[[Zawgyi/Unicode]]
အမေရိကန်လေယာဉ်ထုတ်လုပ်တဲ့ကုမ္ပဏီကြီးတခုဖြစ်တဲ့ Boeing ကုမ္ပဏီဟာ နာမည်ကျော် 747 လေယာဉ်တစင်းကို ဇန္နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့က နောက်ဆုံးထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး နောက်ထပ် 747 တွေထုတ်လုပ်တော့မှာမဟုတ်ဘဲ ရပ်ဆိုင်းလိုက်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ Natasha Mozgovaya အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဝါရှင်တန်ပြည်နယ်ကနေ သတင်းပေးပို့ထားတာကို-ကိုဇော်မိုးကျော်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
Boeing ကုမ္ပဏီအမှုဆောင်လူကြီးတွေ၊ ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ လေယာဉ်ဝယ်ယူသူတွေ တက်ရောက်ပြီး နောက်ဆုံးထုတ်လုပ်ခဲ့တဲ့ “Queen of the Skies” ကောင်းကင်များရဲ့ဘုရင်မလို့တင်စားခေါ်ဆိုခဲ့တဲ့ 747 Boeing Jet လေယာဉ်ကြီးကို နောက်ဆုံးနှုတ်ဆက်ပြီးဝယ်ယူထားတဲ့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကုမ္ပဏီဖြစ်တဲ့ Atlas Air ကိုလွှဲပြောင်းပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။
Boeing ကုမ္ပဏီရဲ့အမှုဆောင်ချုပ် Stan Deal က အခုလို ပြောပါတယ်။
“ဒီကနေ့ နောက်ထပ်စာမျက်နှာ လှန်လိုက်တာပါ။ စာအုပ်ကိုပိတ်လိုက်တာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကအခန်းကဏ္ဍတခုကိုသာ ပိတ်လိုက်တာပါ။ နောက်ထပ် 747 ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍအသစ်လာမှာပါ။”
လေယာဉ်မှူးတဦးလည်းဖြစ်၊ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်တဦးလည်းဖြစ်တဲ့ John Travolta ကလည်း အခုလို ပြောပါတယ်။
“လေယာဉ်မောင်းနှင်မှုနောက်ကွယ်က သိပ္ပံပညာကိုနားလည်မယ်ဆိုရင် 747 ဟာ အလွန်ထူးခြားကောင်းမွန်တယ်ဆိုတာကို သိနိုင်မှာပါ။”
ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်းတွေအနေနဲ့ကတော့ အခုလိုနောက်ဆုံးနှုတ်ဆက်လိုက်ရတာကို ဝမ်းနည်းဝမ်းသာဖြစ်မိကြပါတယ်။ Omar Ismael Haroun က အခုလိုပြောပါတယ်။
“ပြောရရင်တော့ ကျနော်ခံစားချက်မကောင်းပါဘူး။ ဒါက တကယ့်ကိုပြည့်စုံကောင်းမွန်တဲ့လေယာဉ်ပါ။ ကျနော်ကတော့ ဒီလေယာဉ်ကို သိပ်ကြိုက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ကုမ္ပဏီကဆုံးဖြတ်တာဆိုတော့။ ကျနော်တို့ လိုက်လုပ်ရမှာပေါ့။”
ဒီ 747 လေယာဉ်ဟာ ၁၉၆၉ ခုနှစ်မှာ စတင်ပျံသန်းခဲ့တာပါ။ ဒီလေယာဉ်တွေဟာ သူ့အရင်လေယဉ်တွေထက် နှစ်ဆလောက်ကြီးပြီး အများပြားသယ်ယူပို့ဆောင် သူတွေအတွက် အထောက်အကူဖြစ်ပါတယ်။ 747 လေယဉ်မှူးဖြစ်ခဲ့ဖူးတဲ့ Seattle မြို့ လေယာဉ်ပြတိုက်က Eugene Vezzetti က အခုလိုပြောပြခဲ့ပါတယ်။
“Pan Am လေကြောင်းလိုင်းက ကုန်ကျစရိတ်လျှော့ချပြီး ခရီးသည်များများသယ် ယူနိုင်မယ့် လေယာဉ်မျိုးလိုချင်တယ်လို့တောင်းဆိုလာတဲ့အတွက် Boeing ကုမပ္ပဏီက ခရီးသည် ၃၆၀ ကျော်လောက်သယ်ဆောင်နိုင်တဲ့ 747 လေယာဉ်တွေကို စတင်တည်ဆောက်ပေးခဲ့တာပါ။ အခုလို ခရီးသည်အများအပြားကို တခါတည်းနဲ့ သယ်ဆောင်သွားနိုင်တဲ့အတွက် လေဆိပ်မှာခရီးသည်တွေနဲ့ပြည့်ကျပ်နေတာကိုလည်း လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။”
အဲဒီနောက် Boeing ကုမ္ပဏီဟာ 747 လေယာဉ်တွေကို ၅၅ နှစ်ကြာ ဆက်လက် ထုတ်လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလေယာဉ်တွေဟာ ဆယ်စုနှစ်အတော်များများ တာဝန်တွေထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ အမေရိကန်သမ္မတစီးဖို့အတွက် အထူးလေယာဉ်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဂျိန်းစဘွန်းရှင်ရှင်ထဲမှာလည်း ဒီလေယာဉ်တွေပါခဲ့ပါတယ်။ ဝေလငါးတွေ၊ ငါးမန်းတွေ၊ ရှေးဟောင်းတရုတ်စစ်သည်တော် Terra Cotta အရုပ်တွေလို ပစ္စည်းတွေအပါအဝင် ကုန်ပစ္စည်းတွေလည်း သယ်ယူပို့ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီလေယာဉ်တွေဟာ အမေရိကန်လေတပ်အတွက် ကွပ်ကဲရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ အသုံးပြုခဲ့သလို NASA အာကာသ စူးစမ်းရေးအတွက် အာကာသယာဉ်သယ်ဆောင်ရာမှာလည်း အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။ နေ့စဉ်လည်း ခရီးဝေးလေယာဉ်စီးခရီးသည်တွေအတွက်လည်း ဈေးနှုန်းသက်သာပြီး သက်တောင့်သက်သာနဲ့စီးနင်းလိုက်ပါနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
747 လေယဉ်မှူးဟောင်း Eugene Vezzetti က သူ့အတွေ့အကြုံကို အခုလိုပြန်ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်က ဒီ အထူးတန်း ခုံနံပါတ် ၁ မှာထိုင်စီးခဲ့တာပါ။ ပထမဆုံး 747 လေယာဉ်ဟာ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၉ ရက် ၁၉၆၉ ခုနှစ်မှာပျံသန်းခဲ့တာပါ။ အထူးတန်းဟာ ၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာတွမှာ ဇိမ်ခံခရီးသွားလာရေးအတွက်စံနမူနာတခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
747 ယှဉ်နိုင်တဲ့ လေယာဉ်မရှိဘူးလို့ Vezzetti ကတော့ပြောပါတယ်။
“အင်ဂျင် ၄ လုံးနဲ့အင်ပြည့်အားပြည့် ပျံနိုင်ပါတယ်။ တကယ်လို့ အင်ဂျင်တလုံးပျက်သွားတယ်၊ နှစ်လုံးပျက်သွားတယ်၊ ၃ လုံးပျက်တယ်ထား၊ အင်ဂျင်တလုံးတည်းနဲ့ ပျံသန်းနိုင်ပါတယ်။”
အခုချိန်အထိ ရာနဲ့ချီတဲ့ 747 လေယဉ်တွေဟာ ပျံသန်းနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ ဆက်လက်အသုံးပြုနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလေယာဉ်တွေရဲ့ရှည်လျားတဲ့သမိုင်းကြောင်းဟာ နောက်ထပ် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေအတွက် ဆက်လက်ပြီး တွန်းအားပေးနေဆဲဖြစ်ပါတယ်လို့ Beoing ကုမ္ပဏီ အမှုဆောင်ချုပ်က ပြောခဲ့ပါတယ်။
============
[[Unicode]]
Boeing 747 လယောဉျထုတျလုပျမှု ရပျဆိုငျးလိုကျပွီ
အမရေိကနျလယောဉျထုတျလုပျတဲ့ကုမ်ပဏီကွီးတခုဖွဈတဲ့ Boeing ကုမ်ပဏီဟာ နာမညျကြောျ 747 လယောဉျတစငျးကို ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရကျနေ့က နောကျဆုံးထုတျလုပျခဲ့ပွီး နောကျထပျ 747 တှထေုတျလုပျတော့မှာမဟုတျဘဲ ရပျဆိုငျးလိုကျပွီ ဖွဈပါတယျ။ Natasha Mozgovaya အမရေိကနျပွညျထောငျစု၊ ဝါရှငျတနျပွညျနယျကနေ သတငျးပေးပို့ထားတာကို-ကိုဇောျမိုးကြောျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
Boeing ကုမ်ပဏီအမှုဆောငျလူကွီးတှေ၊ ဝနျထမျးတှနေဲ့ လယောဉျဝယျယူသူတှေ တကျရောကျပွီး နောကျဆုံးထုတျလုပျခဲ့တဲ့ “Queen of the Skies” ကောငျးကငျမြားရဲ့ဘုရငျမလို့တငျစားခေါျဆိုခဲ့တဲ့ 747 Boeing Jet လယောဉျကွီးကို နောကျဆုံးနှုတျဆကျပွီးဝယျယူထားတဲ့ သယျယူပို့ဆောငျရေးကုမ်ပဏီဖွဈတဲ့ Atlas Air ကိုလှှဲပွောငျးပေးအပျခဲ့ပါတယျ။
Boeing ကုမ်ပဏီရဲ့အမှုဆောငျခြုပျ Stan Deal က အခုလို ပွောပါတယျ။
“ဒီကနေ့ နောကျထပျစာမကြျနှာ လှနျလိုကျတာပါ။ စာအုပျကိုပိတျလိုကျတာမဟုတျပါဘူး။ ဒါကအခနျးကဏ်ဍတခုကိုသာ ပိတျလိုကျတာပါ။ နောကျထပျ 747 ရဲ့ အခနျးကဏ်ဍအသဈလာမှာပါ။”
လယောဉျမှူးတဦးလညျးဖွဈ၊ ရုပျရှငျသရုပျဆောငျတဦးလညျးဖွဈတဲ့ John Travolta ကလညျး အခုလို ပွောပါတယျ။
“လယောဉျမောငျးနှငျမှုနောကျကှယျက သိပ်ပံပညာကိုနားလညျမယျဆိုရငျ 747 ဟာ အလှနျထူးခွားကောငျးမှနျတယျဆိုတာကို သိနိုငျမှာပါ။”
ကုမ်ပဏီဝနျထမျးတှအေနနေဲ့ကတော့ အခုလိုနောကျဆုံးနှုတျဆကျလိုကျရတာကို ဝမျးနညျးဝမျးသာဖွဈမိကွပါတယျ။ Omar Ismael Haroun က အခုလိုပွောပါတယျ။
“ပွောရရငျတော့ ကနြောျခံစားခကြျမကောငျးပါဘူး။ ဒါက တကယ့ျကိုပွည့ျစုံကောငျးမှနျတဲ့လယောဉျပါ။ ကနြောျကတော့ ဒီလယောဉျကို သိပျကွိုကျပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ကုမ်ပဏီကဆုံးဖွတျတာဆိုတော့။ ကနြောျတို့ လိုကျလုပျရမှာပေါ့။”
ဒီ 747 လယောဉျဟာ ၁၉၆၉ ခုနှဈမှာ စတငျပြံသနျးခဲ့တာပါ။ ဒီလယောဉျတှဟော သူ့အရငျလယေဉျတှထေကျ နှဈဆလောကျကွီးပွီး အမြားပွားသယျယူပို့ဆောငျ သူတှအေတှကျ အထောကျအကူဖွဈပါတယျ။ 747 လယေဉျမှူးဖွဈခဲ့ဖူးတဲ့ Seattle မွို့ လယောဉျပွတိုကျက Eugene Vezzetti က အခုလိုပွောပွခဲ့ပါတယျ။
“Pan Am လကွေောငျးလိုငျးက ကုနျကစြရိတျလြှော့ခပြွီး ခရီးသညျမြားမြားသယျ ယူနိုငျမယ့ျ လယောဉျမြိုးလိုခငြျတယျလို့တောငျးဆိုလာတဲ့အတှကျ Boeing ကုမပ်ပဏီက ခရီးသညျ ၃၆၀ ကြောျလောကျသယျဆောငျနိုငျတဲ့ 747 လယောဉျတှကေို စတငျတညျဆောကျပေးခဲ့တာပါ။ အခုလို ခရီးသညျအမြားအပွားကို တခါတညျးနဲ့ သယျဆောငျသှားနိုငျတဲ့အတှကျ လဆေိပျမှာခရီးသညျတှနေဲ့ပွည့ျကပြျနတောကိုလညျး လြှော့ခနြိုငျပါတယျ။”
အဲဒီနောကျ Boeing ကုမ်ပဏီဟာ 747 လယောဉျတှကေို ၅၅ နှဈကွာ ဆကျလကျ ထုတျလုပျခဲ့ပါတယျ။ ဒီလယောဉျတှဟော ဆယျစုနှဈအတောျမြားမြား တာဝနျတှထေမျးဆောငျခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီအထဲမှာ အမရေိကနျသမ်မတစီးဖို့အတှကျ အထူးလယောဉျလညျး ပါဝငျပါတယျ။ ဂြိနျးစဘှနျးရှငျရှငျထဲမှာလညျး ဒီလယောဉျတှပေါခဲ့ပါတယျ။ ဝလေငါးတှေ၊ ငါးမနျးတှေ၊ ရှေးဟောငျးတရုတျစဈသညျတောျ Terra Cotta အရုပျတှလေို ပစ်စညျးတှအေပါအဝငျ ကုနျပစ်စညျးတှလေညျး သယျယူပို့ဆောငျခဲ့ပါတယျ။
ဒီလယောဉျတှဟော အမရေိကနျလတေပျအတှကျ ကှပျကဲရေးလုပျငနျးတှမှော အသုံးပွုခဲ့သလို NASA အာကာသ စူးစမျးရေးအတှကျ အာကာသယာဉျသယျဆောငျရာမှာလညျး အသုံးပွုခဲ့ပါတယျ။ နေ့စဉျလညျး ခရီးဝေးလယောဉျစီးခရီးသညျတှအေတှကျလညျး ဈေးနှုနျးသကျသာပွီး သကျတောင့ျသကျသာနဲ့စီးနငျးလိုကျပါနိုငျခဲ့ပါတယျ။
747 လယေဉျမှူးဟောငျး Eugene Vezzetti က သူ့အတှေ့အကွုံကို အခုလိုပွနျပွောပွပါတယျ။
“ကနြောျက ဒီ အထူးတနျး ခုံနံပါတျ ၁ မှာထိုငျစီးခဲ့တာပါ။ ပထမဆုံး 747 လယောဉျဟာ ဖဖေေါျဝါရီလ ၉ ရကျ ၁၉၆၉ ခုနှဈမှာပြံသနျးခဲ့တာပါ။ အထူးတနျးဟာ ၁၉၇၀ ပွည့ျလှနျနှဈတှမှောတှမှာ ဇိမျခံခရီးသှားလာရေးအတှကျစံနမူနာတခုဖွဈခဲ့ပါတယျ။
747 ယှဉျနိုငျတဲ့ လယောဉျမရှိဘူးလို့ Vezzetti ကတော့ပွောပါတယျ။
“အငျဂငြျ ၄ လုံးနဲ့အငျပွည့ျအားပွည့ျ ပြံနိုငျပါတယျ။ တကယျလို့ အငျဂငြျတလုံးပကြျသှားတယျ၊ နှဈလုံးပကြျသှားတယျ၊ ၃ လုံးပကြျတယျထား၊ အငျဂငြျတလုံးတညျးနဲ့ ပြံသနျးနိုငျပါတယျ။”
အခုခြိနျအထိ ရာနဲ့ခြီတဲ့ 747 လယေဉျတှဟော ပြံသနျးနဆေဲဖွဈပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျတော့ ကုနျစညျပို့ဆောငျရေးလုပျငနျးတှမှော ဆကျလကျအသုံးပွုနဆေဲဖွဈပါတယျ။ ဒီလယောဉျတှရေဲ့ရှညျလြားတဲ့သမိုငျးကွောငျးဟာ နောကျထပျ ဆနျးသဈတီထှငျမှုတှအေတှကျ ဆကျလကျပွီး တှနျးအားပေးနဆေဲဖွဈပါတယျလို့ Beoing ကုမ်ပဏီ အမှုဆောငျခြုပျက ပွောခဲ့ပါတယျ။