ဒီတပတ် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးရာ ဆွေးနွေးခန်းအစီအစဉ်မှာ အမေရိကန်အစိုးရသစ် အပြောင်းအလဲမှာ အစိုးရနဲ့ ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်ကပါ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းရေးကို အခိုင်အမာ ဆက်လက်ထောက်ခံသွားမယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး Scot Marciel က ပြောဆိုပါတယ်။ ပဋိပက္ခ ဖြစ်နေတဲ့ ကချင်ပြည်နယ်နဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းကို ကိုယ်တိုင်သွားရောက်လေ့လာခဲ့တယ့် သံအမတ်ကြီး Scot Marciel က ကချင်ပြည်နယ်မှာ တိုက်ပွဲတွေ အဆုံးသတ်ပြီး ဒုက္ခသည်တွေဆီ စာနာမှု အကူအညီတွေ ပို့ပေးနိုင်ရေး၊ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အသိုင်းအဝိုင်း နှစ်ခုအကြား ယုံကြည်ချက် တည်ဆောက်ကြဖို့နဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးတွေမှာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။ VOA မြန်မာပိုင်း အယ်ဒီတာ ဒေါ်ခင်စိုးဝင်းက သံအမတ်ကြီး Scot Marciel ကို သီးသန့်တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါတယ်။
ဒေါ်ခင်စိုးဝင်း ။ ။ မင်္ဂလာပါရှင်။ ဒီနေ့မနက် အခုလို တွေ့ဆုံမေးမြန်းခွင့်ပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးအများကြီး တင်ပါတယ် သံအမတ်ကြီးရှင်။ သံအမတ်ကြီးဟာ ဝါရင့်သံအမတ်ကြီးလည်း ဖြစ်တယ်။ နောက် အာဆီယံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး အဖြစ်နဲ့လည်း နှစ်အတော်ကြာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တာဆိုတော့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှာဆိုရင် အာဆီယံနိုင်ငံများနဲ့ဆိုရင် အကျွမ်းကျင်ဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်တယောက်ရယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ သမ္မတ Trump အစိုးရလက်ထက်မှာ ဂျပန်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတို့က လွဲပြီးတော့ ကျန် အာဆီယံနိုင်ငံတွေအပေါ်မှာ ထားရှိတဲ့ မူဝါဒတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အခုထိပြောသံ မကြားရသေးပါဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ အမေရိကန်ရဲ့ အာဆီယံနိုင်ငံတွေအပေါ် အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ်မှာ ဆက်ဆံရေးအခြေအနေ ပြောင်းလဲဖို့ ရှိပါသလား။ ဒါမှမဟုတ် ဆက်ဆံရေးက အရင်အတိုင်းပဲ ဆက်ရှိနေမှာလားရှင့်။
Scot Marciel ။ ။ မင်္ဂလာပါ။ ပထမဦးဆုံး ပြောချင်တာကတော့ အမေရိကန်အစိုးရသစ်အတွက် အချိန်သိပ်စောနေပါသေးတယ်။ သမ္မတ နဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကပါ ဆက်ဆံရေးတွေ၊ မူဝါဒတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ လောလောဆယ် အသေးစိတ်မချပြသေးတာကြောင့် ပုံမှန်သဘောပါပဲ။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကတော့ ပထမဦးဆုံး နိုင်ငံခြားခရီးစဉ် စတင်ခဲ့ပြီးတော့ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်ကလည်း မကြာခင်က ဝါရှင်တန်ကို ရောက်ခဲ့ပြီးပါပြီ။ ဝါရှင်တန်က ကျနော့်ရဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေဆီက မြင်ရကြားရသလောက်တော့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ အာဆီယံဒေသအတွင်း နိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်ပြီးတော့ ဆက်ဆံရေးမှာ ပါတီကြီးနှစ်ရပ်စလုံးက အခိုင်အမာ ထောက်ခံကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရေစီ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနဲ့ အသွင်ကူးပြောင်းရေးအတွက်လည်း အမေရိကန်က ဆက်ပြီးထောက်ခံသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒေါ်ခင်စိုးဝင်း ။ ။ မကြာခင်က သံအမတ်ကြီးနဲ့ မြန်မာပြည်မှာ ရှိနေတဲ့ အမေရိကန်ကုန်သည်ကြီးတွေနဲ့ တွေ့ဆုံတဲ့သတင်းကို တွေ့လိုက်ရပါတယ်။ ဒီအမေရိကန် လုပ်ငန်းရှင်ကြီးတွေက CSR လို့ခေါ်တဲ့ လူမှု့တာဝန်သိတဲ့ ကော်ပိုရေးရှင်းကြီးတွေအဖြစ် လိုက်နာကြဖို့ အာရုံစိုက်နေကြတယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။ လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့စနစ်တွေကို အမေရိကန် လုပ်ငန်းရှင်ကြီးတွေက ဘယ်လိုများ သဘောထားကြတယ်လို့ သိရပါလဲရှင့်။
Scot Marciel ။ ။ သူတို့ကိုယ်စား ပြောပေးလို့မရပေမယ့် ကျနော် ကြားသိရသလောက်တော့ သူတို့တွေဟာ ရင်းနှီးမြှုပ်နံှရေး၊ လုပ်ငန်းချဲ့တွင်ရေး၊ ကုန်သွယ်ရေး စတာတွေအတွက် အခွင့်အလမ်း ရှာဖွေနေတာတွေကို အာရုံစိုက်နေကြပါတယ်။ ဒီလို အခွင့်အလမ်းတွေ ရှာဖွေရေးနဲ့ မြန်မာ့လူ့ဘောင်အသိုင်းအဝိုင်းမှာ ကောင်းမွန်တဲ့ မိတ်ဆွေဖြစ်အောင် ရေရှည်ရင်းနှီးမြုပ်နံှဖို့ ဆန္ဒရှိကြပါတယ်။ သူတို့ကုမ္ပဏီမှာ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အလုပ်ပေးရုံတင်မက၊ ကျွမ်းကျင်မှု သင်တန်းတွေကိုလည်းပေးရင် အများစုကတော့ လူမှုတာဝန်သိတဲ့ ကော်ပိုရေးရှင်းကြီးတွေဖြစ်အောင် အာရုံစိုက်နေကြတာ တွေ့ရပါတယ်။ တချို့ကုမ္ပဏီတွေက ဒီမှာလုပ်ငန်းတွေ လုပ်နေတာကြာပါပြီ။ တချို့ကလည်း အခုမှ ပြင်ဆင်နေတာတွေ ရှိပါတယ်။ မြန်မာကုမ္ပဏီတွေလိုပဲ သူတို့မှာ အခွင့်အလမ်းတွေနဲ့အတူ စိန်ခေါ်မှုတွေလည်း ရှိကြပါတယ်။ မြန်မာအစိုးရက ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ကိုင်တွယ်နေသလဲ။ ရင်းနှီးမြှုပ်နံှမှု အခြေအနေရဲ့ နည်းဥပဒေ၊ လုပ်ထုံလုပ်နည်းအခြေအနေ ဘယ်လိုရှိသလဲဆိုတာတွေကို စောင့်ကြည့်နေပုံ ရပါတယ်။ အချိန်ယူရလိမ့်မယ်လို့လည်း ထင်ပါတယ်။ စိတ်ရှည်ရှည်နဲ့ စောင့်ကြည့်ရမယ်ဆိုတာကို နားလည်သဘောပေါက်ကြပုံ ရပါတယ်။
ဒေါ်ခင်စိုးဝင်း ။ ။ မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည်ကြီးများအသင်း မြန်မာလုပ်ငန်းရှင်တွေဘက်မှာလည်း အခက်အခဲတွေ ရှိတယ်လို့ ကြားရပါတယ်။ အမေရိကန်က ပိတ်ဆို့မှုတွေ ရုတ်သိမ်းလိုက်ပြီဆိုပေမယ့်လဲ အမေရိကန်ဘဏ်တွေနဲ့ မြန်မာပြည်ကဘဏ်တွေ တိုက်ရိုက်ငွေလွှဲပြောင်းတဲ့ နေရာမှာ အဆင်မပြေသေးတဲ့ အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်းဆိုင်နေကြရဆဲလို့ သိရပါတယ်။ ဒီတော့ ဒီဘဏ်စနစ် အခက်အခဲတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဘယ်လို ဖြေရှင်းရင် ကောင်းမယ်လို့ ယူဆပါလဲရှင့်။
Scot Marciel ။ ။ ဟုတ်ပါတယ် ဘဏ်လုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြောစရာတွေ ရှိပါတယ်။ ပထမအချက်ကတော့ အမေရိကန်ရဲ့ စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုကို လုံးဝရုတ်သိမ်းပေးလိုက်ပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံတကာ ဘဏ်လုပ်ငန်းတွေနဲ့ အနေနဲ့ကတော့ စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု ရုတ်သိမ်းတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ တချို့မူဝါဒ အပြောင်းအလဲတွေကို အမီလိုက်ဖို့ အချိန်ယူဖို့ လိုတာကတော့ သဘာဝကျပါတယ်။ ဘဏ်လုပ်ငန်း ကျွမ်းကျင်သူတွေ ပြောတာကို နားလည်သလောက် ပြောရရင်တော့ ဒီနေ့ ကမ္ဘာတဝှမ်းမှာ စွန့်စားရမယ့်ကိစ္စတွေကို အတော်လေး သတိထားနေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ လုပ်ငန်းတွေ ပိုတိုးချဲ့နိုင်အောင် စွန့်စားရမယ့် အခြေအနေတွေကို လျှော့ချနိုင်မယ့် မြန်မာ့ဘဏ်လုပ်ငန်း လုပ်ထုံလုပ်နည်း ကြီးကြပ်တဲ့စနစ်၊ ကောင်းမွန်တဲ့ ဘဏ်လုပ်ငန်း ပတ်ဝန်းကျင် တိုးတက်လာဖို့ လိုပါတယ်။
ဒေါ်ခင်စိုးဝင်း ။ ။ နောက်တခုက သံအမတ်ကြီးက ဗြိတိသျှသံအမတ်ကြီးနဲ့အတူ ကချင်ပြည်နယ်ကို သွားရောက်ခဲ့တာကို သံရုံးက Facebook မှာ တွေ့လိုက်ရပါတယ်။ သံအမတ်ကြီးရဲ့ ခရီးစဉ် ရည်ရွယ်ချက်ကို သိပါရစေ။ တွေ့ချင်တဲ့သူတွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေကို တွေ့ခဲ့ရပါလားရှင့်။ မြေပြင်အခြေအနေ၊ ပကတိအနေအထားကို သိနိုင်ဖို့ သွားခဲ့ပါလားရှင့်။
Scot Marciel ။ ။ ကျနော်တို့ သွားခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေ ရှိပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ နေရာအတော်များများကို ကျနော်တို့ သွားခဲ့ကြပြီးတော့ လူထုနဲ့ ထိတွေ့ပြောဆိုရင်နဲ့ ဘာတွေဖြစ်ပျက်နေသလဲဆိုတာတွေကို ပိုပြီးနားလည်မှုရတဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေ ရခဲ့ပါတယ်။ ဒီခရီးစဉ်အတွင်းမှာ အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေ၊ ဒေသဆိုင်ရာ စစ်တပ်က တပ်မှူးကြီးတွေ၊ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်တွေအပြင်၊ CSO လူထုအခြေပြု အဖွဲ့အစည်းက ပုဂ္ဂိုလ်တွေအပါအဝင်၊ ကချင်တိုင်းရင်းသားတွေ အသိုင်းအဝိုင်းက သက်ဆိုင်သူ အတော်များများနဲ့ တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ IDP ပြည်တွင်းအခြေမဲ့ ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာလည်း ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ စကားပြောခဲ့ရပါတယ်။ ဒါဟာ အတော်လေး အထောက်အကူ ဖြစ်ပါတယ်။ ကချင်ပြည်နယ်မှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖြစ်နေတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျနော်တို့ စိုးရိမ်မကင်း ဖြစ်နေတာကိုလည်း မီးမောင်းထိုးပြချင်ပါတယ်။ ဒီတိုက်ပွဲတွေကြောင့် ပြည်သူတွေ အတော်များများ နစ်နာနေကြပါတယ်။ IDP ဒုက္ခသည်စခန်းက လူတွေအပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုတွေ ရှိပါတယ်။ သူတို့အတွက် စာနာမှုအကူအညီတွေ ပေးတဲ့နေရာတွေမှာ အကန့်အသတ်တွေ အတော်လေး များပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတာနဲ့ စာနာမှုအကူအညီပေးရေး ကန့်သတ်ချက်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ သိပ်ပြီးတော့ စိုးရိမ်မိပါတယ်။ အရေးကြီးတာက ပဋိပက္ခ ဖြစ်နေတဲ့ ဒေသက အခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ တထောင့်တနေရာကနေ ဘယ်လို ပါဝင်နိုင်မလဲဆိုတာကို လေ့လာဖို့နဲ့ ပဋိပက္ခတွေကနေ ရုန်းထွက်ကြဖို့ စားပွဲဝိုင်းမှာ ဆွေးနွေးကြရင်းနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ရှေ့ရှုရေး အားပေးတဲ့ ခရီးစဉ် ဖြစ်ပါတယ်။
ဒေါ်ခင်စိုးဝင်း ။ ။ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒုတိယအကြော့ (၂၁) ရာစု ပင်လုံညီလာခံကို နေပြည်တော်မှာ မတ်လအတွင်း ကျင်းပနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ ဒီတော့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို လေ့လာစောင့်ကြည့်တဲ့အခန်းကပဲ ပါဝင်မှာလား။ အိမ်နီးချင်းတရုတ်နိုင်ငံကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်မှာ ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်လိုတယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။ အမေရိကန်အနေနဲ့ မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် တိုးတက်လာအောင် ဘယ်လိုများ တွန်းအားပေးဖို့ ရှိပါလဲရှင့်။
Scot Marciel ။ ။ ဒါဟာ မြန်မာတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ပါပဲလို့ ပထမဦးဆုံး ပြောပါရစေ။ ဒီလိုပဲ ဖြစ်သင့်ပါတယ်။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ ဘယ်လိုမှ ဝင်ရောက်ဖို့ မရှိပါဘူး။ တခါတလေ ကျနော်တို့က နည်းပညာပိုင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ အကူအညီပေးတာ၊ Federalism ဖယ်ဒရယ်မူနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဆွေးနွေးပွဲတွေကို ကမကထလုပ်ပေးတာတွေတော့ ရှိပါတယ်။ မိတ်ဆွေကောင်းအနေနဲ့ စစ်ဘက်အရပ်ဘက်နဲ့ အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေ၊ သက်ဆိုင်ရာ အစုအဖွဲ့တွေနဲ့တော့ အေးအေးဆေးဆေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီးတော့ သတင်းအချက်အလက်တွေ ဖလှယ်တာတွေ ရှိပါတယ်။ တခါတလေလဲ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဒီထက်မက ခြေလှမ်းတွေလှမ်းနိုင်ကြဖို့ အားပေးဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်တာမျိုး မဖြစ်ရလေအောင် အတော်လေး သတိထားပါတယ်။ ဒီအဆင့်မှာ ဆက်ပြီးတော့ ခြေလှမ်းယူဖို့ နည်းနည်းစွန့်စားပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးရအောင် ရဲရဲဝံ့ဝံ့လုပ်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါကြောင့် သက်ဆိုင်သူတွေအားလုံး ဒီထက်မက ခြေလှမ်းတွေ ပိုလှမ်းနိုင်ကြဖို့အတွက် ကျနော်တို့ အားပေးနေပါတယ်။
ဒေါ်ခင်စိုးဝင်း ။ ။ သံအမတ်ကြီးက တခြားသံတမန်တွေနဲ့အတူ ရခိုင်ပြည်နယ်ကိုလည်း မကြာခင်က ခရီးထွက်ခဲ့ပါသေးတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်ရဲ့ အစီရင်ခံစာအရ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ပဋိပက္ခဖြစ်တဲ့ ဒေသတွေမှာ လူ့အခွင့်အရေး အကြီးအကျယ် ဖောက်ပျက်နေတာတွေ ရှိတယ်လို့ မှတ်တမ်းတင်ထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ သံအမတ်ကြီးအနေနဲ့ အဲဒီဒေသက မြေပြင်အနေအထားကို ကိုယ်တိုင်လေ့လာခွင့် ရခဲ့တာဆိုတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးကို ဘယ်လိုများ သုံးသပ်လို့ ရပါသလဲရှင်။
Scot Marciel ။ ။ ဟုတ်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပတ်ကျော်က ရခိုင်ကို ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ တနိုင်ငံလုံးကို အောင်မြင်မှုတွေ ရစေချင်ပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ပြေလည်မှု ရရှိရေးဟာလည်း မြန်မာတနိုင်ငံလုံး အောင်မြင်မှုရဲ့ တစိတ်တပိုင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုနေရာမှာပဲဖြစ်ဖြစ် တနေရာမှာ ပြဿနာ ဖြစ်နေရင်၊ တနိုင်ငံလုံးအတွက်လည်း သက်ရောက်မှု ရှိနေတာပဲ။ ဒီပြဿနာဟာ တကယ့်ကို သိမ့်မွေ့နက်နဲပါတယ်။ အောက်တိုဘာလ (၉) ရက်နေ့က နယ်ခြားစောင့် လုံခြုံရေးစခန်းတွေကို တိုက်ခိုက်မှုနဲ့ ကျနော်တို့အပါအဝင် နိုင်ငံတော်တော်များများ အစိုးရတွေက ပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့ပါတယ်။ လုံခြုံရေးအရ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး၊ စစ်ဆင်ရေးအတွင်းမှာ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရှိနေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေကြောင့်လည်း ကျနော်တို့ အလေးအနက် စိုးရိမ်မကင်း ဖြစ်မိပါတယ်။ အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် မကြာခဏ ပြောနေရတဲ့ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးကို ပြန်ကြည့်မယ်ဆိုရင် နိုင်ငံသား စီစစ်ရေးလုပ်ငန်းတွေနဲ့ တာဝန်ခံမှုတွေလို့ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လဲ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေး ကော်မရှင်တွေ ဖွဲ့စည်းပြီးတော့ လုပ်နေတာတွေက သိပ်ကိုအရေးကြီးပါတယ်။ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ ရှိမရှိ၊ အချက်အလက်တွေကို ထဲထဲဝင်ဝင် သိရှိအောင် လုပ်ဖို့နဲ့ ပွင့်လင်းမြင်သာပြီးတော့ ယုံကြည်ရမယ့် နည်းလမ်းတွေကို ကိုင်တွယ်ရပါလိမ့်မယ်။ ချိုးဖောက်မှုတွေ ရှိခဲ့ရင်လည်း မီးမောင်းထိုးပြပြီးတော့ တရားဥပဒေအရ အရေးယူရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာလည်း လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ချက်တချို့ ရှိပါတယ်။ မြန်မာတနိုင်ငံထဲမှာ ဖြစ်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီကိစ္စဟာ အမြဲတမ်းလိုလို ကိုင်တွယ်ရတာ ခက်ခဲပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီခရီးမှာတော့ ဒီပြဿနာကို ယုံကြည်ကိုးစားလောက်တဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးတာတွေ လုပ်ကြရမှာပါ။ တွေ့ရှိချက်တွေကို အများပြည်သူသိအောင် ချပြဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါဟာ လွယ်တော့မလွယ်ပေမယ့် အရေးကြီးပါတယ်။ မြန်မာပြည်သူတွေနဲ့ အစိုးရကသာ ဒီပြဿနာကို ဘယ်လို ကိုင်တွယ်မလဲဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်ကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်လို့ ထပ်လောင်းပြောပါရစေ။ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးအပြင် အသိုင်းအဝိုင်းနှစ်ခုကြားက ဆက်ဆံရေးကို ကြိုးစားပြီးတော့ ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ကြဖို့နဲ့ အရှိန်ရလာတာနဲ့အမျှ အသည်းအသန် လိုအပ်နေတဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်သွားကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒေါ်ခင်စိုးဝင်း ။ ။ မြန်မာအပါအဝင် အာရှနိုင်ငံသားတွေ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ မလိုတော့ဘဲနဲ့ သွားရောက်ခွင့်ရှိပြီဆိုတဲ့ သတင်းအမှားတွေ လူမှုကွန်ရက်တွေမှာ ပြန့်နံှနေတာတွေ ရှိပါတယ်။ နောက် ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်က ဒုက္ခသည်တွေ အမေရိကန်အပါအဝင် တတိယနိုင်ငံတွေကို သွားရောက်ခွင့် ရရှိထားတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေရဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေအပေါ်မှာ သံအမတ်ကြီးအနေနဲ့ ဘယ်လိုများ တုံ့ပြန်ချင်ပါလဲရှင့်။
Scot Marciel ။ ။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ မကြာခင်က ဖြစ်ထွန်းမှုတွေကို ပြောရမယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားအနေနဲ့ဖြစ်ဖြစ်၊ ပညာသင်ဖို့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအတွက်ပဲဖြစ်ဖြစ် အမေရိကကို သွားချင်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအတွက် ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေက အရင်တုန်းကအတိုင်း အပြောင်းအလဲ မရှိပါဘူး။ အိမ်ဖြူတော်က သမ္မတလုပ်ပိုင်ခွင့်နဲ့ ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ ဗီဇာကန့်သတ်ချက်ကြောင့် ဒုက္ခသည်တွေ အမေရိကန်ကို ဝင်ရောက်ရေး ကာလတို အခိုက်အတန့်မှာ မြန်မာဒုက္ခသည်အချို့လည်း သွားလို့အဆင်မပြေ ဖြစ်ခဲ့တာတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ အခုတော့ တရားရုံးတခုရဲ့ ကြိုးစားကန့်ကွက်ချက်အရ သမ္မတအမိန့်ကို ဆိုင်းငံ့လိုက်ပါပြီ။ ကျနော်တို့ တရားရုံးစနစ်အရ အချိန်ယူရတာတွေ ရှိပါတယ်။ သာမန်ပြည်ဝင်ခွင့်တွေကတော့ အပြောင်းအလဲ မရှိပါဘူး။
ဒေါ်ခင်စိုးဝင်း ။ ။ အခုနောက်ဆုံး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ အစိုးရသစ် တက်လာပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းရေးအပေါ် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ ရပ်တည်ချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သံအမတ်ကြီးအနေနဲ့ ဘယ်လိုများ ကောက်ချက်ချရပါသလဲရှင်။
Scot Marciel ။ ။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ အစိုးရသစ် ပြောင်းလဲသွားတာ ပုံမှန်သဘောပါ။ အပြောင်းအလဲတချို့တော့ ရှိနိုင်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ငြိမ်းချမ်းပြီးတော့ သာယာဝပြောရေးအတွက် ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်အပါအဝင် အမေရိကန်အစိုးရက မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ သာယာဝပြောရေးတွေကို အခိုင်အမာ သံဓိဌာန်ချပြီးတော့ ဆက်လက် ထောက်ခံနေပါတယ်ဆိုတာကို ထပ်လောင်းပြောချင်ပါတယ်။
ဒေါ်ခင်စိုးဝင်း ။ ။ ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်။
Scot Marciel ။ ။ Thank you
