ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေရာက္ရိွေနတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အသံလႊင့္လုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအဖဲြ႔ ဘုတ္အဖဲြ႔၀င္ Matthew Armstrong ဟာ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ဒီကေန႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အသံလႊင့္မီဒီယာနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာလုပ္ငန္းေတြ အရည္အေသြး ျမင့္မားလာေစဖို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
အမ်ားျပည္သူ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန တည္ရိွပါ၀င္မႈကိုလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔၀င္ Matthew Armstrong က ေျပာဆိုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ သမၼတနဲ႔ ဒီေတြ႔ဆံုပဲြကို ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္သြားတဲ့ ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္႐ံုး အႀကီးအကဲ ေဒၚခင္စိုး၀င္းကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ေဒၚခင္စိုး၀င္း ဒီကေန႔ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ အသံလႊင့္လုပ္ငန္း အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဘုတ္အဖြဲ႔၀င္ေပါ့ေနာ္ Governor Armstrong ကေနၿပီးေတာ့ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတယ္။ ေဒၚခင္စိုး၀င္းလည္း ပါသြားတယ္ဆုိေတာ့ ဒီကေန႔ သူတို႔ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြ အဓိက ဘာအေၾကာင္းအရာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကသလဲခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ “ဟုတ္ကဲ့ ဒီလိုပါ ကိုသားေရ။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကေနၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အစဥ္တစိုက္ တြန္းအားေပးခဲ့တာနဲ႔အညီ ျမန္မာ့မီဒီယာနယ္ပယ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာလည္းေပါ့ေနာ္ အားျဖည့္ကူညီေပးဖို႔ သူက ေမွ်ာ္လင့္တယ္ဆုိၿပီးေတာ့ သူက ႀကိဳဆို စကားေျပာရင္းနဲ႔ သူက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာ အသံလႊင့္လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနတယ္။ စိန္ေခၚခ်က္ေတြလည္း ရွိေနေသးတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးက ဒီကာလကလည္း အရမ္း ႏုနယ္ေနေသးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ သူတို႔ အေတြ႔အႀကံဳ အရမ္းနည္းေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အသံလႊင့္လုပ္ငန္းနဲ႔အတူ မီဒီယာလုပ္ငန္းမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမင့္မားေရးအတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဘယ္လုိ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္မလဲ၊ ဘယ္လို ေဖးမ ကူညီေပးႏုိင္မလဲ ဆိုတာကို ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးၾကတာပါ။”
ေမး။ ။ ခုန အကူအညီေပးေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိတိက်က်ေရာ ဘယ္ဟာေတြ အကူအညီေပးမလဲ ဆိုတာေရာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ “ဗြီအိုေအအေမရိကန္အသံအေနနဲ႔လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိ လုပ္ေနတဲ့ အသံလႊင့္လုပ္ငန္းေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဗြီအိုေအအေမရိကန္အသံရဲ႕ အစီအစဥ္ေတြကို MRTV, Skynet, ျမ၀တီ တပ္မေတာ္ အသံလႊင့္ဌာနေတြကေနၿပီးေတာ့ ထပ္ဆင့္ ထုတ္လႊင့္ေပးေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီလို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးေတြ ရွိေနတာေတြအျပင္ကို ထပ္ၿပီးေတာ့ လိုအပ္ခ်က္ေပါ့ေနာ္ သတင္းမီဒီယာလုပ္ငန္း အသံလႊင့္လုပ္ငန္းမွာ သင္တန္းေတြေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ဥပမာ - အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ သြားၿပီးေတာ့ ပညာသင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆုိရင္လည္း ပူးေပါင္းကူညီဖို႔ အဆင္သင့္ပဲ ဆုိတာမ်ိဳးေတြေပါ့ေနာ္ ဒီ Governor အေနနဲ႔ ရွင္းျပပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ သူ႔ဘက္က ဘာျပန္ေျပာသလဲဆိုေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ သတင္းမီဒီယာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းမွာ သူတို႔လုပ္ေနတဲ့ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္ လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ေလ့လာပါတဲ့။ ေလ့လာတဲ့အခါမွာ ထုတ္လုပ္ေနတဲ့ သတင္းစာေတြကိုလည္း ၾကည့္ပါတဲ့။ အဲဒီအခါမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးကို ေတြ႔ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ဘယ္လို အႀကံေကာင္း၊ ဥာဏ္ေကာင္းေတြ ေပးႏုိင္မလဲ ဆုိတာကိုလည္း စဥ္းစားေပးပါဆုိၿပီးေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကေနၿပီးေတာ့ Governor Armstrong ကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။”
ေမး။ ။ အခု Governor Armstrong နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါမွာ လက္ရွိ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအျပင္ေပါ့ေနာ္ ဒီဘက္က Governor Armstrong ကေနၿပီးေတာ့ လက္ရွိ ျပန္ၾကားေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္စရာအေျခအေန သူတို႔ဘက္က ျမင္တာေတြကိုေရာ ေျပာပါသလား။
ေျဖ။ ။ “ေျပာပါတယ္။ သူက ဒီ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာလုပ္ငန္း လုပ္ေနတယ္ဆုိတဲ့ ေနရာမွာ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း ျပဳျပင္တာ၊ ေျပာင္းလဲလာတာနဲ႔အမွ် ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အခန္းက႑ကိုလည္း သူက ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ဒီအခန္းက႑နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ကေနၿပီးေတာ့ သူကိုယ္တိုင္လည္း သီးသန္႔ သူ႔ဆီကိုေခၚသြားၿပီး သီးသန္႔ ရွင္းလင္းၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။”
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲဒီေတာ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနကိုလည္း သီးျခားသြားတဲ့သေဘာေပါ့။
ေျဖ။ ။ “ဟုတ္ပါတယ္ ဟုတ္ပါတယ္။ သမၼတနဲ႔ ေတြ႔ၿပီးတဲ့အခါမွာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနကို သီးျခားသြားၿပီးေတာ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးပါတယ္ အေသးစိတ္။ အခု ဒီလိုေပါ့ေနာ္ သတင္းမီဒီယာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ သတင္းမီဒီယာေလာကကိုလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ေနတယ္။ အဲလိုလုပ္ေနတဲ့အခါမွာ အမ်ားျပည္သူ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ၀န္ႀကီးဦးရဲထြဋ္ကေနၿပီးေတာ့ ရွင္းျပပါတယ္။ ဒီ Governor Armstrong ကေနၿပီးေတာ့ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေနတာနဲ႔အမွ် ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အခန္းက႑ကိုလည္း ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ကေနၿပီးေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္လာတာနဲ႔အမွ် တျခား ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံေတြမွာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနဆုိတာ မရွိပါဘူးတဲ့။ ေနာက္ပိုင္း အစိုးရသစ္ေျပာင္းလဲၿပီး တက္လာခဲ့လို႔ရွိရင္ ဒီျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနဆိုတာ မရွိေတာ့ဘဲနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန အေနနဲ႔ပဲ ဆက္ၿပီး တည္ရွိမယ့္သေဘာေပါ့ေနာ္ အဲဒီအခါမွာလည္း အသံလႊင့္လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေတြ ဘာေတြကလည္း ေရးဆဲြေနဆဲပဲရွိပါတယ္။ အဲဒီ ေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ လိုင္စင္ေတြ ခ်ေပးတာတုိ႔၊ Frequency ေတြ ခ်ေပးတာတုိ႔ ဟာေတြက ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနကေနပဲ ဆက္ၿပီးေတာ့ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနဆိုတာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေပ့ါေလ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အခန္းက႑က ေလ်ာ့သြားမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္ ကိုသားေရ။ ေနာက္ Skynet အဲဒါေတြ ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ ေလ့လာၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လုိ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကမလဲဆုိတာ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။”
ေမး။ ။ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါမွာ BBG လက္ေအာက္ခံ အသံလႊင့္ဌာနေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ဗြီအိုေအနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘာမ်ားေျပာတာရွိပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ “ဗြီအိုေအကိုေတာ့ သမၼတႀကီးက ေျပာတာေတာ့ သူ ေက်ာင္းသားဘ၀ကတည္းက ဗြီအိုေအကို ေတာက္ေလွ်ာက္ နားေထာင္လာခဲ့တာပါတဲ့။ ဗြီအိုေအဟာ ျမန္မာလို အသံလႊင့္တဲ့ ႏုိင္ငံျခားသတင္းဌာနထဲမွာေတာ့ သက္တမ္းအရွည္ဆံုးအျဖစ္နဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့ အၿမဲတမ္း ေလးေလးစားစား သူ နားေထာင္တယ္ဆုိတာကို သမၼတႀကီးက ေျပာပါတယ္။”
အခုလို ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔အတူ သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း၊ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ တို႔ပါ၀င္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘုတ္အဖြဲ႔၀င္ မစၥတာ Armstrong နဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး ဒဲရက္က္ မစ္ခ်ဲလ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေမရိကန္သံ႐ံုးက ႏုိင္ငံေရးဆိုင္ရာအရာရွိ Jeffery Warner၊ ဗီြအိုေအ အေရွွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ ဌာနအႀကီးအကဲ William Baum၊ ဗီြအိုေအျမန္မာဌာနရဲ႕ ရန္ကုန္ ဗ်ဴ႐ိုအႀကီးအကဲ ေဒၚခင္စိုး၀င္းတို႔ ပါ၀င္ပါတယ္။ BBG အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔၀င္ Matthew Armstrong ဟာ ပထမေန႔တုန္းကေတာ့ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းက လူငယ္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္စင္တာမွာ ေတြ႔ဆံုၿပီး၊ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူငယ္ေတြရဲ႕အျမင္ကို ေမးျမန္းေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ား အသင္းတိုက္မွာလည္း ျမန္မာသတင္းသမားေတြနဲ႔ ျမန္မာသတင္းမီဒီယာအေျခအေန ေမးျမန္းေဆြးေႏြးပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အသံလႊင့္လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အေျခအေနနဲ႔ ျမန္မာလူထုနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ သက္ေရာက္မႈ စတာေတြကို ေလ့လာဖို႔အတြက္ BBG အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔၀င္ Matthew Armstrong ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သံုးရက္ၾကာခရီးစဥ္ ေရာက္ရိွေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။