[Zawgyi/Unicode]
ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ဥပဒေတချို့ ပြင်ဆင်မယ့် ကိစ္စဆွေးနွေးဖို့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် UEC က ဖိတ်ကြားထားတဲ့ပွဲကို စစ်ကောင်စီနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတဲ့ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ANP က တက်ရောက်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပါတီပြောခွင့်ရက ပြောပါတယ်။ ANP ပါတီက မတက်ပေမဲ့ ဒေါက်တာအေးမောင်ဦးဆောင်တဲ့ ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ AFP ကတော့ ဒေါက်တာအေးမောင် ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ဒီသတင်း အပြည့်အစုံကိုတော့ ကိုငြိမ်းချမ်း က ပြောပြပေးပါမယ်။
လွှတ်တော်မှာ လူဦးရေအချိုးကျ ကိုယ်စားပြုနိုင်ရေးနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ဥပဒေတချို့ပြင်ဆင်ဖို့အတွက် နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ရှင်းလင်းပြောပြဖို့ အာဏာသိမ်းအုပ်ချုပ်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီက အသစ်ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် UEC က နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ဖိတ်ကြားထားပါတယ်။ နေပြည်တော်မှာ မနက်ဖြန်လုပ်မယ့် ဒီပွဲကို တက်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ANP ပါတီက ပြောပါတယ်။ န.စ.က စစ်ကောင်စီထဲမှာ ANP ပါတီပြောခွင့်ရ ဒေါ်အေးနုစိန်က အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်ပါတယ်။ ခုလိုပါဝင်နေပေမဲ့ ပါတီဘက်က တောင်းဆိုချက်တွေကို စစ်ကောင်စီက မလိုက်လျောတာကြောင့် စစ်ကောင်စီနဲ့ ဆက်လက် မပူးပေါင်းဖို့ တိုက်တွန်းပြောဆိုမှုတွေ ရှိနေချိန်မှာ စစ်ကောင်စီက စီစဉ်တဲ့ပွဲကို မတက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ANP ပြောခွင့်ရ ဦးဖေသန်းကတော့ UEC ဖိတ်တဲ့ပွဲ မတက်တာ သပိတ်မှောက်တာ မဟုတ်ပါဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
“အတွင်းရေးမှူးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌအဖွဲ့ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးအရပေါ့နော်။ သူတို့ဆီက ကျနော်တဆင့်ကြားတာရယ်၊ ပြီးတော့ ပါတီဥက္ကဋ္ဌ အင်တာဗျုးတစ်ခုမှာ တွေ့တာရယ်၊ အချက်တွေကို အခြေခံပြီး သုံးသပ်ပြီးတော့ ပြောရရင် အဲဒီအစည်းအဝေးကို တချို့ကလည်း စစ်ကောင်စီကို မကျေနပ်လို့ သပိတ်မောက်တဲ့အနေနဲ့ မတက်ဘူးဆိုတဲ့ သဘောထား တွေလည်း ပေးကြတာပေါ့။ အဲဒါကြောင့် ဒါပေမဲ့ ခုနားက ပြောဆိုချက်တွေအရတော့ မိမိတို့ပါတီရဲ့ အခြေအနေကပေါ့နော်။ ပါတီတွင်းမှာ အခက်အခဲတွေပေါ့။ နောက်ပြီးတော့ သွားရေး လာရေးအဆင်မပြေမှုတွေကအစ ဗြုန်းစားကြီး တက်ရောက်ဖို့မလွယ်ဘူးဆိုတဲ့ သဘောထားတော့ တွေ့ရပါတယ်။ နောက် န.စ.ကက လုပ်တဲ့ UEC က လုပ်တဲ့ အစည်းအဝေးမို့လို့ မတက်ဘူးဆိုတဲ့ အဓိပ္ဗာယ်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ပါတီရဲ့ တစ်စုံတစ်ရာ အခက်အခဲကြောင့် မတတ်တာလို့ပဲ ကျနော်သိရပါတယ်ခင်ဗျာ။”
ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ လူထုထောက်ခံမှု အများဆုံးရရှိထားတဲ့ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ANP အနေနဲ့ အာဏာသိမ်းအုပ်ချုပ်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီနဲ့ ပူးပေါင်းပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ပါတီတွင်း သဘောထား ကွဲလွဲမှုတွေ ရှိနေသလို ရခိုင်ပြည်သူတွေကြား ဝေဖန်မှုတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ လက်ရှိအချိန်မှာလည်း စစ်ကောင်စီနဲ့ လမ်းခွဲရေးနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး ပါတီတွင်း သဘေားထားကွဲလွဲမှုတွေ ရှိနေတယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ် အရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ကိုထွန်းကြည်က ပြောပါတယ်။
“စစ်ကောင်စီနဲ့နေပြီးတော့ ANP ပါတီက ပူးပေါင်းပြီးတော့ လုပ်ဆောင်နေတာကိုတွေ့ရတယ်။ အခုက မလုပ်ဆောင်တော့ဘူး ဆိုပြီးတော့လည်း ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ပြန်ပြီးတော့ ချနေကြတယ်ပေါ့နော်။ ဆိုတော့ ANP ပါတီမူကို အခြေခံထားတဲ့ ပုံစံမျိုးဟုတ်မနေဘဲနဲ့ ပါတီမှာ စပေါင်းကတည်းက လက်ရှိအချိန်ထိက တယောက်နဲ့ တယောက်ကြားထဲက အင်အားပြိုင်ဆိုင်မှုတွေ အခုအချိန်ထိ ကျနော်တို့ မြင်နေရတယ်။ ဒီအတိုင်းသာဆက်သွားနေရင် ANP ပါတီက အခုကျန်တဲ့သူတွေတောင် ထပ်ပြီးတော့ ကွဲနိုင်တဲ့ အနေအထားမြင်နေရတယ်။ အခုစစ်ကောင်စီနဲ့ ပေါင်းလိုက်တဲ့ အခါမှာ တချို့မပေါင်းတော့ဘူး အဆက်စပ် မလုပ်တော့ဘူးဆိုပြီး ထုတ်ပြန်တယ်။ အဲဒီကို မူဝါဒရေးရာကော်မတီအဖွဲ့က ဒါဟာတရားမဝင်ဘူးဆိုပြီးတော့ ထုတ်ပြန်ကတည်းက ရှိတဲ့ မူဝါဒရေးရာ ကော်မတီအပါအဝင် ဆုံးဖြတ်ချက် ချနိုင်တဲ့ လူ ၉ ယောက်ထဲမှ ကိုယ်တိုင်က အများကြီး ကွဲနေတယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့တွေ့တယ်။ ဒါက ANP ပါတီရဲ့လက်ရှိအခြေအနေပေါ့နော်။”
စစ်ကောင်စီမှာ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ပါနေတဲ့ ဒေါ်အေးနုစိန်ရဲ့ ANP ပါတီက UEC ရဲ့ နက်ဖြန်ပွဲကို မတက်ပေမဲ့ ဒေါက်တာအေးမောင်ဦးဆောင်တဲ့ ရခိုင့်ဦးဆောင် AFP ပါတီကတော့ တက်ရောက်မှာပါ။ ဒေါက်တာအေးမောင်ကိုယ်တိုင် ဆွေးနွေးပွဲ တက်ရောက်မှာဖြစ်ပေမဲ့ ပါတီအနေနဲ့ သီးခြားဆွေးနွေးစရာမရှိသလို အစည်းအဝေးကနေ တစ်စုံတစ်ရာ မျှော်လင့်ထားတာ မရှိဘူးလို့ ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ ပြောခွင့်ရ ဦးကျော်ဇောဦးကပြောပါတယ်။
“အဲဒီပေါ်ပေါက်တဲ့ ကိစ္စတွေပေါ် မူတည်ပြီးတော့ ဆွေးနွေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ကျနော်တို့ ကိုယ်စားလှည် ဒေါက်တာအေးမောင်အနေနဲ့ပေါ့လေ။ အထူးအထွေ မရှိပါဘူး။ ထူးထူးခြားခြားမျှော်လင့်ထားတာလည်းမရှိပါဘူးခင်ဗျာ။”
ဒေါက်တာအေးမောင်ဦးဆောင်တဲ့ ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ AFP အနေနဲ့ စစ်ကောင်စီနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ခုချိန်ထိတော့ မတေ့ွရသေးပါဘူး။ ပါတီဥက္ကဋ္ဌဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာအေးမောင်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ NLD အစိုးရလက်ထက်က နိုင်ငံတော်ပုန်ကန်မှု နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်စေမှု ပုဒ်မတွေနဲ့ ထောင်ဒဏ်နှစ် ၂၀ ချမှတ်ခဲ့ရပြီး အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီလက်ထက် ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့က လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နဲ့ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာခဲ့ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီက ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဖြစ်ပေမဲ့လည်း လုပ်ငန်းသဘောအရ ဆက်စပ်လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်လာရင် လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီက သဘောထား ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့က ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ တွေ့ဆုံပွဲတုန်းကလည်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ AFP ကလည်း တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ANP ပါတီလည်း အဲဒီတုန်း တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။
[Unicode Version]
န.စ.က UEC အစညျးအဝေး ANP ပါတီ တကျရောကျမညျမဟုတျ
ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ ဥပဒတေခြို့ ပွငျဆငျမယ့ျ ကိစ်စဆှေးနှေးဖို့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျ UEC က ဖိတျကွားထားတဲ့ပှဲကို စဈကောငျစီနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျနတေဲ့ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီ ANP က တကျရောကျမှာ မဟုတျဘူးလို့ ပါတီပွောခှင့ျရက ပွောပါတယျ။ ANP ပါတီက မတကျပမေဲ့ ဒေါကျတာ အေးမောငျဦးဆောငျတဲ့ ရခိုင့ျဦးဆောငျပါတီ AFP ကတော့ ဒေါကျတာအေးမောငျ ကိုယျတိုငျ တကျရောကျမှာဖွဈပါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ဒီသတငျး အပွည့ျအစုံကိုတော့ ကိုငွိမျးခမြျး က ပွောပွပေးပါမယျ။
လှှတျတောျမှာ လူဦးရအေခြိုးကြ ကိုယျစားပွုနိုငျရေးနဲ့ ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ ဥပဒတေခြို့ပွငျဆငျဖို့အတှကျ နိုငျငံရေးပါတီတှကေို ရှငျးလငျးပွောပွဖို့ အာဏာသိမျးအုပျခြုပျနတေဲ့ စဈကောငျစီက အသဈဖှဲ့စညျးထားတဲ့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျ UEC က နိုငျငံရေးပါတီတှကေို ဖိတျကွားထားပါတယျ။ နပွေညျတောျမှာ မနကျဖွနျလုပျမယ့ျ ဒီပှဲကို တကျနိုငျမှာ မဟုတျဘူးလို့ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီ ANP ပါတီက ပွောပါတယျ။ န.စ.က စဈကောငျစီထဲမှာ ANP ပါတီပွောခှင့ျရ ဒေါျအေးနုစိနျက အဖှဲ့ဝငျအဖွဈ ပါဝငျပါတယျ။ ခုလိုပါဝငျနပေမေဲ့ ပါတီဘကျက တောငျးဆိုခကြျတှကေို စဈကောငျစီက မလိုကျလြောတာကွောင့ျ စဈကောငျစီနဲ့ ဆကျလကျ မပူးပေါငျးဖို့ တိုကျတှနျးပွောဆိုမှုတှေ ရှိနခြေိနျမှာ စဈကောငျစီက စီစဉျတဲ့ပှဲကို မတကျဖို့ ဆုံးဖွတျတာဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ANP ပွောခှင့ျရ ဦးဖသေနျးကတော့ UEC ဖိတျတဲ့ပှဲ မတကျတာ သပိတျမှောကျတာ မဟုတျပါဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
“အတှငျးရေးမှူးအဖှဲ့ ဥက်ကဋ်ဌအဖှဲ့ ညှိနှိုငျးအစညျးအဝေးအရပေါ့နောျ။ သူတို့ဆီက ကနြောျတဆင့ျကွားတာရယျ၊ ပွီးတော့ ပါတီဥက်ကဋ်ဌ အငျတာဗြုးတဈခုမှာ တှေ့တာရယျ၊ အခကြျတှကေို အခွခေံပွီး သုံးသပျပွီးတော့ ပွောရရငျ အဲဒီအစညျးအဝေးကို တခြို့ကလညျး စဈကောငျစီကို မကြနေပျလို့ သပိတျမောကျတဲ့အနနေဲ့ မတကျဘူးဆိုတဲ့ သဘောထား တှလေညျး ပေးကွတာပေါ့။ အဲဒါကွောင့ျ ဒါပမေဲ့ ခုနားက ပွောဆိုခကြျတှအေရတော့ မိမိတို့ပါတီရဲ့ အခွအေနကေပေါ့နောျ။ ပါတီတှငျးမှာ အခကျအခဲတှပေေါ့။ နောကျပွီးတော့ သှားရေး လာရေးအဆငျမပွမှေုတှကေအစ ဗွုနျးစားကွီး တကျရောကျဖို့မလှယျဘူးဆိုတဲ့ သဘောထားတော့ တှေ့ရပါတယျ။ နောကျ န.စ.ကက လုပျတဲ့ UEC က လုပျတဲ့ အစညျးအဝေးမို့လို့ မတကျဘူးဆိုတဲ့ အဓိပ်ဗာယျတော့ မဟုတျပါဘူး။ ပါတီရဲ့ တဈစုံတဈရာ အခကျအခဲကွောင့ျ မတတျတာလို့ပဲ ကနြောျသိရပါတယျခငျဗြာ။”
ရခိုငျပွညျနယျထဲမှာ လူထုထောကျခံမှု အမြားဆုံးရရှိထားတဲ့ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီ ANP အနနေဲ့ အာဏာသိမျးအုပျခြုပျနတေဲ့ စဈကောငျစီနဲ့ ပူးပေါငျးပွီးနောကျပိုငျးမှာ ပါတီတှငျး သဘောထား ကှဲလှဲမှုတှေ ရှိနသေလို ရခိုငျပွညျသူတှကွေား ဝဖေနျမှုတှလေညျး ရှိနတောပါ။ လကျရှိအခြိနျမှာလညျး စဈကောငျစီနဲ့ လမျးခှဲရေးနဲ့ ပတျသတျပွီး ပါတီတှငျး သဘေားထားကှဲလှဲမှုတှေ ရှိနတေယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျ အရေးလေ့လာသုံးသပျသူ ကိုထှနျးကွညျက ပွောပါတယျ။
“စဈကောငျစီနဲ့နပွေီးတော့ ANP ပါတီက ပူးပေါငျးပွီးတော့ လုပျဆောငျနတောကိုတှေ့ရတယျ။ အခုက မလုပျဆောငျတော့ဘူး ဆိုပွီးတော့လညျး ဆုံးဖွတျခကြျတှေ ပွနျပွီးတော့ ခနြကွေတယျပေါ့နောျ။ ဆိုတော့ ANP ပါတီမူကို အခွခေံထားတဲ့ ပုံစံမြိုးဟုတျမနဘေဲနဲ့ ပါတီမှာ စပေါငျးကတညျးက လကျရှိအခြိနျထိက တယောကျနဲ့ တယောကျကွားထဲက အငျအားပွိုငျဆိုငျမှုတှေ အခုအခြိနျထိ ကနြောျတို့ မွငျနရေတယျ။ ဒီအတိုငျးသာဆကျသှားနရေငျ ANP ပါတီက အခုကနြျတဲ့သူတှတေောငျ ထပျပွီးတော့ ကှဲနိုငျတဲ့ အနအေထားမွငျနရေတယျ။ အခုစဈကောငျစီနဲ့ ပေါငျးလိုကျတဲ့ အခါမှာ တခြို့မပေါငျးတော့ဘူး အဆကျစပျ မလုပျတော့ဘူးဆိုပွီး ထုတျပွနျတယျ။ အဲဒီကို မူဝါဒရေးရာကောျမတီအဖှဲ့က ဒါဟာတရားမဝငျဘူးဆိုပွီးတော့ ထုတျပွနျကတညျးက ရှိတဲ့ မူဝါဒရေးရာ ကောျမတီအပါအဝငျ ဆုံးဖွတျခကြျ ခနြိုငျတဲ့ လူ ၉ ယောကျထဲမှ ကိုယျတိုငျက အမြားကွီး ကှဲနတေယျဆိုတာ ကနြောျတို့တှေ့တယျ။ ဒါက ANP ပါတီရဲ့လကျရှိအခွအေနပေေါ့နောျ။”
စဈကောငျစီမှာ အဖှဲ့ဝငျအဖွဈပါနတေဲ့ ဒေါျအေးနုစိနျရဲ့ ANP ပါတီက UEC ရဲ့ နကျဖွနျပှဲကို မတကျပမေဲ့ ဒေါကျတာအေးမောငျဦးဆောငျတဲ့ ရခိုင့ျဦးဆောငျ AFP ပါတီကတော့ တကျရောကျမှာပါ။ ဒေါကျတာအေးမောငျကိုယျတိုငျ ဆှေးနှေးပှဲ တကျရောကျမှာဖွဈပမေဲ့ ပါတီအနနေဲ့ သီးခွားဆှေးနှေးစရာမရှိသလို အစညျးအဝေးကနေ တဈစုံတဈရာ မြှောျလင့ျထားတာ မရှိဘူးလို့ ရခိုင့ျဦးဆောငျပါတီ ပွောခှင့ျရ ဦးကြောျဇောဦးကပွောပါတယျ။
“အဲဒီပေါျပေါကျတဲ့ ကိစ်စတှပေေါျ မူတညျပွီးတော့ ဆှေးနှေးသှားပါလိမ့ျမယျ။ ကနြောျတို့ ကိုယျစားလှညျ ဒေါကျတာအေးမောငျအနနေဲ့ပေါ့လေ။ အထူးအထှေ မရှိပါဘူး။ ထူးထူးခွားခွားမြှောျလင့ျထားတာလညျးမရှိပါဘူးခငျဗြာ။”
ဒေါကျတာအေးမောငျဦးဆောငျတဲ့ ရခိုင့ျဦးဆောငျပါတီ AFP အနနေဲ့ စဈကောငျစီနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု ခုခြိနျထိတော့ မတှေ့ရသေးပါဘူး။ ပါတီဥက်ကဋ်ဌဖွဈတဲ့ ဒေါကျတာအေးမောငျဟာ ပွီးခဲ့တဲ့ NLD အစိုးရလကျထကျက နိုငျငံတောျပုနျကနျမှု နိုငျငံတောျအကွညျညိုပကြျစမှေု ပုဒျမတှနေဲ့ ထောငျဒဏျနှဈ ၂၀ ခမြှတျခဲ့ရပွီး အာဏာသိမျး စဈကောငျစီလကျထကျ ပွီးခဲ့တဲ့ ဖဖေောျဝါရီလ ၁၂ ရကျနေ့က လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျနဲ့ ပွနျလညျလှတျမွောကျလာခဲ့ပါတယျ။
စဈကောငျစီက ဖှဲ့စညျးထားတဲ့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျ ဖွဈပမေဲ့လညျး လုပျငနျးသဘောအရ ဆကျစပျလုပျဆောငျဖို့ လိုအပျလာရငျ လုပျဆောငျသှားမယျလို့ ရခိုင့ျဦးဆောငျပါတီက သဘောထား ထုတျပွနျထားပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ဖဖေောျဝါရီလ ၂၆ ရကျနေ့က ပွုလုပျခဲ့တဲ့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျနဲ့ နိုငျငံရေးပါတီတှေ တှေ့ဆုံပှဲတုနျးကလညျး ရခိုင့ျဦးဆောငျပါတီ AFP ကလညျး တကျရောကျခဲ့ပါတယျ။ ANP ပါတီလညျး အဲဒီတုနျး တကျရောကျခဲ့ပါတယျ။
