သိပၸံနည္းက် က်ည္ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔

Zawgyi/ Unocode

Zawgyi

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းတာ ၃ ခါႀကံဳခဲ့ရတဲ့ထဲမွာ ၂၀၂၁ အာဏာသိမ္းခ်ိန္ဟာ နည္းပညာတိုးတက္ေနတဲ့ ကာလျဖစ္ပါတယ္။ လူငယ္အမ်ားစုဟာ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈကို အြန္လိုင္းက ရတဲ့ နည္းပညာေတြသံုးၿပီး တီထြင္ဆန္းသစ္မႈေတြနဲ႔ တြန္းလွန္ဖို႔ ႀကိဳးစား ေနၾကတာေတြ႔ရတယ္လို႔ အေမရိကန္စစ္တပ္ စစ္ေရးအေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ ဦးသူရေအာင္က ေျပာပါတယ္။

ဦးသူရေအာင္။. ။“ခုေခတ္ႀကီးက Information Age ျဖစ္ေနေတာ ့ အခ်က္အလက္ေတြကို လြယ္လင့္တကူ ရေနတာေပါ့။ အင္တာနက္ ဘာညာ ျဖတ္လည္း အင္ေဖၚေမးရွင္းေတြက ရေနတယ္။ YouTube တို႔ ဘာတို႔ ၾကည့္လို႔ရေတာ့ အင္ေဖၚေမးရွင္းက မ်ားသြားတာလည္း ရွိ တာေပါ့ေနာ္။ overloaded information . ဒါေပမယ့္အခု ေခတ္ လူငယ္ေတြကေတာ့ filter လုပ္ႏိုင္ ( စီစစ္ - စစ္ထုတ္ႏိုင္) ပါတယ္။ တကယ့္ကို ပညာသား ပါပါနဲ႔ ဘယ္ေကာင္ အေရးႀကီးတယ္။ ဘယ္ေကာင္ အေရးမႀကီးဘူး ခြဲထုတ္ႏိုင္တယ္ ေပါ့ေနာ္။

အဲဒီေတာ့ YouTube ကေန ဘယ္ဟာေတြ အလုပ္လုပ္တယ္ ဆိုတာကို သူတို႔ ၾကည့္ႏိုင္တယ္။ YouTube ကေနၿပီးေတာ့ ဘယ္နည္း ဘယ္ပံု ကေလးေတြက formation tactic ေပါ့ေနာ္။ ဖြဲ႔စည္းပံု ဘယ္လိုေနလိုက္ရင္ ဘယ္လိုပိုေကာင္းမယ္ ဆိုတာ သူတုိ႔ေလ့လာလို႔ရတယ္။ၾကည့္လို႔ရတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ psychology ဆန္သလိုလို၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ အင္ေဖၚေမးရွင္း အမွန္ကို ရၿပီးေတာ့ ျပည္သူ တိုင္းရင္းသားေတြ ဘယ္လိုအေတြးအေခၚ ရွိေနတယ္ ဆိုတာေတြက ခ်က္ခ်င္း ဖလွယ္လို႔ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီ အင္ေဖၚေမးရွင္း ေခတ္ ျဖစ္ေနတာကိုက၊ အဲဒီအခုေျပာတဲ့ အခ်က္ေလး ၃ ခ်က္နဲ႔ပဲ ေရွ႕ေရာက္ေနတယ္ ေပါ့ေနာ္။

က်ေနာ္တို႔ ငယ္ငယ္ ၈၈ တုန္းကဆိုရင္ ညေနေလာက္မွ အခုလုိမ်ိဳး VOA သတင္းတို႔ ဘာတို႔ကို ေရဒီယိုက ၾကားရေတာ့ သတင္းေတြက ၃ -၄ - ၅ ခုေလာက္ကို ေနာက္က်ေနၿပီ။ အဲဒီေတာ့ ခ်က္ခ်င္း ဘယ္လို plan ေတြ – backup plan ေတြ အစီစဥ္ေတြ ေျပာင္းရမယ္ ဆိုတာ မသိၾကဘူး။”

ေမး။ ။“ေသနတ္ေတြနဲ႔ပစ္လို႔ ေသဆံုးသြားသူူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဟာ ေခါင္းမွာ ေသနတ္က်ည္ထိၿပီး ေသဆံုးတာပါ။ အဲဒီအခါမွာ ဒီက်ည္ဆန္ရဲ့ အႏၱရယ္ ကာကြယ္ဖို႔ လုပ္ႏိုင္တာေတြကို ေျပာျပေပးပါ။ နည္းပညာအရ ရွင္းျပေပးပါ။”

ဦးသူရေအာင္။. ။“ဒါမ်ိဳးက ႀကံဳေတာင့္ႀကံဳခဲ ေပါ့ေနာ္။ တည္ၿငိမ္စြာ သပိတ္ေမွာက္ေနတဲ့ သူေတြကို က်ည္ဆန္နဲ႔ ပစ္တယ္ ဆိုတာက ဘယ္နားသြား နမူနာ example ရွာရမွန္း မသိဘူးေပါ့။ အခုေခတ္ႀကီးကေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း YouTube ေတြ ဘာေတြလည္း ရွိေနေတာ့ ဒီလူငယ္ေလးေတြကို ေျပာခ်င္တာကေတာ့ မွန္ကန္တဲ့ အင္ေဖၚေမးရွင္းကို ရွာလို႔ရပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ အင္ေဖၚေမးရွင္း ဆိုတာက အဲဒီ YouTube ေပၚမွာ လက္ေတြ႔ ေတြ႔ေနရတာပဲ။

က်ေနာ္ရဲ့ စက္မႈအင္ဂ်င္နီယာ အေတြ႕အၾကံဳအရ mechanical engineer background အရ ေျပာရရင္ ဒီ material မွာ ဒီ သံထည္ပစၥည္းးတခုမွာ ဆိုရင္ brittle နဲ႔ ductile ဆိုၿပီး ၂ ခု ရွိတယ္။ ဒီ ductile ရဲ့ သေဘာကေတာ့ အပူေပးလိုက္ရင္ ေပ်ာ့တဲ့ သံထည္လိုဟာမ်ိဳး ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုက မြ တယ္ေပါ့။ သူက ခ်က္ခ်င္း အုပ္ၾကြပ္လိုမ်ိဳး က်ိဳးသြားတဲ့ ဟာေပါ့။ အဲဒီလို ၂ ခုရွိတဲ့အခါမွာ ductile to ductile ေပါ့ metal to metal ကေပါက္ႏိုင္တယ္။ ျမန္မာျပည္က ဓါတ္ပံု တပံုထဲမွာဆို ေခါင္းေပၚမွာ (ဟင္းခ်က္တဲ့) အိုးကေလးကို တင္တာ၊ တခ်ိဳ႕ ရင္ပတ္ေပၚတင္တာ၊ အဲဒါေတြက တကယ္တမ္းေတာ့ safe မျဖစ္ဖူး။ စိတ္မခ်ရဘူး။

တကယ္လို႔ Youtube မွာ ၾကည့္ၾကည့္လိုက္ရင္ အရမ္းကို မာတဲ့ cast ion သံႀကီးေပါ့ေနာ္။ ဒီအေမရိကားမွာ တက္ဆက္စ္ ျပည္နယ္က အသားေတြဘာေတြ ကင္တဲ့ သံျပားႀကီးမ်ိဳးေပါ့။ အဲဒီ သံျပားႀကီးေတာင္ ႐ိုး႐ိုးေသနတ္နဲ႔ ပစ္လိုက္တာပဲ၊ က်ည္ဆန္ေသးေသးေလးနဲ႔။ ေပါက္ထြက္သြားတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ သံကေန သံကို ပစ္တာက ေဖါက္ဖို႔ မ်ားတယ္။ သိပၸံအရ ေျပာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ductile to ductile က သိပ္ၿပီးေတာ့ မေကာင္းဘူး။

အဲဒီေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ရင္ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ေတြ႕ႏိုင္သလဲဆိုတာကို အဲဒီ Youtube မွာပဲ ေလ့လာရတာပဲ။ ဒီမွာေတာ့ ၾကမ္းျပင္ခင္းတဲ့ အုပ္ႂကြပ္လိုမ်ိဳးကို ေပ့ါေနာ္။ အဲဒါေလးေတြကို ၃ - ၄ ခု ျဖတ္။ ျဖတ္ၿပီးေတာ့ ကပ္ၿပီး ပတ္ၿပီးေတာ့ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ေၾကေတာ့ ေၾကသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ည္ဆံက အထဲထဲ မေရာက္ဖူး ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမွာေတာ့ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔ ရတဲ့ ၾကမ္းခင္းအျပားေလးေတြကို ဆက္ၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့ဟာမ်ိဳး ေပါ့ေနာ္။

ေမးး။. ။“တကယ္ေတာ့ က်ည္ဆံအတြက္ အကာကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ တိုင္ေတနီယံျပားေတြကို သံုးေလ့ရွိပါတယ္။ ထူထဲေလးလံသလို ေစ်းလည္း ႀကီးတဲ့ အတြက္ သာမန္လူေတြ မသံုးႏိုင္ပါဘူး။

ကိုသူရေအာင္။. ။“ တကယ္လို႔ စစ္တပ္ထဲေတြ သံုးတာဆိုရင္ေတာ့ တလက္မေလာက္ရွိတဲ့ တိုက္ေတနီယံ ျပားေတြေပါ့။ အေလးႀကီးေတြေပါ့ေနာ္။ သူ႔ကို ေရွ႕က အေနာက္က ထည့္သြားရင္ ႐ိုး႐ိုးလူဆိုလည္း သြားလို႔ မရပါဘူး။ ေလ့က်င့္ထားတဲ့ စစ္သားပဲ။ နာရီေပါင္းမ်ားစြာ လမ္းေလွ်ာက္ရတာ ဆိုေတာ့။ ဒီလိုဟာမ်ိဳးက ျမန္မာျပည္သူေတြနဲ႔ အဲဒါမ်ိဳးက မဆိုင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ေစ်းလည္း ႀကီးတယ္။

အဲဒီေတာ့ ဒီကိစၥအတြက္ဆို အုပ္ႂကြပ္လိုဟာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ Youtube တို႔ဘာတို႔မွာ သက္ေသ ျပထားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ခံႏိုင္ရည္ ရွိေၾကာင္း။ ဒါဟာ အင္ေဖၚေမးရွင္းေခတ္မွာ လက္ေတြ႕ သိႏိုင္တဲ့ ဟာမ်ိဳးေပါ့။

ေမး။. ။“အင္တာနက္ လူမႈကြန္ယက္ေတြ ေပၚမွာေတာ့ လူငယ္ေတြဟာ ဦးေခါင္းကို က်ည္ဆံမထိေအာင္ ဟင္းခ်က္တဲ့ ဒယ္အိုးနဲ႔ အုပ္ေဆာင္းၿပီး ကာကြယ္ ေနတာ ေတြ႔ေနရသလို တခ်ိဳ႕ကလည္း စက္ဘီးခ်ိန္းႀကိဳးကို ေခြၿပီး ေခါင္းေဆာင္း ဦးထုပ္ဖန္တီးၾကပါတယ္။

ဦးသူရေအာင္။ ။ျမန္မာျပည္မွာ ဓါတ္ပံုေတြထဲမွာ ေတြ႕ပါတယ္။ စက္ဘီးခ်ိန္းႀကိဳးေလးကို ေခါင္းမွာ ပတ္ထားတဲ့ပံုတို႔ဘာတို႔၊ ေျပာေနတာအားလံုးကေတာ့ ရင္ဘတ္ကို ကာဖို႔ပဲ ေျပာေနေပမယ့္ တျခားေနရာေတြကို ကာဖို႔ ဆို နဲနဲေလး ထပ္ၿပီးေတာ့ advance လုပ္လိုက္ရင္ တျခားနည္းေတြလည္း ရွိပါတယ္။ မာတဲ့အရာကိုပဲ နဲနဲေလး ေပ်ာ့ေအာင္ လုပ္ၿပီးေခါင္းကို ကာတဲ့ပံုစံမ်ိဳး လုပ္တာ။ ဒါကေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကာကြယ္တဲ့နည္းထဲက သိပၸြံနည္းအရ အျဖစ္ႏိုင္ဆံုး တခုေပါ့။

ေမး။ ။အဲဒီေတာ့ ဒယ္အိုးေတြဘာေတြ ေခါင္းရြက္ထားတာတို႔ ရင္ဘတ္ကာတာတို႔က စိတ္မခ်ရဘူးေပါ့ေနာ္။

ဦးသူရေအာင္။ ။ ဟုတ္တယ္ စိတ္မခ်ရဘူး။ ဘာလို႔လည္း ဆိုေတာ့ သံ ကေန သံကို ေပါက္တာပဲေလ။ တိုက္ေတနီယံလို သတၱဳမ်ိဳးမွာမွ တလက္မေလာက္ ထူတဲ့ ဟာမ်ိဳးမွ ခံႏိုင္ရည္ ရွိတာကိုး။ သူ႔ရဲ႕ science က ဒီလိုရွိတာကိုး။”

ေမး။ ။ အဲဒီေတာ့ အုပ္ႂကြပ္ အျပားေလးေတြ လိုမ်ိဳးကို ၃- ၄ ထပ္ ထပ္ၿပီးေတာ့ ကာဖို႔ေပါ့ေနာ္။

ဦးသူရေအာင္။ ။ ဟုတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ 9-11 စျဖစ္တုန္းက သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေလယာဥ္ပ်ံႀကီးကို အုတ္နံရံဆီကို ပ်ံျပတာ။ အဲဒီအခါမွာ အုတ္နံရံကို ဟိုဘက္ ေပါက္မသြားပဲ ေလယာဥ္ႀကီးက metal သတၱဳေတြက ေပ်ာ့ၿပီးေတာ့ ဝင္သြားတာမ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ ဒါက science နဲ႔ တြက္ျပထားတာပါ။ အဲဒါကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္က နံမယ္ႀကီးတဲ့ ဗီဒီယို ေပါ့ေနာ္။

ေမး။ ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ 9-11 တုန္းက ေလယာဥ္ပ်ံနဲ႔ တိုက္ညီေနာင္ twin tower ကို ဝင္တိုက္တာ အတြက္ ဥပမာ ျပတာ ေပါ့ေနာ္။

ဦးသူရေအာင္။ ။ဟုတ္တယ္။ ဟုတ္တယ္။ ဒုတိယ tower ကို ဝင္တိုက္ေတာ့ တဖက္ကိုေတာင္ ေဖါက္မထြက္ဘူး။ ေလယာဥ္ႀကီး ျမံဳသြားတဲ့ ပံုေပါ့ေနာ္။ metal သတၱဳက အုတ္ကို ေဖါက္မထြက္ႏိုင္ေၾကာင္း မခံႏိုင္ေၾကာင္းေပါ့။

အင္ေဖၚေမးရွင္း ေခတ္ အခ်က္အလက္ေတြ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ရလာတဲ့ ေခတ္ ျဖစ္လာေတာ့ အခ်က္အလက္ေတြက ရေတာ့ အမွားရွိလာရင္ ခ်က္ခ်င္း ျပင္ႏိုင္တဲ့ သေဘာ ။ ျဖစ္လာၿပီးေတာ့ the right information နဲ႔ မွန္ကန္တဲ့ အခ်က္လက္ကို သံုးၿပီး ကိုယ့္ရဲ႕ ကိုယ္ ဧရိယာ ေသးေသးေလး ကေလးမွာ။ ကိုယ့္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ကာေပးႏိုင္တဲ့ က်ည္ဆံက ဘယ္လိုတိုးတယ္ဆိုတာမ်ိဳးကို basic science အေျခခံ သိပၸံပညာေတြ သိရတာေပါ့။”

ဦးသူရေအာင္ရဲ့ ေျပာၾကားခ်က္နဲ႔ပဲ ဒီသီတင္းပတ္အတြက္ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာ က႑ကို ဒီမွာပဲ ရပ္နားလိုက္ပါရေစ။

Unicode

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတာ ၃ ခါကြုံခဲ့ရတဲ့ထဲမှာ ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းချိန်ဟာ နည်းပညာတိုးတက်နေတဲ့ ကာလဖြစ်ပါတယ်။ လူငယ်အများစုဟာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုကို အွန်လိုင်းက ရတဲ့ နည်းပညာတွေသုံးပြီး တီထွင်ဆန်းသစ်မှုတွေနဲ့ တွန်းလှန်ဖို့ ကြိုးစား နေကြတာတွေ့ရတယ်လို့ အမေရိကန်စစ်တပ် စစ်ရေးအတွေ့အကြုံရှိတဲ့ အင်ဂျင်နီယာ ဦးသူရအောင်က ပြောပါတယ်။

ဦးသူရအောင်။. ။“ခုခေတ်ကြီးက Information Age ဖြစ်နေတော ့ အချက်အလက်တွေကို လွယ်လင့်တကူ ရနေတာပေါ့။ အင်တာနက် ဘာညာ ဖြတ်လည်း အင်ဖေါ်မေးရှင်းတွေက ရနေတယ်။ YouTube တို့ ဘာတို့ ကြည့်လို့ရတော့ အင်ဖေါ်မေးရှင်းက များသွားတာလည်း ရှိ တာပေါ့နော်။ overloaded information . ဒါပေမယ့်အခု ခေတ် လူငယ်တွေကတော့ filter လုပ်နိုင် ( စီစစ် - စစ်ထုတ်နိုင်) ပါတယ်။ တကယ့်ကို ပညာသား ပါပါနဲ့ ဘယ်ကောင် အရေးကြီးတယ်။ ဘယ်ကောင် အရေးမကြီးဘူး ခွဲထုတ်နိုင်တယ် ပေါ့နော်။

အဲဒီတော့ YouTube ကနေ ဘယ်ဟာတွေ အလုပ်လုပ်တယ် ဆိုတာကို သူတို့ ကြည့်နိုင်တယ်။ YouTube ကနေပြီးတော့ ဘယ်နည်း ဘယ်ပုံ ကလေးတွေက formation tactic ပေါ့နော်။ ဖွဲ့စည်းပုံ ဘယ်လိုနေလိုက်ရင် ဘယ်လိုပိုကောင်းမယ် ဆိုတာ သူတို့လေ့လာလို့ရတယ်။ကြည့်လို့ရတယ်။ နောက်တခုကတော့ psychology ဆန်သလိုလို၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် အင်ဖေါ်မေးရှင်း အမှန်ကို ရပြီးတော့ ပြည်သူ တိုင်းရင်းသားတွေ ဘယ်လိုအတွေးအခေါ် ရှိနေတယ် ဆိုတာတွေက ချက်ချင်း ဖလှယ်လို့ရတယ်ပေါ့နော်။ ဒီ အင်ဖေါ်မေးရှင်း ခေတ် ဖြစ်နေတာကိုက၊ အဲဒီအခုပြောတဲ့ အချက်လေး ၃ ချက်နဲ့ပဲ ရှေ့ရောက်နေတယ် ပေါ့နော်။

ကျနော်တို့ ငယ်ငယ် ၈၈ တုန်းကဆိုရင် ညနေလောက်မှ အခုလိုမျိုး VOA သတင်းတို့ ဘာတို့ကို ရေဒီယိုက ကြားရတော့ သတင်းတွေက ၃ -၄ - ၅ ခုလောက်ကို နောက်ကျနေပြီ။ အဲဒီတော့ ချက်ချင်း ဘယ်လို plan တွေ – backup plan တွေ အစီစဉ်တွေ ပြောင်းရမယ် ဆိုတာ မသိကြဘူး။”

မေး။ ။“သေနတ်တွေနဲ့ပစ်လို့ သေဆုံးသွားသူူ တော်တော်များများ ဟာ ခေါင်းမှာ သေနတ်ကျည်ထိပြီး သေဆုံးတာပါ။ အဲဒီအခါမှာ ဒီကျည်ဆန်ရဲ့ အန္တရယ် ကာကွယ်ဖို့ လုပ်နိုင်တာတွေကို ပြောပြပေးပါ။ နည်းပညာအရ ရှင်းပြပေးပါ။”

ဦးသူရအောင်။. ။“ဒါမျိုးက ကြုံတောင့်ကြုံခဲ ပေါ့နော်။ တည်ငြိမ်စွာ သပိတ်မှောက်နေတဲ့ သူတွေကို ကျည်ဆန်နဲ့ ပစ်တယ် ဆိုတာက ဘယ်နားသွား နမူနာ example ရှာရမှန်း မသိဘူးပေါ့။ အခုခေတ်ကြီးကတော့ ထုံးစံအတိုင်း YouTube တွေ ဘာတွေလည်း ရှိနေတော့ ဒီလူငယ်လေးတွေကို ပြောချင်တာကတော့ မှန်ကန်တဲ့ အင်ဖေါ်မေးရှင်းကို ရှာလို့ရပါတယ်။ မှန်ကန်တဲ့ အင်ဖေါ်မေးရှင်း ဆိုတာက အဲဒီ YouTube ပေါ်မှာ လက်တွေ့ တွေ့နေရတာပဲ။

ကျနော်ရဲ့ စက်မှုအင်ဂျင်နီယာ အတွေ့အကြုံအရ mechanical engineer background အရ ပြောရရင် ဒီ material မှာ ဒီ သံထည်ပစ္စည်းးတခုမှာ ဆိုရင် brittle နဲ့ ductile ဆိုပြီး ၂ ခု ရှိတယ်။ ဒီ ductile ရဲ့ သဘောကတော့ အပူပေးလိုက်ရင် ပျော့တဲ့ သံထည်လိုဟာမျိုး ပေါ့နော်။ နောက်တခုက မွ တယ်ပေါ့။ သူက ချက်ချင်း အုပ်ကြွပ်လိုမျိုး ကျိုးသွားတဲ့ ဟာပေါ့။ အဲဒီလို ၂ ခုရှိတဲ့အခါမှာ ductile to ductile ပေါ့ metal to metal ကပေါက်နိုင်တယ်။ မြန်မာပြည်က ဓါတ်ပုံ တပုံထဲမှာဆို ခေါင်းပေါ်မှာ (ဟင်းချက်တဲ့) အိုးကလေးကို တင်တာ၊ တချို့ ရင်ပတ်ပေါ်တင်တာ၊ အဲဒါတွေက တကယ်တမ်းတော့ safe မဖြစ်ဖူး။ စိတ်မချရဘူး။

တကယ်လို့ Youtube မှာ ကြည့်ကြည့်လိုက်ရင် အရမ်းကို မာတဲ့ cast ion သံကြီးပေါ့နော်။ ဒီအမေရိကားမှာ တက်ဆက်စ် ပြည်နယ်က အသားတွေဘာတွေ ကင်တဲ့ သံပြားကြီးမျိုးပေါ့။ အဲဒီ သံပြားကြီးတောင် ရိုးရိုးသေနတ်နဲ့ ပစ်လိုက်တာပဲ၊ ကျည်ဆန်သေးသေးလေးနဲ့။ ပေါက်ထွက်သွားတာပဲ။ အဲဒီတော့ သံကနေ သံကို ပစ်တာက ဖေါက်ဖို့ များတယ်။ သိပ္ပံအရ ပြောမယ် ဆိုရင်တော့ ductile to ductile က သိပ်ပြီးတော့ မကောင်းဘူး။

အဲဒီတော့ ဘယ်လိုလုပ်ရင် အောင်မြင်မှုတွေ တွေ့နိုင်သလဲဆိုတာကို အဲဒီ Youtube မှာပဲ လေ့လာရတာပဲ။ ဒီမှာတော့ ကြမ်းပြင်ခင်းတဲ့ အုပ်ကြွပ်လိုမျိုးကို ပေ့ါနော်။ အဲဒါလေးတွေကို ၃ - ၄ ခု ဖြတ်။ ဖြတ်ပြီးတော့ ကပ်ပြီး ပတ်ပြီးတော့ သေနတ်နဲ့ ပစ်ကြည့်တဲ့အခါမှာ ကြေတော့ ကြေသွားတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျည်ဆံက အထဲထဲ မရောက်ဖူး ပေါ့နော်။ အဲဒီတော့ ဒီမှာတော့ ဈေးချိုချိုနဲ့ ရတဲ့ ကြမ်းခင်းအပြားလေးတွေကို ဆက်ပြီးတော့ လုပ်တဲ့ဟာမျိုး ပေါ့နော်။

မေးး။. ။“တကယ်တော့ ကျည်ဆံအတွက် အကာကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ တိုင်တေနီယံပြားတွေကို သုံးလေ့ရှိပါတယ်။ ထူထဲလေးလံသလို ဈေးလည်း ကြီးတဲ့ အတွက် သာမန်လူတွေ မသုံးနိုင်ပါဘူး။

ကိုသူရအောင်။. ။“ တကယ်လို့ စစ်တပ်ထဲတွေ သုံးတာဆိုရင်တော့ တလက်မလောက်ရှိတဲ့ တိုက်တေနီယံ ပြားတွေပေါ့။ အလေးကြီးတွေပေါ့နော်။ သူ့ကို ရှေ့က အနောက်က ထည့်သွားရင် ရိုးရိုးလူဆိုလည်း သွားလို့ မရပါဘူး။ လေ့ကျင့်ထားတဲ့ စစ်သားပဲ။ နာရီပေါင်းများစွာ လမ်းလျှောက်ရတာ ဆိုတော့။ ဒီလိုဟာမျိုးက မြန်မာပြည်သူတွေနဲ့ အဲဒါမျိုးက မဆိုင်ဘူးပေါ့နော်။ ဈေးလည်း ကြီးတယ်။
အဲဒီတော့ ဒီကိစ္စအတွက်ဆို အုပ်ကြွပ်လိုဟာမျိုးဆိုရင်တော့ Youtube တို့ဘာတို့မှာ သက်သေ ပြထားတယ်ပေါ့နော်။ ခံနိုင်ရည် ရှိကြောင်း။ ဒါဟာ အင်ဖေါ်မေးရှင်းခေတ်မှာ လက်တွေ့ သိနိုင်တဲ့ ဟာမျိုးပေါ့။

မေး။. ။“အင်တာနက် လူမှုကွန်ယက်တွေ ပေါ်မှာတော့ လူငယ်တွေဟာ ဦးခေါင်းကို ကျည်ဆံမထိအောင် ဟင်းချက်တဲ့ ဒယ်အိုးနဲ့ အုပ်ဆောင်းပြီး ကာကွယ် နေတာ တွေ့နေရသလို တချို့ကလည်း စက်ဘီးချိန်းကြိုးကို ခွေပြီး ခေါင်းဆောင်း ဦးထုပ်ဖန်တီးကြပါတယ်။

ဦးသူရအောင်။ ။မြန်မာပြည်မှာ ဓါတ်ပုံတွေထဲမှာ တွေ့ပါတယ်။ စက်ဘီးချိန်းကြိုးလေးကို ခေါင်းမှာ ပတ်ထားတဲ့ပုံတို့ဘာတို့၊ ပြောနေတာအားလုံးကတော့ ရင်ဘတ်ကို ကာဖို့ပဲ ပြောနေပေမယ့် တခြားနေရာတွေကို ကာဖို့ ဆို နဲနဲလေး ထပ်ပြီးတော့ advance လုပ်လိုက်ရင် တခြားနည်းတွေလည်း ရှိပါတယ်။ မာတဲ့အရာကိုပဲ နဲနဲလေး ပျော့အောင် လုပ်ပြီးခေါင်းကို ကာတဲ့ပုံစံမျိုး လုပ်တာ။ ဒါကတော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်တဲ့နည်းထဲက သိပ္ပွံနည်းအရ အဖြစ်နိုင်ဆုံး တခုပေါ့။

မေး။ ။အဲဒီတော့ ဒယ်အိုးတွေဘာတွေ ခေါင်းရွက်ထားတာတို့ ရင်ဘတ်ကာတာတို့က စိတ်မချရဘူးပေါ့နော်။

ဦးသူရအောင်။ ။ ဟုတ်တယ် စိတ်မချရဘူး။ ဘာလို့လည်း ဆိုတော့ သံ ကနေ သံကို ပေါက်တာပဲလေ။ တိုက်တေနီယံလို သတ္တုမျိုးမှာမှ တလက်မလောက် ထူတဲ့ ဟာမျိုးမှ ခံနိုင်ရည် ရှိတာကိုး။ သူ့ရဲ့ science က ဒီလိုရှိတာကိုး။”

မေး။ ။ အဲဒီတော့ အုပ်ကြွပ် အပြားလေးတွေ လိုမျိုးကို ၃- ၄ ထပ် ထပ်ပြီးတော့ ကာဖို့ပေါ့နော်။

ဦးသူရအောင်။ ။ ဟုတ်တယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့ 9-11 စဖြစ်တုန်းက သိပ္ပံပညာရှင်တွေက လေယာဉ်ပျံကြီးကို အုတ်နံရံဆီကို ပျံပြတာ။ အဲဒီအခါမှာ အုတ်နံရံကို ဟိုဘက် ပေါက်မသွားပဲ လေယာဉ်ကြီးက metal သတ္တုတွေက ပျော့ပြီးတော့ ဝင်သွားတာမျိုးပေါ့နော်။ ဒါက science နဲ့ တွက်ပြထားတာပါ။ အဲဒါကတော့ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၅ နှစ် အနှစ် ၂၀ လောက်က နံမယ်ကြီးတဲ့ ဗီဒီယို ပေါ့နော်။

မေး။ ။ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ စက်တင်ဘာ ၁၁ ရက် 9-11 တုန်းက လေယာဉ်ပျံနဲ့ တိုက်ညီနောင် twin tower ကို ဝင်တိုက်တာ အတွက် ဥပမာ ပြတာ ပေါ့နော်။

ဦးသူရအောင်။ ။ဟုတ်တယ်။ ဟုတ်တယ်။ ဒုတိယ tower ကို ဝင်တိုက်တော့ တဖက်ကိုတောင် ဖေါက်မထွက်ဘူး။ လေယာဉ်ကြီး မြုံသွားတဲ့ ပုံပေါ့နော်။ metal သတ္တုက အုတ်ကို ဖေါက်မထွက်နိုင်ကြောင်း မခံနိုင်ကြောင်းပေါ့။
အင်ဖေါ်မေးရှင်း ခေတ် အချက်အလက်တွေ လွယ်လွယ်ကူကူနဲ့ ရလာတဲ့ ခေတ် ဖြစ်လာတော့ အချက်အလက်တွေက ရတော့ အမှားရှိလာရင် ချက်ချင်း ပြင်နိုင်တဲ့ သဘော ။ ဖြစ်လာပြီးတော့ the right information နဲ့ မှန်ကန်တဲ့ အချက်လက်ကို သုံးပြီး ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ် ဧရိယာ သေးသေးလေး ကလေးမှာ။ ကိုယ့်ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဘာပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကာပေးနိုင်တဲ့ ကျည်ဆံက ဘယ်လိုတိုးတယ်ဆိုတာမျိုးကို basic science အခြေခံ သိပ္ပံပညာတွေ သိရတာပေါ့။”

ဦးသူရအောင်ရဲ့ ပြောကြားချက်နဲ့ပဲ ဒီသီတင်းပတ်အတွက် သိပ္ပံနဲ့ နည်းပညာ ကဏ္ဍကို ဒီမှာပဲ ရပ်နားလိုက်ပါရစေ။