(Zawgyi/Unicode)
EU ဥရောပသမဂ္ဂက ငွေကြေးခဝါချ နိုင်ငံတွေစာရင်းထဲ မြန်မာကိုထည့်သွင်းလိုက်တာ ကုန်သွယ်ရေးကိစ္စတွေမှာ ထိခိုက်နိုင်ပြီး COVID အလွန် မြန်မာ့စီးပွားရေးအတွက် အခက်ကြုံနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ စီးပွားရေးပညာရှင်တချို့ရဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအိမ့်သန္တာထွန်းက တင်ပြပေးပါမယ်။
EU ဥရောပသမဂ္ဂရဲ့ ဘဏ္ဍာရေးစနစ်အတွက် အန္တရာယ်ရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေစာရင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံကို ထည့်သွင်းလိုက်တာပါ။ ငွေကြေးခဝါချမှုနဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့တွေအပေါ် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုတွေကို မဟာဗျူဟာမြောက် တားဆီးတာတွေ မလုပ်နိုင်ခဲ့ဘူးဆိုပြီး ဒီစာရင်းထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံကို ဥရောပကော်မရှင်က ထည့်သွင်းလိုက်ပါတယ်။
မြန်မာမှာ တရားမဝင်ကုန်သွယ်ရေးတွေကို ထိထိရောက်ရောက် မကိုင်တွယ်နိုင်တဲ့ အပြင် ဒီလို တရားမဝင်ရရှိလာတဲ့ ငွေကြေးတွေကို အသုံးပြုခွင့်ပေးထားတာကြောင့် ဒီလို ငွေကြေးခဝါချ နိုင်ငံတွေ စာရင်းထဲမှာ ပါဝင်လာတာဖြစ်တယ်လို့ စီးပွားရေးပညာရှင် ဦးမင်းခင်က သုံးသပ်ပါတယ်။
SEE ALSO: ငွေကြေးခဝါချနိုင်ငံစာရင်းထဲ မြန်မာကို EU ထည့်သွင်း“ကျနော်တို့ဆီမှာ ဒီ တရားမဝင်ကုန်သွယ်ရေးတွေ ငွေကြေး စီးဆင်းမှုတွေက အများကြီးရှိနေသေးတယ်လေ။ ဒါကိုလည်း တောက်လျှောက်ပေါ့။ အစိုးရ သက်တမ်းနှစ်ခုလုံးမှာ ထိထိရောက်ရောက် ကိုင်တွယ်နိုင်တာ မရှိတဲ့အပြင် အဲ့ဒီလို မူးယစ်ဆေးဝါးအပါအဝင် နည်းမျိုးစုံနဲ့ ရလာတဲ့ ငွေတွေကို သုံးစွဲဖို့ ကြိုးစားတာကလည်း ဆက်တိုက်၊ ဆက်တိုက်ရှိလာတယ်။ ရှိလာတဲ့ အခါ ဒါတွေက ထောက်ပြမယ်၊ အရေးယူမယ်ဆိုရင် ဒီဟာတွေဟာ အရေးယူနိုင်စရာ အကြောင်းတွေဖြစ်တယ်။ ကျနော်တို့မှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အားနည်းတာရော အခွန်အကောက်မှာ ကင်းလွတ်ခွင့်တွေ ရလာတာရောက ဒီလို အရေးယူခံရဖို့ ဖြစ်လာတယ်လို့ ကျနော်က မြင်ပါတယ်။”
ပြီးခဲ့တဲ့ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း အခွန်အကောက်ဥပဒေမှာ ဝင်ငွေမြင့်တဲ့ လုပ်ငန်းရှင်ကြီးတွေကို ပထမ ခြောက်လပတ်မှာ ဝင်ငွေခွန်ရဲ့ ၃ ရာခိုင်နှုန်း၊ ဒုတိယ ခြောက်လပတ်မှာ ဝင်ငွေခွန်ရဲ့ ၅ ရာခိုင်နှုန်းအဖြစ် အသီးသီးလျှော့ပေါ့ ကောက်ခံခဲ့တဲ့ကိစ္စဟာ အတော်လေး ဝေဖန်စရာဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ဝင်ငွေလမ်းကြောင်း ခိုင်ခိုင်မာမာ မပြနိုင်တဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တွေအတွက် ငွေကြေးခဝါချဖို့ အခွင့်သာသွားစေတယ်လို့ ဦးမင်းခင်က ယူဆပါတယ်။ ဒီလို ငွေကြေးခဝါချ နိုင်ငံတွေစာရင်းမှာ ထည့်သွင်းခံရတာကြောင့် COVID အလွန် မြန်မာ့စီးပွားရေး ပြန်လည်ဦးမော့အောင်လုပ်ဖို့ကိစ္စမှာ ထိခိုက်နိုင်တယ်လို့ ဦးမင်းခင်က သုံးသပ်ပါတယ်။
“ဖြစ်နိုင်တာကတော့ EU နဲ့ ကျနော်တို့ မြှင့်တင်လာခဲ့တဲ့ ကုန်သွယ်ရေးကိစ္စတွေ ရှိတယ်။ အဲ့လို ကုန်သွယ်ရေးလုပ်ငန်းကို မြှင့်လာခဲ့တာက အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းတွေ၊ နောက်ပဲ အထူးသဖြင့် ပဲတီစိမ်းလိုဟာမျိုးတွေ စသည်ဖြင့် သိသိသာသာ အကျိုးရှိခဲ့တဲ့ ဟာတွေ ကျနော် စိတ်ပူတာက အဲ့ဒါတွေ ထိခိုက်သွားနိုင်တယ်။ နောက်အထည်ချုပ်အပါအဝင် အပ်ထည်ပစ္စည်တွေပေါ့နှော်။ အဲ့ဒါတွေမှာ အခွန်သက်သာခွင့်တွေ ရနေတာရှိတာကိုး၊ အဲ့ဒါမျိုးတွေကို ထိခိုက်သွားမယ်။ နောက်တခါ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး တိုးတက်အောင် အပါအဝင်ပေါ့နှော် သက်ဆိုင်ရာ EU နိုင်ငံတွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီးတော့ ကူညီဆောင်ရွက်နေတဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို အရှိန်လျော့ သွားမလား အဲ့ဒါလည်း စိတ်ပူစရာ ရှိတယ်။”
SEE ALSO: မြန်မာအစိုးရရဲ့ စီးပွားရေးကုစားမှုအစီအစဉ် အားနည်းချက်တွေအပေါ် လုပ်ငန်းရှင်တွေ ဝေဖန်လက်ရှိမှာ ကိုဗစ်ကြောင့် ထိခိုက်နေတဲ့ စီးပွားရေးကို ဘယ်လို ကုစားမလဲ ကိုဗစ်အလွန်မှာ ဘယ်လိုပြန်ပြီး ထူထောင်မလဲ ဆိုတာကို ၃ နှစ်လောက် ကြိုးစားရမှာ ဖြစ်သလို ဒီလို ငွေကြေးခဝါချ နိုင်ငံတွေ စာရင်းထဲ ထည့်သွင်းခံရတာကို ဘာကြောင့် ဒီလိုဖြစ်သလဲဆိုတာကို အားနည်းချက်အားသာချက်တွေကို စဉ်းစားအဖြေထုတ်ဖို့ လိုအပ်ပြီး ဒီလိုသာ မလုပ်နိုင်ရင် ထိခိုက်နစ်နာမှုက ပိုကြီးလာနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနဲ့ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ကိစ္စတွေအနေနဲ့လည်း ပိုမိုခက်ခဲလာနိုင်တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းကို စီးပွားရေးပညာရှင်နောက်တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးမင်းဇာနည်လင်းက VOA ကို ထောက်ပြပါတယ်။
“နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေက ဝင်လာဖို့ဆိုရင် သူတို့မှာ စဉ်စားရမယ့် အချက်တွေဖြစ်လာတာ ပေါ့နှော်။ ပြီးတော့ ဒီကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ကိစ္စတွေမှာလည်းပဲ ကျနော်တို့ အရင်တုန်းကလိုမျိုး အခက်အခဲတွေ၊ ငွေပေးငွေယူစနစ်မှာလည်းပဲ အရင်ကလို မဖြစ်ပဲနဲ့ ပြန်ပြီးတော့ စိန်ခေါ်ချက်တွေ ရှိလာနိုင်တာပေါ့နှော်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ကြားခံ ဒီ ငွေလွဲပြောင်းတဲ့စနစ်တွေကို သုံးလာတဲ့အခါကျရင် မလိုလားအပ်တဲ့ ကုန်ကျစရိတ်တွေကလည်း ပိုပြီးတော့ ကုန်ကျလာမှာဖြစ်တယ်။ ပြီးတော့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေကလည်း ပိုပြီးတော့ ကြာသွားတဲ့အခါကျတော့ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးမှာပဲ ဆိုရင်ဖြစ်ဖြစ် ဥပမာ Payment တစ်ခုကို တစ်ပတ်အတွင်း ပေးရမယ့် နေရာမှာ နှစ်ပတ် ၃ ပတ် တစ်လ ဖြစ်လာနိုင်သလိုမျိုး ဒီငွေလွဲခတွေကလည်း ပိုပြီးတော့ များလာနိုင်တဲ့ အခြေအနေ ရှိတာပေါ့နှော်။ ဒါတွေကတော့ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ နောက်ဆက်တွဲတွေပါ။”
EU ဥရောပသမဂ္ဂရဲ့ ငွေကြေးခဝါချ နိုင်ငံစာရင်းတွေထဲမှာ မြန်မာ အပါအဝင် နိုင်ငံ ၁၂ နိုင်ငံကို ထည့်သွင်းလိုက်တာဖြစ်ကြောင်း မေလ ၇ ရက် ကြာသပတေးနေ့က ကြေညာပါတယ်။
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးခဝါချမှု တိုက်ဖျက်ရေးအဖွဲ့ရဲ့ ငွေကြေးခဝါချ နိုင်ငံစာရင်းထဲကနေ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှာ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် ယခုနှစ်မှာ ပြန်လည်စာရင်းသွင်းခံခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင်။
Your browser doesn’t support HTML5
EU ငွေကြေးခဝါချနိုင်ငံစာရင်းထဲ မြန်မာပါတာကြောင့် ထိခိုက်မယ့်အရေး ပညာရှင်တွေ စိုးရိမ်
[Unicode Version]
EU ငှကွေေးခဝါခနြိုငျငံစာရငျးထဲ မွနျမာပါတာကွောင့ျ ထိခိုကျမယ့ျအရေး ပညာရှငျတှစေိုးရိမျ
EU ဥရောပသမဂ်ဂက ငှကွေေးခဝါခြ နိုငျငံတှစောရငျးထဲ မွနျမာကိုထည့ျသှငျးလိုကျတာ ကုနျသှယျရေးကိစ်စတှမှော ထိခိုကျနိုငျပွီး COVID အလှနျ မွနျမာ့စီးပှားရေးအတှကျ အခကျကွုံနိုငျတယျဆိုတဲ့ စီးပှားရေးပညာရှငျတခြို့ရဲ့ သုံးသပျခကြျတှကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအိမ့ျသန်တာထှနျးက တငျပွပေးပါမယျ။
EU ဥရောပသမဂ်ဂရဲ့ ဘဏ်ဍာရေးစနဈအတှကျ အန်တရာယျရှိတဲ့ နိုငျငံတှစောရငျးမှာ မွနျမာနိုငျငံကို ထည့ျသှငျးလိုကျတာပါ။ ငှကွေေးခဝါခမြှုနဲ့ အကွမျးဖကျအဖှဲ့တှအေပေါျ ငှကွေေးထောကျပံ့မှုတှကေို မဟာဗြူဟာမွောကျ တားဆီးတာတှေ မလုပျနိုငျခဲ့ဘူးဆိုပွီး ဒီစာရငျးထဲမှာ မွနျမာနိုငျငံကို ဥရောပကောျမရှငျက ထည့ျသှငျးလိုကျပါတယျ။
မွနျမာမှာ တရားမဝငျကုနျသှယျရေးတှကေို ထိထိရောကျရောကျ မကိုငျတှယျနိုငျတဲ့ အပွငျ ဒီလို တရားမဝငျရရှိလာတဲ့ ငှကွေေးတှကေို အသုံးပွုခှင့ျပေးထားတာကွောင့ျ ဒီလို ငှကွေေးခဝါခြ နိုငျငံတှေ စာရငျးထဲမှာ ပါဝငျလာတာဖွဈတယျလို့ စီးပှားရေးပညာရှငျ ဦးမငျးခငျက သုံးသပျပါတယျ။
“ကနြောျတို့ဆီမှာ ဒီ တရားမဝငျကုနျသှယျရေးတှေ ငှကွေေး စီးဆငျးမှုတှကေ အမြားကွီးရှိနသေေးတယျလေ။ ဒါကိုလညျး တောကျလြှောကျပေါ့။ အစိုးရ သကျတမျးနှဈခုလုံးမှာ ထိထိရောကျရောကျ ကိုငျတှယျနိုငျတာ မရှိတဲ့အပွငျ အဲ့ဒီလို မူးယဈဆေးဝါးအပါအဝငျ နညျးမြိုးစုံနဲ့ ရလာတဲ့ ငှတှေကေို သုံးစှဲဖို့ ကွိုးစားတာကလညျး ဆကျတိုကျ၊ ဆကျတိုကျရှိလာတယျ။ ရှိလာတဲ့ အခါ ဒါတှကေ ထောကျပွမယျ၊ အရေးယူမယျဆိုရငျ ဒီဟာတှဟော အရေးယူနိုငျစရာ အကွောငျးတှဖွေဈတယျ။ ကနြောျတို့မှာ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု အားနညျးတာရော အခှနျအကောကျမှာ ကငျးလှတျခှင့ျတှေ ရလာတာရောက ဒီလို အရေးယူခံရဖို့ ဖွဈလာတယျလို့ ကနြောျက မွငျပါတယျ။”
SEE ALSO: မြန်မာကို ငွေကြေးခဝါချမှုအမည်ပျက်စာရင်းထဲ ထည့်သွင်းဖို့ အီးယူ ပြင်ဆင်ပွီးခဲ့တဲ့ ဘဏ်ဍာရေးနှဈအတှငျး အခှနျအကောကျဥပဒမှော ဝငျငှမွေင့ျတဲ့ လုပျငနျးရှငျကွီးတှကေို ပထမ ခွောကျလပတျမှာ ဝငျငှခှေနျရဲ့ ၃ ရာခိုငျနှုနျး၊ ဒုတိယ ခွောကျလပတျမှာ ဝငျငှခှေနျရဲ့ ၅ ရာခိုငျနှုနျးအဖွဈ အသီးသီးလြှော့ပေါ့ ကောကျခံခဲ့တဲ့ကိစ်စဟာ အတောျလေး ဝဖေနျစရာဖွဈခဲ့ပါတယျ။
ဝငျငှလေမျးကွောငျး ခိုငျခိုငျမာမာ မပွနိုငျတဲ့ လုပျငနျးရှငျတှအေတှကျ ငှကွေေးခဝါခဖြို့ အခှင့ျသာသှားစတေယျလို့ ဦးမငျးခငျက ယူဆပါတယျ။ ဒီလို ငှကွေေးခဝါခြ နိုငျငံတှစောရငျးမှာ ထည့ျသှငျးခံရတာကွောင့ျ COVID အလှနျ မွနျမာ့စီးပှားရေး ပွနျလညျဦးမော့အောငျလုပျဖို့ကိစ်စမှာ ထိခိုကျနိုငျတယျလို့ ဦးမငျးခငျက သုံးသပျပါတယျ။
“ဖွဈနိုငျတာကတော့ EU နဲ့ ကနြောျတို့ မွှင့ျတငျလာခဲ့တဲ့ ကုနျသှယျရေးကိစ်စတှေ ရှိတယျ။ အဲ့လို ကုနျသှယျရေးလုပျငနျးကို မွှင့ျလာခဲ့တာက အထညျခြုပျလုပျငနျးတှေ၊ နောကျပဲ အထူးသဖွင့ျ ပဲတီစိမျးလိုဟာမြိုးတှေ စသညျဖွင့ျ သိသိသာသာ အကြိုးရှိခဲ့တဲ့ ဟာတှေ ကနြောျ စိတျပူတာက အဲ့ဒါတှေ ထိခိုကျသှားနိုငျတယျ။ နောကျအထညျခြုပျအပါအဝငျ အပျထညျပစ်စညျတှပေေါ့နှောျ။ အဲ့ဒါတှမှော အခှနျသကျသာခှင့ျတှေ ရနတောရှိတာကိုး၊ အဲ့ဒါမြိုးတှကေို ထိခိုကျသှားမယျ။ နောကျတခါ လူမှုရေး၊ နိုငျငံရေး၊ စီးပှားရေး တိုးတကျအောငျ အပါအဝငျပေါ့နှောျ သကျဆိုငျရာ EU နိုငျငံတှနေဲ့ ပူးပေါငျးပွီးတော့ ကူညီဆောငျရှကျနတေဲ့ လုပျငနျးတှကေို အရှိနျလြော့ သှားမလား အဲ့ဒါလညျး စိတျပူစရာ ရှိတယျ။”
လကျရှိမှာ ကိုဗဈကွောင့ျ ထိခိုကျနတေဲ့ စီးပှားရေးကို ဘယျလို ကုစားမလဲ ကိုဗဈအလှနျမှာ ဘယျလိုပွနျပွီး ထူထောငျမလဲ ဆိုတာကို ၃ နှဈလောကျ ကွိုးစားရမှာ ဖွဈသလို ဒီလို ငှကွေေးခဝါခြ နိုငျငံတှေ စာရငျးထဲ ထည့ျသှငျးခံရတာကို ဘာကွောင့ျ ဒီလိုဖွဈသလဲဆိုတာကို အားနညျးခကြျအားသာခကြျတှကေို စဉျးစားအဖွထေုတျဖို့ လိုအပျပွီး ဒီလိုသာ မလုပျနိုငျရငျ ထိခိုကျနဈနာမှုက ပိုကွီးလာနိုငျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
နိုငျငံခွားရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုနဲ့ ကူးသနျးရောငျးဝယျရေး ကိစ်စတှအေနနေဲ့လညျး ပိုမိုခကျခဲလာနိုငျတယျဆိုတဲ့အကွောငျးကို စီးပှားရေးပညာရှငျနောကျတဦးဖွဈတဲ့ ဦးမငျးဇာနညျလငျးက VOA ကို ထောကျပွပါတယျ။
“နိုငျငံခွားရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုတှကေ ဝငျလာဖို့ဆိုရငျ သူတို့မှာ စဉျစားရမယ့ျ အခကြျတှဖွေဈလာတာ ပေါ့နှောျ။ ပွီးတော့ ဒီကူးသနျးရောငျးဝယျရေး ကိစ်စတှမှောလညျးပဲ ကနြောျတို့ အရငျတုနျးကလိုမြိုး အခကျအခဲတှေ၊ ငှပေေးငှယေူစနဈမှာလညျးပဲ အရငျကလို မဖွဈပဲနဲ့ ပွနျပွီးတော့ စိနျခေါျခကြျတှေ ရှိလာနိုငျတာပေါ့နှောျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကနြောျတို့ကွားခံ ဒီ ငှလှေဲပွောငျးတဲ့စနဈတှကေို သုံးလာတဲ့အခါကရြငျ မလိုလားအပျတဲ့ ကုနျကစြရိတျတှကေလညျး ပိုပွီးတော့ ကုနျကလြာမှာဖွဈတယျ။ ပွီးတော့ လုပျငနျးစဉျတှကေလညျး ပိုပွီးတော့ ကွာသှားတဲ့အခါကတြော့ ကူးသနျးရောငျးဝယျရေးမှာပဲ ဆိုရငျဖွဈဖွဈ ဥပမာ Payment တဈခုကို တဈပတျအတှငျး ပေးရမယ့ျ နရောမှာ နှဈပတျ ၃ ပတျ တဈလ ဖွဈလာနိုငျသလိုမြိုး ဒီငှလှေဲခတှကေလညျး ပိုပွီးတော့ မြားလာနိုငျတဲ့ အခွအေနေ ရှိတာပေါ့နှောျ။ ဒါတှကေတော့ ဖွဈလာနိုငျတဲ့ နောကျဆကျတှဲတှပေါ။”
EU ဥရောပသမဂ်ဂရဲ့ ငှကွေေးခဝါခြ နိုငျငံစာရငျးတှထေဲမှာ မွနျမာ အပါအဝငျ နိုငျငံ ၁၂ နိုငျငံကို ထည့ျသှငျးလိုကျတာဖွဈကွောငျး မလေ ၇ ရကျ ကွာသပတေးနေ့က ကွညောပါတယျ။
အပွညျပွညျဆိုငျရာ ငှကွေေးခဝါခမြှု တိုကျဖကြျရေးအဖှဲ့ရဲ့ ငှကွေေးခဝါခြ နိုငျငံစာရငျးထဲကနေ မွနျမာနိုငျငံဟာ ၂၀၁၆ ခုနှဈမှာ လှတျမွောကျခဲ့ပွီးတဲ့နောကျ ယခုနှဈမှာ ပွနျလညျစာရငျးသှငျးခံခဲ့ရတာ ဖွဈပါတယျရှငျ။