အခုတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ အစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ခဲ႔သူ Derick Mitchell နဲ႔ New York ၿမိဳ႕ Carnegie Center က Devin Stewart တို႔ Bill Richardson ျပႆနာမတိုင္ခင္ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အေမးအေျဖ ပထမပိုင္းကို တင္ဆက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ဘာသာျပန္ဆိုၿပီး ဦးစံမိုေဝနဲ႔အတူ တင္ဆက္ထားပါတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ နဲ႔တက္လာတဲ့ NLD အစိုးရ လက္ခံရ႐ွိခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြကို Derick Mitchell က ရွင္းျပထားပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ ႔ NLD ပါတီ ေရြးေကာက္ခံရေတာ့ အေရးပါတဲ့ အေျပာင္းအလဲတခုပဲလို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ တိုင္းျပည္တခုလံုးရဲ ႔ ဦးေဆာင္မႈကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘူး။ စစ္တပ္မွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ၊ အာဏာေတြ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီ အျပည့္အဝရေအာင္ လုပ္ႏုိင္မယ့္ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ အတိတ္ကက်န္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ပညာေရး စသျဖင့္ ျပႆနာေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ အဓိက စိန္ေခၚမႈကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္လာခဲ့တာ တေပါင္းတစည္းထဲျဖစ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးဟာလည္း ေနာက္ျပႆနာတခုပါ။ ဒါေတြဟာ အေရးႀကီးတဲ့ အခက္အခဲေတြ ျဖစ္ေနမယ္ဆိုတာ သိသာပါတယ္။
ေမး ။ ။ အခုေလာေလာဆယ္ ပိုအေရးႀကီးတာက ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ျပန္ပို႔ေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာကို ျမန္မာအစိုးရက မွန္မွန္ကန္ကန္ ကိုင္တြယ္ေနတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ ။ ။ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးကို ကြက္ၿပီးေတာ့ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လံုၿခံဳမႈ၊ ဂုဏ္သိကၡာရွိမႈ နဲ႔ သူတုိ႔ ဆႏၵအေလ်ာက္ ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ စံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ တခုေသခ်ာတာကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈ မရွိဘူးဆိုတာ ရွင္းေနပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ သေဘာတူညီခ်က္ သတ္သတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူေတြကို ျပန္လည္လက္ခံရမယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားကို ျမန္မာအစိိုးရက ေကာင္းၿပီ .. ျပန္ၿပီးေတာ့ လက္ခံမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျဖစ္စဥ္က သိပ္ၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီလူေတြက ေၾကာက္ရြံထိတ္လန္႔ေနတဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးသြားရတာပါ။ သူတုိ႔ရဲ ႔ မိသားစုေတြ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတယ္၊ အသတ္ခံရတယ္ စသျဖင့္ ေမးခြန္းထုတ္စရာကိစၥေတြက အမ်ားႀကီးပါ။
ေမး ။ ။ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ဘယ္သူေတြက လုပ္ခဲ့သလဲ။ စစ္တပ္လား။ ေဒသခံလက္နက္ကိုင္ေတြလား။ အစိုးရအမိန္႔နဲ႔ လုပ္ခဲ့သလားဆုိတာကိုလည္း ေျပာပါအံုး။
ေျဖ ။ ။ အတိအက် ေျပာဖို႔က ခက္ပါတယ္။ အဲဒီေနရာကို က်ေနာ္တုိ႔ သြားေရာက္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဘက္လိုက္မႈမရွိတဲ့ အကဲခတ္ေလ့လာသူေတြနဲ႔ အတည္မျပဳႏုိင္ၾကပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ေရာက္လာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ေမးျမန္းခ်က္ေတြ၊ ၿဂိဳဟ္တုကေန ရိုက္ထားတဲ့ ဓါတ္ပံုေတြပဲ ရွိပါတယ္။ သေဘာက ဒီလိုပါ … ဟိုအေစာပိုင္းတုန္းက ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြကို စတိုက္တဲ့အတြက္ စစ္တပ္က လက္တံု႔ျပန္တဲ့ သေဘာပါ။ တိုက္ခိုက္တဲ့လူေတြကို လုိက္ရွင္းရင္ ပိုၿပီးျပင္းထန္လာတဲ့ သေဘာပါ။ ျဖစ္ခဲ့တာေတြကေတာ့ သံသယရွိစရာ မလိုပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ အခုေလာေလာဆယ္မွာ က်ေနာ္ အဓိက ေျပာခ်င္တာက ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္တယ္၊ ညာျဖစ္တယ္ စြပ္စြဲေျပာဆုိရင္နဲ႔ ဒီလူေတြ ထိုးေကၽြးခံေနရမယ့္အစား သူတုိ႔ကာလအတန္ၾကာ ဆံုးရႈံးေနခဲ့ရတဲ့ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ဘဝ ရရွိေစေရး ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ ခင္မ်ား ရခိုင္ကို ေရာက္ဖူးပါသလား။ ရခိုင္ေဒသအေၾကာင္းလည္း ေျပာပါအံုး။ သိပ္ဆင္းရဲတဲ့ ေဒသလို႔ ၾကားရပါတယ္။ လူေတြဟာ ဘယ္လုိအေျခအေနမ်ဳိးေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာရသလဲဆိုတာကို ၾကားခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရာက္ဖူးပါတယ္။ အဲဒီမွာက ဘဝမ်ဳိးစံုပါပဲ။ လယ္သမားေတြ ရွိသလို၊ ငါးဖမ္းေရလုပ္သားေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အင္မတန္ လွပတဲ့ေနရာပါ။ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ ကမ္းရိုးတန္းတေလွ်ာက္ပါပဲ။ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာမယ့္ အလားအလာ သိပ္ၿပီးေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ စိုက္ခင္းေတြကလည္း တေမွ်ာ္တေခၚပါ။ ရခိုင္နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ သီးျခားေက်းရြာေတြ ရွိသလို၊ အျပန္အလွန္ ကူးလူးဆက္ဆံေနၾကတာပါ။ ရင္းရင္းႏီွးႏီွး ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနထိုင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ လယ္ယာလုပ္ငန္းနဲ႔ ေစ်းသည္အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ စီးပြားေရးအရ ရခိုင္ေတြနဲ႔ ေရာေထြးေပါင္းစပ္ေနတာပါ။ ဒီလိုအေျခအေနေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ၿပိဳပ်က္သြားခဲ့ရပါတယ္။ ရခိုင္အမ်ားအျပားကလည္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြ မရွိၾကေတာ့လို႔ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း ဆံုးရႈံးၾကရပါတယ္။
ေမး ။ ။ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြက ဘာေတြလို႔ ေျပာမလဲ။ သမိုင္းေၾကာင္း ေနာက္ခံေၾကာင့္လား။ ဘာေၾကာင့္ စျဖစ္ရပါသလဲ။
ေျဖ ။ ။ သိပ္ၿပီးေတာ့ နက္ရိႈင္းပါတယ္။ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွာ က်န္တဘက္ကို အျပစ္တင္တဲ့ ဇာတ္ေၾကာင္းကိုယ္စီ ရွိၾကပါတယ္။ ရခိုင္ေတြဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ လူအမ်ားစု ဗမာေတြကို မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ တျခားတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြကလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ေလးစားခံရမႈနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ထိန္းသိမ္းခြင့္ ရရွိေရးတို႔အတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တိုက္ခိုက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဆုိေတာ့ ရခိုင္ေတြက ဒီျပႆနာကို ဗမာေတြ ဖန္တီးေပးတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို အတင္းလက္ခံခိုင္းတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ႏုိင္ငံသားေတြ မဟုတ္လုိ႔ ဘယ္မွသြားခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ ရခုိင္ေတြအတြက္ ျပႆနာျဖစ္ေအာင္ လုပ္ထားတယ္လို႔ မွတ္ယူၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ဟာ ဗမာေတြကို မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကိုပဲ ဂရုစိုက္ၾကရမလားဆိုၿပီးေတာ့ ျပည္ပႏိုင္ငံ အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုလည္း မေက်နပ္ၾကပါဘူး။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ရခိုင္ေတြဟာ ဒုကၡေရာက္ေနၾကပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြၾကေတာ့ ရခိုင္ေတြက သူတုိ႔ကို ဒုတိယတန္းစားလို ဆက္ဆံတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ခံစားၾကရပါတယ္။ သူတုိ႔ကိုယ္သူတို႔ မတရားခုိးဝင္လာသူေတြလို႔ မယူဆၾကပါဘူး။ ရခုိင္ေတြကေတာ့ အဲဒီလို ယူဆထားၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒါဟာ သိပ္ကိုနက္ရိႈင္းတဲ့ ဝိေရာဓိပါ။
ၿပီးေတာ့ ဒုတိယကမာၻစစ္တုန္းကဆို တဘက္က ဂ်ပန္နဲ႔ေပါင္းတယ္။ က်န္တဘက္က အဂၤလိပ္နဲ႔ေပါင္းတယ္။ ဘာသာေရးအရလည္း မူစလင္ နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ျပႆနာၿပီးေတာ့ မူစလင္ေတြက သီးသီးျခားျခားေနေတာ့ ေဒသအတြင္းမွာ အစၥလာမ္အယူဝါဒီ ႀကီးထြားလာခ်ိန္ ဒီလူေတြဟာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ တြက္ၾကပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာ သူတုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ အစဥ္အလာကို ထိန္းသိမ္းရမယ္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ တဘက္နဲ႔တဘက္ အျပန္အလွန္ ေၾကာက္ရြံေနၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ ဆိုေတာ့ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး တျဖည္းျဖည္း အရွိန္ရလာၿပီ၊ စစ္တပ္အေရးပါတဲ့ အစိုးရကေန တျဖည္းျဖည္း လြတ္ကၽြတ္လာၿပီဆိုရင္ ဒီျပႆနာ ေမွးမိွန္သြားမယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ ။ ။ ခင္မ်ား ဒီေမးခြန္းကိုေမးတာ ဝမ္းသာပါတယ္။ ထူးဆန္းအံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတာက ဒီအေျခအေနမွာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ အလုပ္မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ကိစၥပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီေၾကာင့္ အေျခအေနဆိုးတာေတာ့ လံုးဝမဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ဒီမုိကေရစီ ထြန္းကားေရးအတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ အားေပးၾကရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ ကိုယ္စားျပဳခဲ့တာ မရွိပါဘူး။ ဒါကို သြားလုပ္ရင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေသေၾကာင္းႀကံစည္ရာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔က ဒါကို တုိင္းျပည္အတြက္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႔ ယူဆထားၾကတာပါ။ ဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာေလ၊ အစိုးရအေနနဲ႔ ျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ဖို႔ ခက္ေလ ျဖစ္တာပါ။ သူတုိ႔က ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ခ်င္သိေအာင္ ျမန္မာလူမ်ဳိး (၉၀) ရာခိုင္ႏႈန္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ သူတုိ႔ႏုိင္ငံက တုိင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျမင္ေနၾကတာပါ။ တခါ စစ္တပ္ကလည္း အာဏာႀကီးေနေတာ့ တိုင္းျပည္ကို ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ဆုိရင္ သူတုိ႔ႀကိဳက္တာ သူတုိ႔လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ လူထုကလည္း ေထာက္ခံမွာပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စစ္တပ္ဟာ လူထုရဲ ႔ ေထာက္ခံမႈကို မႀကံဳစဖူး ႀကီးႀကီးမားမား ရရွိေနတာပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ဒီအေျခအေနကို ေမ့ေပ်ာက္ထားလို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာတုိင္းျပည္ရဲ ႔ ဂုဏ္သိကၡာ၊ လံုၿခံဳေရးကို ကာကြယ္တဲ့ကိစၥပါ။ သူဟာ တုိင္းျပည္ကို အက်င့္သိကၡာအရ ေခါင္းေဆာင္ေနရသူပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ေတာ့ ဘဝင္က်စရာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေန ဘယ္ေလာက္ရႈပ္ေထြးေနတယ္။ ဘယ္ေလာက္ ခက္ခဲေနတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔ နားလည္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာနာမႈ အေထာက္အပံ့နဲ႔ ကူညီေပးမယ့္ကိစၥေတြ လြယ္ကူေပမယ့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အေျဖရွာဖို႔ဟာ သိပ္ၿပီးေတာ့ ခက္ခဲပါတယ္။
ေမး ။ ။ တကယ္ေတာ့ ကမာၻတဝွမ္းမွာလည္း လူေတြအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုးက လံုၿခံဳမႈနဲ႔ အေျခခံစားဝတ္ေနေရးကိစၥေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာက အခုအခါမွာ ဇိမ္ခံပစၥည္းတခုလို ျဖစ္လာေနတာပါ။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အမ်ားစုက ဒီမုိကေရစီကို လိုခ်င္ၾကတယ္ ထင္ပါသလား။
ေျဖ ။ ။ သူတို႔ လိုခ်င္ၾကတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ လံုးဝေသခ်ာပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ (၂၅) နွစ္တုန္းကလည္း ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီး ၿပိဳကြဲၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံအမ်ားအျပား ဒီမုိကေရစီ လိႈင္းတပိုးေတြ ျမွင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။ တခါတခါ လူေတြက ဒီမိုကေရစီေပၚမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားတာ သိပ္ၿပီးေတာ့ ျမင့္မားလြန္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီရရင္ပဲ အေမရိကန္လုိ၊ ဂ်ပန္လို အာဏာႀကီးထြားလာမယ္။ ခ်မ္းသာလာေတာ့မယ္လို႔ ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္လာႏုိင္စရာ မရွိိတဲ့ အေျခအေနေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။
တခါ ျမန္မာႏိုင္ငံလိုိ ႏုိင္ငံမ်ဳိးမွာ လူေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀) စကားေျပာခြင့္ ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခြင့္ရေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔က အားေပးကူညီခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေျပာလာေတာ့ ေျပာတာေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ မႀကိဳက္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က Civil Liberty ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ခြင့္ကို ေျပာေစခ်င္ပါတယ္။ သူတုိ႔က သူတို႔ေျပာခ်င္တာကို ေျပာပါတယ္။ ဒါကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ရမွာလဲ။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္နဲ႔ လူတိုင္းကို ကာကြယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ တာဝန္ကို ဘယ္လုိ ထိန္းညိွၾကမလဲ။
ေမး ။ ။ သူတုိ႔ ေျပာတာကို က်ေနာ္တို႔ မႀကိဳက္ဘူးဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဘယ္သူကို ေျပာတာလဲ။ အခုတေလာ သိပ္နာမည္ႀကီးေနတဲ့ ဦးဝိရသူ ကို ေျပာတာလား။
ေျဖ ။ ။ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတေယာက္တည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သူက အဲဒီသေဘာထား ရွိသူေတြကို ကိုယ္စားျပဳတယ္ဆိုတာ မွန္ပါတယ္။ လူေတြက ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုသူေတြဟာ ဥပေဒမဲ့ ခုိးဝင္လာသူေတြ၊ မူစလင္ေတြက အႏၱရာယ္တရပ္ ျဖစ္ေစတယ္ စသျဖင့္ ေျပာဆိုေနၾကတာပါ။ တနည္းအားျဖင့္ ေျပာရရင္ racism လူမ်ဳိးခြဲျခားေရးဝါဒ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလဲ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းတိုင္းမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ လူတုိင္းမွာလည္း ဒီလိုပဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမလဲဆိုတာက အေရးႀကီးပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စစ္အာဏာရွင္ေအာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀) ေနခဲ့ရေလေတာ့ ဒီကိစၥကို လံုးဝျပစ္ပယ္ထားခဲ့တာပါ။ အခုေတာ့ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေအးခဲထားခဲ့တဲ့ ျပႆနာကို အခု ႀကံဳေတြ႔ေနရပါၿပီ။
ေမး ။ ။ ခင္မ်ားနဲ႔ Kurt Campbell တုိ႔ဟာ Obama အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံမူဝါဒ ခ်မွတ္တဲ့ေနရာမွာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ အင္မတန္ တက္တက္ၾကြၾကြ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ နဲ႔ Cuba ႏိုင္ငံတို႔ဟာ သူ႔လက္ထက္ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးမွာ အေအာင္ျမင္ဆံုး ႏုိင္ငံေတြလို႔လဲ ယူဆခဲ့ၾကတာပါ။ အခုျပန္ေျပာင္းၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ခင္မ်ားရဲ ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြဟာ သိပ္ၿပီးေစာခဲ့တယ္လို႔ သံုးသပ္မိပါသလား။
ေျဖ ။ ။ ဒီေမးခြန္းဟာ တခ်ိန္လံုး အေမးခံခဲ့ရတဲ့ ေမးခြန္းပါ။ က်ေနာ္နဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြၾကား မၾကာခဏ ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ငါတုိ႔ ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ လုပ္ႏုိင္ခဲ့တာ ရွိသလားလုိ႔။ က်ေနာ္ အခု Myanmar Days ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ က်ေနာ့္အေတြ႔အႀကံဳ စာအုပ္တအုပ္ေရးဖို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ George Orwell ရဲ ႔ Burmese Days လို႔ေပါ့။ အားလံုးကို ၿခံဳၾကည့္ရင္ ေနာင္တရတာ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္ တာဝန္ယူခဲ့တုန္းက ရခိုင္အေရး၊ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးဟာ အမဲစက္တစက္ ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ အၿမဲေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ မူဝါဒေတြ၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ သိပ္လက္ေတြ႔က်တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ တာဝန္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကယ္တင္ဖုိ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေအာင္ျမင္မႈရဖို႔အတြက္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ တာဝန္ယူထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ ႔ တာဝန္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဘာသာသူတုိ႔ တိုက္ပြဲဝင္ ရုန္းကန္တာကိုပဲ က်ေနာ္တို႔က ကူညီတာပါ။ ဒီအတြက္ က်ေနာ္ သိပ္ၿပီးေတာ့ ဂုဏ္ယူပါတယ္။ က်ေနာ္က ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ က်ေနာ္ေနတဲ့ ရန္ကုန္ကလြဲရင္ ရခိုင္မွာ အမ်ားဆံုး ေနခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ သူတုိ႔ကို သတိေပးခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိန္ကာလဟာ မင္းတို႔ဘက္မွာ မရွိဘူး။ မင္းတုိ႔လည္း အက်ဳိးရွိမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ တကယ္လဲ သူတုိ႔အတြက္ အက်ဳိးမရွိပါဘူး။ အခုျဖစ္တဲ့ကိစၥမွာ ရခိုင္ဘက္က မႏုိင္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္သူေတြ မႏုိင္ပါဘူး။ အရႈံးအႏိုင္ ျပန္ေျပာရင္ ဒီကိစၥမွာ ဘယ္သူမွ မႏုိင္ပါဘူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အထီးက်န္ပစ္ပယ္ခံရတယ္။ သူတုိ႔ရဲ ႔ ဂုဏ္သတင္း ရိုက္ခ်ဳိးခံလုိက္ရတယ္။ ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏံွမႈေတြ ဆံုးရႈံးတယ္။ တရုတ္ဆီကပဲ လာေတာ့တယ္။ တရုတ္ကို ႀကိဳက္မႀကိဳက္ေတာ့ က်ေနာ္ မေသခ်ာပါဘူး။ ရခိုင္ေတြကလည္း လုိအပ္ေနတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၊ ေလးစားခံရမႈေတြ ဆံုးရႈံးခံတဲ့အျပင္ လံုၿခံဳေရး စိတ္မခ်ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။
