=== [[ ZAWGYI ]] ===
ကြက်ငှက်တုပ်ကွေးကြောင့် ကမ္ဘောဒီးယားမှာ ကလေးငယ်တစ်ဦးသေဆုံး
ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံမှာ အသက် (၁၁)နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးတစ်ဦး ကြက်ငှက်တုပ်ကွေးရောဂါနဲ့ သေဆုံးသွားခဲ့တယ်လို့ ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ ဒါဟာ ကမ္ဘောဒီးယားမှာ ၂၀၁၄ နောက်ပိုင်းမှာ ပထမဆုံးအကြိမ် H5N1 အမျိုးအစား ကြက်ငှက်တုပ်ကွေး လူကို ကူးစက်ခံရတာဖြစ်ပါတယ်။
အရှေ့တောင်ပိုင်း ကျေးလက်ဒေသဘက်က အဲဒီ မိန်းကလေးငယ်ဟာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ရက်က နေမကောင်းဖြစ်ခဲ့ပြီး မြို့တော် ဖနွမ်းပင်ရှိ ဆေးရုံကို ပို့ဆောင်ကုသခဲ့တယ် ဆိုပါတယ်။ သူဟာ ချောင်းဆိုး၊ လည်ချောင်းနာသလို အဖျားလည်း ၁၀၂ ဖာရင်ဟိုက်အထိ တက်ပြီး မကြာမီ သေဆုံးသွားတယ်လို့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ညက ကျန်းမာရေးဌာနက သတင်း ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
သေဆုံးသွားတဲ့ မိန်းကလေးငယ်ရဲ့ နေအိမ်အနီးရှိ ဘေးမဲ့တော ဧရိယာမှာ သေဆုံးနေတဲ့ တောရိုင်းငှက်တကောင်ကို တွေ့ရပြီး အဲဒီငှက်ဆီက နမူနာတွေကို ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးမယ်လို့ ဝန်ကြီးဌာနက ကြာသပတေးနေ့မှာ ထပ်မံ သတင်း ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဖျားနာ သေဆုံးတဲ့ ငှက်တွေကို ထိတွေ့ကိုင်တွယ်တာတွေ မလုပ်ဖို့လည်း အဲဒီ ဒေသမှာ သတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ထားတယ် ဆိုပါတယ်။
ကြက်ငှက်တုပ်ကွေးလို့ လူသိများတဲ့ ကူးစက်ရောဂါဟာ ပုံမှန်ဆိုရင် ကြက်ငှက်တွေမှာ ပျံ့နှံ့လေ့ရှိပေမယ့် ၁၉၉၇ ခုနှစ် ဟောင်ကောင်က အသားတန်းတွေမှာ ဈေးဝယ်သူတွေကို ကူးစက်ခံရပြီးနောက်မှာ လူကို ခြိမ်းခြောက်နိုင်တဲ့ ကူးစက်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ကြတာပါ။
ကမ္ဘာတဝန်းရှိ ကူးစက်ခံရသူအများစုဟာ ရောဂါကူးစက်ခံထားရတဲ့ ကြက်တွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ထိတွေ့မှုကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အခုနောက်ပိုင်းမှာ နို့တိုက်သတ္တဝါမျိုးစုံမှာ ကူးစက်ခံရပြီး ဗိုင်းရပ်စ်က ပုံစံပြောင်းကာ လူတွေကြား ပိုမိုလွယ်လွယ်ကူကူနဲ့ ကူးစက်ပျံ့နှံ့နိုင်ခြေ ရှိနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေလည်း ပေါ်ပေါက်လာပါတယ်။
H5N1 ကူးစက်မှု လက္ခဏာတွေက ချောင်းဆိုးတာ၊ ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲတာနဲ့ ကိုယ်အပူအချိန် တက်တာ အပါအဝင် တခြား တုပ်ကွေးတွေနဲ့ ဆင်တူပြီး ပြင်းထန်တဲ့ အခြေအနေမှာဆိုရင် လူနာတွေဟာ အသက်အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့အဆုတ်ရောင်ရောဂါ ဖြစ်ပွားတတ်ပါတယ်။
ကမ္ဘောဒီးယားမှာ၂၀၀၃ ခုနှစ် ကနေ ၂၀၁၄ ခုနှစ်အတွင်း H5N1 ကူးစက်ခံရသူ ၅၆ ဦးရှိခဲ့ပြီး အဲဒီမှာ ၃၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
တကမ္ဘာလုံးမှာဆိုရင် နိုင်ငံပေါင်း ၂၁ နိုင်ငံမှာ လူကူးစက်ခံရမှု ၈၇၀ ဝန်းကျင်ရှိခဲ့ပြီး သေဆုံးသူက ၄၅၇ ဦး ရှိခဲ့တယ် ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရောဂါ ဖြစ်ပွားမှု အရှိန်အဟုန်က နှေးကွေးသွားပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ (၇)နှစ်အတွင်း ကူးစက်မှု ၁၇၀ နဲ့ သေဆုံးမှု ၅၀ လောက် ရှိခဲ့ပါတယ်။
=== {{ UNICODE }} ===
ကွကျငှကျတုပျကှေးကွောင့ျ ကမ်ဘောဒီးယားမှာ ကလေးငယျတဈဦးသဆေုံး
ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံမှာ အသကျ (၁၁)နှဈအရှယျ မိနျးကလေးတဈဦး ကွကျငှကျတုပျကှေးရောဂါနဲ့ သဆေုံးသှားခဲ့တယျလို့ ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။ ဒါဟာ ကမ်ဘောဒီးယားမှာ ၂၀၁၄ နောကျပိုငျးမှာ ပထမဆုံးအကွိမျ H5N1 အမြိုးအစား ကွကျငှကျတုပျကှေး လူကို ကူးစကျခံရတာဖွဈပါတယျ။
အရှေ့တောငျပိုငျး ကြေးလကျဒသေဘကျက အဲဒီ မိနျးကလေးငယျဟာ ဖဖေောျဝါရီ ၁၆ ရကျက နမေကောငျးဖွဈခဲ့ပွီး မွို့တောျ ဖနှမျးပငျရှိ ဆေးရုံကို ပို့ဆောငျကုသခဲ့တယျ ဆိုပါတယျ။ သူဟာ ခြောငျးဆိုး၊ လညျခြောငျးနာသလို အဖြားလညျး ၁၀၂ ဖာရငျဟိုကျအထိ တကျပွီး မကွာမီ သဆေုံးသှားတယျလို့ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့ညက ကနြျးမာရေးဌာနက သတငျး ထုတျပွနျပါတယျ။
သဆေုံးသှားတဲ့ မိနျးကလေးငယျရဲ့ နအေိမျအနီးရှိ ဘေးမဲ့တော ဧရိယာမှာ သဆေုံးနတေဲ့ တောရိုငျးငှကျတကောငျကို တှေ့ရပွီး အဲဒီငှကျဆီက နမူနာတှကေို ဓာတျခှဲစဈဆေးမယျလို့ ဝနျကွီးဌာနက ကွာသပတေးနေ့မှာ ထပျမံ သတငျး ထုတျပွနျပါတယျ။ ဖြားနာ သဆေုံးတဲ့ ငှကျတှကေို ထိတှေ့ကိုငျတှယျတာတှေ မလုပျဖို့လညျး အဲဒီ ဒသေမှာ သတိပေးခကြျ ထုတျပွနျထားတယျ ဆိုပါတယျ။
ကွကျငှကျတုပျကှေးလို့ လူသိမြားတဲ့ ကူးစကျရောဂါဟာ ပုံမှနျဆိုရငျ ကွကျငှကျတှမှော ပြံ့နှံ့လေ့ရှိပမေယ့ျ ၁၉၉၇ ခုနှဈ ဟောငျကောငျက အသားတနျးတှမှော စြေးဝယျသူတှကေို ကူးစကျခံရပွီးနောကျမှာ လူကို ခွိမျးခွောကျနိုငျတဲ့ ကူးစကျရောဂါအဖွဈ သတျမှတျခဲ့ကွတာပါ။
ကမ်ဘာတဝနျးရှိ ကူးစကျခံရသူအမြားစုဟာ ရောဂါကူးစကျခံထားရတဲ့ ကွကျတှနေဲ့ တိုကျရိုကျထိတှေ့မှုကွောင့ျ ဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ အခုနောကျပိုငျးမှာ နို့တိုကျသတ်တဝါမြိုးစုံမှာ ကူးစကျခံရပွီး ဗိုငျးရပျဈက ပုံစံပွောငျးကာ လူတှကွေား ပိုမိုလှယျလှယျကူကူနဲ့ ကူးစကျပြံ့နှံ့နိုငျခွေ ရှိနိုငျတယျဆိုတဲ့ စိုးရိမျမှုတှလေညျး ပေါျပေါကျလာပါတယျ။
H5N1 ကူးစကျမှု လက်ခဏာတှကေ ခြောငျးဆိုးတာ၊ ကိုယျလကျကိုကျခဲတာနဲ့ ကိုယျအပူအခြိနျ တကျတာ အပါအဝငျ တခွား တုပျကှေးတှနေဲ့ ဆငျတူပွီး ပွငျးထနျတဲ့ အခွအေနမှောဆိုရငျ လူနာတှဟော အသကျအန်တရာယျရှိနိုငျတဲ့အဆုတျရောငျရောဂါ ဖွဈပှားတတျပါတယျ။
ကမ်ဘောဒီးယားမှာ၂၀၀၃ ခုနှဈ ကနေ ၂၀၁၄ ခုနှဈအတှငျး H5N1 ကူးစကျခံရသူ ၅၆ ဦးရှိခဲ့ပွီး အဲဒီမှာ ၃၇ ဦး သဆေုံးခဲ့ကွောငျး ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့က ပွောပါတယျ။
တကမ်ဘာလုံးမှာဆိုရငျ နိုငျငံပေါငျး ၂၁ နိုငျငံမှာ လူကူးစကျခံရမှု ၈၇၀ ဝနျးကငြျရှိခဲ့ပွီး သဆေုံးသူက ၄၅၇ ဦး ရှိခဲ့တယျ ဆိုပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ရောဂါ ဖွဈပှားမှု အရှိနျအဟုနျက နှေးကှေးသှားပွီး ပွီးခဲ့တဲ့ (၇)နှဈအတှငျး ကူးစကျမှု ၁၇၀ နဲ့ သဆေုံးမှု ၅၀ လောကျ ရှိခဲ့ပါတယျ။
