ေဒသတြင္း ျပႆနာတရပ္ ျဖစ္လာေနတဲ့ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြကိစၥ အနီးကပ္ေလ့လာ သတင္းယူႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ေရာက္ေနတဲ့ ဗြီအုိေအဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္းနဲ႔ အဖဲြ႔ဟာ ဒီကေန႔မွာေတာ့ မူဆလင္ရြာေတြ အမ်ားစုရွိတဲ့ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကုိ ေရာက္ေနပါတယ္။
အဲဒီမွာေတာ့ မၾကာေသးခင္တုန္းက ဖမ္းဆီးမိထားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဒုကၡသည္ေတြကိုလည္း ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကုိသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ ဦးသန္းလြင္ထြန္း က အခုလုိ စတင္ ေျဖၾကားထားပါတယ္။
ေျဖ။ ။ “ဟုတ္ကဲ့၊ က်ေနာ္ အခု တကယ္တမ္းေရာက္ေနတဲ့ ေနရာကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ႕ နယ္စပ္၊ ေျပာရမယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ ေနာက္ထပ္ ၁၅ လွမ္းေလာက္ လွမ္းလုိက္မယ္ဆုိရင္ပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ထဲကုိ ၀င္သြားတဲ့ တံတားေပၚကုိ ေရာက္ပါတယ္။ ေနရာကုိ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေတာင္ၿပိဳလက္၀ဲၿမိဳ႕လုိ႔ေခၚတဲ့ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ေလးကုိ ေရာက္ေနတာပါ။ ေမာင္ေတာကေနၿပီးေတာ့ ၃၄ မုိင္ သြားရတယ္ဆုိေပမဲ့ လမ္းေတာ္ေတာ္ေလး ၾကမ္းတာေၾကာင့္ စုစုေပါင္း ၂ နာရီခဲြ ၃ နာရီေလာက္ ကားေမာင္းလာရပါတယ္။ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၁ ရက္ေန႔တုန္းက ပင္လယ္ျပင္မွာ ေတြ႔ရွိၿပီးေတာ့ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ေလွစီးေျပး ၂၀၀ က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံသားလုိ႔ ဆုိတဲ့အတြက္ သူတုိ႔ကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ျပန္ပုိ႔ေပးေရး လက္ခံထားရွိတဲ့ ေနရာျဖစ္ပါတယ္။”
ေမး။ ။ သူတုိ႔ရဲ႕ က်န္းမာေရး အေနအထား၊ လူမႈေစာင့္ေရွာက္ေရး အေနအထား၊ အဲဒီမွာ ဘယ္လုိျမင္ရပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ သူတုိ႔ စုစုေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ကုိ အေဆာင္ ၂ ခုနဲ႔ ခဲြထားၿပီးေတာ့၊ သူတုိ႔ရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္အရကေတာ့ သူတုိ႔ကုိ ဒီဘက္မွာ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေစာင့္ေရွာက္ထားပါတယ္။ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြကုိ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္လုိ႔ သူတို႔ေျပာပါတယ္။ သူတုိ႔အေနနဲ႔လည္း က်ေနာ္တုိ႔လာၿပီး သူတုိ႔ကုိေတြ႔တဲ့အတြက္ ေတာ္ေတာ္ေလး ၀မ္းသာသြားတယ္။ ၀မ္းသာတဲ့အျပင္ကုိ မီဒီယာကေနတဆင့္ သူတုိ႔က တကယ္တမ္းဆုိလုိ႔ရွိရင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက လာတာပါ။ သူတုိ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ အျမန္ျပန္ပုိ႔ေပးေရး၊ အျမန္ျပန္ေရာက္ေရးပဲ ကူညီၾကပါဆုိၿပီး တခ်ဳိ႕ဆုိရင္လည္း ငုိယုိၿပီး ေျပာတာေတြေတာင္ ရွိပါတယ္။
ေမး။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ျပန္ပုိ႔မယ္ဆုိတဲ့ အေနအထားမွာ ညိႇႏႈိင္းမႈအရေရာ ဘယ္လုိမ်ားရွိပါသလဲခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ “က်ေနာ္သိသေလာက္ကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၆ ရက္ေန႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္က ေကာင္စစ္၀န္ေတြ သူတုိ႔ကုိ လာၾကည့္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေမးတဲ့အခါမွာ အမ်ားစုကလည္း သူတုိ႔ရဲ႕နာမည္၊ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကလိပ္စာ၊ ဒါေတြကုိ သူတုိ႔ ေျပာၾကားသြားတယ္ဆုိေတာ့ ဟုိဘက္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္က ဒီအခ်က္အလက္ေတြကုိ စိစစ္ရဦးမယ္လုိ႔ ယူဆရပါတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးေတြ အကုန္လုံး မွန္ကန္ေၾကာင္း ေသခ်ာၿပီဆုိလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ အျမန္ျပန္ပုိ႔ဖုိ႔ပဲ လုပ္ၾကမွာပါ။
ေမး။ ။ အခုထားတာက ဒုကၡသည္စခန္းလား၊ ဘယ္လုိပုံစံမ်ဳိး ထားတာလဲခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ “ဒုကၡသည္စခန္း မဟုတ္ဘူးခင္ဗ်။ ေတာင္ၿပိဳလက္၀ဲၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ အေဆာက္အအုံေလးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီမွာ ၂ ခုခဲြၿပီး သူတုိ႔ကုိ ထားတာပါ။ အဲဒါကုိ ေဒသမွာရွိေနတဲ့ ဘဂၤါလီမူဆလင္ ေက်းရြာေတြကေနၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ႕ကလည္း ေကၽြးေမြး ေစာင့္ေရွာက္ထားပါတယ္။ သူတုိ႔ အစာေရစာပုိ႔တယ္၊ အကုန္လုံး အကူအညီ ေပးေနၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔က အျပင္ထြက္ခြင့္ေတာ့ မရွိဘူး။”
ေမး။ ။ ကုိသန္းလြင္ထြန္း အခုသြားတဲ့ လမ္းခရီးတေလွ်ာက္ ေတြ႔ရတဲ့အေနအထား၊ ရြာေတြရဲ႕ အေနအထား ေနာက္ၿပီး ဘယ္လုိလူမ်ဳိးေတြေနလဲ၊ ရွင္းျပပါဦး။
ေျဖ။ ။ “စစ္ေတြမွာကေတာ့ တကယ္တမ္းကေတာ့ အမ်ားစုကေတာ့ ၿမိဳ႕ထဲမွာက ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြပဲ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မေန႔က က်ေနာ္တုိ႔သြားခဲ့တဲ့ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ေလးမွာေတာ့ အရင္သူတုိ႔အေခၚေတာ့ဗ်ာ၊ ႏႈတ္က်ဳိးေနတဲ့ အေခၚကေတာ့ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္က ကုလားရပ္ကြက္ေပါ့၊ မူဆလင္ေတြပါတဲ့ အမ်ားစုကေတာ့။ ဒီဘက္မွာေတာ့ အစုိးရကေတာ့ ဘဂၤါလီလုိ႔ေခၚတယ္။ အဲဒီထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ စကားေျပာခဲ့တဲ့ သူေတြကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ေျပာပါတယ္။ ဆုိေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္က မူဆလင္ေတြရြာ၊ ရခုိင္ေတြရြာလုိ႔ပဲ သုံးခ်င္ပါတယ္၊ ဒီအေျခအေနမွာေတာ့။
အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ သေဘၤာနဲ႔ ထြက္လာခဲ့တဲ့ လမ္းတေလွ်ာက္မွာ ေမာင္ေတာကုိ သေဘၤာနဲ႔ စုစုေပါင္း အျမန္သေဘၤာနဲ႔ ၃ နာရီေလာက္ ေမာင္းရပါတယ္။ လမ္းတေလွ်ာက္မွာေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ မူဆလင္ရြာေတြ အမ်ားဆုံးရွိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အလားတူပဲ ဘူးသီးေတာင္မွာ ဆုိက္ေတာ့လည္း ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕မွာေတာ့ ရခုိင္လူမ်ဳိး၊ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားကေတာ့ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ရွိတယ္။ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္က မူဆလင္ေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။”
ေမး။ ။ အခုအသုံးအႏႈန္းအရ သူတုိ႔ ဘဂၤါလီလုိ႔၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ သုံးေနတာရွိေတာ့၊ ဒီအသုိင္းအ၀ုိင္း တခုနဲ႔တခုေရာ ဘယ္လုိေခၚၾကလဲ၊ ဘယ္လုိသတ္မွတ္ေနၾကလဲခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ “ဟုတ္ကဲ့၊ ဒီျပႆနာက ေတာ္ေတာ္ႀကီးပါတယ္။ ဒီကိစၥမွာက တခ်ဳိ႕ေတြကလည္း သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ေျပာတယ္။ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြေရာ၊ ျမန္မာအစုိးရကေရာ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတာမရွိဘူး၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိၿပီးေတာ့ လက္မခံၾကဘူး၊ သူတုိ႔ကုိ မူဆလင္ေတြ၊ သူတုိ႔ကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကလာတဲ့ ဘဂၤါလီေတြလုိ႔ပဲ ရည္ညႊန္းလုိပါတယ္။ အရင္တုန္းကဆုိရင္ေတာ့ အသုံးအႏႈန္းအရဆုိရင္ ကုလားေတြလုိ႔ ေခၚၾကတာေပါ့ေနာ္။ ကုလားဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကေတာ့ ႐ုိင္းစုိင္းတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ မသုံးၾကေတာ့ပါဘူး။
အဲဒီေတာ့ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔လည္း ဒီေလာက္ႀကီးကုိ ႏုိင္ငံေရးအရ အႀကိတ္အနယ္ အျငင္းအခုန္ ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တုိ႔ သတင္းေထာက္ေတြအေနနဲ႔ ကုိယ့္ရွိထားတဲ့၊ ကုိယ္သိထားတဲ့၊ အကန္႔အသတ္နဲ႔ပဲရွိတဲ့ ဗဟုသုတေလးနဲ႔ ၀င္ၿပီးေတာ့ ၾကားထဲကေန တဘက္အသုံးအႏႈန္းတခုကုိ ၀င္ၿပီးသုံးစဲြေပးစရာ အေၾကာင္းမရွိဘူးေပါ့ေလ။ အဲဒီေတာ့ ေလာေလာဆယ္ အားျဖင့္ကေတာ့ မူဆလင္ေက်းရြာေတြ၊ ဒီဘက္မွာရွိေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က လာတဲ့လူေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္လုိ႔ရွိရင္လည္း ရခုိင္ေက်းရြာေတြ၊ ဒီလုိအသုံးအႏႈန္းေတြနဲ႔ပဲ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ သင့္ေလ်ာ္သလုိ သုံးသြားဖုိ႔ပဲ ရွိပါတယ္။ ဒီကိစၥကုိလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေနာက္ပုိင္းက်ရင္ေတာ့ ေျခေျချမစ္ျမစ္ သတင္းေပးပုိ႔ႏုိင္မယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္ခင္ဗ်။”
