မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ် ပြန်ရောက်ဖို့ စစ်ကောင်စီကို အမေရိကန်အစိုးရက ပိုမိုဖိအားပေးသွားဖို့ရှိသလို၊ တတ်နိုင်သမျှနည်းလမ်းတွေနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေကို အကူအညီပေးသွားဖို့ရှိတယ်လို့မြင်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီးဟောင်း Scot Marciel က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ အောက်တိုဘာလ (၁၃) ရက်နေ့က ပထမဆုံးအကြိမ် ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ သမ္မတဘိုင်ဒန်အစိုးရရဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးမဟာဗျူဟာထဲမှာ မြန်မာနဲ့ပတ်သက်လို့ ဖေါ်ပြခဲ့တဲ့အချက်ပေါ်မှာ သူက ပြောသွားတာပါ။ စစ်အာဏာသိမ်းခံထားရတဲ့အပြင် အဓိကပြိုင်ဘက် တရုတ်နဲ့ အိမ်နီးချင်းဖြစ်နေတဲ့ မြန်မာအပေါ် အမေရိကန်ရဲ့ မဟာဗျူဟာမြောက် မူဝါဒဘယ်လိုရှိနေလဲ။ မအင်ကြင်းနိုင်က တင်ပြထားပါတယ်။
ပထဝီနိုင်ငံရေးအရ အရေးပါနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်လို့ သမ္မတဘိုင်ဒန်အစိုးရရဲ့ ပထမဆုံးအကြိမ် ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေး မဟာဗျူဟာမှာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှုဟာ ဒေသတွင်းလုံခြုံရေးကို ထိခိုက်စေပြီး မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေးကို ပြောင်းလဲထူထောင်တဲ့နေရာမှာ ကူညီဖို့အတွက် အာဆီယံအပါအဝင် မဟာမိတ်တွေ၊ မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေနဲ့ နီးကပ်စွာ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာပြည်တွင်းမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုဟာ ပြည်တွင်းရေးမဟုတ်ပဲ ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးအန္တရာယ်ကိုပါ ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့အနေအထားကို အမေရိကန်အစိုးရက အတိအကျဖေါ်ပြလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ မြန်မာ့အရေးကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ပြင်းထန်တဲ့ ဖိအားပေးမှုတွေနဲ့ ဆက်ပြီး လုပ်ဆောင်သွားမယ့် အနေအထားဖြစ်တယ်လို့ မြင်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီးဟောင်း Scot Marciel က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖြစ်လာတဲ့ အကျပ်အတည်းကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ အကြောင်းအရာနှစ်ခု ရှိနေတယ်ဆိုတာကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ရှုမြင်ထားပါတယ်။ တခုကတော့ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ကြီးမားတဲ့ လူသားချင်းစာနာမှု အကျပ်အတည်း ဖြစ်ပေါ်လာစေတယ်။ နောက်တခုက ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်ရေးကို ထိခိုက်စေပါတယ်။ အာဆီယံကို ထိခိုက်စေတယ်။ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကိုလည်း ထိခိုက်စေပါတယ်။ ဒါတွေဟာ ဒေသတွင်းတည်ငြိမ်ရေးအတွက် အန္တရာယ်ရှိနေတယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီအကြောင်းအရာတွေအားလုံး ပေါင်းစပ်မှုဟာ မြန်မာစစ်အာဏာရှင်တွေအပေါ် ဆက်ပြီးပိုမိုဖိအားပေးဖို့နဲ့ တတ်နိုင်တဲ့ နည်းလမ်းမှန်သမျှနဲ့ ကြိုးစားပေးဖို့ဆိုတဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ ရှုမြင်မှုကို အားဖြည့်ပေးလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါမှသာ တိုင်းပြည်ကို ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ် ပြန်ရောက်အောင်ကြိုးပမ်းနေတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေကို ကူညီပေးနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။"
တချိန်တည်းမှာပဲ အမေရိကန်အစိုးရဟာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ဆက်ဆံမှုတွေကို လူအများသိအောင် ထုတ်ပြလာတာတွေ့ရပါတယ်။ ဒါတွေဟာ ဘယ်လို အကျိုးသက်ရောက်မှုတွေရှိမလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းကိုတော့ Scot Marciel က အခုလို တုံ့ပြန်သွားပါတယ်။
"ကျနော့်အမြင်ပြောရရင် ဒါဟာ သိပ်ကိုအရေးကြီးပါတယ်။ ပြန်ပြီးသတိရဖို့က မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖူးပါတယ်။ ကျနော် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရှိတုန်းကလည်း KNU (ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး)၊ KIO (ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့) စတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ မကြာခဏတွေ့ဆုံ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါတွေဟာ အခုမှလုပ်မယ့် အသစ်အဆန်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တိုင်းပြည်ရဲ့ ပြဿနာအဖြေရှာပြီး ရှေ့ဆက်သွားဖို့ဆိုရင် လူနည်းစုတိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ မရှိမဖြစ်လိုအပ်တယ်ဆိုတာ နိုင်ငံတွင်းမှာ ရှိနေတဲ့ လူအများစုက သဘောတူကြပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေတင် မဟုတ်ပါဘူး၊ တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့အစည်း အသိုင်းအဝိုင်းတွေပါဝင်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါကြောင့် သက်ဆိုင်သူအားလုံးနဲ့ စကားပြောဖို့နဲ့ အမြင်ချင်းဖလှယ်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က ဒီမိုကရေစီရေးလမ်းကြောင်းကို ဦးတည်လျှောက်လှမ်းနိုင်ရေးနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေ ဆုံးဖြတ်မယ့် ဖက်ဒရယ်စနစ်နဲ့ စည်းလုံးညီညွတ်တဲ့ နိုင်ငံဖြစ်ဖို့ပါ။
သမ္မတဘိုင်ဒန်အစိုးရအနေနဲ့ မြန်မာအပေါ် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီတွေကို ထပ်တိုးပြီး ပေးလာတာ၊ NUG အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရလိုမျိုး အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ချဉ်းကပ်ဆက်ဆံမှု တိုးမြှင့်လုပ်လာတာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီလိုဆောင်ရွက်ချက်တွေဟာ မြန်မာပြည်သူတွေအပေါ် စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေ ရပ်တန့်သွားဖို့၊ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်လာဖို့ လုံလောက်မှုမရှိဘဲ၊ နှေးကွေးနေတယ်လို့ မြင်ကြောင်း Burma Act မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဥပဒေကို အမေရိကန်လွှတ်တော်မှာ ပြဌာန်းနိုင်ရေး ဦးဆောင်ကြိုးပမ်းနေတဲ့ ဝါရှင်တန်ဒီစီအခြေစိုက် US Advocacy Coalition for Myanmar (မြန်မာ့အရေး ထောက်ခံအားပေးတဲ့ အမေရိကန်မဟာမိတ်အဖွဲ့) ပြောခွင့်ရ Mike Haack က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"အမေရိကန်က အကူအညီပေးနေတာတွေဟာ အရမ်းကို နည်းလွန်းတယ်လို့ ကျနော်တို့ ခံစားရပါတယ်။ အမေရိကန်အစိုးရအနေနဲ့ ဒီထက်မက ပိုပြီး လုပ်ဆောင်စေချင်ပါတယ်။ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေ၊ ဒီမိုကရေစီအင်အားစုတွေအတွက် အကူအညီတွေကို တဖြေးဖြေးနဲ့ တိုးမြင့်ပေးနေတယ်ဆိုပေမယ့် ကျနော်တို့ လိုချင်သလောက် အတိုင်းအတာကို မရောက်သေးပါဘူး။"
အမေရိကန်ရဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးမဟာဗျူဟာ ရေးဆွဲတဲ့အထဲမှာ မြန်မာကို ထည့်သွင်းဖေါ်ပြထားတာ ကောင်းပေမယ့် လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖေါ်တဲ့အပိုင်းမှာ အားနည်းမှုတွေ ရှိနေတယ်လို့မြင်ကြောင်း နိုင်ငံတကာရေးရာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
"အမျိုးသားလုံခြုံရေး မဟာဗျူဟာကို ပြန်ကြည့်မယ်ဆိုရင် စကားအဖြစ်တော့ ကောင်းပါတယ်။ မြန်မာပြည်ကို နှစ်ကြောင်းပဲရေးရေး၊ တစ်ပိုဒ်ပဲရေးရေး၊ တစ်မျက်နှာပဲရေးရေး ပါလာတာ ကောင်းတာပေါ့။ အဲဒါကိုတော့ ကြိုဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆောင်ရွက်မှု၊ အကောင်အထည်ဖော်မှု မပါရင် မပြီဘူး။ အထူးသဖြင့် ဒီအစိုးရ စစ်ကောင်စီနဲ့ဆို မရဘူး။"
ဒါအပြင် အမေရိကန်ရဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးမဟာဗျူဟာမှာ တရုတ်ကို ပထဝီအနေအထားအရ အမေရိကန်ရဲ့ တခုတည်းသော အကြီးဆုံးခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် ထိပ်တန်းဦးစားပေး သတ်မှတ်ထားတဲ့အချက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ တရုတ်နဲ့ အိမ်နီးချင်း မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ သတိထားကိုင်တွယ်သင့်တဲ့ အချက်ကိုလည်း ဒေါက်တာခင်ဇော်ဝင်းက အခုလို အကြံပေးသွားပါတယ်။
"စစ်အစိုးရကတော့ ဘယ်လိုသဘောရှိသလဲ မသိဘူး။ မြန်မာပြည်က ဒီမိုကရေစီအင်အားစုတွေ ဒီမိုကရေစီအစိုးရနဲ့ ပြည်သူတွေက ဒီလိုအခက်အခဲ ကြုံနေခိုက်မှာ အမေရိကအနေနဲ့ ပါဝင်ပတ်သက်မှု။ နောက်ပြီးတော့ ကူညီစောင်မမှု မရှိသလောက် ဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာ ဘာကိစ္စနဲ့ ကျနော်တို့က ဒီလိုအားပြိုင်မှုထဲကို ပါချင်ရတာလဲ။"
လက်ရှိ အမေရိကန်ဘက်က NUG အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနဲ့ အနီးကပ်ဆက်ဆံမှုတွေရှိနေပေမယ့် တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုရေး အလှမ်းဝေးနေသေးတယ်လို့ သုံးသပ်ချက်တွေ ရှိပါတယ်။ အမေရိကန်ဘက်က ဒီကိစ္စမှာ ဘာကြောင့် နှောင့်နှေးနေရသလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းကိုတော့ Mike Haack က အခုလိုတုံ့ပြန်ပါတယ်။
"အမေရိကန်အနေနဲ့ အတိုက်အခံတွေ ဖွဲ့ထားတဲ့ အစိုးရဆိုတာတွေကို တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုတာ အလွန်ရှားပါတယ်။ အမေရိကန်က အတိုက်အခံကို အစိုးရအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့တဲ့ နိုင်ငံဆိုလို့ မကြာသေးခင်က ထင်ထင်ရှားရှား ဖြစ်ခဲ့တဲ့၊ ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံ တနိုင်ငံပဲ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လဲ ဒီလိုမျိုးကိစ္စတွေမှာ အဆင်ပြေမှုတွေ မရှိခဲ့ဘူးဆိုတာ လက်ခံထားကြပါတယ်။ ဆိုတော့ အတိုက်အခံအစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုရေးကိစ္စမှာ ကန့်သတ်ချက်တွေ အများကြီးရှိနေပါတယ်။ ဒါကို ကျနော်တို့ မမေ့ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တော်လှန်ရေးအောင်မြင်ပြီး NUG အာဏာရရင်တော့ အစိုးရအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံရမှာ သေချာပါတယ်။"
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် သမ္မတအိမ်ဖြူတော်က ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ သမ္မတဘိုင်ဒန်အစိုးရရဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးမဟာဗျူဟာမှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ထားရှိတဲ့ အမေရိကန်မူဝါဒကို ထင်ဟပ်နေတဲ့ ဒီမိုကရေစီရေးကို အမြဲပံ့ပိုးကူညီဖို့အပြင် ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုစနစ်ကို ကူးပြောင်းဖို့ လတ်တလော ဆွေးနွေးမှုတွေကိုပါ အထောက်အပံ့ဖြစ်စေဖို့ ရည်ရွယ်ချက်တွေလည်း ရှိနေကြောင်း သံအမတ်ကြီးဟောင်း Marciel က ဗွီအိုအေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
===== Unicode ====
မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ ဒီမိုကရစေီလမျးကွောငျးပေါျ ပွနျရောကျဖို့ စဈကောငျစီကို အမရေိကနျအစိုးရက ပိုမိုဖိအားပေးသှားဖို့ရှိသလို၊ တတျနိုငျသမြှနညျးလမျးတှနေဲ့ မွနျမာပွညျသူတှကေို အကူအညီပေးသှားဖို့ရှိတယျလို့မွငျကွောငျး မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အမရေိကနျသံအမတျကွီးဟောငျး Scot Marciel က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ အောကျတိုဘာလ (၁၃) ရကျနေ့က ပထမဆုံးအကွိမျ ထုတျပွနျလိုကျတဲ့ သမ်မတဘိုငျဒနျအစိုးရရဲ့ အမြိုးသားလုံခွုံရေးမဟာဗြူဟာထဲမှာ မွနျမာနဲ့ပတျသကျလို့ ဖေါျပွခဲ့တဲ့အခကြျပေါျမှာ သူက ပွောသှားတာပါ။ စဈအာဏာသိမျးခံထားရတဲ့အပွငျ အဓိကပွိုငျဘကျ တရုတျနဲ့ အိမျနီးခငြျးဖွဈနတေဲ့ မွနျမာအပေါျ အမရေိကနျရဲ့ မဟာဗြူဟာမွောကျ မူဝါဒဘယျလိုရှိနလေဲ။ မအငျကွငျးနိုငျက တငျပွထားပါတယျ။
ပထဝီနိုငျငံရေးအရ အရေးပါနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျလို့ သမ်မတဘိုငျဒနျအစိုးရရဲ့ ပထမဆုံးအကွိမျ ထုတျပွနျလိုကျတဲ့ အမြိုးသားလုံခွုံရေး မဟာဗြူဟာမှာ မွနျမာနိုငျငံမှာ ရကျစကျကွမျးကွုတျတဲ့ စဈအာဏာသိမျးမှုဟာ ဒသေတှငျးလုံခွုံရေးကို ထိခိုကျစပွေီး မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီအသှငျကူးပွောငျးရေးကို ပွောငျးလဲထူထောငျတဲ့နရောမှာ ကူညီဖို့အတှကျ အာဆီယံအပါအဝငျ မဟာမိတျတှေ၊ မိတျဖကျနိုငျငံတှနေဲ့ နီးကပျစှာ ဆကျလကျလုပျဆောငျသှားမယျလို့ ဖေါျပွထားပါတယျ။
မွနျမာပွညျတှငျးမှာ စဈအာဏာသိမျးမှုဟာ ပွညျတှငျးရေးမဟုတျပဲ ဒသေတှငျး လုံခွုံရေးအန်တရာယျကိုပါ ခွိမျးခွောကျနတေဲ့အနအေထားကို အမရေိကနျအစိုးရက အတိအကဖြေါျပွလာတာ ဖွဈပါတယျ။ ဒါဟာ မွနျမာ့အရေးကို အမရေိကနျပွညျထောငျစု ပွငျးထနျတဲ့ ဖိအားပေးမှုတှနေဲ့ ဆကျပွီး လုပျဆောငျသှားမယ့ျ အနအေထားဖွဈတယျလို့ မွငျကွောငျး မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အမရေိကနျသံအမတျကွီးဟောငျး Scot Marciel က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
"မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျအာဏာသိမျးမှုနဲ့ အာဏာသိမျးပွီးနောကျ ဖွဈလာတဲ့ အကပြျအတညျးကွောင့ျ ပေါျပေါကျလာတဲ့ အကွောငျးအရာနှဈခု ရှိနတေယျဆိုတာကို အမရေိကနျပွညျထောငျစုက ရှုမွငျထားပါတယျ။ တခုကတော့ မွနျမာနိုငျငံအတှကျ ကွီးမားတဲ့ လူသားခငြျးစာနာမှု အကပြျအတညျး ဖွဈပေါျလာစတေယျ။ နောကျတခုက ဒသေတှငျး တညျငွိမျရေးကို ထိခိုကျစပေါတယျ။ အာဆီယံကို ထိခိုကျစတေယျ။ အိမျနီးခငြျးနိုငျငံတှကေိုလညျး ထိခိုကျစပေါတယျ။ ဒါတှဟော ဒသေတှငျးတညျငွိမျရေးအတှကျ အန်တရာယျရှိနတေယျလို့ ကနြောျမွငျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒီအကွောငျးအရာတှအေားလုံး ပေါငျးစပျမှုဟာ မွနျမာစဈအာဏာရှငျတှအေပေါျ ဆကျပွီးပိုမိုဖိအားပေးဖို့နဲ့ တတျနိုငျတဲ့ နညျးလမျးမှနျသမြှနဲ့ ကွိုးစားပေးဖို့ဆိုတဲ့ အမရေိကနျရဲ့ ရှုမွငျမှုကို အားဖွည့ျပေးလိုကျတာ ဖွဈပါတယျ။ ဒါမှသာ တိုငျးပွညျကို ဒီမိုကရစေီလမျးကွောငျးပေါျ ပွနျရောကျအောငျကွိုးပမျးနတေဲ့ မွနျမာပွညျသူတှကေို ကူညီပေးနိုငျမှာ ဖွဈပါတယျ။"
တခြိနျတညျးမှာပဲ အမရေိကနျအစိုးရဟာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့ တိုကျရိုကျဆကျဆံမှုတှကေို လူအမြားသိအောငျ ထုတျပွလာတာတှေ့ရပါတယျ။ ဒါတှဟော ဘယျလို အကြိုးသကျရောကျမှုတှရှေိမလဲဆိုတဲ့ မေးခှနျးကိုတော့ Scot Marciel က အခုလို တုံ့ပွနျသှားပါတယျ။
"ကနြော့ျအမွငျပွောရရငျ ဒါဟာ သိပျကိုအရေးကွီးပါတယျ။ ပွနျပွီးသတိရဖို့က မွနျမာနိုငျငံမှာရှိတဲ့ တိုငျးရငျးသားအဖှဲ့အစညျးတှေ၊ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့က ကိုယျစားလှယျတှနေဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖူးပါတယျ။ ကနြောျ မွနျမာနိုငျငံမှာ ရှိတုနျးကလညျး KNU (ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး)၊ KIO (ကခငြျလှတျမွောကျရေးအဖှဲ့) စတဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ ကိုယျစားလှယျတှနေဲ့ မကွာခဏတှေ့ဆုံ ဖွဈပါတယျ။ ဒါတှဟော အခုမှလုပျမယ့ျ အသဈအဆနျးတော့ မဟုတျပါဘူး။ တိုငျးပွညျရဲ့ ပွူနာအဖွရှောပွီး ရှေ့ဆကျသှားဖို့ဆိုရငျ လူနညျးစုတိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍ မရှိမဖွဈလိုအပျတယျဆိုတာ နိုငျငံတှငျးမှာ ရှိနတေဲ့ လူအမြားစုက သဘောတူကွပါတယျ။ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှတေငျ မဟုတျပါဘူး၊ တိုငျးရငျးသားအဖှဲ့အစညျး အသိုငျးအဝိုငျးတှပေါဝငျဖို့ လိုပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ သကျဆိုငျသူအားလုံးနဲ့ စကားပွောဖို့နဲ့ အမွငျခငြျးဖလှယျဖို့ အရေးကွီးပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ရညျရှယျခကြျက ဒီမိုကရစေီရေးလမျးကွောငျးကို ဦးတညျလြှောကျလှမျးနိုငျရေးနဲ့ မွနျမာပွညျသူတှေ ဆုံးဖွတျမယ့ျ ဖကျဒရယျစနဈနဲ့ စညျးလုံးညီညှတျတဲ့ နိုငျငံဖွဈဖို့ပါ။
သမ်မတဘိုငျဒနျအစိုးရအနနေဲ့ မွနျမာအပေါျ လူသားခငြျး စာနာထောကျထားမှု အကူအညီတှကေို ထပျတိုးပွီး ပေးလာတာ၊ NUG အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရလိုမြိုး အဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ ခဉြျးကပျဆကျဆံမှု တိုးမွှင့ျလုပျလာတာတှေ ရှိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီလိုဆောငျရှကျခကြျတှဟော မွနျမာပွညျသူတှအေပေါျ စဈကောငျစီရဲ့ ဖိနှိပျမှုတှေ ရပျတန့ျသှားဖို့၊ အပွောငျးအလဲ ဖွဈလာဖို့ လုံလောကျမှုမရှိဘဲ၊ နှေးကှေးနတေယျလို့ မွငျကွောငျး Burma Act မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ဥပဒကေို အမရေိကနျလှှတျတောျမှာ ပွဌာနျးနိုငျရေး ဦးဆောငျကွိုးပမျးနတေဲ့ ဝါရှငျတနျဒီစီအခွစေိုကျ US Advocacy Coalition for Myanmar (မွနျမာ့အရေး ထောကျခံအားပေးတဲ့ အမရေိကနျမဟာမိတျအဖှဲ့) ပွောခှင့ျရ Mike Haack က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
"အမရေိကနျက အကူအညီပေးနတောတှဟော အရမျးကို နညျးလှနျးတယျလို့ ကနြောျတို့ ခံစားရပါတယျ။ အမရေိကနျအစိုးရအနနေဲ့ ဒီထကျမက ပိုပွီး လုပျဆောငျစခေငြျပါတယျ။ လူသားခငြျးစာနာထောကျထားမှုဆိုငျရာ အကူအညီတှေ၊ ဒီမိုကရစေီအငျအားစုတှအေတှကျ အကူအညီတှကေို တဖွေးဖွေးနဲ့ တိုးမွင့ျပေးနတေယျဆိုပမေယ့ျ ကနြောျတို့ လိုခငြျသလောကျ အတိုငျးအတာကို မရောကျသေးပါဘူး။"
အမရေိကနျရဲ့ အမြိုးသားလုံခွုံရေးမဟာဗြူဟာ ရေးဆှဲတဲ့အထဲမှာ မွနျမာကို ထည့ျသှငျးဖေါျပွထားတာ ကောငျးပမေယ့ျ လကျတှေ့အကောငျအထညျဖေါျတဲ့အပိုငျးမှာ အားနညျးမှုတှေ ရှိနတေယျလို့မွငျကွောငျး နိုငျငံတကာရေးရာသုံးသပျသူ ဒေါကျတာခငျဇောျဝငျးက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
"အမြိုးသားလုံခွုံရေး မဟာဗြူဟာကို ပွနျကွည့ျမယျဆိုရငျ စကားအဖွဈတော့ ကောငျးပါတယျ။ မွနျမာပွညျကို နှဈကွောငျးပဲရေးရေး၊ တဈပိုဒျပဲရေးရေး၊ တဈမကြျနှာပဲရေးရေး ပါလာတာ ကောငျးတာပေါ့။ အဲဒါကိုတော့ ကွိုဆိုပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဆောငျရှကျမှု၊ အကောငျအထညျဖောျမှု မပါရငျ မပွီဘူး။ အထူးသဖွင့ျ ဒီအစိုးရ စဈကောငျစီနဲ့ဆို မရဘူး။"
ဒါအပွငျ အမရေိကနျရဲ့ အမြိုးသားလုံခွုံရေးမဟာဗြူဟာမှာ တရုတျကို ပထဝီအနအေထားအရ အမရေိကနျရဲ့ တခုတညျးသော အကွီးဆုံးခွိမျးခွောကျမှုအဖွဈ ထိပျတနျးဦးစားပေး သတျမှတျထားတဲ့အခကြျနဲ့ ပတျသကျလို့ တရုတျနဲ့ အိမျနီးခငြျး မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ သတိထားကိုငျတှယျသင့ျတဲ့ အခကြျကိုလညျး ဒေါကျတာခငျဇောျဝငျးက အခုလို အကွံပေးသှားပါတယျ။
"စဈအစိုးရကတော့ ဘယျလိုသဘောရှိသလဲ မသိဘူး။ မွနျမာပွညျက ဒီမိုကရစေီအငျအားစုတှေ ဒီမိုကရစေီအစိုးရနဲ့ ပွညျသူတှကေ ဒီလိုအခကျအခဲ ကွုံနခေိုကျမှာ အမရေိကအနနေဲ့ ပါဝငျပတျသကျမှု။ နောကျပွီးတော့ ကူညီစောငျမမှု မရှိသလောကျ ဖွဈနတေဲ့အခြိနျမှာ ဘာကိစ်စနဲ့ ကနြောျတို့က ဒီလိုအားပွိုငျမှုထဲကို ပါခငြျရတာလဲ။"
လကျရှိ အမရေိကနျဘကျက NUG အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရနဲ့ အနီးကပျဆကျဆံမှုတှရှေိနပေမေယ့ျ တရားဝငျအသိအမှတျပွုရေး အလှမျးဝေးနသေေးတယျလို့ သုံးသပျခကြျတှေ ရှိပါတယျ။ အမရေိကနျဘကျက ဒီကိစ်စမှာ ဘာကွောင့ျ နှောင့ျနှေးနရေသလဲဆိုတဲ့ မေးခှနျးကိုတော့ Mike Haack က အခုလိုတုံ့ပွနျပါတယျ။
"အမရေိကနျအနနေဲ့ အတိုကျအခံတှေ ဖှဲ့ထားတဲ့ အစိုးရဆိုတာတှကေို တရားဝငျ အသိအမှတျပွုတာ အလှနျရှားပါတယျ။ အမရေိကနျက အတိုကျအခံကို အစိုးရအဖွဈ အသိအမှတျပွုခဲ့တဲ့ နိုငျငံဆိုလို့ မကွာသေးခငျက ထငျထငျရှားရှား ဖွဈခဲ့တဲ့၊ ဗငျနီဇှဲလားနိုငျငံ တနိုငျငံပဲ ရှိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လဲ ဒီလိုမြိုးကိစ်စတှမှော အဆငျပွမှေုတှေ မရှိခဲ့ဘူးဆိုတာ လကျခံထားကွပါတယျ။ ဆိုတော့ အတိုကျအခံအစိုးရကို အသိအမှတျပွုရေးကိစ်စမှာ ကန့ျသတျခကြျတှေ အမြားကွီးရှိနပေါတယျ။ ဒါကို ကနြောျတို့ မမေ့ဖို့ လိုပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ တောျလှနျရေးအောငျမွငျပွီး NUG အာဏာရရငျတော့ အစိုးရအဖွဈ အသိအမှတျပွုခံရမှာ သခြောပါတယျ။"
ဘယျလိုပဲဖွဈဖွဈ သမ်မတအိမျဖွူတောျက ထုတျပွနျလိုကျတဲ့ သမ်မတဘိုငျဒနျအစိုးရရဲ့ အမြိုးသားလုံခွုံရေးမဟာဗြူဟာမှာ နှဈပေါငျးမြားစှာ မွနျမာနိုငျငံအပေါျ ထားရှိတဲ့ အမရေိကနျမူဝါဒကို ထငျဟပျနတေဲ့ ဒီမိုကရစေီရေးကို အမွဲပံ့ပိုးကူညီဖို့အပွငျ ဖယျဒရယျပွညျထောငျစုစနဈကို ကူးပွောငျးဖို့ လတျတလော ဆှေးနှေးမှုတှကေိုပါ အထောကျအပံ့ဖွဈစဖေို့ ရညျရှယျခကြျတှလေညျး ရှိနကွေောငျး သံအမတျကွီးဟောငျး Marciel က ဗှီအိုအကေို ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
