ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံဟာ အကူးအေျပာင္းဆိုင္ရာတရားမွ်တမႈကို ျပည့္ျပည့္ဝဝအေကာင္အထည္ေဖာ္သင့္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမဟာမင္းႀကီး႐ုံးက ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထုတ္ျပန္ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံက အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ ပါရဂူဘြဲ႕ယူခဲ့တဲ့ ေဒါက္တာမ်ိဳးႏိုင္နဲ႔ ဦးတင္ေမာင္သန္း ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီ နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အတြက္ တိုက္ပြဲ က ပိုၿပီး ျပင္းထန္လာေလ၊ စိတ္ဒဏ္သင့္ၾကတဲ့သူေတြ က ပိုၿပီး မ်ားလာေလပါ။ တိုက္ပြဲ ဝင္သူေတြ နဲ႔ အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူေတြ မွာ စိတ္ဒဏ္ရာေတြ ရရွိၾကပါတယ္။ ညႇင္းပန္း ႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ၾကသူေတြ မွာလည္း အခု သိခ်င္မွ သိၾကမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ ေနာင္အခါမွာ စိတ္ဒဏ္ရာေတြ သင့္ၾကရပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းေဒသေတြက တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေဒသခံေတြမွာ အက်ပ္အတည္းေတြႀကဳံေနၿပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူအညီေတြရဖို႔လည္း အခက္အခဲရွိေနပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီ စနစ္ နဲ႔ အာဏာရွင္ စနစ္ တိုက္ပြဲ မွာ အာရွ ဟာ အခရာ က်တဲ့ စစ္ေျမျပင္ ျဖစ္တယ္လို႔ အာရွ ခရီးစဥ္ မွာ အေမရိကန္ သမၼတ ဂ်ိဳးဘိုင္ဒင္ က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ အာရွ ျဖစ္ရသလဲ။ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈကေကာ ဘယ္လို အခန္းက႑ က ပါသလဲ။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေတြ က လူငယ္ေတြ ဟာ “စစ္အာဏာရွင္အဖြဲ႕ ကို ဖိအားေပးဖို႔ သူတို႔ ရဲ႕ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြ ကို ျပတ္ျပတ္သားသား ေတာင္းဆိုတာေတြ ဆက္လုပ္သြားႏိုင္ပါတယ္” လို႔ အေမရိကန္ အာဆီယန္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ နဲ႔ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခန္း မွာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
သမၼတဂ်ိဳးဘိုင္ဒင္ရဲ႕ သုံးရက္ၾကာ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္မွာ ဟြန္ေဒးကုမၸဏီက အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ (၁၀) ဘီလီယံ တန္ဖိုးရွိမယ့္ လွ်ပ္စစ္ကားထုတ္လုပ္ေရးနဲ႔ အဲဒီလုပ္ငန္းဆက္ႏြယ္တဲ့ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ သေဘာတူလိုက္ပါတယ္။
Australia ရဲ႕ မူဝါဒ အေျပာင္းအလဲေတြကို ေျပာဖို႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ Quad (ေခၚ) ေလးႏိုင္ငံ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးကို တက္ေရာက္မယ့္ အစီအစဥ္ ရွိတယ္လို႔ အသစ္တက္လာမယ့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Anthony Albanese က တနဂၤေႏြေန႔က ေျပာပါတယ္။
အာရွခရီး ဒုတိယခရီးတစ္ေထာက္အျဖစ္ အေမရိကန္ သမၼတဂ်ိဳးဘိုင္ဒင္ဟာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ဒီကေန႔ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ေရာက္ရွိသြားပါတယ္။ တိုက်ိဳၿမိဳ႕အျပင္က ယိုကိုတာေလတပ္စခန္းကို ေရာက္ရွိခဲ့တာပါ။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု မွာ ရီပါဘလီကန္ ပါတီ အမတ္အမ်ားစု ရရွိတဲ့ ျပည္နယ္ ဆယ္ခုေက်ာ္ လႊတ္ေတာ္ေတြ မွာ လိင္အသြင္ေျပာင္းေရး ကို ခက္ခဲေအာင္ ဥပေဒေတြ ကို ျပဌာန္းလာခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ ျပည္နယ္ေတြကေတာ့ အဲဒီလို လိင္အသြင္ေျပာင္းတာကိုပဲ ရာဇဝတ္မႈ တစ္ခုလို သေဘာထား ေဆာင္႐ြက္လာၾကပါတယ္။
ကင္ဆာေရာဂါကုိ ကုသဖုိ႔ သုေတသန လုပ္ၾကတဲဲ့အခါမွာ ပုံမွန္ဗီဇ ေသြဖည္မႈ ပုံစံေတြကို ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေတြ႔ရွိမႈေၾကာင့္ အနာဂတ္ ေဆးကုသမႈဟာ တဦးခ်င္း ထူးျခားခ်က္ အေျခခံကုသခ်က္မ်ဳိး ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔လည္း ပညာရွင္ေတြက ဆုိပါတယ္။
မၾကာခင္ က ၿပီးစီးသြားတဲ့ ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံ ရဲ႕ သမၼတ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မွာ ၿပိဳင္ဆိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ သမၼတေလာင္း ၂ ဦး ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ကို ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္၊ Emanuel Macron က အလယ္ဗဟိုဝါဒီ ျဖစ္ၿပီး မာရီ လီပင္န္း က လက္်ာစြန္း အမ်ိဳးသားေရး ဝါဒီျဖစ္တာ ကို ေတြ႕ၾကရမွာပါ။
စစ္ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို အေရးယူေရးဟာရွည္ၾကာနာက်င္စြာ ျဖတ္သန္းရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ တရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ၁၉၉၂-၉၅ ေဘာ့စနီးယား စစ္ပြဲမွာ စစ္ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရၿပီး အသက္ရွင္က်န္ခဲ့သူေတြက ယူကရိန္းျပည္သူေတြကို ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ပအို႔ဝ္အမ်ိဳးသားဖက္ဒရယ္ေကာင္စီဥကၠဌ ဦးခြန္ျမင့္ထြန္းနဲ႔ဦးတင္ေမာင္သန္းေဆြးေႏြးထားပါတယ္။
အိႏၵိယ ႏိုင္ငံ ျပည္နယ္ တစ္ခု မွာ မူဆလင္ဟီ ေက်ာင္းသူေတြ ဟီဂ်က္ဘ္ မဝတ္ရ လို႔ ပိတ္ပင္လိုက္ပါတယ္။ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ က ဟီဂ်က္ဘ္ အစ္ဟာစလာမ္ ဘာသာ မွာ မရွိမျဖစ္ မဟုတ္တာေၾကာင့္ ျပည္နယ္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ကို အတည္ျပဳေပးလိုက္ပါတယ္။
ဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အေျခအေနမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြက တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု အားၿပိဳင္ေနၾကပါတယ္။ မူဝါဒခ်မွတ္ၾကတဲ့အခါ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားမႈ၊ လူနည္းစု အခြင့္အေရးနဲ႔ တန္းတူညီမွ်မႈအေၾကာင္းေတြကို ေဒါက္တာ သိန္းလြင္နဲ႔ ဦးတင္ေမာင္သန္းတို႔ ေဆြးေႏြးထားၾကပါတယ္။
အေမရိကန္ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ က ဆယ္ေက်ာ္သက္ ေက်ာင္းသား ၂ ေယာက္ ဟာ ယူကရိန္း ဒုကၡသည္ေတြ ကို ကူညီမယ့္ Website လို႔ သိၾကတဲ့ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ တစ္ခု ကို ဖန္တီးလိုက္ၾကပါတယ္။ ဦးတင္ေမာင္သန္း က တင္ျပေပးပါလိမ့္မယ္။
“စစ္တပ္ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္တာေတြအကုန္လုံး ဘယ္ေတာ့မွ ဝန္ခံတာမရွိပါဘူး။ IT နည္းစနစ္ေတြနဲ႔ ခုျဖစ္၊ ခုခ်က္ျခင္းကမၻာကသိတဲ့ကာလမ်ဳိးမွာ သူတို႔ရဲ႕က်ဴးလြန္မႈေတြက ေဖ်ာက္ဖ်က္လို႔မရသလို ဘယ္လိုမွ ျငင္းဆန္လို႔မရတဲ့အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။ (ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း-NUG)
မြန်မာ နိုင်ငံ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာ များစွာ ရှိတဲ့အနက် အဓိက ကျတဲ့ ပြဿနာတစ်ရပ်ကတော့ လူမျိုး၊ လူများစု နဲ့ လူနည်းစု ဆက်ဆံရေး ပြဿနာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လူများစု လူနည်းစု လို့ စဥ်းစားကြတဲ့အခါ ကမ္ဘာမှာ ၅ မျိုး ၅ စား ခွဲ စဥ်းစားလေ့ ရှိကြပါတယ်။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာ မ်ားစြာ ရွိတဲ့အနက္ အဓိက က်တဲ့ ျပႆနာတစ္ရပ္ကေတာ့ လူမ်ိဳး၊ လူမ်ားစု နဲ႔ လူနည္းစု ဆက္ဆံေရး ျပႆနာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ားစု လူနည္းစု လို႔ စဥ္းစားၾကတဲ့အခါ ကမာၻမွာ ၅ မ်ိဳး ၅ စား ခြဲ စဥ္းစားေလ့ ရွိၾကပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ရွင္က်န္းျပည္နယ္ထဲမွာ လူတသန္းေက်ာ္ကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက စခန္းေတြထဲ ထိမ္းသိမ္းထားတယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးတတ္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။ စခန္းထဲကေန လြတ္ေျမာက္လာၾကတဲ့ ဝီဂါ ဒုကၡသည္ေတြအေၾကာင္း ဗြီအိုေအက တင္ဆက္ထားပါတယ္။ အပိုင္း(၁) တင္ဆက္ေပးထားပါတယ္။
၂၀၁၂ မွာ တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ရွီက်င္းပင္ အာဏာ ရလာကတည္းက တ႐ုတ္ကေန ထြက္သြားဖို႔ ေ႐ြးခ်ယ္ၾကတဲ့ လူဦးေရ က တက္လာပါတယ္။ ေျမာက္အေမရိက ကို မေရာက္ႏိုင္ၾကသူေတြ အတြက္ ေတာင္အေမရိက က အီေကြဒို ႏိုင္ငံ ဟာ ဆြဲေဆာင္မႈ ရွိလာတဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ၾကည့္႐ႈရန္
