ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရး သတင္းသံုးသပ္ခ်က္ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးဖို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရရဲ ႔ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို UNFC (United Nationalities Federal Council) ေခၚ ညီၫႊတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက တုံ႔ျပန္ေၾကညာ လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံနဲ႔ တက္လာတဲ့ အစိုးရ အဆက္ဆက္တို႔က တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းအားလံုးနဲ႔ တၿပိဳင္တည္း မေဆြးေႏြးဘဲ တဖြဲ႔ခ်င္းစီနဲ႔ သီးျခားေဆြးေႏြးခ်င္တာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ UNSC အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ႏိုင္ဟံသာ၊ SSA (Shan State Army) ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွတုိ႔ကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ တင္ျပထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တုိင္းရင္းသားေတြ ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီကေန ျမန္မာႏိုင္ငံအစုိးရရဲ ႔ ေဆြးေႏြးေရး ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို တံု႔ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ကို ဖတ္ရပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း ေတြဟာ တဖြဲ႔ခ်င္းေတာ့ မေဆြးေႏြးႏိုင္ဘူး။ အကုန္လံုး တေပါင္းတစည္းတည္း ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီကုိ ကိုယ္စားျပဳမွ ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဓိက အဲဒီအခ်က္ျဖစ္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ဆရာ ႏိုင္ဟံသာ ဟုတ္ပါတယ္ေနာ္။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ ဆရာတို႔ဘက္က ဘာေျပာထားသလဲဆိုေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ တဖြဲ႔ခ်င္း ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ေျပာျခင္းဟာ တိုင္းရင္းသားေတြၾကားထဲမွာ သပ္လွ်ဳိဖို႔ ႀကိဳးစားထားျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုထား ပါတယ္။ ဆရာ ႏိုင္ဟံသာ ဟုတ္ပါတယ္ေနာ္။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီအခ်က္ေတြေပၚ မူတည္ၿပီး ေမးခ်င္တာက တိုင္းရင္းသားေတြဟာ တကယ္ပဲ တေပါင္း တစည္းတည္း ေဆြးေႏြးဖို႔ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ကို တကယ္ အျပည့္အဝ ရရွိၾကၿပီလား။ အဲဒီအခ်က္ကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တခ်ိန္တုန္းကလည္း ပထမပိုင္းမွာေတာ့ တဖြဲ႔တစည္းတည္း ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ေကအုိင္အိုတုိ႔ ဘာတုိ႔က သီးျခား ေဆြးေႏြး ၾကၿပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို လက္မွတ္ထိုးသြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အခုေရာ တဖြဲ႔ခ်င္း ေဆြးေႏြးမယ့္ဘက္ကို ပါသြားႏိုင္မလား။ အမွန္တကယ္ တစုတစည္းတည္း ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဆံုးျဖတ္ထားသလားဆိုတာကို ပထမေမးခ်င္ပါတယ္။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ UNFC မွာေတာ့ တစုတစည္းတည္း ေဆြးေႏြးဖို႔ေတာ့ ဆံုးျဖတ္ထားၿပီးပါၿပီ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆံုးျဖတ္ၿပီးေတာ့ ဘယ္ေလာက္ ခုိင္ခုိင္မာမာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတုိင္း ဒီတႀကိမ္ လိုက္နာႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္ အခုိင္အမာ ရပ္တည္ၾကမယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ အေတြ႔အႀကံဳ ရွိခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီအေတြ႔အႀကံဳေၾကာင့္ ဒီလုိ ခိုင္ခိုင္မာမာ ရပ္တည္ဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ဟာကို အားလံုးက ျမင္ၾကတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွတုိ႔ အဖြဲ႔အေနနဲ႔က တဖြဲ႔ခ်င္း မေဆြးေႏြးဘဲ ဒီလို အဖြဲ႔အစည္းအားလံုး တစုတေပါင္းတည္း ေဆြးေႏြးႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အခိုင္အမာ ရပ္တည္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္တို႔လည္း ဆရာႏိုင္ဟံသာ ေျပာသလို အေတြ႔အႀကံဳအမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တယ္။ ဒီေတာ့ တဖြဲ႔ခ်င္း သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ဆိုတာက ဆြဲ၊ ခြဲ၊ တိုက္ ဗ်ဴဟာကို ေမ႔ေပ်ာက္လုိ႔ မျဖစ္ဘူး။ ဥပမာအားျဖင့္ ေကအုိင္အုိ၊ ေကအန္ယူနဲ႔ ေဆြးေႏြးတာကို တမ်ဳိးေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့၊ အခ်ိန္ဆြဲထားၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ SSA ကို ဖိတိုက္ေခ်မႈန္းမယ့္ plan မ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ တဖြဲ႔ခ်င္း တဖြဲ႔ခ်င္း အဲဒီလို ဖိတုိက္ၿပီးေတာ့ ေခ်မႈန္းသြားမယ့္ အေနအထားမ်ဳိး သံုးသပ္ရတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိေတာ့ ပထမတုန္းက ၈၈ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီလို တဖြဲ႔ခ်င္း အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လုပ္သြားခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ဒီလို ဗ်ဴဟာမ်ဳိး က်င့္သံုးလာလိမ့္မယ္ဆိုတာ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း ေတြက သေဘာမေပါက္ခဲ့ၾကဘူးလို႔ ယူဆပါသလား။
ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ သိပ္စုစည္းမႈ မရွိခဲ့ဘူး။ အခုက က်ေနာ္တုိ႔ UNFC ဖြဲ႔စည္းတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ အၿမဲတမ္း ဖလွယ္ေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလို အျဖစ္မ်ဳိး ေနာက္တခါ မႀကံဳရေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔က ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခု က်ေနာ္ျမင္တာက အစိုးရဘက္ကလည္း သူတုိ႔က တဖြဲ႔ခ်င္း ခြဲထုတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့ေနရာမွာ အဲဒီလို ေဆြးေႏြးေလာက္ေအာင္ တဖြဲ႔ခ်င္းကို က်ေလာက္တဲ့ မက္လံုးေတြ - စီးပြားေရး အခြင့္အေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အခြင့္အေရးေတြ ဘယ္လိုေပးမယ္ဆိုတဲ့ မက္လံုးေတြနဲ႔ ဆြယ္မယ္ လို႔ ထင္တာပဲ။ ဟိုတုန္းကလည္း ဒီလုိဆြယ္ခဲ့တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီလိုမ်ဳိး အစိုးရက တဖြဲ႔ခ်င္းကို က်ေလာက္ေအာင္ဆြယ္တဲ့ ကိစၥမ်ဳိး လုပ္လာခဲ့ရင္ ဆရာတုိ႔ တိုင္းရင္းသားေတြ တဖြဲ႔ခ်င္းက ႀကံ့ႀကံ့ခံႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ က်ေနာ္အေနနဲ႔ ႀကံ့ႀကံ့ခံ ရပ္တည္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ အေတြ႔အႀကံဳ ရွိခဲ့ၿပီ။ ဒီ အခြင့္အေရးဆိုတာလည္း ဟုတ္တိပတ္တိ ေပးႏိုင္တာမဟုတ္ဘူး။ ယာယီသေဘာပဲ။ သေဘာကေတာ့ မ်က္စိလွည့္တဲ့သေဘာပါပဲ။ တကယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တကယ့္ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ အခြင့္အေရးေတြကို ေပးမွာမဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ စုေပါင္းၿပီး မေဆြးေႏြးရင္၊ စုေပါင္းၿပီး ရပ္တည္မႈ မရွိဘူးဆုိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အခြင့္အေရး ရႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွရဲ ႔ သေဘာကိုလည္း ေျပာပါ။ တကယ္လို႔ အစိုးရဘက္က ဗိုလ္မႉးတုိ႔ အဖြဲ႔ကို ျဖစ္ေစ၊ ဆရာႏိုင္ဟံသာ အဖြဲ႔ကိုျဖစ္ေစ၊ တျခားအဖြဲ႔အစည္းတခုခုကိုျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံေရးအားျဖင့္ ခင္မ်ားတုိ႔ကို ဒီလုိ အခြင့္အေရးေတြေပးမယ္။ ခင္မ်ားတုိ႔ တဦးခ်င္း လာေဆြးေႏြးရင္ စီးပြားေရးအရ ဘယ္လို အခြင့္အေရးမ်ဳိး ေပးမယ္။ ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုလည္း ဘယ္္လိုရာထူးမ်ဳိးမွာ ဘယ္လို လုပ္မယ္ ဆိုတာမ်ဳိး မက္လံုးမ်ဳိး ေပးခဲ့တယ္ဆိုရင္ ဒါကို ရပ္တည္ႏိုင္ပါမလား။ ႀကံ့ႀကံ့ခံႏိုင္ပါမလား။ က်ေနာ္ အထင္ေသးလို႔ ေမးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေတြ႔အႀကံဳအရ အဲဒီသေဘာမ်ဳိးေတြ ေတြ႔ခဲ့ရလို႔ ေမးတာျဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အေတြ႔အႀကံဳအရ က်ေနာ္တုိ႔ အမ်ားႀကီး ျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီးၿပီေလ။ ဥပမာ က်ေနာ္တုိ႔ SSA ထဲမွာ ေရာက္သလို သူတုိ႔ ဆြဲခြဲတဲ့ ဗ်ဴဟာမွာ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ဖြဲ႔ကြဲသြားခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အစိုးရက ဘယ္လို မက္လံုးေပးေပး က်ေနာ္တို႔က ခံယူခ်က္နဲ႔ ျပန္တိုက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္လိုပဲ မက္လံုးေပးေပး က်ေနာ္တုိ႔ ခံယူခ်က္နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ပန္းတိုင္ မေရာက္မခ်င္းေတာ့ တုိက္ပြဲဝင္သြားပါမယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပန္းတုိင္ဆိုလို႔ ဒီ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္ကိုပဲ ေမးပါရေစ။ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္မွာ ေတာင္းဆိုခ်က္ကေရာ တခုတည္း ျဖစ္ပါ့မလား။ အစတုန္းကေတာ့ ဆရာ ႏိုင္ဟံသာ သိတဲ့အတိုင္း အစတုန္းက တခ်ဳိ ႔က သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေထာင္ခ်င္တာတုိ႔။ တခ်ဳိ ႔က ဖက္ဒရယ္ အဲဒီလို ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြလည္း အနိမ့္အျမင့္ ကြာတာေတြ၊ နည္းတာမ်ားတာ ရွိေနၾကတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အခုအခါမွာ ေတာင္းဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြက အကုန္လံုး တစုတစည္းတည္း ျဖစ္မယ္လို႔ ဆရာႏိုင္ဟံသာ ထင္ပါသလား။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ အခုအေနအထားမွာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ရပ္တည္မႈအေပၚမွာ စုစည္းထားတဲ့သေဘာပါ။ တခ်ဳိ ႔ကေတာ့ သီးျခားလြတ္လပ္ေရးေတြ ဘာေတြ အဲဒါမ်ဳိးကိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ထဲမွာ မပါေတာ့ဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တညီတညႊတ္တည္း အကုန္လံုး ျဖစ္သြားၿပီေပါ့။ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြက။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါက မူအားျဖင့္ေပါ့။ ဆုိေတာ့ ကုိယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခ်က္ဆိုတာ ဆရာႏိုင္ဟံသာ နည္းနည္းေလး ေမးပါရေစ။ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခ်က္ဆိုတာ autonomy ေပ့ါ။ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးခြင့္ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာအထိ သတ္မွတ္ပါသလဲ။ ဆရာတို႔ဘက္က လုိခ်င္တာ။ တကယ္လို႔ အစိုးရက ေျပာထားတယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြ ေဒသမွာ ျပည္နယ္အစိုးရ၊ တုိင္းေဒသႀကီး အစုိးရက ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တိုင္းရင္းသားနယ္တခ်ဳိ ႔မွာလည္း အဲဒီလို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေတြ ေပးထားတယ္လို႔ ဆိုခဲ့ရင္ ဆရာတို႔ဘက္က ဘယ္လိုျပန္လည္ ေဆြးေႏြးမလဲ။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ ယေန႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နဲ႔ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကေတာ့ မတူဘူး။ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ဆိုတာ သူတုိ႔ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒအတုိင္းကို အုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး။ က်ေနာ္တုိ႔က ျပည္ေထာင္စု အစိုးရကို ထုိက္သင့္တဲ့ အာဏာေတြ ခြဲၿပီးေတာ့ က်န္တဲ့အာဏာေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ အပိုင္း။ အဲဒါက က်ေနာ္တုိ႔ အာဏာႀကီး (၃) ရပ္ျဖစ္တဲ့ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၊ တရားစီရင္ေရး အာဏာ၊ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ - အဲဒီ အာဏာေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္နယ္ထဲမွာ ရွိရမယ္ဆိုတဲ့ မူအရ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ အမ်ဳိးသားျပ႒ာန္းခြင့္လို႔ ဆိုတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ အခု အစိုးရ ဥပေဒထဲမွာ ျပ႒ာန္းတာကိုေတာ့ လံုးဝ လက္မခံႏိုင္ဘူးေပါ့။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ ဒါကိုေတာ့ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို က်ေနာ္တို႔ လံုးဝလက္မခံပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခုေျပာစရာ ရွိတာက ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ျပည္ေထာင္စုတခုလံုး ဗဟုိအစိုးရရဲ႕ အာဏာေတာင္မွ ဆရာအခုနေျပာတဲ့ ဥပေဒျပဳခြင့္၊ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္၊ စီမံခန္႔ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္ ဆိုတာေတြက တကယ့္ လူထုကိုယ္စားလွယ္ လက္ထဲမွာ မေရာက္ေသးဘဲနဲ႔ အဲဒီ ဆရာတို႔ တုိင္းရင္းသားေတြဘက္က ေျပာတဲ့အဆင့္ဟာ ျဖစ္ႏိုင္မလား။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ ဒီအခ်က္ဟာ အဲဒီလို မရွိေသးလို႔ပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ လက္မခံႏိုင္တာ။ တကယ္လို႔ အဲဒီလို အဆင့္မ်ဳိး ေရာက္လာရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လက္ခံမွာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရဘက္က အဲဒီအဆင့္ထိ လိုက္ေလ်ာႏိုင္မယ့္ အေျခအေန ျမင္မလား။ အဲဒါကို ေဆြးေႏြးခ်င္တာပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအဆင့္ကို မေရာက္ခင္ သိခ်င္ေသးတာက ဆရာတို႔ ေတြ႔ဆံုမယ့္ေနရာမွာ တဖြဲ႔ခ်င္း၊ တစုခ်င္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔ UNFC တခုလံုး အေနနဲ႔ စုေပါင္းၿပီး ေတြ႔မယ္ဆိုတာကို သမၼတဦးသိန္းစိန္ဘက္က လက္ခံႏိုင္မယ့္ အလားအလာ ရွိမယ္လို႔ ဆရာထင္ပါသလား။
ႏုိင္ဟံသာ ။ ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မရွိေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပည္တြင္းျပည္ပ၊ လႊတ္ေတာ္ထဲက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အပါအဝင္ ဥပမာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ညီေနာင္ ငါးပါတီတို႔ ေတာင္းဆို လာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ ရပ္တည္ခ်က္၊ မွန္ကန္တဲ့ လုပ္ရပ္က အမွန္တရားက ေအာင္ပြဲရမယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ နီးနီးကပ္ကပ္ေတာ့ အဲဒီအေျခအေနကို မေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္ေသးဘူးေပါ့။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ သိပ္လြယ္လြယ္ႀကီးေတာ့ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ေသးဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွရဲ ႔ သေဘာကိုလည္း ေျပာပါအုံုး။ ဗိုလ္မႉးတုိ႔ဘက္က ဘယ္လို ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္မ်ဳိးကို လုိခ်င္ပါသလဲ။ အခုေလာေလာဆယ္ရွိတဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရဆီက ဘယ္ေလာက္ပဲ ေတာင္းေတာင္း ထြက္လာႏိုင္မယ္ ထင္ပါသလား။ ဒီလုိ အခြင့္အေရးမ်ဳိး။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေပးခ်င္တယ္ ထားအံုးေတာ့ တခ်ဳိ႕ကေျပာတယ္ ဒီလူဟာ သေဘာထား ေပ်ာ့ေပ်ာင္း တယ္။ ဘာညာ။ ဒီအစိုးရ လက္ထက္မွာ ဆရာတုိ႔ဘက္က ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အခြင့္အေရးမ်ဳိး ရႏိုင္မယ့္ အလားအလာ ရွိပါရဲ ႔လား။
ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွ ။ ။ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ေတာင္းဆိုသြားမယ္။ ေနာက္ဆံုး ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက တကယ္တန္း ေစတနာမွန္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အမွန္တကယ္ လိုလားရင္ေတာ့ ပထမအဆင့္ အေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေဒသအားလံုးမွာ ထုိးစစ္ဆင္ေနတာေတြကို ရပ္ဆိုင္းဖို႔လိုတယ္။ အခုက အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ေဒသမွာ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတာက အဲဒါ အစိုးရက ကမ္းသာ ကမ္းလွမ္းတာ ဒါေပမဲ့ စစ္ဘက္က ညႊန္ၾကားတာ တမ်ဳိး။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီမွာ အာဏာက စစ္ဘက္ကို မလႊမ္းမိုးႏိုင္ေသးဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ရခ်င္တဲ့ အခြင့္အေရးကို က်ေနာ္တုိ႔ ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္းလို႔လည္း မဆုိ္လိုပါဘူး။ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုလိုတဲ့ သေဘာက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္၊ အရင္ ထုိးစစ္ဆင္တာကို ရပ္စဲေရးကို ေဆြးေႏြးခ်င္တာေပါ့။
ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒါ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားေဒသအားလံုးေပါ့။ က်ေနာ္ ဆိုလိုခ်င္တာက အဲဒါေတြ အရင္ ရပ္ဆုိင္းဖို႔ အဓိကအက်ဆံုးပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေလာေလာဆယ္မွာ ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွ ေျပာတဲ့ ထုိးစစ္ဆင္တာေတြ ရပ္ဆိုင္းေရး အတြက္ ပထမဦးဆံုး ေဆြးေႏြးဖို႔ မလိုေပဘူးလား။ အဆင့္ျမင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို ေဘးဖယ္ၿပီးေတာ့။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ လိုပါတယ္။ ဒါက တကယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တက္လွမ္းမယ္ဆိုရင္ ပထမအဆင့္က ထုိးစစ္ကို ရပ္ဆိုင္းရမယ္။ ဒုတိယအဆင့္မွာ တျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ေၾကညာရမယ္။ ေနာက္မွ တဖတ္က ေတြ႔ဆံုႏိုင္ဖို႔ ႏွစ္ဖက္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႔ဆံုႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ရမယ္။ အစီအစဥ္ ေတြကေတာ့ တဆင့္ခ်င္း တဆင့္ခ်င္းေပါ့။ အဲဒီလို သြားရမွာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိေတာ့ ထုိးစစ္ကို ရပ္ဆိုင္းေရးအဆင့္မွာက်ေတာ့ ဗဟုိအစိုးရအထိ တက္ၿပီး ေတာင္းဆို ေနမလား။ အခုေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ စစ္တပ္နဲ႔ ေဒသအာဏာပိုင္ေတြ ေဆြးေႏြးဖို႔ ဒီဟာကို ဆရာတုိ႔ မစဥ္းစားႏိုင္ဘူးလား။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ အဲဒါက ဥပမာအားျဖင့္ ျပည္နယ္တခုမွာ ရပ္ဆိုင္းၿပီးေတာ့ တျခားျပည္နယ္မွာ ထုိးစစ္ဆင္ ေနရင္ေတာ့ ဒါကလည္း မွန္ကန္တဲ့ လုပ္ရပ္မဟုတ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ဒါက ဗဟုိအစုိးရ ညႊန္ၾကားမႈ ေအာက္မွာ တမ်ဳိးတည္းျဖစ္ရမယ္။ အဲဒီ ပံုစံအတုိင္း။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အဲဒီ ပံုစံအတုိင္း သီးျခားစီလုပ္ေနလို႔ မျဖစ္ဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုေလာေလာဆယ္ ထိုးစစ္ဆင္မႈကို အမ်ားဆံုး ခံေနရတာ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္း လို႔ ထင္ပါတယ္။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ကရင္ ဘက္မွာလည္း အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အထိုက္အေလာက္ရွိတဲ့ ကရင္ဘက္ကိုလည္း ဆက္လိုက္ပါေတာ့။ ဒီ သံုးခုကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးပါမယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ဆုိရင္ ဆရာတို႔ဘက္က လက္ခံႏိုင္မယ့္ အေျခအေန ရွိပါသလား။
ႏိုင္ဟံသာ ။ ။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုတဲ့ဟာကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ UNFC နဲ႔ ေဆြးေႏြးရမွာပါ။ တကယ္ လိုလားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ UNFC နဲ႔ ေဆြးေႏြးတာ သူတုိ႔ လက္မခံႏိုင္စရာ မရွိဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွရဲ ႔ သေဘာထားကိုလည္း ေျပာပါ။ UNFC အေနနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ဗိုလ္မႉးတုိ႔ ရွမ္းေဒသ၊ ကခ်င္ နဲ႔ ကရင္ဘက္မွာ အထိုက္အေလ်ာက္ ထုိးစစ္ဆင္ ေနတာေတြ အတြက္ - ဒီ သံုးဖြဲ႔နဲ႔ပဲ သူတုိ႔ ေဆြးေႏြးပါရေစ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေလာေလာဆယ္ ကိစၥဆုိရင္။
ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း အဲဒီလိုပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေကအိုင္အုိ၊ ေကအန္ယူ ဘက္ ရပ္ဆိုင္းၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကို ဖိတုိက္ေနတဲ့ဟာမ်ဳိး။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ရပ္ဆိုင္းၿပီးေတာ့ ေကအန္ယူ၊ ေကအိုင္အို တို႔ဘက္ ဖိတိုက္တာမ်ဳိး က်ေနာ္တုိ႔ မလိုလားပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အခုန ေျပာသလိုမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ UNFC အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔သာမက အဖြဲ႔ဝင္ မဟုတ္တဲ့ က်န္ လက္နက္ကိုင္ျဖစ္တဲ့ ဝ၊ မုိင္းလား အဖြဲ႔တို႔နဲ႔ တျခားအဖြဲ႔ေတြကိုပါ အားလံုးနဲ႔ တၿပိဳင္တည္း သူတုိ႔ လုပ္သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုေတြ အမ်ားအျပား ရွိလာတာဟာ သမုိင္းအရကို ျဖစ္တည္လာခဲ့တာပါ။ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ အားနည္းခ်က္တခုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး နယ္ခ်ဲ႕သမားေတြက ေသြးခဲြအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အခုအခါမွာလည္း ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရးကို ဦးထိပ္တင္ထားပါတယ္ဆိုၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြရဲ ႔ မတူကြဲျပားမႈေတြကို အခြင့္ေကာင္းယူ အျမတ္ထုတ္ၾကမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီလုပ္ရပ္ေတြဟာ နယ္ခ်ဲ႕သမားေတြရဲ ႔ ယုတ္ညံ့တဲ့ လုပ္ရပ္နဲ႔ ဘာမွမျခားဘူးလို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။
