ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ သတင္းသံုးသပ္ခ်က္အစီအစဥ္မွာ ဧရာဝတီျမစ္ဆံု ေရကာတာ ရပ္ဆိုင္းလိုက္ျခင္း နဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Hillary Clinton ျမန္မာျပည္သြားေရာက္တဲ့ကိစၥတို႔ဟာ ျမန္မာျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနသာမက ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးအတြက္ပါ အေရးပါတဲ့အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ ဘယ္လိုအေျပာင္းအလဲမ်ဳိးေတြ ျဖစ္လာႏိုင္သလဲဆိုတာကို ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ အေမရိကန္ပါေမာကၡ David Steinberg နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားတာကို တင္ျပထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူဝါဒဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆိုတဲ့ လူတဦးတေယာက္တည္းေပၚ မူတည္ထားတယ္ဆိုတဲ့ သံုးသပ္ခ်က္တခ်ဳိ ႔ က်ေနာ္ၾကားဘူးပါတယ္။ အခု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ ႔ မူဝါဒ ေျပာင္းလဲလာတာဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ ႔ သေဘာထားေျပာင္းလဲလာလို႔လား။ ဒါမွမဟုတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ အေျခအေနေျပာင္းလဲလာလို႔လားဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Prof. Steinberg ဘာေျပာခ်င္ပါသလဲ။
Prof. David Steinberg ။ ။ ဒါဟာ အခ်က္အလက္အမ်ားအျပားေပၚ မူတည္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ အေမရိကန္မူဝါဒမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အဓိကက်တဲ့ေနရာက ပါေနပါတယ္။ သူကိုယ္တုိင္လည္း ေျပာင္းလဲခဲ့ပါၿပီ။ အရင္ႏွစ္ေတြက လုပ္ခဲ့တာေတြနဲ႔ လံုးဝမတူေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲလာစရာျဖစ္လာရတဲ့ အေၾကာင္းေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ တခ်က္က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အာဆီယံ ဥကၠ႒ပါ။ ေနာက္တခ်က္ ေခါင္းေဆာင္မႈအေျပာင္းအလဲပါ။ သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္ဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊနဲ႔ လံုးဝျခားနားပါတယ္။ ခ်ဥ္းကပ္ရလြယ္တယ္။ အေျပာင္းအလဲကို စဥ္းစားတတ္တယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒဟာ ဘက္လိုက္မႈကင္းဖို႔ လိုအပ္လာတယ္။ ေနာက္ဆံုးတခ်က္က စစ္တပ္ပါ။ စစ္တပ္ဟာ မ်ဳိးခ်စ္စစ္တပ္ပါ။ တုိင္းျပည္ကို တုိးတက္ေစခ်င္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာရဲ ႔ အသိအမွတ္ျပဳတာကိုလည္း ခံခ်င္ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြ အားလံုးဟာ အခုျဖစ္လာတဲ့ကိစၥမွာ သူ႔က႑နဲ႔သူ ပါဝင္ေနၾကပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာ-တရုတ္ နီးစပ္လာမႈကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဘယ္ေလာက္ စိုးရိမ္ပါသလဲ။ အခုလို ျမန္မာနဲ႔ ဆက္ဆံဖို႔လမ္းေၾကာင္း ျပန္ၿပီးလုပ္လာတာဟာ ဒီ စိုးရိမ္မႈေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါသလား။
Prof. David Steinberg ။ ။ ဒါဟာ တခုေသာအခ်က္ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မထင္ပါဘူး။ တရုတ္ကေတာ့ အေမရိကန္အေနနဲ႔ တရုတ္ကို ဝိုင္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းမႈလို႔ ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ကို တရုတ္ဘက္က ဒီလိုပဲ မၾကာခဏ ေျပာဘူးပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ သိပ္မထင္ပါဘူး။ ဟုတ္ပါတယ္ က်ေနာ္တို႔ဟာ အေရွ ႔ေတာင္အာရွမွာ အေမရိကန္လႊမ္းမိုးမႈတခ်ဳိ ႔ကို ျပန္ၿပီးျမင္ေတြ႔ခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ တုိးတက္ႀကီးပြားတာကို ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္တာကို ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေဒသတခုလံုး ဘယ္ႏိုင္ငံတခုခုမွ လံုးဝႀကီးစိုးလႊမ္းမိုးထားတာကိုေတာ့ မလိုလားပါဘူး။ ဒါဟာ အမွန္ပါပဲ။ ျမန္မာေတြကိုယ္တုိင္လည္း ဒီအေျခအေနကို နားလည္းပါတယ္။ ဘယ္ႏိုင္ငံတခုခုနဲ႔မွ သိပ္ၿပီးနီးစပ္လြန္တာကို သူတုိ႔ မလိုလားပါဘူး။ အေမရိကန္နဲ႔ နီးစပ္ရမွာကိုလည္း သူတုိ႔ မလိုလားပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ အခုအခါမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္နဲ႔ ျပန္လည္သင့္ျမတ္လာတဲ့ အလားအလာကို ေတြ႔ျမင္ေနရပါၿပီ။ ဆိုေတာ့ တျခားတဘက္မွာ တရုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးေကာ ကင္းကင္းကြာကြာ ျဖစ္လာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္ၾကႏိုင္တယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
Prof. David Steinberg ။ ။ ျမစ္ဆံုေရကာတာနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က သိပ္ကိုအေရးႀကီးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ အဲဒီအတြက္ တရုတ္ဘက္က စိတ္ပ်က္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီအတြက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး ထိခိုက္ရမယ့္ကိစၥကို ေလ်ာ့ပါးေအာင္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားပါလိမ့္မယ္။ ျမစ္ဆံုေရကာတာဟာ အစိုးရခ်င္း ဆက္ဆံလုပ္ေဆာင္တဲ့ လုပ္ငန္းထက္ ဒီ စီမံကိန္းကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းခ်င္းထက္ သက္ဆုိင္တဲ့ကိစၥလို႔ လုပ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္ပါလိမ့္မယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ တရုတ္က သူ႔အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ျမန္မာကို လိုအပ္သလို၊ ျမန္မာကလည္း တရုတ္ကို လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ အျပန္အလွန္ အမီွသဟဲ ျပဳေနၾကရပါတယ္။ ဒီကိစၥကို က်ေနာ္ စာအုပ္တအုပ္ေတာင္ ေရးေနပါတယ္။ ျမစ္ဆံုေရကာတာေၾကာင့္ အရင္ကထက္ နည္းနည္းေလး ခပ္တန္တန္ ျဖစ္သြားႏိုင္ေပမယ့္ ေရရွည္လက္တြဲေနၾကပါလိမ့္မယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ သံုးသပ္သူတခ်ဳိ ႔က အခုလို အေမရိကန္က ျပန္လည္ဆက္ဆံေရး အစပ်ဳိးလာတာဟာ သူတုိ႔အက်ဳိးစီးပြားက အမ်ားအျပားပါၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့အက်ဳိးစီးပြားက မဆိုသေလာက္သာ ပါတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ဆရာႀကီး ဒီသံုးသပ္ခ်က္ကို ဘယ္လိုသေဘာရပါသလဲ။
Prof. David Steinberg ။ ။ ဒါကို မွန္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ မထင္ဘူး။ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ADB, the World Bank ကမာၻ႔ဘဏ္ တုိ႔ရဲ ႔ လုပ္ငန္းကို ဆက္လုပ္ခြင့္ျပဳတာ။ ပိတ္စို႔အေရးယူမႈတာေတြ ျပင္ဆင္ေပးတာ။ ဂ်ပန္က အေထာက္အကူေပးမယ့္ကိစၥကို ဆန္႔က်င္ဟန္႔တားတာေတြ မလုပ္ေတာ့တာေတြ ဒါေတြအားလံုးက ျမန္မာလူထုအားလံုးအတြက္ အင္မတန္ အက်ဳိးရွိမယ့္ကိစၥေတြပါ။ ျမန္မာေတြ နည္းပညာသင္တန္းေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရလာမယ္။ ဒါေတြကလည္း တုိင္းျပည္ေခတ္မီ တုိးတက္လာမယ့္ကိစၥပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအတြက္ အက်ဳိးစီးပြား သိပ္မပါဘူးဆိုတာကို က်ေနာ္လက္မခံပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးမွာ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဘက္မလိုက္ႏိုင္ငံတခု ျမင္ေတြ႔လာရေတာ့မယ္လို႔ ဆရာႀကီး သံုးသပ္ပါသလား။
Prof. David Steinberg ။ ။ တျဖည္းျဖည္းေတာ့ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဘက္မလိုက္ဝါဒဆိုတာက လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက က်င့္သံုးလာခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့အစဥ္အလာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒပါ။ တရုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ကေတာ့ အထူးဆက္ဆံေရး ပံုစံမ်ဳိး အၿမဲရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၀ အေစာပိုင္းကာလတုန္းက ေဆာင္းပါးတခု ဖတ္ခဲ့ဘူးပါတယ္။ “တရုတ္ေလာင္းရိပ္ေအာက္က ျမန္မာ့ဘက္မလိုက္ဝါဒ” လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္ လက္ခံပါတယ္။ တရုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဒါကို လိုလားပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို က်န္တဲ့ႏိုင္ငံေတြကလည္း ခ်ဥ္းကပ္ႏိုင္ရပါမယ္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒဟာ လူးသာလြန္႔သာ အေျခအေနမွာ ရွိရပါလိမ့္မယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုလို အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံကိုသြားတာ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္လည္သင့္ျမတ္လာမယ့္ အလားအလာရွိတာကို တရုတ္က ႀကိဳဆိုတယ္လို႔ ေၾကညာပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာေျပာခ်င္ပါသလဲ။
Prof. David Steinberg ။ ။ တရုတ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ပိုက္လိုင္းေတြ၊ ရထားလမ္းေတြ ေဖာက္ေနတဲ့အတြက္ နည္းပညာပိုင္းအရလည္း အားထားရတဲ့ အေျခအေနျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းလာမွာကို လိုလားတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တည္ၿငိမ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေစခ်င္တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းပုန္ကန္မႈေတြ တရုတ္မလိုလားပါဘူး။ အေမရိကန္ ဝင္ေရာက္ပူးေပါင္းတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရင္ ဆူပူမႈနည္းၿပီး တည္ၿငိမ္မယ္။ ဒါကို တရုတ္က လိုလားပါတယ္။ အေမရိကန္က သိပ္ႀကီးစိုးမွာ အေမရိကန္ စစ္စခန္းေတြ ျမန္မာျပည္ထဲ ရွိလာမွာကိုသာ တရုတ္က လိုလားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုလို အေမရိကန္-ျမန္မာ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးလမ္းေၾကာင္းကို ေတြ႔လာရတာဟာ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားအစိုးရရဲ ႔ သင့္ျမတ္ေရးလမ္းစဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္မွာ ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ ဥပေဒျပဌာန္းၿပီး ဒဏ္ခတ္ပိတ္စို႔ထားတာပါ။ ဒီ ဥပေဒကို ရုတ္သိမ္းလာမယ့္ အေျခအေနရွိပါသလား။
Prof. David Steinberg ။ ။ မလြယ္ပါဘူး။ ဒီ ဥပေဒကို ျပန္ရုတ္သိမ္းဖို႔ဆိုတာက လြယ္ကူတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ပိတ္စို႔အေရးယူမႈ မလုပ္ပါနဲ႔လို႔ အေစာကတည္းက က်ေနာ္ကန္႔ကြက္လာခဲ့တာပါ။ တခ်ိန္မွာ ျပန္ဖ်က္ခ်င္ရင္ ဖ်က္ရခက္မယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ သိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သမၼတ အုိဘားမား က အင္မတန္ လိမ္မာပါးနပ္တဲ့ကိစၥတခုကို လုပ္လိုက္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ သူက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဖုန္းဆက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္ ကို လႊတ္မယ့္ကိစၥ ဘယ္လိုသေဘာရပါသလဲလို႔ ေမးပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သေဘာတူပါတယ္။ ဆုိေတာ့ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တုိင္ ေထာက္ခံထားတဲ့ကိစၥမွာ သမၼတ အိုဘားမားကို ဆန္႔က်င္ဖို႔ဆိုတာက သိပ္ၿပီးခက္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ရဲ ႔ သေဘာထားလည္း တျဖည္းျဖည္းေျပာင္းလာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ျမန္မာ့အေရးဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးမွာ ႀကီးမားတဲ့ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပႆနာ အေသးေလးပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူဝါဒေျပာင္းလဲေရးမွာ ႏိုင္ငံေရးလက္နက္ကိုသံုးၿပီး ဆန္႔က်င္ၾကလိမ့္မယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ ႔ ေထာက္ခံမႈအရ ေျပာင္းတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ အခက္အခဲမရွိႏိုင္ပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုရင္ ဒီ ဥပေဒကို မရုတ္သိမ္းႏိုင္ခင္မွာ အေမရိကန္ကုမၼဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံသြားၿပီး ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏံွတာမ်ဳိး၊ ျမန္မာေတြ နည္းပညာပိုင္း ေလ့လာသင္ၾကားတက္ေျမာက္လာေအာင္ အေမရိကန္က ေလ့က်င့္ေပးတာမ်ဳိး အဲဒီလိုကိစၥေတြကို လက္ေတြ႔ျမင္လာမယ့္ အေျခအေန ရွိပါသလား။
Prof. David Steinberg ။ ။ ဥပေဒကို တျဖည္းျဖည္းခ်င္းပဲ ရုတ္သိမ္းသြားပါလိမ့္မယ္။ ခ်က္ခ်င္း ဖ်က္သိမ္းလိုက္တာေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုေလာေလာဆယ္မွာ အစိုးရဘက္ကလည္း ဒါကို စိတ္မဝင္စားေသးပါဘူး။ ျမန္မာဘက္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္လာတဲ့အေပၚ မူတည္ၿပီးမွသာ ဥပေဒထဲက ဒီအခ်က္ကို ေလွ်ာ့ေပးမယ္။ ဟိုအခ်က္ကို ေလွ်ာ့ေပးမယ္ဆိုတာမ်ဳိး လုပ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတေန႔မွာေတာ့ ပိတ္စို႔အေရးယူတာေတြ ပေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီလို အခ်က္တခ်ဳိ ႔ကို ေလွ်ာ့ေပးမယ့္ကိစၥမွာ ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြရဲ ႔ သေဘာတူညီခ်က္မပါဘဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါမလား။
Prof. David Steinberg ။ ။ သေဘာတူညီမႈေတာ့ လိုတာေပါ့ေလ။ ဒါေပမဲ့ သမၼတအေနနဲ႔ အေမရိကန္အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ လုပ္ႏိုင္တဲ့ကိစၥတခ်ဳိ ႔ ရွိပါတယ္။ အိုဘားမားအပါအဝင္ သမၼတတိုင္းကေတာ့ အေျပာင္းအလဲဆိုတာကိုေတာ့ လုပ္ၾကပါတယ္။ ၂၀၁၂ က်ရင္ ဒီမွာ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ၿပီး လက္ရွိ သမၼတပဲ ရွိေနေန၊ သမၼတအသစ္ပဲ တက္လာလာ အေျပာင္းအလဲေတာ့ လုပ္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါမတိုင္ခင္ ေတြ႔ရႏိုင္တယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိတာေတာ့ က်ေနာ္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးတေယာက္ အေမရိကန္ကို ေရာက္လာႏိုင္တယ္။ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပန္ထားႏိုင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ အိႏိၵယႏိုင္ငံရဲ ႔ သေဘာထားကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ-အေမရိကန္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္မယ့္ အလားအလာကို အာဆီယံက ႀကိဳဆိုတယ္ဆိုတာကို ၾကားေနရပါတယ္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံက ဒီကိစၥမွာ ဘာေၾကာင့္ ႏႈတ္ဆိတ္ေနရပါသလဲ။ အိႏိၵယက ဘာမွေျပာတာကို မၾကားရပါဘူး။
Prof. David Steinberg ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အိႏိၵယ စိတ္ဝင္စားတဲ့အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ ရွိပါတယ္။ နံပတ္တစ္က တရုတ္လႊမ္းမိုးတာကို ထိန္းညႇိဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သူတုိ႔အတြက္ သိပ္ၿပီးလုပ္ရခက္တဲ့ ကိစၥတခုျဖစ္ပါတယ္။ အိႏိၵယက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရုတ္ေတြ သိပ္ၿပီးလႊမ္းမိုးသြားမွာကို သိပ္ၿပီးစိုးရိမ္ပါတယ္။ ပါကစၥတန္နဲ႔ တရုတ္နဲ႔ သိပ္နီးစပ္ေနေတာ့ အဝုိင္းခံေနရသလို ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ အိႏိၵယအေရွ ႔ေျမာက္ဘက္က သူပုန္ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကုလတန္ျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္း လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ သူတို႔ အေရွ ႔ေျမာက္ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိႏိၵယက ျမန္မာနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ဖို႔ လိုလားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု ဝန္ႀကီးကလင္တန္ လာတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အိႏၵိယႏိုင္ငံက ဝမ္းသာမယ္ ထင္ပါသလား။
Prof. David Steinberg ။ ။ အိႏိၵယ က သိပ္ဝမ္းသာမွာပါ။ အေမရိကန္ဟာ အခုအခါမွာ အိႏိၵယနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းေနပါတယ္။ အဲဒီလို အေျခအေနမ်ဳိးမွာ အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးေကာင္းေတာ့ အိႏိၵယ က ေက်နပ္မွာပါ။
