အမျိုးသားလွှတ်တော်က ထာဝရ ငြိမ်းချမ်းရေး အမြဲတမ်း ကော်မတီတရပ် ဖွဲ့စည်းဖို့ အတည်ပြုလိုက်တာကြောင့် ကော်မရှင်ပုံစံမျိုး ဖွဲ့စည်းပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် လွှတ်တော်ပြင်ပက တခြားလူပုဂ္ဂိုလ်တွေ ပါဝင်လာဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဘူးလို့ အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် တဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ကော်မတီ ဆိုတာဟာ လွှတ်တော်အမတ်တွေနဲ့ပဲ ဖွဲ့စည်းရတာမို့ လွှတ်တော်ပြင်ပက ပုဂ္ဂိုလ်တွေ ပါဝင်ခွင့် မရတော့တာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ အဲဒီ အခြေအနေ အပါအဝင် ဒီကနေ့မနက်က ကျင်းပခဲ့တဲ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်နဲ့ နေ့လယ်ပိုင်းတွေမှာ ကျင်းပတဲ့ လွှတ်တော်နှစ်ရပ် အစည်းအဝေးတွေထဲက ထူးခြားတဲ့ ဆွေးနွေးချက်တွေကို မသင်းသီရိက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးတွေ ထာဝရ တည်မြဲစေဖို့အတွက် အများ ယုံကြည်လေးစားတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် တခြား တတ်သိပညာရှင်တွေပါ ဖိတ်ခေါ်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေး ကော်မရှင်တရပ် ဖွဲ့စည်းဖို့ ရခိုင်အမျိုးသားများ တိုးတက်ရေးပါတီက အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဒေါက်တာအေးမောင်က အဆိုပြု တင်သွင်းထားပေမဲ့ အခု ငြိမ်းချမ်းရေး ကော်မတီတရပ် ဖွဲ့စည်းဖို့ သောကြာနေ့က အတည်ပြုလိုက်တာကြောင့် အပြင်က ပုဂ္ဂိုလ်တွေ ပါဝင်ဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
ဒါကလည်း ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်အရ ကော်မရှင်ဖြစ်မှသာ အပြင်လူတွေ ပါဝင်နိုင်ပြီး ကော်မတီ ဆိုတဲ့အတွက် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့သာ ဖွဲ့စည်းရမှာကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ ဒေါက်တာအေးမောင်က ပြောပါတယ်။
“ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေအရ ဆိုရင်တော့ ဒါ လွှတ်တော်အမတ်တွေနဲ့ပဲ၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များဖြင့်သာလို့ ပါတာကိုး၊ ကာလသတ်မှတ်၍ ဖွဲ့စည်းနိုင်သည်လို့ ပြောတဲ့အခါမှာ။ ကော်မတီဆိုရင်တော့ သင့်လျော်တဲ့ နိုင်ငံသားများ ဆိုတာကို ထည့်သွင်းလို့ မရတော့ဘူးပေါ့လေ။ လွှတ်တော်မှာ အမြဲတမ်း ကော်မတီပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ယာယီကော်မတီပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကော်မတီဆိုတာ ဖွဲ့လို့ရှိရင် ကော်မတီဟာ လွှတ်တော်အမတ်တွေနဲ့ပဲ ဖွဲ့ရတာကိုး။
“ကော်မရှင်ဆိုတဲ့ အခါကျတော့ ပြင်ပမှာရှိတဲ့ ကျွမ်းကျင်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ လူရိုသေ ရှင်ရိုသေ နိုင်ငံသားတွေနဲ့ ပူးပေါင်း ပါဝင် ဖွဲ့စည်းနိုင်တာမျိုးကို ပုဒ်မ ၁၅၀ မှာ ဖွင့်ပေးထားတာ ရှိတယ်။ အဲဒီဟာနဲ့ဆိုရင် လွှတ်တော်ပြင်ပမှာရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေကို ဆွဲခေါ်နိုင်ပြီး ညှိနှိုင်းနိုင်တဲ့ ကာလတို ကော်မရှင်လေးတခု ဖြစ်ရင် ပိုကျယ်ပြန့်တာပေါ့ဗျာ။ အဆိုလေးရယ်၊ အသံလေးရယ်၊ သမိုင်းရဲ့ ကဏ္ဍလေးတခုအဖြစ် ကျန်ခဲ့မှာပါ။ ဒါကြီးက ဆက်လက် အကောင်အထည် ဖော်ကြမှာ မဟုတ်ဘူးလေ။”
နိုင်ငံအတွက် အမျိုးသား ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်ထဲ အရေးတကြီးအဆင့်မှာ ရှိနေတဲ့ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခ ချုပ်ငြိမ်းရေး အစီအစဉ်ထဲမှာ ကျယ်ပြန့်ပြီး အများလက်ခံတာမျိုးနဲ့ ဘက်ပေါင်းစုံ ပါဝင်မှုတွေနဲ့ အလျှင်အမြန် လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။
“ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကိုယ်တိုင်က ဇူလိုင်လ ၂၈ ရက်နေ့က သူ့ရဲ့ အိတ်ဖွင့်ပေးစာမှာ သူလည်းပဲ ဒီကဏ္ဍလေးကို တထောင့်တနေရာက ပါဝင် ပူးပေါင်းပြီး အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်ချင်တယ်ဆို၊ ကျနော်တို့ ဆွဲသွင်းနိုင်ရင် သမ္မတကြီးကလည်း ပူးပေါင်းဖို့၊ အချိန်တိုအတွင်းမှာ ကျနော်တို့ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ အပေါ်မှာ နောင်တရစရာ၊ နှမျောစရာ ကောင်းလိုက်တာလို့ တွေ့တဲ့ကာလလေးမှာ ကျနော်တို့ဟာ လုပ်နိုင်ရင် အချိန်တို လေးငါးနှစ်အတွင်းမှာ အမြန်ဆုံး လုပ်နိုင်မှာဖြစ်လို့ ငြိမ်းချမ်းမှုအတွက် ရောင်ခြည်သန်းအောင် စောင့်နေကြတဲ့ လွှတ်တော်တွင်း အစိုးရအဖွဲ့တွေ အကုန်လုံး ပျော့ပြောင်း ငြင်သာစွာ ဆွဲသွင်းရမှာဗျ။”
ဒီကိစ္စနဲ့ စပ်လျဉ်းပြီး ဒီကနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ အမျိုးသားလွှတ်တော်အတွင်း အစိုးရဟာ နိုင်ငံမှာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခ ချုပ်ငြိမ်းပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးအတွက် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်ရာမှာ တို့တာဝန်အရေး ၃ ပါးကို မထိခိုက်ဘဲ ဆောင်ရွက်ဖို့ဆိုတဲ့ အဆိုကို ရန်ကုန်တိုင်း မဲဆန္ဒနယ် ၁၂ က ကိုယ်စားလှယ် ဦးဆွေအောင်က တင်ပြပါတယ်။ ဒါကို ဒီကနေ့မှာ ကိုယ်စားလှယ် ၃ ဦးက ထောက်ခံ ဆွေးနွေးပေမဲ့ မနက်ဖြန် အင်္ဂါနေ့ ဒီအကြောင်း ဆက်လက်ဆွေးနွေးတဲ့အခါ မတူကွဲပြားတဲ့ အမြင်နဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေ ရှိလာနိုင်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
“အဲဒီအပေါ်မှာက အမြင်အမျိုးမျိုးပေါ့၊ တို့တာဝန် အရေးသုံးပါး ဆိုတာက ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ တခုလုံးမှာလည်း အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ပါပါတယ်။ အဲဒီမှာ ကျနော်တို့ဘက်က တိုင်းရင်းသားတွေ အဓိက ဖွဲ့တာကတော့ တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်မှု မပြိုကွဲရေးဆိုတာ အင်မတန် အရေးကြီးတယ်ပေါ့။ ဆိုတော့ တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်မှု မပြိုကွဲဖို့အတွက် ဘာလုပ်မလဲဆိုတဲ့ အမြင်လေးကို ဆွေးနွေးကြတဲ့ အပိုင်းကတော့ ကွာနိုင်တာပေါ့။
“ခုနလို တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်မှု မပြိုကွဲဘူး၊ အခု ပြိုကွဲနေလို့ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခ ဖြစ်နေတယ်။ ပြိုကွဲနေပြီ၊ ဒါကြီးကို မပြိုကွဲအောင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ ဆိုတာ၊ ပြိုကွဲနေတဲ့ဥစ္စာကို ပြန်စေ့စပ်ဖို့အတွက် ဘယ်လိုနည်းသုံးမယ်ဆိုတဲ့ အပိုင်းက တမျိုးလေ။ နှစ်ပေါင်းလည်း ၆၀ ကျော်ပြီလေ။ အဆိုတခုကတော့ဖြင့် အမြင်ချင်း မတူနိုင်တဲ့ လွှတ်တော်အမတ်တွေရဲ့ အယူအဆလေးတွေကတော့ ဆွေးနွေးကြတဲ့အခါမှာ ကျနော်တို့ကတော့ မှတ်သားရမှာပေါ့။”
ဒါ့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံ သတ္တုကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးရေး အဆိုနဲ့ ဒါကို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကနေ အမြန် အကောင်အထည်ဖော်ရေး ကိစ္စတွေကိုလည်း ဒီနေ့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့ ဒေါက်တာအေးမောင်က ပြောပါတယ်။
နေပြည်တော်မှာ ကျင်းပနေတဲ့ အစည်းအဝေးတွေတွင်း လွှတ်တော် ၂ ရပ်ပေါင်းပြီး ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ရဲ့ ဒုတိယ ပုံမှန်အစည်းအဝေးရဲ့ ဒုတိယမြောက်နေ့ ဆွေးနွေးပွဲကို ဒီကနေ့ မနက်ပိုင်းက ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီမှာလည်း အခွန်ဘဏ္ဍာဆိုင်ရာ ဥပဒေမူကြမ်းတွေကို အတည်ပြုခဲ့သလို ရပ်ကွက်နဲ့ ကျေးရွာဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး မူကြမ်းတွေကိုလည်း အတည်ပြုခဲ့ကြတယ်လု့ိ အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဇေကမ္ဘာ ဦးခင်ရွှေက ပြောပါတယ်။
“ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က နေပြီးတော့ ဥပဒေတွေ အဓိက အတည်ပြုတာပေါ့။ ဥပဒေကြမ်း ကော်မတီက တင်တဲ့ ဥပဒေတွေပေါ့လေ။ အမြတ်ခွန်ဥပဒေတို့၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ ဝင်ငွေခွန် ဥပဒေတို့၊ နောက်တခါ ရုံးခွန် အက်ဥပဒေတို့၊ ဥပဒေတွေ မှန်သမျှ မနက်က တော်တော်များများကို အတည်ပြုလိုက်တာပေါ့။”
ဒီလိုဆွေးနွေးချက်တွေအပြင် သစ်တောဝန်ကြီးဌာနကို ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးနဲ့ သစ်တောဝန်ကြီးဌာနအဖြစ် အမည်ပြောင်းလိုက်တာကိုလည်း ဒီကနေ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။ တခါ ဒီကနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းမှာ ဆက်လက်ကျင်းပတဲ့ ပြည်သူ့လွှတ်တော် အတွင်းမှာတော့ ရေးရာကော်မတီ တခုချင်းစီရဲ့ လုပ်ကိုင်ခွင့် သတ်မှတ်ချက် မူဝါဒတွေကို ဆက်လက်ဆွေးနွေး အတည်ပြုခဲ့ကြပါတယ်။
