သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

ဒေါ်စု နဲ့ မင်းကိုနိုင် ကို နမူနာယူဖို့ အိုဘားမား တိုက်တွန်း


သမ္မတအိုဘားမားဟာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် စိန်ရတုခန်းမမှာ မြန်မာအပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှဒေသ လူငယ်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံရာမှာ ဒီ ဒေသတွင်း လူငယ်တွေဟာ အနာဂတ်ဒေသ တည်ငြိမ်မှု၊ ဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် အရေးကြီးသလို ဒီအတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ ပူးပေါင်းကူညီသွားမယ်လို့ အားပေးပြောသွားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့၊ မင်းကိုနိုင်တို့ကို စံထားပြီး ဒေသပြောင်းလဲတိုးတက်မှုကို ဦးဆောင် သွားကြဖို့ ကိုလည်း တိုက်တွန်းသွားပါတယ်။ စိန်ရတုခန်းမမှာ ပြောကြားတဲ့ သမ္မတအိုဘားမား မိန့်ခွန်း ကောက်နုတ်ချက်အချို့ကို ကိုသားညွန့်ဦးက တင်ဆက်ပေးမှာပါ။

ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် စိန်ရတုခန်းမမှာ ဒီကနေ့ ညနေ ၄ နာရီကစပြီး မြန်မာအပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှလူငယ်တွေနဲ့ တနာရီနီးပါးကြာ တွေ့ဆုံရာမှာ အရှေ့တောင်အာရှ လူငယ်တွေရဲ့ အရေးပါမှု၊ ဒီလူငယ်တွေကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ အလေးထားမှုတွေကို အဓိကထား ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ ဒီဒေသတွင်း လူငယ်တွေဟာ အရှေ့တောင်အာရှတင်မက ၂၁ ရာစု ကမ္ဘာ့ရုပ်လုံးကိုလည်း ပုံဖော်ပေးမယ့်သူတွေဖြစ်တယ်လို့ သမ္မတအိုဘားမားက ပြောသွားပါတယ်။

“အမေရိကန်နဲ့ အရှေ့တောင်အာရှဒေသ ဆက်ဆံမှု ခိုင်မာနက်ရှိုင်းအောင် အမေရိကန်သမ္မတအနေနဲ့ ဦးစားပေးဆောင်ရွက်သွားနေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှဒေသ လူငယ်တွေနဲ့ ဆက်ဆံရေး ဖြစ်ပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားမှာ ကျနော်ငယ်စဉ်က ကြီးပြင်းခဲ့တဲ့အတွက် ဒီ ဒေသကို စွဲလန်းတွယ်တာ မိတာကြောင့်တင် မဟုတ်ပါဘူး။ ၁၀ နိုင်ငံပါ အာဆီယံဒေသဟာ ကမ္ဘာလူဦးရေ ၁၀ ပုံတပုံ ရှိသလို အာဆီယံဒေသ လူဦးရေ သုံးပုံနှစ်ပုံဟာ အသက် ၂၅ နှစ်အောက် လူငယ်တွေဖြစ်တယ်ဆိုတာက အဓိက အကြောင်းရပ်ဖြစ်ပါတယ်။ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးလာပြီး ဒီမိုကရေစီ ပေါ်ထွန်းလာနေတဲ့ ဒီဒေသမှာ မတူကွဲပြားမှုတွေ စုံလင်ပါတယ်။ သမုဒ္ဒရာကြီးတွေ၊ ကျွန်းစုတေ၊ သစ်တောတွေ၊ မြို့ပြတွေ ရှိသလို မတူညီတဲ့လူမျိုးစုတွေ၊ ဘာသာအယူအဆတွေ ပေါင်းစုံပါတယ်။ ဒီဒေသဟာ ၂၁ ရာစုကို ပုံဖော်ပေးပါလိမ့်မယ်။”

မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်လို့တော့ မြန်မာနိုင်ငံဟာ အစဉ်အလာအရ မတူညီတဲ့လူမျိုးတွေ၊ မတူညီတဲ့ဘာသာတွေ ပေါင်းစုထားတဲ့ ဒေသတွင်း စံပြုနေရာ တခုဖြစ်ပြီး မကြာခင်နှစ်တွေအတွင်း အပြောင်းအလဲတွေ၊ အတိုး အဆုတ်ရှိခဲ့တယ်လို့ သမ္မတအိုဘားမားက ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ အပြောင်းအလဲမှာ လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေသေးတာကိုလည်း သမ္မတအိုဘားမားက သူ့မိန့်ခွန်းထဲ ထောက်ပြသွားပါတယ်။

“လွန်ခဲ့တဲ့သုံးနှစ်အတွင်းမှာ တိုးတက်မှုတွေမြင်ခဲ့ရတယ်။ ဒါတွေကို လျစ်လျူပြုထားလို့မရပါဘူး။ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားလွတ်လာတယ်၊ ပြည်သူတွေ နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပြောဆိုမှုတွေမှာ ပိုပြီး ပါဝင်ခွင့်ရတယ်။ လွှတ်တော်နဲ့ အရပ်ဖက် လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေ ပေါ်လာတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီလို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ မလုံလောက်သေးပါဘူး။ သတင်းထောက်တွေ၊ တိုင်းရင်းသား လူနည်းစုတွေအပေါ် နှိပ်ကွပ် တိုက်ခိုက်မှုတွေ ရှိနေတုန်းဖြစ်ပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ဖိနှိပ်မှု သွေးခွဲဆက်ဆံခံရမှုတွေ ကြုံနေရတဲ့ လူနည်းစုတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ လူ့ရပ်တည် ရှင်သန်မှုဆိုင်ရာ အခြေအနေတွေအပေါ်မှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ အထူးစိုးရိမ်မကင်းရှိနေဆဲပါ။”

၁၅ မိနစ်ကျော်ကြာပြောသွားတဲ့ မိန့်ခွန်းထဲမှာပဲ မကြာခင် မြန်မာနိုင်ငံကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ Peace Corps အစီအစဉ် စတင်မယ်ဆိုတာ ကြေညာသွားသလို ဒီအစီအစဉ်ဟာ အမေရိကန်လူငယ်တွေနဲ့ မြန်မာလူငယ်တွေ ပိုပြီး ထိတွေ့ ဆက်ဆံခွင့်ရမယ့် အစီအစဉ်ဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။

တချိန်တည်းမှာတော့ ဒီမိုကရေစီနဲ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှုတွေအတွက် စဉ်ဆက်မပြတ် ကြိုးစား လုပ်ဆောင်သွားဖို့ လိုအပ်ချက်ကို မြန်မာ စကားပုံကို မြန်မာလို ပြောဆိုသွားတာကြောင့် လူငယ်တွေ ပွဲကျခဲ့ပါတယ်။

“ မြန်မာစကားပုံမှာလည်း ရှိပါတယ်။ ငုတ်မိသဲတိုင် တက်နိုင် ဖျားရောက် ဆိုတာပါပဲ။ ”

အခုခေတ် မျိုးဆက်လူငယ်တွေနဲ့ပတ်သက်လို့ အရင်ကမျိုးဆက်တွေထက် ပိုပြီး အခွင့်အလမ်းရှိပြီး ကမ္ဘာကို အပြောင်းအလဲလုပ်နိုင်အောင် စွမ်းအားပိုရှိနေတယ်လို့ သမ္မတအိုဘားမားက ပြောဆို အားပေးသွားပါတယ်။

“ဒီဒေသ အနာဂတ်ကို အာဏာရှင်တွေ စစ်တပ်တွေက ပုံဖော် ပြဌာန်းမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ စွန့်ဦးထွင်သူတွေ၊ တီထွင်ဖန်တီးသမားတွေ၊ အနာဂတ်ကို မျှော်လင့် စိတ်ကူးသူတွေ၊ လူမှု အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် ကူညီလုပ်ဆောင်နေသူတွေက ပြဌာန်းရမှာပါ။ ခင်ဗျားတို့ဟာ ဒီလိုဖြစ်အောင် ဦးဆောင်ရမယ့် သူတွေပါ။ ခင်ဗျားတို့ အခု လူငယ်မျိုးဆက်ဟာ ဒီလူမှုအဖွဲ့အစည်းကို ပုံဖော်ဖို့ အရင်မျိုးဆက်တွေထက်ကို ပိုပြီး အခွင့်သာပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတာကို ခင်ဗျားတို့ဟာ ဘယ်ဒေသ ဘယ်အရပ်ကမဆို အသိပညာတွေကို ရယူနိုင်တဲ့ စွမ်းအားရှိလို့ပါ။ ခင်ဗျားတို့ မိဘ ဘိုးဘွားတွေထက်ကို ကျွမ်းကျင်မှုနဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ ရထားလို့ပါ။ ဒါ့အပြင် ဒေသတွင်းရော ကမ္ဘာအနှံ့က အခြားလူငယ်တွေနဲ့ ခင်ဗျားတို့ အတွေ့အကြုံတွေ ဗဟုသုတတွေကို ဖလှယ်နိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ်းတွေ ရနေပါပြီ။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၂၀၊ နှစ်၅၀ လောက်ကဆိုရင် ဒါမျိုးမဖြစ်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။”

ဒေသတွင်း လူငယ်တွေကို ချီးကျူးပြောဆိုရာမှာ နာမည်တွေတပ်ပြီး ထုတ်ဖော်ပြောဆိုကြေညာသွားပါတယ်။ ဒီအထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံက လူငယ် အမျိုးသား အမျိုးသမီးအချို့လည်း ပါဝင်ပါတယ်။

“ ဝေေ၀နု၊ အကျဉ်းထောင်ထဲမှာ ၇ နှစ် အကျဉ်းချခံခဲ့ရပါတယ်။ ဒါကို သူက ဘဝတက္ကသိုလ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ခဲရာခဲဆစ် ရယူခဲ့တဲ့ ဒီ ဂုဏ်၊ ဒီဘွဲ့ကို သည်းခံခွင့်လွှတ် နားလည်ဖို့ ဒီမိုကရေစီအတွက် စွန့်လွှတ်အနစ်နာခံဖို့အတွက် အသုံးပြုနေပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့မှာ မုန်းတီးမှုကို ကျော်လွှားနိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ်းတွေ ရှိနေပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ တိုင်းပြည်မှာ ဖိနှိပ်ချုပ်ခြယ်မှုထက် လွတ်လပ်မှု ကြီးစိုးဖို့၊ ကြောက်ရွံမှုထက် မျှော်လင့်ချက်ကြီးစိုးနိုင်ဖို့ လုပ်ရပါမယ်။ ခင်ဗျားတို့ တိုင်းပြည်မှာ လမ်းသစ်ထွင်ဖို့ အင်အားရှိပါတယ်။

ဒီလုပ်ငန်းတွေမှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက လက်တွဲဆောင်ရွက်လိုပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ အနာဂတ်ကို ဖော်ဆောင်ရာမှာ ဖြစ်နိုင်တဲ့ဖက်က ကူညီချင်ပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးကို ပြောင်းလဲဖို့ လိုအပ်တဲ့ ယန္တယားတွေ၊ အဆက်သွယ်တွေ၊ အထောက်အကူတွေကို ပေးချင်ပါတယ်။ ဒီအတွက် အရှေ့တောင်အာရှ လူငယ် မွေးထုတ်မှု အစီအစဉ်တရပ်ကို တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်သွားပါမယ်။ နှစ်တိုင်းလိုလို အရှေ့တောင်အာရှဒေသက လူငယ်ငါးရာကို လေ့လာရေးအစီအစဉ်အတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို ခေါ်ယူသွားပါမယ်။ ဒီအစီအစဉ်ကနေ ခေါင်းဆောင်မှု အတတ်ပညာတွေ အတွေးအမြင်တွေကို ဖလှယ်ကြမှာဖြစ်သလို သူတို့ဒေသကို ပြန်ရောက်ရင်လည်း သူတို့ဒေသကို ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ဦးဆောင်မှုပေးပြီး ကမ္ဘာကြီးကို အပြောင်းအလဲလုပ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင်း လူငယ်တွေကို အားပေးဖို့အတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အနေနဲ့ အကူအညီပေးသွားမှာဖြစ်သလို တဖက်မှာ ထင်ရှားတဲ့ မြန်မာခေါင်းဆောင်တွေကို စံပြုပြီး အပြောင်းအလဲအတွက် လုပ်ဆောင်သွားဖို့ ကိုလည်း တိုက်တွန်းသွားပါတယ်။

“နှစ်စဉ်လိုလို အရှေ့တောင်အာရှလူငယ်ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲကို အမေရိကန်က ပြုလုပ်ပေးသွားမယ် ဆိုတာကို ဂုဏ်ယူဝမ်းမြောက်စွာကြေညာလိုပါတယ်။ သူတို့အောင်မြင်မှုတွေကို အပြန်အလှန်ဖလှယ်ပြီး ပိုပြီး အောင်မြင်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ကြဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအစီအစဉ်ကို အသုံးချပြီးတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့၊ မင်းကိုနိုင်တို့ကို နမူနာယူပြီး တည်ငြိမ်တိုးတက်တဲ့ အရှေ့တောင်အာရှဒေသဖြစ်လာအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။”

သမ္မတအိုဘားမားဟာ ဒီနောက်မှာတော့ တက်ရောက်လာတဲ့ မြန်မာအပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှလူငယ်တွေနဲ့ မေးမြန်းချက်တွေကို ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။

XS
SM
MD
LG