ဩစတြေးလျနိုင်ငံက ကုမ္ပဏီတခုမှာ ဝန်ထမ်းတွေ ကိုယ့်အဖော်ခွေးကို ရုံးခေါ်လာနိုင်ပါပြီ။ ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ ခွေးတွေ ရှိတာ ရုံးအတွက် ကောင်းတယ်လို့လည်း ပြောကြပါတယ်။ AP သတင်းဆောင်းပါးကို ဦးတင်မောင်သန်းက တင်ပြမှာပါ။
ပုံဖျက်ထားတဲ့သတင်း အန္တရာယ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ လွတ်လပ်သော မြန်မာ သတင်းမီဒီယာကောင်စီ အတွင်းရေးမှူး ဦးတိုးဇော်လတ် ကို ဦးတင်မောင်သန်း မေးမြန်းတင်ပြထားပါတယ်။
ပြင်သစ်နိုင်ငံ ပါရီမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ မသန်စွမ်း အိုလံပစ်မှာ နိုင်ငံတကာက ဒုက္ခသည်တွေကလည်း အသင်းတခုအနေနဲ့ ဝင်ပြိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ မသန်ပေမဲ့ စွမ်းကြသူတွေက သူတို့ အခွင့်အရေးအကြောင်း အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲတွေမှာ ပြောခဲ့ကြပါတယ်။
တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး ဖြစ်နိုင်ခြေနည်းတဲ့ အခြေအနေမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဘာလုပ်နိုင်ပါမလဲ။ ငြိမ်းချမ်းရေး လေ့လာမှု ဘာသာရပ်နဲ့ ပါရဂူဘွဲ့ရ ဒေါက်တာစိုးမြတ်နွယ်နဲ့ ဦးတင်မောင်သန်းက မေးမြန်းထားပါတယ်။
အမေရိကန်ရဲ့ တောင်ဘက် တိုင်းပြည်တွေကနေ ထွက်ပြေးလာကြသူတွေဟာ အရီဇိုးနား ပြည်နယ်ထဲက သဲကန္တာရကို ခြေလျင် ဖြတ်ကျော်ပြီး အမေရိကန်မှာ အခြေချနိုင်ဖို့ ကြိုးစားကြတာပါ။ သူတို့တွေရဲ့ ဒုက္ခ နဲ့ အသက်ဘေးကို ကူညီဖို့ ကြိုးစားကြပုံအကြောင်းကို ရိုက်တာ သတင်းဆောင်းပါး အခြေခံပြီး ဦးတင်မောင်သန်း က တင်ပြထားပါတယ်။
ဘဝတန်ဖိုးနဲ့ စံတန်ဖိုးထားစရာ မူတွေက ဒီမိုကရေစီ လှုပ်ရှားမှုနဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ အရေးကြီးကြောင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီညီလာခံ မိန့်ခွန်းတွေမှာ ပြောသွားကြပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီ၊ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ခေတ်ပြိုင်ကမ္ဘာမှာ ဦးတင်မောင်သန်းက ကောက်နှုတ်တင်ပြထားပါတယ်။
ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံး တောင် ၁၄ လုံးထိပ်ကို ရောက်ခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့အသက်ငယ်ဆုံး တောင်တက်သမားအဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်အောင် နောက်ဆုံးတောင်ကို တက်ဖို့ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ခွင့်ပြုချက်ကို နီပေါဆယ်ကျော်သက် လူငယ်လေးတယောက် စောင့်နေပါတယ်။ ဒီစက်တင်ဘာလ မှာ ခွင့်ပြုချက်ရဖို့ သူမျှော်လင့်ထားပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Wang Yi နေပြည်တော်လာပြီး စစ်ကောင်စီအကြီးအကဲနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့သလို၊ ဘေဂျင်းရောက်လာတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးသံတမန်နဲ့လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီတွေ့ဆုံမှုတွေကြောင့် တရုတ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ချဉ်းကပ်ပုံ ပြောင်းသွားနိုင်ပါသလား။
ဆန္ဒပြပွဲ၊ အဓိကရုဏ်း၊ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးနဲ့ တည်ငြိမ်ရေး၊ အစိုးရမူဝါဒတွေက ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံမှာ ဘယ်လို ဆက်စပ်ပတ်သက်နေကြပါသလဲ။ ယူကေမှာ ဩဂုတ်လဆန်းက ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေကို အခြေခံပြီး၊ လူ့အခွင့်အရေး ရှေ့နေကိုအောင်နဲ့ ဦးတင်မောင်သန်းတို့ ဆွေးနွေးတင်ပြထားပါတယ်။
ဖက်ဒရယ် နိုင်ငံရေးစနစ်မှာကော တရားသူကြီးတွေကို ဘယ်လို ခန့်ထားသင့်သလဲဆိုတာတွေကို Legal Aid Network အဖွဲ့ ထူထောင်သူ၊ လူ့အခွင့်အရေးရှေ့နေ ဦးအောင်ထူး ကို ဦးတင်မောင်သန်းက အပိုင်းနှစ်မှာ မေးမြန်းထားပါတယ်။
တရားရုံးချုပ် အဆုံးအဖြတ်နဲ့ ဒီမိုကရေစီဟာ ဘယ်လိုများ ဆက်စပ်နေပါသလဲ။ နိုင်ငံတကာ တရားရေးစနစ်တွေ၊ တရားရုံးချုပ်နဲ့ သမ္မတတွေရဲ့ ဆက်ဆံရေးအကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးရှေ့နေ ဦးအောင်ထူး ကို ဦးတင်မောင်သန်းက မေးမြန်းထားပါတယ်။
Kamala Harris ရဲ့ မိသားစုဟာ သမရိုးကျမဟုတ်တဲ့ မိသားစုလို့တချို့က ဆိုကြပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ မိသားစုနဲ့ နိုင်ငံရေး ဘယ်လို အပြန်အလှန် သက်ရောက်နေကြပါသလဲ။ ဒီအပတ် ဒီမိုကရေစီ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ခေတ်ပြိုင်ကမ္ဘာအစီအစဥ်မှာ ဦးတင်မောင်သန်းက နိုင်ငံရေးလေ့လာသူ ဦးအောင်မိုးဝင်းကို မေးမြန်းထားပါတယ်။
UK ပြင်သစ် နဲ့ ဥရောပပါလီမန်မှာ ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးတဲ့နောက် အမတ်နေရာ အပြောင်းအလဲတွေ ရှိလာပါတယ်။ ဥရောပနိုင်ငံရေး လမ်းကြောင်းကြောင့် ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအပေါ် ဘယ်လို ရိုက်ခတ်နိုင်ပါသလဲ။ မြန်မာပြည်ဆိုင်ရာ မူဝါဒနဲ့ အကူအညီတွေအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်ပါသလား။
အခု ဒုတိယပိုင်းမှာတော့ နိုင်ငံရေးနဲ့ သာသနာ ဆက်ဆံရေး အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နဲ့ ရှေ့ရေးအကြောင်းကို ဦးတင်မောင်သန်းက ကနေဒါနိုင်ငံ York University က ပါရဂူဘွဲ့ကျောင်းသား ကိုထက်မင်းလွင် ကို ဆက်လက်မေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
ကနေဒါနိုင်ငံမှာ ဘာသာရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးကို အထူးပြုလေ့လာနေတဲ့ ပါရဂူဘွဲ့ကျောင်းသား ကိုထက်မင်းလွင်ကို ဦးတင်မောင်သန်း မေးမြန်းပြီး ဒီမိုကရေစီ၊ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ခေတ်ပြိုင်ကမ္ဘာ အစီအစဉ်မှာ တင်ပြထားပါတယ်။
မသန်စွမ်းတဲ့ လူတစုဟာ ဘရာဇီးနိုင်ငံ ကမ်းခြေမြို့ ရီယိုဒီဂျနဲရို Rio de Janeiro ကနေ လှေတွေ နဲ့ ထွက်လာကြပါတယ်။ ကနူးလှေ စီးပြီး ကိုယ်ရောစိတ်ပါ ကျန်းမာသန်စွမ်းစေမယ့် စီမံချက်မှာ သူတို့ ပါဝင်နေကြတာပါ။ အေပီ သတင်းဆောင်းပါးကို ဦးတင်မောင်သန်း က ပြောပြပါမယ်။
ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအပေါ် ပညာရှင်တွေသုံးသပ်ချက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ကနေဒါနိုင်ငံ McMaster တက္ကသိုလ်မှာ ပါရဂူဘွဲ့တက်နေတဲ့ စာရေးဆရာမ သော်တာအေးလဲ့နဲ့ ဦးတင်မောင်သန်း ဆွေးနွေးပြီး ဒီမိုကရေစီ၊ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ခေတ်ပြိုင်ကမ္ဘာ အစီအစဉ်မှာ တင်ပြထားပါတယ်။
တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးဟာ ဒီမိုကရေစီအတွက် ကျောရိုး ဖြစ်ပါတယ်။ အပြစ်ရှိမရှိ ဆုံးဖြတ်တဲ့ ဂျူရီလူကြီးတွေအဖြစ် သာမာန်ပြည်သူတွေက အမေရိကန် တရားစီရင်ရေးစနစ်မှာ ပါဝင်နေကြပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု တရားရေးစနစ်မှာ တရားရုံးတင် စစ်ဆေးတဲ့အမှုတွေ အပြစ်ရှိမရှိဆိုတာကို ဂျူရီ (Jury) အဖွဲ့က ဆုံးဖြတ်ရပါတယ်။ တရားခွင်မှာ ကြားနာတင်ပြ လျှောက်ထားချက်တွေအပေါ် မူတည်ပြီး သာမန်ပြည်သူတွေနဲ့ ဖွဲ့ထားတဲ့ ဂျူရီအဖွဲ့က ပြစ်မှု မြောက်မမြောက် ဆုံးဖြတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
"မဝယ်ဘူးနှစ်" စိန်ခေါ်ချက်က လူမှုမီဒီယာမှာ ခေတ်စားနေပါတယ်။ ကိုယ်ဘာသာ စိန်ခေါ်ချက်ကတော့ ရိုးရိုးလေးပါပဲ။ မရှိမဖြစ် ပစ္စည်းတွေကလွဲလို့ တစ်နှစ်လုံး ဘာမှမဝယ်ဘူးဆိုတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ နေရတာဖြစ်ပါတယ်။ အေပီသတင်းဆောင်းပါးကို ဦးတင်မောင်သန်းက ပြောပြမှာပါ။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
