[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီကနေ့အထိ အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်လှုပ်ရှားမှုတွေ နိုင်ငံအနှံ့ကြီးထွားလာနေသလို လှုပ်ရှားမှုတွေအတွင်း သေဆုံး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရတာတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ ဒီကနေ့မှာဆိုရင်လည်း ကချင်ပြည်နယ် မြစ်ကြီးနားမြို့နဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ဖျာပုံမြို့နယ် တွေမှာ အာဏာရှင်ဆန့်လှုပ်ရှားမှုအတွင်း သေဆုံးသူတွေ ရှိခဲ့ပြီး ဆယ်ဦးထက်မနည်း ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီသတင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုသက်နိုင်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
အရပ်သားအစိုးရကို ဖယ်ရှားပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်ပြီးနောက် အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်လှုပ်ရှားမှုတွေလည်း နိုင်ငံအနှံ့ကြီးထွားလာနေတာပြီး သေဆုံးဒဏ်ရာရတာတွေလည်း တိုးလာနေပါတယ်။
ဒီကနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းကလည်း ကချင်ပြည်နယ်က မြစ်ကြီးနာမြို့မှာ အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်လှုပ်ရှားသူတွေကို လက်နက်ကိုင်တွေက ပစ်ခတ်ဖြိုခွင်းခဲ့တာကြောင့် နှစ်ဦး ပွဲချင်းပြီး သေးဆုံးပြီး ငါးဦးဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့တယ်လို့ ကချင်ပြည်နယ်က ငြိမ်းချမ်းရေး အကျိုးဆောင် အဖွဲ့ (PCG) တာဝန်ရှိသူ ဦးလမိုင်ဂွန်ဂျာက ပြောပါတယ်။
“အခုအဲဒါကတော့ ကျနော်တို့ လောလောဆယ် သိရတာကတော့ ခေါင်းထိမှန်ပြီးတော့ နှစ်ယောက် သေသွားတာ... အမျိုးသားနှစ်ယောက်ပေါ့။ နောက်ပြီးတော့ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ဘယ်ဘက် လက်မောင်းမှာ ထိသွားတာ တယောက်။ နောက်ယောကျာ်းတစ်ယောက်ကတော့ ညာဘက် ပက်ခုံးကနေ ရင်ဘတ်ဘက်ကို ဖောက်ထွက်သွားတာ အဲဒါတစ်ယောက်၊ နောက်တစ်ယောက်ကတော့ ခြေထောက်ကျိုးတဲ့ လူုတစ်ယောက်၊ နောက်နှစ်ယောက်ကတော့ ဗိုက်ထဲမှာ ကျည်ဆံဝင်နေတယ်ပြောတယ်။ အခုက ခွဲစိတ်ဘာညာ လုပ်နေတယ်ကြားတယ်။”
ဒါအပြင့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ဖျားပုံမြို့နယ်မှာလည်း အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်လှုပ်ရှားသူတွေကို အာဏာပိုင်တွေဘက်က သေနတ်နဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့တာကြောင့် တစ်ဦးသေဆုံးပြီး သုံး ဦး ဒဏ်ရာရရှိသွားတယ်လို့ ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားမှုမှာ ကိုယ်တိုင်ပါဝင်သူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“အသံဗုံးတွေကြားထဲကနေပြီးတော့ ဒိုင်း၊ ဒိုင်း ဆိုတဲ့အသံ ငါးချက် ထွက်လာပါတယ်။ ကျနော်တို့ ရာဘာကျည် ပစ်တဲ့ အသံက ဒိုင်းလို့ မထွက်ဘူး။ ဗြောက်အိုးဖောက်တဲ့ အသံပဲ ထွက်တာ။ အခုက ကျည်အစစ်နဲ့ ပစ်သွားတာ။ လေးယောက် ထိပါတယ်။ တစ်ဦးက အဲဒီမှာတင် ဗိုက်ကို မှန်ပြီးတော့ ကိုသီဟ ဆိုတဲ့ တစ်ယောက် ကျဆုံးသွားပါပြီ။ ကိုသားကြီးဆိုတာကို အခု ရန်ကုန်ခေါ်သွားတယ်လို့ ကြားပါတယ်။ အဲဒီမှာ ခြေထောက် မှန်သွားတဲ့ အဒေါ်ကြီးတစ်ယောက်လည်း ပါပါတယ်။ နောက် ကိုသီဟကို တက်ဆွဲတဲ့ လူငယ်တစ်ယောက် G-Z ပက်ခုံးကို မှန်သွားတာ။ နောက်ဆုံး ကျနော်တို့ လူစုခွဲလိုက်ကြပါတယ်။
အာဏာသိမ်းပိုင်းပြီးနောက်ပိုင်း နေပြည်တော်၊ တောင်ကြီး၊ ပဲခူးစတဲ့ တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်တွေ မှာလည်း ဒီကနေ့အထိ နည်းမျိုးစုံနဲ့ အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်လှုပ်ရှားတာတွေ ရှိနေပြီး အာဏာပိုင်တွေဘက်ကလည်း ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားသူတွေကို အင်အားသုံးဖြိုခွင်းတာတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တာတွေလည်း ရှိနေတာပါ။
မန္တလေးမြို့အတွင်းမှာလည်း ဒီကနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းလောက်က လမ်းပေါ်မှာ ဆိုင်ကယ်နဲ့ သွားနေသူတွေကို စစ်ကားတစ်စီးက နောက်ကနေ တိုက်လိုက်တာကြောင့် အမျိုးသမီး သုံး ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တာပါ။ ဒဏ်ရာရရှိသွားတဲ့ သူတွေထဲမှာ အသက် ၂၂ အရွယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦး ပါဝင်ပြီး ဒဏ်ရာပြင်းထန်တယ်လို့လည်း သူ့ရဲ့ ဆွေမျိုးတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်သိရသလောက်ကတော့ သူတို့က လမ်းကို... ဒီအတိုင်းပဲ ရိုးရိုးတန်းတန်း မောင်းလာတဲ့ သူတွေပဲပေါ့နော်။ အဲဒါကို သူတို့က နောက်ကနေ စစ်ကားနဲ့ တရှိန်ထိုးလိုက်တိုက်တယ် ပြောတယ်အကို။ တချို့ကတော့ ကွေ့လို့ အချိန်ရတဲ့သူတွေကတော့ ရတာပေါ့နော်။ သူတို့က ဆိုင်ကယ်က သုံးယောက် စီးလာတယ် ပြောတယ်ဗျ။ ပြီးတော့ သူတို့က စစ်ကားပေါ်ကနေ ဆင်းပြီးတော့ ရိုက်သေးတယ်တဲ့ တိုက်ပြီးတာတောင်မှ။ လက်ရှိအခြေ အနေကတော့ သူက ဦးခေါင်းနောက်စိကို ထိထားတယ်။ လက်မောင်ရိုး ကျိုးထားတယ်အကို သတိတော့ ပြန်ရပြီ။ လက်ကတော့ ခွဲစိတ်ရမယ်တဲ့ စတီးချောင်းထည့်ရမယ်။ ဓာတ်မှန်တော့ ရိုက်ထားတယ်... အဖြေမထွက်သေးဘူး။ ဒဏ်ရာ သုံးယောက်စလုံး ရတယ်ပြောတယ်။ ကျန်တဲ့ နှစ်ယောက်အခြေအနေကတော့ ကျနော်လည်း မသိသေးဘူးခင်ဗျ။”
ဆန္ဒပြသူတွေရဲ့ အခွင့်အရေးကို လေးစားဖို့ အင်အားသုံးနှိမ်နင်းတာတွေ မလုပ်ဖို့ ကုလသမဂ္ဂ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းက သတိပေးနေချိန်မှာပဲ နှိမ်နင်းမှုတွေနဲ့ ဖမ်းဆီးမှုတွေ ဆက်လုပ်နေတာပါ။
အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားသူတွေကို အာဏာပိုင်တွေဘက်က ပစ်ခတ်ခဲ့တာကြောင့် သေဆုံးသွားသူ ၆၀ နီးပါး ရှိနေတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရေးအသင်း (AAPP)က မနေ့တုန်းက ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
[Unicode Version]
မွဈကွီးနားနဲ့ ဖြာပုံဆန်ဒပွပှဲ ပဈခတျနှိမျနငျးခံရလို့ ၃ ဦးထကျမနညျးသဆေုံး
မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီကနေ့အထိ အာဏာရှငျဆန့ျကငြျလှုပျရှားမှုတှေ နိုငျငံအနှံ့ကွီးထှားလာနသေလို လှုပျရှားမှုတှအေတှငျး သဆေုံး ထိခိုကျဒဏျရာရတာတှလေညျး ရှိနတောပါ။ ဒီကနေ့မှာဆိုရငျလညျး ကခငြျပွညျနယျ မွဈကွီးနားမွို့နဲ့ ဧရာဝတီတိုငျးဒသေကွီး ဖြာပုံမွို့နယျ တှမှော အာဏာရှငျဆန့ျလှုပျရှားမှုအတှငျး သဆေုံးသူတှေ ရှိခဲ့ပွီး ဆယျဦးထကျမနညျး ဒဏျရာ ရရှိခဲ့ကွပါတယျ။ ဒီသတငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
အရပျသားအစိုးရကို ဖယျရှားပွီး စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျပွီးနောကျ အာဏာရှငျ ဆန့ျကငြျလှုပျရှားမှုတှလေညျး နိုငျငံအနှံ့ကွီးထှားလာနတောပွီး သဆေုံးဒဏျရာရတာတှလေညျး တိုးလာနပေါတယျ။
ဒီကနေ့ နေ့လယျပိုငျးကလညျး ကခငြျပွညျနယျက မွဈကွီးနာမွို့မှာ အာဏာရှငျဆန့ျကငြျလှုပျရှားသူတှကေို လကျနကျကိုငျတှကေ ပဈခတျဖွိုခှငျးခဲ့တာကွောင့ျ နှဈဦး ပှဲခငြျးပွီး သေးဆုံးပွီး ငါးဦးဒဏျရာ ရရှိခဲ့တယျလို့ ကခငြျပွညျနယျက ငွိမျးခမြျးရေး အကြိုးဆောငျ အဖှဲ့ (PCG) တာဝနျရှိသူ ဦးလမိုငျဂှနျဂြာက ပွောပါတယျ။
“အခုအဲဒါကတော့ ကနြောျတို့ လောလောဆယျ သိရတာကတော့ ခေါငျးထိမှနျပွီးတော့ နှဈယောကျ သသှေားတာ... အမြိုးသားနှဈယောကျပေါ့။ နောကျပွီးတော့ အမြိုးသမီးတဈဦးက ဘယျဘကျ လကျမောငျးမှာ ထိသှားတာ တယောကျ။ နောကျယောကြာျးတဈယောကျကတော့ ညာဘကျ ပကျခုံးကနေ ရငျဘတျဘကျကို ဖောကျထှကျသှားတာ အဲဒါတဈယောကျ၊ နောကျတဈယောကျကတော့ ခွထေောကျကြိုးတဲ့ လူုတဈယောကျ၊ နောကျနှဈယောကျကတော့ ဗိုကျထဲမှာ ကညြျဆံဝငျနတေယျပွောတယျ။ အခုက ခှဲစိတျဘာညာ လုပျနတေယျကွားတယျ။”
ဒါအပွင့ျ ဧရာဝတီတိုငျးဒသေကွီး ဖြားပုံမွို့နယျမှာလညျး အာဏာရှငျဆန့ျကငြျလှုပျရှားသူတှကေို အာဏာပိုငျတှဘေကျက သနေတျနဲ့ ပဈခတျခဲ့တာကွောင့ျ တဈဦးသဆေုံးပွီး သုံး ဦး ဒဏျရာရရှိသှားတယျလို့ ဆန်ဒပွလှုပျရှားမှုမှာ ကိုယျတိုငျပါဝငျသူတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“အသံဗုံးတှကွေားထဲကနပွေီးတော့ ဒိုငျး၊ ဒိုငျး ဆိုတဲ့အသံ ငါးခကြျ ထှကျလာပါတယျ။ ကနြောျတို့ ရာဘာကညြျ ပဈတဲ့ အသံက ဒိုငျးလို့ မထှကျဘူး။ ဗွောကျအိုးဖောကျတဲ့ အသံပဲ ထှကျတာ။ အခုက ကညြျအစဈနဲ့ ပဈသှားတာ။ လေးယောကျ ထိပါတယျ။ တဈဦးက အဲဒီမှာတငျ ဗိုကျကို မှနျပွီးတော့ ကိုသီဟ ဆိုတဲ့ တဈယောကျ ကဆြုံးသှားပါပွီ။ ကိုသားကွီးဆိုတာကို အခု ရနျကုနျခေါျသှားတယျလို့ ကွားပါတယျ။ အဲဒီမှာ ခွထေောကျ မှနျသှားတဲ့ အဒေါျကွီးတဈယောကျလညျး ပါပါတယျ။ နောကျ ကိုသီဟကို တကျဆှဲတဲ့ လူငယျတဈယောကျ G-Z ပကျခုံးကို မှနျသှားတာ။ နောကျဆုံး ကနြောျတို့ လူစုခှဲလိုကျကွပါတယျ။
အာဏာသိမျးပိုငျးပွီးနောကျပိုငျး နပွေညျတောျ၊ တောငျကွီး၊ ပဲခူးစတဲ့ တိုငျးနဲ့ ပွညျနယျတှေ မှာလညျး ဒီကနေ့အထိ နညျးမြိုးစုံနဲ့ အာဏာရှငျဆန့ျကငြျလှုပျရှားတာတှေ ရှိနပွေီး အာဏာပိုငျတှဘေကျကလညျး ဆန်ဒပွလှုပျရှားသူတှကေို အငျအားသုံးဖွိုခှငျးတာတှနေဲ့ ပဈခတျတာတှလေညျး ရှိနတောပါ။
မန်တလေးမွို့အတှငျးမှာလညျး ဒီကနေ့ နေ့လယျပိုငျးလောကျက လမျးပေါျမှာ ဆိုငျကယျနဲ့ သှားနသေူတှကေို စဈကားတဈစီးက နောကျကနေ တိုကျလိုကျတာကွောင့ျ အမြိုးသမီး သုံး ဦး ဒဏျရာရရှိခဲ့တာပါ။ ဒဏျရာရရှိသှားတဲ့ သူတှထေဲမှာ အသကျ ၂၂ အရှယျ အမြိုးသမီးတဈဦး ပါဝငျပွီး ဒဏျရာပွငျးထနျတယျလို့လညျး သူ့ရဲ့ ဆှမြေိုးတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျသိရသလောကျကတော့ သူတို့က လမျးကို... ဒီအတိုငျးပဲ ရိုးရိုးတနျးတနျး မောငျးလာတဲ့ သူတှပေဲပေါ့နောျ။ အဲဒါကို သူတို့က နောကျကနေ စဈကားနဲ့ တရှိနျထိုးလိုကျတိုကျတယျ ပွောတယျအကို။ တခြို့ကတော့ ကှေ့လို့ အခြိနျရတဲ့သူတှကေတော့ ရတာပေါ့နောျ။ သူတို့က ဆိုငျကယျက သုံးယောကျ စီးလာတယျ ပွောတယျဗြ။ ပွီးတော့ သူတို့က စဈကားပေါျကနေ ဆငျးပွီးတော့ ရိုကျသေးတယျတဲ့ တိုကျပွီးတာတောငျမှ။ လကျရှိအခွေ အနကေတော့ သူက ဦးခေါငျးနောကျစိကို ထိထားတယျ။ လကျမောငျရိုး ကြိုးထားတယျအကို သတိတော့ ပွနျရပွီ။ လကျကတော့ ခှဲစိတျရမယျတဲ့ စတီးခြောငျးထည့ျရမယျ။ ဓာတျမှနျတော့ ရိုကျထားတယျ... အဖွမေထှကျသေးဘူး။ ဒဏျရာ သုံးယောကျစလုံး ရတယျပွောတယျ။ ကနြျတဲ့ နှဈယောကျအခွအေနကေတော့ ကနြောျလညျး မသိသေးဘူးခငျဗြ။”
ဆန်ဒပွသူတှရေဲ့ အခှင့ျအရေးကို လေးစားဖို့ အငျအားသုံးနှိမျနငျးတာတှေ မလုပျဖို့ ကုလသမဂ်ဂ အပါအဝငျ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးက သတိပေးနခြေိနျမှာပဲ နှိမျနငျးမှုတှနေဲ့ ဖမျးဆီးမှုတှေ ဆကျလုပျနတောပါ။
အာဏာရှငျ ဆန့ျကငြျရေး လှုပျရှားသူတှကေို အာဏာပိုငျတှဘေကျက ပဈခတျခဲ့တာကွောင့ျ သဆေုံးသှားသူ ၆၀ နီးပါး ရှိနတေယျလို့ မွနျမာနိုငျငံ နိုငျငံရေး အကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရေးအသငျး (AAPP)က မနေ့တုနျးက ထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
