ေတာင္ဆူဒန္ႏုိင္ငံမွာ အစုိးရနဲ႔ သူပုန္ေတြၾကား အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ သီတင္းပတ္နဲ႔ခ်ီၿပီး အေသအေက် တုိက္ခုိက္ေနတာေတြ အဆုံးသတ္ဖြယ္ ရွိေနပါတယ္။
အေရွ႕အာဖရိက ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအဖဲြ႔ျဖစ္တဲ့ (IGAD) က ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္း သူေတြနဲ႔အတူ ေတာင္္ဆူဒန္သမၼတ Salva Kiir ရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အတုိက္အခံေတြ အီသီယုိပီယားႏုိင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး ၾကာသပေတးေန႔ကပဲ လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ၾကတာပါ။
ေဆြးေႏြးပဲြအတြင္း ၂ ဘက္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ ၂ ခုအနက္ တခုကေတာ့ စစ္ဆင္ေရးေတြ ခ်က္ျခင္း ရပ္ဆုိင္းဖုိ႔နဲ႔ ထိပ္တုိင္ရင္ဆုိင္ေတြ႔ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြကုိ ေရွာင္ရွားဖုိ႔ ပါ၀င္သလုိ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္အကဲခတ္ အဖဲြ႔တခု ဖဲြ႔စည္းေရးလည္း ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ဒုတိယ သေဘာတူညီခ်က္ထဲ မွာေတာ့ အျပန္အလွန္ ဖမ္းဆီးထားသူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
အေစာပုိင္းမွာတုန္းကေတာ့ ဒီဇင္ဘာလလယ္မွာ ပဋိပကၡေတြ စတင္ျဖစ္ ပြားခ်ိန္က ဖမ္းဆီးထားတဲ့ အတုိက္အခံေတြကုိ ေထာက္ခံသူ ၁၁ ေယာက္ကုိ ျပန္လႊတ္ေပးေရး အစုိးရက ျငင္းဆန္ထားတာပါ။ ဖမ္းဆီးထားသူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေျဖရွင္းႏုိင္မယ့္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အစီအစဥ္တရပ္ကုိ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ထည့္သြင္း ထားေပမဲ့ အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္တေယာက္ကေတာ့ ဖမ္းဆီးခံရသူေတြအေနနဲ႔ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရမွာသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ဗြီအုိေအကုိ ေျပာဆုိထားပါတယ္။
အေရွ႕အာဖရိက ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအဖဲြ႔ျဖစ္တဲ့ (IGAD) က ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္း သူေတြနဲ႔အတူ ေတာင္္ဆူဒန္သမၼတ Salva Kiir ရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အတုိက္အခံေတြ အီသီယုိပီယားႏုိင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး ၾကာသပေတးေန႔ကပဲ လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ၾကတာပါ။
ေဆြးေႏြးပဲြအတြင္း ၂ ဘက္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ ၂ ခုအနက္ တခုကေတာ့ စစ္ဆင္ေရးေတြ ခ်က္ျခင္း ရပ္ဆုိင္းဖုိ႔နဲ႔ ထိပ္တုိင္ရင္ဆုိင္ေတြ႔ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြကုိ ေရွာင္ရွားဖုိ႔ ပါ၀င္သလုိ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္အကဲခတ္ အဖဲြ႔တခု ဖဲြ႔စည္းေရးလည္း ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ဒုတိယ သေဘာတူညီခ်က္ထဲ မွာေတာ့ အျပန္အလွန္ ဖမ္းဆီးထားသူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
အေစာပုိင္းမွာတုန္းကေတာ့ ဒီဇင္ဘာလလယ္မွာ ပဋိပကၡေတြ စတင္ျဖစ္ ပြားခ်ိန္က ဖမ္းဆီးထားတဲ့ အတုိက္အခံေတြကုိ ေထာက္ခံသူ ၁၁ ေယာက္ကုိ ျပန္လႊတ္ေပးေရး အစုိးရက ျငင္းဆန္ထားတာပါ။ ဖမ္းဆီးထားသူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေျဖရွင္းႏုိင္မယ့္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အစီအစဥ္တရပ္ကုိ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ထည့္သြင္း ထားေပမဲ့ အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္တေယာက္ကေတာ့ ဖမ္းဆီးခံရသူေတြအေနနဲ႔ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရမွာသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ဗြီအုိေအကုိ ေျပာဆုိထားပါတယ္။