အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာထင္းမီးေသြးသုံးၿပီးဟင္းခ်က္တာေၾကာင့္ အိမ္တြင္းေလထုညစ္ညမ္းမႈျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါကို ေျဖရွင္းဖို႔ အိမ္ေတြမွာဟင္းခ်က္ဖို႔ဂက္စ္ဝယ္ဖို႔ အစိုးရကေထာက္ပံ့ေပးေနပါတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈနည္းတဲ့ဂက္စ္ သုံးဖို႔ အစိုးရကရည္႐ြယ္ေပမယ့္ ေဈးတက္ေနတာေၾကာင့္အခက္ႀကဳံေနရပါတယ္။ မအိသန႔္စင္တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ယူကရိန္းကို ဥေရာပသမဂၢ EU အဖြဲ႕ဝင္ေလာင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္၊ ေရနံနဲ႔ ေလာင္စာဆီ ေဈးကြက္ေတြ တည္ၿငိမ္ေအာင္ ႐ုရွားနဲ႔ အီရန္တို႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ႐ုရွားေျပာဆို၊ အာဖဂန္နစၥတန္ငလ်င္ လူေထာင္ဂဏန္း ေသဆုံး၊ ဒီလို တပတ္အတြင္း ထိပ္တန္းေရာက္ ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြကို မအိသန႔္စင္ တင္ျပထားပါတယ္။
၆ လကေန ၅ ႏွစ္အ႐ြယ္ ကေလးေတြကို ကိုဗစ္ကာကြယ္ေဆး ထိုးခြင့္ကို အေမရိကန္ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရးအဖြဲ႕က ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးလိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီသီတင္းပတ္ထဲ ကေလးအငယ္ဆုံးေလးေတြ ကာကြယ္ေဆးထိုးခဲ့ၾကပါတယ္။ မအိသန႔္စင္က တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ဥေရာပေခါင္းေဆာင္ေတြ ယူကရိန္းကို သြားေရာက္ၿပီး ယူကရိန္းျပည္သူေတြ အတူရပ္တည္မႈျပသ၊ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွာ အမ်ိဳးအမည္မသိတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါသစ္ တမ်ိဳး ျပန္႔ပြား၊ ကန္မွာ အတိုးႏႈန္းတက္၊ ဒီလို တပတ္အတြင္း ထိပ္တန္းေရာက္ ႏုိင္ငံတကာသတင္းေတြကို မအိသန္႔စင္ တင္ျပထားပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ Joe Biden ဟာ အစၥေရး၊ ေဂ်ာ္ဒန္ျမစ္ အေနာက္ဘက္ကမ္းနဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားႏိုင္ငံေတြကို သမၼတတာဝန္ယူၿပီး ပထမဆုံး ခရီးစဥ္အျဖစ္ သြားေရာက္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ မအိသန႔္စင္က တင္ဆက္ထားပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ၿပီးတြင္းစစ္အၿပီး အာဖရိကန္ အေမရိကန္ေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့တဲ့ ကြၽန္စနစ္ အဆုံးသတ္သြားတဲ့ Juneteenth ေန႔ျဖစ္လာပုံကို မအိသန႔္စင္ေျပာျပေပးပါလိမ့္မယ္။
“၅ ရက္ေန႔က စၿပီးေတာ့ မီးရႈိ႕တာပဲဗ်။ (အိမ္အျပင္) အမ်ားဆုံးကေတာ့ စပါးတိုက္တို႔ ေတာင္သူသုံးပစၥည္းေတြေပါ့ဗ်ာ။ ထြန္စက္လိုဟာမ်ိဳးေတြေပါ့။ အလယ္ခုံမွာက ၁၆၂ အိမ္။ အဲ့ဒီမွာ စပါးတိုက္ကို ၁၆၂ အျပင္ကို ၁၆၄ ေလာက္ရွိတယ္။ အဲ့ေလာက္စပါးတိုက္ကို တဦးကို စပါးတင္း ၁,၅၀၀ ေလာက္ထိေအာင္ကို ပါသြားတဲ့သူရွိတယ္။” (ေဒသခံ)
၃ လခြဲေလာက္ ႐ုရွားတပ္ေတြ ထိုးစစ္ဆင္ေနတဲ့ ယူကရိန္းအေရွ႕ပိုင္းက ၿမဳိ႕ကို ႐ုရွားေတြ ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ႏိုင္၊ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေဆးေျခာက္ကို တရားဝင္ စိုက္ပ်ိဳး ေရာင္းခ်ခြင့္ေပး၊ ဒီလို တပတ္အတြင္း ထိပ္တန္းေရာက္ ႏုိင္ငံတကာသတင္းေတြကို မအိသန္႔စင္က တင္ဆက္ထားပါတယ္။
အေမရိကားႏိုင္ငံေတြရဲ႕စီးပြားေရး တိုးတက္ေစဖို႔နဲ႔ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ မ်ားျပားလာတာကို ထိန္းညႇိဖို႔ ရည္႐ြယ္ၿပီး ပုဂၢလိက က႑မွာ ေဒၚလာ ၃.၂ ဘီလ်ံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသြားမယ့္အေၾကာင္း အေမရိကန္ ဒုသမၼတ Kamala Harris က အေမရိကားတိုက္ႏိုင္ငံမ်ား အစည္းအေဝး မွာေၾကညာလိုက္ပါတယ္။ မအိသန႔္စင္က တင္ျပေပးပါမယ္။
ယူကရိန္းမွာ ကေလးငယ္ေတြ ေက်ာင္းမတက္ရတာေၾကာင့္ ေက်ာင္းႀကိဳကားေတြမွာ လိုက္ပါစီးနင္းသူမရွိျဖစ္ေနပါတယ္။ Lviv ၿမိဳ႕က ေက်ာင္းကားေမာင္းသူေတြကေတာ့ ကားထိုင္ခုံေနရာေတြမွာ အ႐ုပ္ေလးေတြတင္ၿပီး စစ္ပြဲအတြင္းေသဆုံးရတဲ့ ေက်ာင္းေနအ႐ြယ္ကေလးငယ္ေတြကို ေအာက္ေမ့အမွတ္တရ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကတဲ့ အေၾကာင္း မအိသန႔္စင္ ေျပာျပေပးပါမယ္။
ကိုဗစ္ ကူးစက္မႈေတြၾကားက ႐ုန္းကန္ထြက္ေပၚလာတဲ့ ကမာၻႏိုင္ငံေတြဟာ ေငြေၾကးေဖါင္းပြဲမႈ ျပသနာကို ထပ္ၿပီး ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ အေမရိကန္မွာလည္း အစားအေသာက္၊ ေလာင္စာဆီေဈးေတြ တက္လာေနတဲ့ ျပသနာ အရင္းအျမစ္ကို ေျဖရွင္းဖို႔ သမၼတ Joe Biden အေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြ တိုးလာေနပါတယ္။ မအိသန္႔စင္ ေျပာျပပါလိမ့္မယ္။
ရဲကိုလွမ္းအေၾကာင္းၾကားေတာ့လည္း သူတို႔ အသက္ကိုေတာင္ သူတို႔လုံၿခဳံေအာင္ မနည္းေနေနရတာ ဘယ္သူကိုမွလည္း သူတို႔မေစာင့္ေရွာက္ေပးႏိုင္ဘူး။ အခု ကိုယ္နဲ႔ရင္းႏွီးတဲ့ အရင္းအျခာေတြပဲစုၿပီးေတာ့ ညဘက္က်ရင္ ဖုန္းဖြင့္ထား၊ အေရးအေၾကာင္းရွိရင္ လွမ္းေခၚဆိုတဲ့ပုံစံနဲ႔ ကိုယ့္ဘာကိုယ္ပဲ ကာကြယ္ေနရတဲ့သေဘာ။" (ရန္ကုန္ေဒသခံတဦး)
ယူကရိန္းကို အဆင့္ျမင့္ဒုံးလက္နက္စနစ္နဲ႔ စစ္လက္နက္ ေဒၚလာသန္း ၇၀၀ ဖိုး အေမရိကန္က ေပးဖို႔ရွိ၊ ကိုဗစ္ေၾကာင့္ ၂ လ ပိတ္ထားတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ရွန္ဟိုင္းၿမိဳ႕ ျပန္ဖြင့္၊ ဒီလို တပတ္အတြင္း ထိပ္တန္းေရာက္ ႏုိင္ငံတကာသတင္းေတြကို မအိသန္႔စင္က တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ယူကရိန္းမွာ က်န္းမာေရးအေဆာက္အအုံနဲ႔ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္း အခု ၂၅၀ ထက္မနည္း တိုက္ခိုက္ခံရေၾကာင္း ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါကိုအကူအညီေပးဖို့ ေ႐ြ႕လ်ားဓာတ္ခြဲခန္းေတြကို အေမရိကန္ကုမၸဏီတခုက တည္ေဆာက္ေပးေနပါတယ္။ မအိသန႔္စင္က တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ရုရုားက်ဴးေက်ာ္စစ္ ရပ္တန္႔ေရး သမၼတပူတင္နဲ႔ တိုက္ရိုက္ေဆြးေႏြးဖို႔ဆႏၵ ယူကရိန္းသမၼတေျပာ၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေသနတ္သမားလက္ခ်က္ေၾကာင့္ မူလတန္းကေလး အမ်ားအျပား ေသဆံုး၊ ဒီလို တပတ္အတြင္း ထိပ္တန္းေရာက္ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းေတြကို မအိသန္႔စင္ တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ကုလအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ယူကရိန္းသမၼတ ဇလန္းစကီးနဲ႔ ေတြ႔ဆံု၊ ျပင္သစ္မွာ လက္ရွိသမၼတ မက္ခရြန္း ၂၀၂၂ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ၊ ဒီလို တပတ္အတြင္း ထိပ္တန္းေရာက္ ႏုိင္ငံတကာသတင္းေတြကို မအိသန္႔စင္ တင္ဆက္ထားပါတယ္။
႐ုရွားက ျမန္မာစစ္ေကာင္စီကို ေထာက္ခံေၾကာင္း ျပသဖို႔အာ႐ုံမစိုက္ႏိုင္ခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ကေတာ့ ျမန္မာစစ္ေကာင္စီကိုအစိုးရအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ တိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြ႕ရေၾကာင္း အေမရိကန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအင္စတီက်ဴ USIPက ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး Jason Tower က ေျပာပါတယ္။ မအိသန႔္စင္ေမးျမန္းထားပါတယ္
စက္မႈထိပ္သီးႏိုင္ငံ ၂၀ အစည္းအေဝးမွာ ႐ုရွားကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္းျပၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ တျခားကိုယ္စားလွယ္ေတြ အစည္းအေဝးခန္းထဲကေန ထထြက္သြားခဲ့၊ ႐ုရွားတိုက္ခ်င္းပစ္ဒံုးက်ည္ စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္၊ အိႏိၵယမွာ ကိုဗစ္ကူးစက္မႈ ျပန္ျမင့္တက္၊ ဒီလို တပတ္အတြင္း ထိပ္တန္းေရာက္ ႏုိင္ငံတကာသတင္းေတြကို မအိသန္႔စင္ တင္ဆက္ထားပါတယ္။
“ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ဆိုရင္ စခန္းတိုင္းလိုလိုက ၿပိဳတယ္ဗ်။ စခန္းတခုစီမွာ ၁၅၀ ပတ္ဝန္းက်င္ေလာက္ေတာ့ ပါသြားတယ္ေပါ့။ အနည္းဆံုးက ၅၀၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ ၆၀၀ ေလာက္ေတာ့ ပါသြားမယ္ေပါ့။ တခ်ဳိ႕အိမ္ေတြဆိုရင္ လံုးဝၿပိဳသြားတာရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕အိမ္ေတြကေတာ့ ေခါင္မိုးေတြက ပြင့္ထြက္ သြားတာရွိတယ္။” (ျမတန္ေဆာင္းဆရာေတာ္ အရွင္ နႏၵသာရ)
ယူကရိန္း ဒုကၡသည္အမ်ားစုက အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ဝါရွင္တန္ျပည္နယ္မွာ အေျခခ်ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၂ ႏွစ္အတြင္း ယူကရိန္းဒုကၡသည္ အေယာက္ ၆၂၀၀ ထက္မနည္း ဝါရွင္တန္ျပည္နယ္မွာ ေျပာင္းေ႐ႊ႕အေျခခ်လာခဲ့တာပါ။ မအိသန႔္စင္က တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ၾကည့္႐ႈရန္