်မှ မြန်မာ့အရေးဆွေးနွေးမယ်ဆိုပေမယ့် ဒီနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းမှာတော့ မြန်မာပဋိပက္ခနဲ့ပတ်သက်လို့ စာတမ်းတခုကို မိတ်ဆက်ခဲ့တယ်လို့ ဒီဆွေးနွေးပွဲမှာ ရောက်ရှိနေတဲ့ နယူးယောက် Cornell တက္ကသိုလ်က မြန်မာသုတေသီ ကိုနေယံဦးက ပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့ကတော့ သူတို့ တရားဝင် conference ကတော့ မစသေးဘူးပေါ့နော်။ ဒီညနေမှစမှာပေါ့။ သို့သော် conference မစခင်မှာ သူတို့လုပ်ထားတဲ့ မြန်မာနဲ့ပတ်သက်တဲ့ research သုတေသန project တခုကိုတော့ မိတ်ဆက်ပါတယ်ခင်ဗျ။ အဲဒါကတော့ မြန်မာနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ပဋိပက္ခ သုတေသန-၂၀၂၀ ဖေဖေါ်ဝါရီ အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့တဲ့ ပဋိပက္ခတွေအကုန်လုံးကို သူတို့ သုတေသနလုပ်ထားတာပေါ့နော်၊ ဘယ်နေရာမှာဖြစ်တာလဲ၊ ဘယ်သူတွေနဲ့ဖြစ်တာလဲ၊ ဘယ်လိုမျိုးဖြစ်တာလဲ၊ စသည်အားဖြင့် သုတေသနလုပ်ထားတယ်။”
မနက်ဖြန်ညနေမှာတော့ မြန်မာ့ရှေ့ရေး ဘယ်လိုဝိုင်းကူသင့်လဲဆိုတာကို မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၊ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးအတိုင်ပင်ခံ၊ နောက် ကုလသမဂ္ဂနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံတိုရဲ့ မြန်မာဆိုင်ရာအထူးကိုယ်စားလှယ်တွေ အဓိက ဦးဆောင်ဆွေးနွေးကြဖို့ရှိပါတယ်။ ဒီပွဲမှာ မြန်မာ့ မဟာဗြူဟာနဲ့ မူဝါဒလေ့လာရေး အင်စတီကျု ISP၊ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ မြန်မာအင်စတီကျု (MIPS)၊ အနာဂတ် အင်စတီကျုနဲ့ အရှေတောင်အာရှလေ့လာရေး ISEAS Yusof Ishak Institute အဖွဲ့တွေကို ဖိတ်ကြားခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
===============
[[Unicode]]
Shangri-La လုံခွုံရေးအစညျးအဝေးအတှငျး မွနျမာ့အရေးဆှေးနှေးမညျ
Shangri-La Dialogue အာရှဒသေလုံခွုံရေးဆိုငျရာ ထိပျသီးအစညျးအဝေးကို စငျကာပူနိုငျငံမှာ ပွုလုပျနရောမှာ ကမ်ဘာအရပျရပျက ပဋိပက်ခတှေ၊ လုံခွုံရေးဆိုငျရာစိုးရိမျခကြျတှနေဲ့ အတူ မွနျမာနိုငျငံတှငျး ပဋိပက်ခအခွအေနကေလညျး ဆှေးနှေးပှဲရဲ့ အကွောငျးအရာတခုဖွဈနပေါတယျ။
ကမ်ဘာ့အငျအားကွီးနိုငျငံတှအေပါအဝငျ အာရှ-ပစိဖိတျဒသေတှငျးက ကာကှယျရေးဝနျကွီးတှေ ပါဝငျလေ့ရှိတဲ့ အခုနှဈ ဒီလုံခွုံရေးဆိုငျရာ ထိပျသီးဆှေးနှေးပှဲ ဖှင့ျပှဲ ဒီနေ့ညနမေစတငျခငျမှာပဲ မွနျမာ့လုံခွုံရေး ပွူနာအကွောငျး ဒီနေ့ နေ့လယျဘကျက ကွိုဆှေးနှေးခဲ့ပါတယျ။ ဒီဆှေးနှေးပှဲကိုတော့ အာဏာသိမျးစဈကောငျစီဘကျက ကာကှယျရေးဝနျကွီးရော၊ NUG ကွားကာလ အမြိုးသားညီညှတျရေးကိုယျစားလှယျပါ တကျရောကျနိုငျခွငျးမရှိပါဘူး။ ဒါပမေယ့ျလညျး မနကျဖွနျ စနနေေ့မှာတော့ မွနျမာ့အရေးခေါငျးစဉျနဲ့ ဆှေးနှေးကွဖို့ရှိပါတယျ။
မနကျဖွနျမှ မွနျမာ့အရေးဆှေးနှေးမယျဆိုပမေယ့ျ ဒီနေ့ နေ့လယျပိုငျးမှာတော့ မွနျမာပဋိပက်ခနဲ့ပတျသကျလို့ စာတမျးတခုကို မိတျဆကျခဲ့တယျလို့ ဒီဆှေးနှေးပှဲမှာ ရောကျရှိနတေဲ့ နယူးယောကျ Cornell တက်ကသိုလျက မွနျမာသုတသေီ ကိုနယေံဦးက ပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့ကတော့ သူတို့ တရားဝငျ conference ကတော့ မစသေးဘူးပေါ့နောျ။ ဒီညနမှေစမှာပေါ့။ သို့သောျ conference မစခငျမှာ သူတို့လုပျထားတဲ့ မွနျမာနဲ့ပတျသကျတဲ့ research သုတသေန project တခုကိုတော့ မိတျဆကျပါတယျခငျဗြ။ အဲဒါကတော့ မွနျမာနဲ့ပတျသကျတဲ့ ပဋိပက်ခ သုတသေန-၂၀၂၀ ဖဖေေါျဝါရီ အာဏာသိမျးမှုနောကျပိုငျး ဖွဈပေါျလာခဲ့တဲ့ ပဋိပက်ခတှအေကုနျလုံးကို သူတို့ သုတသေနလုပျထားတာပေါ့နောျ၊ ဘယျနရောမှာဖွဈတာလဲ၊ ဘယျသူတှနေဲ့ဖွဈတာလဲ၊ ဘယျလိုမြိုးဖွဈတာလဲ၊ စသညျအားဖွင့ျ သုတသေနလုပျထားတယျ။”
မနကျဖွနျညနမှောတော့ မွနျမာ့ရှေ့ရေး ဘယျလိုဝိုငျးကူသင့ျလဲဆိုတာကို မလေးရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး၊ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးအတိုငျပငျခံ၊ နောကျ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ ထိုငျးနိုငျငံတိုရဲ့ မွနျမာဆိုငျရာအထူးကိုယျစားလှယျတှေ အဓိက ဦးဆောငျဆှေးနှေးကွဖို့ရှိပါတယျ။ ဒီပှဲမှာ မွနျမာ့ မဟာဗွူဟာနဲ့ မူဝါဒလေ့လာရေး အငျစတီကြု ISP၊ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့လုံခွုံရေးဆိုငျရာ မွနျမာအငျစတီကြု (MIPS)၊ အနာဂတျ အငျစတီကြုနဲ့ အရှတေောငျအာရှလေ့လာရေး ISEAS Yusof Ishak Institute အဖှဲ့တှကေို ဖိတျကွားခဲ့တယျလို့ သိရပါတယျ။
===============
