တပ္မေတာ္ဘက္က ၄လၾကာ တဘက္သတ္အပစ္ရပ္ ေၾကညာခ်က္ဟာ စစ္ေရးရည္မွန္းခ်က္အျပင္ ႏုိင္ငံေရးအရ အျမတ္ထုတ္လိုတဲ့ စစ္ေရးလက္နက္တခု ျဖစ္လာေနတယ္လို႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင ္အဖြဲ႔ေတြ စုဖြဲ႔ထားတဲ့ ညီညြတ္ေသာတုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ေျပာခြင့္ရက ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ တပ္ဘက္က အပစ္ရပ္ ေၾကညာခ်က္အေပၚ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ေတြဘက္က ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္ တကယ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားတယ္ဆုိရင္ အျမန္ဆံုးညွိႏိႈင္းပါလို႔ ျမန္မာစစ္တပ္က သတိေပး ေျပာဆိုလိုက္တဲ့အေပၚ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြဘက္က အခုလိုတုန္႔ျပန္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာျမင့္လာၿပီျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္မီး ၿငိမ္းဖို႔ဆိုရင္ အျပန္အလွန္ စြပ္စဲြေနၾကမယ့္အစား ႏုိင္ငံေရးစားပြဲဝိုင္းေတြမွာ မ်က္ႏွာျခင္းဆိုင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကပါလို႔ ႏုိင္ငံေရးအကဲခတ္က တုိက္တြန္းပါတယ္။ မဆုမြန္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
စစ္ဆင္ေရးနယ္ေျမအလိုက္ စစ္ေရးဆိုင္ရာလႈပ္ရွားမႈမ်ား အားလံုးကို ၂၀၁၈ ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔ကေန ၂၀၁၉ ဧျပီ ၃၀ ရက္ေန႔ထိ ရပ္ဆုိင္းေပးမယ္ဆိုတဲ့ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ံုးရဲ႕ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ ထြက္ေပၚလာၿပီး တလအၾကာမွာပဲ ဒီအပစ္ရပ္ေၾကညာခ်က္အေပၚ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ေတြဘက္က ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ တပ္ဘက္ေန သတိေပးေျပာဆိုလုိက္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္လုိလားတယ္ဆုိရင္ တပ္မေတာ္ရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိင္ရာ ေၾကညာခ်က္အတိုင္း ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးတာေတြကို အျမန္ဆံုး ျပဳလုပ္ၾကဖို႔လည္း တပ္ဘက္က တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုသတိေပးခ်က္အေပၚမွာေတာ့ တပ္ဘက္ကေန ဒီအပစ္ရပ္ေၾကညာခ်က္ကို စစ္ေရးရည္မွန္းခ်က္အျပင္ ႏုိင္ငံေရးအရ အျမတ္ထုတ္လိုတဲ့ စစ္ေရးလက္နက္တခု အျဖစ္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ သံုးလာေနတယ္လို႔ UNFC ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရလည္းျဖစ္၊ ANC ရခုိင္ အမ်ဳိးသားေကာင္စီရဲ႕ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးထြန္းေဇာ္က အခုလိုသံုးသပ္ပါတယ္။
"က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ဒီဇင္ဘာလက ထုတ္ျပန္တဲ့ ၃ မ်က္ႏွာပါ တဖက္သတ္ ပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရည္မွန္းခ်က္ထက္ စစ္ေရးရည္မွန္းခ်က္ကို ပိုၿပီးေတာ့မွ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို ေဖာ္ေဆာင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးေတြ စကားေျပာဆိုႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဖန္တီးတည္ေဆာက္တာကို မေတြ႔ရပဲနဲ႔ စစ္ေရးအရ တဖက္သတ္ ျပစ္တင္ေ၀ဖန္သလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ျမင္တာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရည္မွန္းခ်က္ထက္ စစ္ေရးရည္မွန္းခ်က္ကို ျပည့္မီေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ လကၡဏာကို ေဖာ္ျပေနတာျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေရးရည္မွန္းခ်က္အျပင္ ႏိုင္ငံေရးအရပါ လက္နက္တခုသဖြယ္ အသံုးခ်ေနတဲ့ သေဘာေဆာင္လာေနတဲ့ အေနအထားမွာလည္း ရွိေနပါတယ္။"
တပ္မေတာ္ဘက္က တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တခ်ိဳ႕နဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြလုပ္ေနခ်ိန္မွာပဲ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တုိက္ခိုက္မႈေတြရွိေနတဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္ဘက္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္လိုလားတယ္ဆိုရင္ လက္ေတြ႔က်တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ဖို႔လိုတယ္လို႔လည္း UNFC ေျပာခြင့္ရ ဦးထြန္းေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
"ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလိုခ်င္ဆံုးက တပ္မေတာ္ပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ေျပာတယ္ေနာ္ အရင္တုန္းက။ အခုလည္း ထပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာေနတာပါပဲ။ ဆိုေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလိုခ်င္ဆံုးဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုခ်င္ေၾကာင္း က်ေနာ္တို႔က ေျပာေနလို႔ မရဘူး။ စာရြက္ေပၚမွာ ေရးထားရံုနဲ႔ မရဘူး။ လက္ေတြ႔ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ လိုပါတယ္။က်ေနာ္ျမင္တာကေလ။ အခုအပစ္ခတ္ရပ္စဲထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေတာင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္သလဲ ၊ ဒီအေၾကာင္းတရားေတြကို ရွာဖို႔ ေျဖရွင္းဖို႔ လိုတယ္လို႔က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။ အဲလိုမေျဖရွင္းပဲနဲ႔ စာရြက္ေပၚကေန ေလလိႈင္းေပၚကေနဆိုၿပီးေတာ့မွ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေျပာဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ ျပစ္တင္ေ၀ဖန္မႈေတြနဲ႔ သြားေနမယ္ဆိုရင္ ယံုၾကည္မႈေတြ ထပ္ၿပီးေတာ့ ပ်က္ျပားလာမယ္။ ဒီထက္မက အႏွတ္သေဘာေဆာင္တဲ့ လကၡဏာေတြ ေပၚေပါက္လာၿပီးေတာ့မွ အနိ႒ာရံုေတြ တိုးပြားလာမယ့္ အေနအထားပဲ ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အစိုးရအဆက္ဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေပမဲ့လို႔ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ျပည္တြင္းစစ္မီးက မၿငိမ္းႏုိင္ေသးတဲ့အေနအထားအေပၚမွာေတာ့ အမွန္တကယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ဖို႔ဆိုရင္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္တို႔ၾကား စစ္ေရးနည္းနဲ႔မေျဖရွင္းၾကပဲ ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းနဲ႔ စားပြဲေပၚထိုင္ မ်က္ႏွာျခင္းဆိုင္ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာၾကဖို႔ ႏုိင္ငံေရးအကဲခတ္ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္းက အၾကံျပဳပါတယ္။
"တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ကာလကိုေပါ့ေလ ၄ လ သတ္မွတ္ၿပီး ထုတ္ျပန္တာက ေဘာင္တခု ခတ္ထားသလိုျဖစ္တယ္။ တကယ္တမ္းေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေနတဲ့ ကာလတေလ်ာက္လံုးမွာ တပ္မေတာ္က အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားဖို႔ လိုတယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းကေတာ့ တပ္မေတာ္ နဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြ ၾကားမွာ မ်က္ႏွာစံုညီ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ အေျဖရွာတာဟာ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းလို႔ ျမင္တယ္။ အဲလိုမဟုတ္ပဲနဲ႔ တပ္မေတာ္ဘက္က တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြကို စြပ္စြဲတယ္၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း တပ္မေတာ္ကို အျပစ္တင္ေနမယ္ အဲဒီသံသရာႀကီးက လည္ေနမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ ေရွ႕ဆက္ဖို႔ ခက္မယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ အေရးႀကီးဆံုးကေတာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားမွာ မ်က္ႏွာစံုညီ ေတြ႔ဆံုညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြ ရွိေနတဲ့ အခက္အခဲအက်ပ္အတည္းေတြ ေက်ာ္လႊားႏိုင္မယ့္ နည္းနာေတြ ၊ ေျဖရွင္းခ်က္ေတြကို ရေအာင္လုပ္ယူႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ဖို႔ ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ က်ေနာ္႔အျမင္အားျဖင့္ေတာ့ ၂ ဖက္ၾကားမွာ အျပန္အလွန္နားလည္မႈ အျပန္အလွန္အသိအမွတ္ျပဳမႈနဲ႔ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈဆိုတဲ့ bilateral သေဘာေတြ mutual သေဘာေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ တည္ေဆာက္ဖို႔ မျဖစ္မေနလိုအပ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္ခင္ဗ်။"
အခုလက္ရွိမွာေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ AA တို႔ၾကား တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ေနဆဲအေျခအေနရွိၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္ဘက္မွာလည္း စစ္ေရးတင္းမာမႈေတြရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အပစ္ရပ္ထားခ်ိန္ စစ္တပ္ဘက္ကေန တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီးသား အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ေရာ၊ မထုိးရေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ပါ တဖြဲ႔ခ်င္းအလိုက္ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း တပ္ဘက္က ေျပာဆိုထားေပမဲ့လို႔ အခုလက္ရွိမွာေတာ့ တပ္မေတာ္ဘက္က ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖဲြ႔ KIO နဲ႔ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟိုဌာန NRPC ၾကား တႀကိမ္၊ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုး KNU၊ ကရင္နီအမ်ိဳးသားတုိးတက္ေရးပါတီ KNPP၊ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ RCSS တုိ႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္အၾကား တႀကိမ္စီသာ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးႏိုင္ေသးတာျဖစ္ပါတယ္။
