စစ်ရေးပဋိပက္ခနဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းရှားပါးမှု တွေအပါအဝင် ခရီးသွားလာရေး စားဝတ်နေရေးစတဲ့ အခက်အခဲတွေကို ရင်ဆိုင်နေရတဲ့အတွက် လူငယ်တော်တော်များများဟာ ပြည်ပထွက်ခွာပြီးတော့ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေ ရှာဖွေလာကြပါတယ်။ ဒီအကြောင်း သတင်းပေးပို့ချက် ကိုရဲမွန်က တင်ပြပေးပါမယ်။
ဒီလပိုင်းတွေအတွင်း စစ်ကောင်စီနဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲတွေ တကြော့ပြန်ဖြစ်ပွားနေသလို မတည်ငြိမ်တဲ့အခြေအနေကြား ရခိုင်ပြည်သူတွေအတွက် စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲနဲ့ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေလည်း ပိုပြီး ရှားပါးလာပါတယ်။
တနေ့ထက်တနေ့ ထိုးတက်လာနေတဲ့ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေကြား အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းရှားပါးတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်က ဒေသခံတွေရဲ့ ပြည်ပထွက် အလုပ်ရှာတဲ့ အရေအတွက်ဟာ ဒီနှစ်ပိုင်းတွေမှာ သိသိသာသာ ပိုများလာတယ်လို့ ရခိုင်အမျိုးသားကွန်ယက်ဥက္ကဌ လည်းဖြစ် ရွေ့ပြောင်းလုပ်သားအရေး ဆောင်ရွက်နေတဲ့ ကိုတင်ထူးအောင်က ပြောပါတယ်။
“ ဒီနှစ်ထဲမှာတော့ ရခိုင်က နိုင်ငံခြားထွက်မှုက အရင်ကထက် ပိုပြီးတော့ များလာတယ် ပေါ့နော်၊ ရန်ကုန်က အဝေးပြေး ကားဝန်းထဲမှာ ဆိုရင်လည်း တနေ့တနေ့ကို လူရာပေါင်း များစွာရှိတယ်။ ရခိုင်က လာတဲ့ ကားတွေမှာလည်း အပြည့်ပေါ့နော်၊ နောက်ပြီးတော့ ပင်လုံခန်းမတို့ တခြားနယ်ရာတွေမှာလည်း တရားမဝင်သွားတာတွေရော တရားဝင်သွား တာတွေရော အများကြီးရှိတယ်၊အဲဒီကနေပြည်ပထွက်တာ တွေကိုကြည့်ပြီးတော့ ဒီနှစ်ထဲမှာ ပြည်ပထွက် ထွက်ခွာသူ များလာတယ်လို့ ခန့်မှန်းရတာပေါ့။ ”
တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေတဲ့အကြား လူငယ်တွေ အများအပြား စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖမ်းဆီး စီစစ်တာ ခံရတာ၊ မိသားစု စားဝတ်နေရေး ခက်ခဲတာတွေကြောင့် ပြည်ပကို ထွက်ဖို့ကို ပိုပြီး ရွေးချယ်လာကြတာဖြစ်ပါတယ်။အထူးသဖြင့် ကျေးရွာတချို့မှာ အသက် ၃၅နှစ်အောက် လူငယ် ၁၀ ယောက်ရှိရင် ၉ ယောက်လောက် ပြည်ပကို ထွက်ပြီး အလုပ်လုပ်နေကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ တချို့ကျေးရွာတွေမှာ ဆိုရင် သက်ကြီးရွယ်အို ကလေးတွေနဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတွေလောက်သာ ကျန်ခဲ့ပြီး လူငယ်တွေ မရှိသလောက်ပဲလို့ ဒေသခံတွေဆိုကြပါတယ်။
ကျောက်ဖြူမြို့နယ် ချောင်းဝ ကျေးရွာက မခိုင်သဇင် က ရွာမှာလည်း အောက်ခြေ အုလပ်ကြမ်းတောင် လုပ်ဖို့ မရှိတဲ့အတွက် မလေးရှားနိုင်ငံကို သွားပြီးတော့ အလုပ်လုပ်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့အကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ သူများနိုင်ငံကိုအလုပ်ထွက်ပြီးလုပ်ရတာက ကိုယ်မသိမကျွမ်းတဲ့နေရာဆိုတော့ အရဲစွန့်ပြီး တော့ သွားရတာပေါ့။အိမ်ကလည်း ဘယ်စိတ်ချမလဲ။ သမီးမိန်းကလေးတယောက်ကို အဝေး တနေရာသို့ သွားခိုင်ရတာ ဘယ်စိတ်ချမလဲ။ဒါပေမယ့်လည်း ကိုယ့်ဒေသမှာ က အလုပ်အကိုင်ရှားပါးတော့ လုပ်စားစရာမရှိဘူး။"
ရခိုင်ပြည်နယ်က ဒေသခံအများစုဟာ မလေးရှား၊ ထိုင်းနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတွေကို အဓိကသွားပြီး အလုပ်လုပ်ကြပါတယ်။ တရားမဝင်လမ်းကြောင်းကနေတဆင့် သွားရာကနေ ဖမ်းဆီးခံရပြီး နေရပ်ပြန်ပို့ခံရသူ တချို့လည်း ရှိပါတယ်။ လမ်းခရီးမှာတင် အခက်အခဲ အမျိုးမျိုးကြား ကျန်းမာရေး ထိခိုက် သေဆုံးသူတွေလည်း ရှိတဲ့အကြောင်း ပြည်ပထွက်ခွာ အလုပ်ရှာတဲ့ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားတချို့က ပြန်ပြောပြပါတယ်။
အခုလိုပြည်တွင်း လုပ်သားအရင်းအမြစ်တွေဆုံးရှုံးနေတာတွေကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ဆိုရင် ဒေသခံ တွေရဲ့ ဘဝလုံခြုံမှုရှိတဲ့လုပ်ငန်းတွေ အာမခံချက်ရှိတဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြုပ်နှံ မှုတွေနဲ့ အလုပ် အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေကို အစိုးရအနေနဲ့ လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ လိုအပ်တယ် လို့လည်း ရခိုင်အမျိုးသားကွန်ယှက်ဥက္ကဌ လည်းဖြစ် ရွေ့ပြောင်းလုပ်သားအရေးဆောင်ရွက် နေတဲ့ ကိုတင်ထူးအောင်က ပြောပါတယ်။
“ လုပ်သားအရင်းအမြစ်ဆုံးရှုံးမှုနဲ့ လူသားအရင်းအမြစ်ဆုံးရှုံးမှုပြဿနာကို အဓိက ပြေလည်စေဖို့ ဆိုရင် ရခိုင်မှာအဓိက အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေ ဖန်တီပေးနိုင်ရမယ်၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေဟာ နိုင်ငံတကာနဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ အာမခံချက်ရှိအောင် လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်သွားနိုင်ဖို့ အဓိက လိုအပ်တယ်၊ နောက်ပြီးတော့ ဘဝအာမခံချက်ရှိဖို့ စီးပွားရေး အာမခံချက်ရှိဖို့ နိုင်ငံရေး အာမခံချက်ရှိဖို့ လူငယ်တွေအတွက် အာမခံချက်ရှိတဲ့ ဘဝတွေ ရဖို့ အစိုးရအနေနဲ့ဖြစ်ဖြစ် စွမ်းဆောင်နိုင်တဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်တွေပဲဖြစ်ဖြစ် အခွင့်အလမ်းတွေ ဖန်တီးပေး ဖို့ လိုအပ်တယ်”
ဒါပေမယ့်လည်း အခုအချိန်ထိတော့ စစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အလုပ်ရုံစက် ရုံတွေတည်ဆောက်ပေးတာတွေ ဒေသခံတွေအတွက် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း ဖန်းတီးပေးတာတွေမတွေ့ရသေးသလို ဒေသခံတွေတပိုင်တနိုင်လုပ်စားနေတဲ့ လုပ်ငန်း တွေပါမငြိမ်မသက်မှုတွေကြောင့် ရပ်ဆိုင်းထားရတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိနေတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ဌာနေတွင်း စစ်ရေးပဋိပက္ခ ကြောင့် ရခိုင်လူငယ်တွေ ပြည်ပထွက်ဖို့ အားသန်
Unicode
စဈရေးပဋိပက်ခနဲ့ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ အလုပျအကိုငျအခှင့ျအလမျးရှားပါးမှု တှအေပါအဝငျ ခရီးသှားလာရေး စားဝတျနရေေးစတဲ့ အခကျအခဲတှကေို ရငျဆိုငျနရေတဲ့အတှကျ လူငယျတောျတောျမြားမြားဟာ ပွညျပထှကျခှာပွီးတော့ အလုပျအကိုငျအခှင့ျအလမျးတှေ ရှာဖှလောကွပါတယျ။ ဒီအကွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျ ကိုရဲမှနျက တငျပွပေးပါမယျ။
ဒီလပိုငျးတှအေတှငျး စဈကောငျစီနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ကွား တိုကျပှဲတှေ တကွော့ပွနျဖွဈပှားနသေလို မတညျငွိမျတဲ့အခွအေနကွေား ရခိုငျပွညျသူတှအေတှကျ စားဝတျနရေေး အခကျအခဲနဲ့ အလုပျအကိုငျအခှင့ျအလမျးတှလေညျး ပိုပွီး ရှားပါးလာပါတယျ။
တနေ့ထကျတနေ့ ထိုးတကျလာနတေဲ့ ကုနျဈေးနှုနျးတှကွေား အလုပျအကိုငျအခှင့ျအလမျးရှားပါးတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျက ဒသေခံတှရေဲ့ ပွညျပထှကျ အလုပျရှာတဲ့ အရအေတှကျဟာ ဒီနှဈပိုငျးတှမှော သိသိသာသာ ပိုမြားလာတယျလို့ ရခိုငျအမြိုးသားကှနျယကျဥက်ကဌ လညျးဖွဈ ရှေ့ပွောငျးလုပျသားအရေး ဆောငျရှကျနတေဲ့ ကိုတငျထူးအောငျက ပွောပါတယျ။
“ ဒီနှဈထဲမှာတော့ ရခိုငျက နိုငျငံခွားထှကျမှုက အရငျကထကျ ပိုပွီးတော့ မြားလာတယျ ပေါ့နောျ၊ ရနျကုနျက အဝေးပွေး ကားဝနျးထဲမှာ ဆိုရငျလညျး တနေ့တနေ့ကို လူရာပေါငျး မြားစှာရှိတယျ။ ရခိုငျက လာတဲ့ ကားတှမှောလညျး အပွည့ျပေါ့နောျ၊ နောကျပွီးတော့ ပငျလုံခနျးမတို့ တခွားနယျရာတှမှောလညျး တရားမဝငျသှားတာတှရေော တရားဝငျသှား တာတှရေော အမြားကွီးရှိတယျ၊အဲဒီကနပွေညျပထှကျတာ တှကေိုကွည့ျပွီးတော့ ဒီနှဈထဲမှာ ပွညျပထှကျ ထှကျခှာသူ မြားလာတယျလို့ ခန့ျမှနျးရတာပေါ့။ ”
တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားနတေဲ့အကွား လူငယျတှေ အမြားအပွား စဈကောငျစီရဲ့ ဖမျးဆီး စီစဈတာ ခံရတာ၊ မိသားစု စားဝတျနရေေး ခကျခဲတာတှကွေောင့ျ ပွညျပကို ထှကျဖို့ကို ပိုပွီး ရှေးခယြျလာကွတာဖွဈပါတယျ။
အထူးသဖွင့ျ ကြေးရှာတခြို့မှာ အသကျ ၃၅နှဈအောကျ လူငယျ ၁၀ ယောကျရှိရငျ ၉ ယောကျလောကျ ပွညျပကို ထှကျပွီး အလုပျလုပျနကွေတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ တခြို့ကြေးရှာတှမှော ဆိုရငျ သကျကွီးရှယျအို ကလေးတှနေဲ့ ကိုယျဝနျဆောငျအမြိုးသမီးတှလေောကျသာ ကနြျခဲ့ပွီး လူငယျတှေ မရှိသလောကျပဲလို့ ဒသေခံတှဆေိုကွပါတယျ။
ကြောကျဖွူမွို့နယျ ခြောငျးဝ ကြေးရှာက မခိုငျသဇငျ က ရှာမှာလညျး အောကျခွေ အုလပျကွမျးတောငျ လုပျဖို့ မရှိတဲ့အတှကျ မလေးရှားနိုငျငံကို သှားပွီးတော့ အလုပျလုပျဖို့ ပွငျဆငျနတေဲ့အကွောငျး ပွောပါတယျ။
“ သူမြားနိုငျငံကိုအလုပျထှကျပွီးလုပျရတာက ကိုယျမသိမကြှမျးတဲ့နရောဆိုတော့ အရဲစှန့ျပွီး တော့ သှားရတာပေါ့။အိမျကလညျး ဘယျစိတျခမြလဲ။ သမီးမိနျးကလေးတယောကျကို အဝေး တနရောသို့ သှားခိုငျရတာ ဘယျစိတျခမြလဲ။ဒါပမေယ့ျလညျး ကိုယ့ျဒသေမှာ က အလုပျအကိုငျရှားပါးတော့ လုပျစားစရာမရှိဘူး။"
ရခိုငျပွညျနယျက ဒသေခံအမြားစုဟာ မလေးရှား၊ ထိုငျးနဲ့ တရုတျနိုငျငံတှကေို အဓိကသှားပွီး အလုပျလုပျကွပါတယျ။ တရားမဝငျလမျးကွောငျးကနတေဆင့ျ သှားရာကနေ ဖမျးဆီးခံရပွီး နရေပျပွနျပို့ခံရသူ တခြို့လညျး ရှိပါတယျ။ လမျးခရီးမှာတငျ အခကျအခဲ အမြိုးမြိုးကွား ကနြျးမာရေး ထိခိုကျ သဆေုံးသူတှလေညျး ရှိတဲ့အကွောငျး ပွညျပထှကျခှာ အလုပျရှာတဲ့ ရခိုငျတိုငျးရငျးသားတခြို့က ပွနျပွောပွပါတယျ။
အခုလိုပွညျတှငျး လုပျသားအရငျးအမွဈတှဆေုံးရှုံးနတောတှကေို ဖွရှေငျးနိုငျဖို့ဆိုရငျ ဒသေခံ တှရေဲ့ ဘဝလုံခွုံမှုရှိတဲ့လုပျငနျးတှေ အာမခံခကြျရှိတဲ့ နိုငျငံခွားရငျးနှီးမွုပျနှံ မှုတှနေဲ့ အလုပျ အကိုငျအခှင့ျအလမျးတှကေို အစိုးရအနနေဲ့ လုပျဆောငျပေးဖို့ လိုအပျတယျ လို့လညျး ရခိုငျအမြိုးသားကှနျယှကျဥက်ကဌ လညျးဖွဈ ရှေ့ပွောငျးလုပျသားအရေး ဆောငျရှကျ နတေဲ့ ကိုတငျထူးအောငျက ပွောပါတယျ။
“ လုပျသားအရငျးအမွဈဆုံးရှုံးမှုနဲ့ လူသားအရငျးအမွဈဆုံးရှုံးမှုပွူနာကို အဓိက ပွလေညျစဖေို့ ဆိုရငျ ရခိုငျမှာအဓိက အလုပျအကိုငျအခှင့ျအလမျးတှေ ဖနျတီပေးနိုငျရမယျ၊ အလုပျအကိုငျ အခှင့ျအလမျးတှဟော နိုငျငံတကာနဲ့ ခြိတျဆကျပွီးတော့ အာမခံခကြျရှိအောငျ လုပျကိုငျ ဆောငျရှကျသှားနိုငျဖို့ အဓိက လိုအပျတယျ၊ နောကျပွီးတော့ ဘဝအာမခံခကြျရှိဖို့ စီးပှားရေး အာမခံခကြျရှိဖို့ နိုငျငံရေး အာမခံခကြျရှိဖို့ လူငယျတှအေတှကျ အာမခံခကြျရှိတဲ့ ဘဝတှေ ရဖို့ အစိုးရအနနေဲ့ဖွဈဖွဈ စှမျးဆောငျနိုငျတဲ့ လူပုဂ်ဂိုလျတှပေဲဖွဈဖွဈ အခှင့ျအလမျးတှေ ဖနျတီးပေး ဖို့ လိုအပျတယျ”
ဒါပမေယ့ျလညျး အခုအခြိနျထိတော့ စဈရေးတငျးမာနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ အလုပျရုံစကျ ရုံတှတေညျဆောကျပေးတာတှေ ဒသေခံတှအေတှကျ အလုပျအကိုငျအခှင့ျအလမျး ဖနျးတီးပေးတာတှမေတှေ့ရသေးသလို ဒသေခံတှတေပိုငျတနိုငျလုပျစားနတေဲ့ လုပျငနျး တှပေါမငွိမျမသကျမှုတှကွေောင့ျ ရပျဆိုငျးထားရတဲ့ အခွအေနမှော ရှိနတောလညျးဖွဈ ပါတယျ။