(Zawgyi/Unicode)
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး COVID-19 ကူးစက်ရောဂါ ပြန့်ပွားနေတဲ့အခြေအနေကြောင့် မြန်မာအစိုးရနဲ့တပ်မတော်အနေနဲ့ တနိုင်ငံလုံး အပစ်ရပ်စဲကြောင်းကြေညာပေးဖို့ KNU ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံးကနေ တောင်းဆိုတဲ့သတင်းကို ပြောပြပေးမှာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း COVID-19 ကူးစက်မြန်ရောဂါကို အဖွဲ့စည်းတိုင်းအားစိုက် တိုက်ဖျက်နိုင်ဖို့အတွက် မြန်မာအစိုးရနဲ့ တပ်မတော်အနေနဲ့ ကြိုတင်သတ်မှတ်ချက်မထားတဲ့ တနိုင်ငံလုံးအပစ်ရပ်စဲကြောင်း ကြေညာပေးဖို့ တောင်းဆိုတာလို့ KNU အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးပဒိုစောတာဒိုမှူးက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာလည်း တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေကြတယ်။ နောက်ဒီရောဂါကလည်း လူတွေကနေတယောက်ပြီး တယောက် ကူးသွားနိုင်တဲ့ အခြေအနေရှိပြီးတော့ ကာကွယ်ဆေးကလည်းမရှိသေးတဲ့ကာလဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ကျနော်တို့ တိုက်တွန်းတာကတော့ အစိုးရတပ်မတော်အနေနဲ့လည်း ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကြိုတင်သတ်မှတ်ချက် မရှိဘဲနဲ့ တနိုင်ငံလုံးအပစ်ခတ်ရပ်ပြီးတော့ ဒီလုပ်ငန်းမှာ အားစိုက်ထည့်ဝင်တဲ့ အဖွဲ့စည်းတိုင်းကနေပြီးတော့ ဒီကပ်ရောဂါကြီးကို ကျနော်တို့ ကာကွယ်တိုက်ဖျက်တဲ့နေရာမှာ ပိုပြီးအားထဲ့နိုင်အောင် ဆိုတဲ့မျှော်လင့်ချက်နဲ့ ဖြစ်ပါတယ်။”
ဒါကြောင့်လို့ စစ်ဘေးရှောင်တွေအတွက် ရောဂါမဖြစ်ပွားရလေအောင် ကူညီစောင့်ရှောက်နိုင်ဖို့ အပစ်ခတ်ရပ်စဲဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ပဒိုစောတာဒိုမှူးက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေး လိုအပ်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ တဘက်မှာလည်း တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်လေလေ IDP တွေပိုများလာလေလေ။ ဒီကူးစက်ရောဂါကအတွက် ကျနော်တို့ကာကွယ်မှုပိုပြီးတော့မဲ့လာလေလေ။ ဆိုတဲ့ဟာ က တပူပေါ်နှစ်ပူဆင့် ဆိုတဲ့ပုံစံမျိုးနဲ့ ကျနော်တို့ အဓိက IDP ပေါ့နော်။ စစ်ဘေးရှောင်ဒုက္ခသည်အတွက်က အရမ်းကို အန္တရာယ်များပါတယ်။ မြို့နေလူတန်းစားတောင်မှ အကြီးကျယ်ကို စိုးရိမ်နေရတဲ့အချိန်မှာ နယ်မှာခိုကိုးရာမဲ့ဖြစ်တဲ့ IDP တွေအတွက် အရမ်းကိုကျနော်တို့ စိုးရိမ်ပါတယ်။”
အပစ်ခတ်ရပ်စဲသင့်ကြောင်း တောင်းဆိုချက်အပေါ် တပ်မတော်သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ဘာမှပြောဆိုဖို့မရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
မြန်မာငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်မှာ ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေသူ တဦးကတော့ လက်ရှိတပ်မတော်နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တို့အကြား ဖြစ်ပွားနေတဲ့ စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေကြောင့် အပစ်ရပ်စဲဖို့ခက်ခဲမဲ့ အခြေအနေရှိတယ်လို့ပြောပါတယ်။
အလားတူအရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း ၅၂ ဖွဲ့ နှင့် တသီး ပုဂ္ဂလ ၂ ဦးတို့ကနေ COVID-19 အရေးပေါ်ကာလအတွင်း စစ်ပွဲများ ခြွင်းချက်မရှိ ရပ်တန့်ဖို့နဲ့ ရခိုင်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်အတွင်း အင်တာနက်ပြန်လည်ဖွင့်ပေးဖို့အပါအဝင် တောင်းဆိုချက် ၇ ချက်ကို ဒီကနေ့မှာ တပ်မတော် အစိုးရနဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေကို အရေးပေါ် တောင်းဆိုတိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
လက်ရှိမြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ စစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တွေ သိန်းချီရှိနေသလို သူတို့အတွက် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအပါဝင် အကူညီပေးရေးမှာ ခက်ခဲနေတယ် လို့ ဝံလတ်ဖေါင်ဒေးရှင်းဒါရိုက်တာခိုင်ကောင်းစံကပြောပါတယ်။
“ဒီ COVID က ကပ်ရောဂါ ဒီလိုမျိုးဖြစ်နေတဲ့အခါကျတော့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေမှာက ကျန်းမာရေးအထောက်အပံ့ တော်တော်လေး အခက်ခဲရှိတယ်။ သွားရောက်ဖို့အခက်ခဲက ဘာရှိလည်းဆိုတော့ အစိုးရရဲ့ ခွင့်ပြုချက်က။ ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံ တကာအဖွဲ့အစည်းတွေက ဒါကိုအားစိုက်ပြီးတော့မှ အစိုးရကို ခွင့်ပြုဖို့ တောင်းဆိုဖို့လိုတယ်။ ခက်ခဲတာက အစိုးရရဲ့ ခွင့်ပြုချက်ပေါ့နော်။ အဲဒီတော့ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့တွေကို လွတ်လတ်စွာခွင့် သတင်းသမားတွေကို လွတ်လတ်စွာသွားလာဖို့ ခက်ခဲမှုကလည်း ကျနော်တို့အတွက် စိန်ခေါ်မှု တခုလိုဖြစ်နေတာပေါ့။”
လက်ရှိ စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုပေးနိုင်ဖို့ စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေရပ်ဆိုင်းဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ သူကဆိုပါတယ်။
COVID-19 အရေးပေါ်ကာလအတွင်း တကမ္ဘာလုံးရှိ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်တွေကို ရပ်စဲပြီး ရောဂါကာကွယ်တားဆီးရေး မှာ ဝိုင်းဝန်းအားစိုက်လုပ်ဆောင်ကြဖို့ ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးက မတ်လ၊ ၂၃ ရက်နေ့မှာ မေတ္တာရပ်ခံတောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။
[Unicode Version]
COVID-19 နဲ့ ရငျဆိုငျနရေတာကွောင့ျ တနိုငျငံလုံးအပဈရပျဖို့ KNU တောငျးဆို
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုး COVID-19 ကူးစကျရောဂါ ပွန့ျပှားနတေဲ့အခွအေနကွေောင့ျ မွနျမာအစိုးရနဲ့တပျမတောျအနနေဲ့ တနိုငျငံလုံး အပဈရပျစဲကွောငျးကွညောပေးဖို့ KNU ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံးကနေ တောငျးဆိုတဲ့သတငျးကို ပွောပွပေးမှာပါ။
မွနျမာနိုငျငံအတှငျး COVID-19 ကူးစကျမွနျရောဂါကို အဖှဲ့စညျးတိုငျးအားစိုကျ တိုကျဖကြျနိုငျဖို့အတှကျ မွနျမာအစိုးရနဲ့ တပျမတောျအနနေဲ့ ကွိုတငျသတျမှတျခကြျမထားတဲ့ တနိုငျငံလုံးအပဈရပျစဲကွောငျး ကွညောပေးဖို့ တောငျးဆိုတာလို့ KNU အထှထှေအေတှငျးရေးမှူးပဒိုစောတာဒိုမှူးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့နိုငျငံမှာလညျး တိုကျပှဲတှေ ဖွဈနကွေတယျ။ နောကျဒီရောဂါကလညျး လူတှကေနတေယောကျပွီး တယောကျ ကူးသှားနိုငျတဲ့ အခွအေနရှေိပွီးတော့ ကာကှယျဆေးကလညျးမရှိသေးတဲ့ကာလဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျ ကနြောျတို့ တိုကျတှနျးတာကတော့ အစိုးရတပျမတောျအနနေဲ့လညျး ဒီကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ကွိုတငျသတျမှတျခကြျ မရှိဘဲနဲ့ တနိုငျငံလုံးအပဈခတျရပျပွီးတော့ ဒီလုပျငနျးမှာ အားစိုကျထည့ျဝငျတဲ့ အဖှဲ့စညျးတိုငျးကနပွေီးတော့ ဒီကပျရောဂါကွီးကို ကနြောျတို့ ကာကှယျတိုကျဖကြျတဲ့နရောမှာ ပိုပွီးအားထဲ့နိုငျအောငျ ဆိုတဲ့မြှောျလင့ျခကြျနဲ့ ဖွဈပါတယျ။”
ဒါကွောင့ျလို့ စဈဘေးရှောငျတှအေတှကျ ရောဂါမဖွဈပှားရလအေောငျ ကူညီစောင့ျရှောကျနိုငျဖို့ အပဈခတျရပျစဲဖို့ လိုအပျတယျလို့ပဒိုစောတာဒိုမှူးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ အပဈခတျရပျစဲရေး လိုအပျပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ တဘကျမှာလညျး တိုကျပှဲတှပွေငျးထနျလလေေ IDP တှပေိုမြားလာလလေေ။ ဒီကူးစကျရောဂါကအတှကျ ကနြောျတို့ကာကှယျမှုပိုပွီးတော့မဲ့လာလလေေ။ ဆိုတဲ့ဟာ က တပူပေါျနှဈပူဆင့ျ ဆိုတဲ့ပုံစံမြိုးနဲ့ ကနြောျတို့ အဓိက IDP ပေါ့နောျ။ စဈဘေးရှောငျဒုက်ခသညျအတှကျက အရမျးကို အန်တရာယျမြားပါတယျ။ မွို့နလေူတနျးစားတောငျမှ အကွီးကယြျကို စိုးရိမျနရေတဲ့အခြိနျမှာ နယျမှာခိုကိုးရာမဲ့ဖွဈတဲ့ IDP တှအေတှကျ အရမျးကိုကနြောျတို့ စိုးရိမျပါတယျ။”
အပဈခတျရပျစဲသင့ျကွောငျး တောငျးဆိုခကြျအပေါျ တပျမတောျသတငျးမှနျပွနျကွားရေးအတှငျးရေးမှူး ဗိုလျမှူးခြုပျ ဇောျမငျးထှနျးက ဘာမှပွောဆိုဖို့မရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
မွနျမာငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျမှာ ပါဝငျလုပျဆောငျနသေူ တဦးကတော့ လကျရှိတပျမတောျနဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတို့အကွား ဖွဈပှားနတေဲ့ စဈရေးတငျးမာမှုတှကွေောင့ျ အပဈရပျစဲဖို့ခကျခဲမဲ့ အခွအေနရှေိတယျလို့ပွောပါတယျ။
အလားတူအရပျဘကျအဖှဲ့အစညျး ၅၂ ဖှဲ့ နှင့ျ တသီး ပုဂ်ဂလ ၂ ဦးတို့ကနေ COVID-19 အရေးပေါျကာလအတှငျး စဈပှဲမြား ခွှငျးခကြျမရှိ ရပျတန့ျဖို့နဲ့ ရခိုငျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျအတှငျး အငျတာနကျပွနျလညျဖှင့ျပေးဖို့အပါအဝငျ တောငျးဆိုခကြျ ၇ ခကြျကို ဒီကနေ့မှာ တပျမတောျ အစိုးရနဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတှကေို အရေးပေါျ တောငျးဆိုတိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။
လကျရှိမွနျမာစဈတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ စဈရေးတငျးမာနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးမှာ စဈရှောငျဒုက်ခသညျတှေ သိနျးခြီရှိနသေလို သူတို့အတှကျ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုအပါဝငျ အကူညီပေးရေးမှာ ခကျခဲနတေယျ လို့ ဝံလတျဖေါငျဒေးရှငျးဒါရိုကျတာခိုငျကောငျးစံကပွောပါတယျ။
“ဒီ COVID က ကပျရောဂါ ဒီလိုမြိုးဖွဈနတေဲ့အခါကတြော့ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှမှောက ကနြျးမာရေးအထောကျအပံ့ တောျတောျလေး အခကျခဲရှိတယျ။ သှားရောကျဖို့အခကျခဲက ဘာရှိလညျးဆိုတော့ အစိုးရရဲ့ ခှင့ျပွုခကြျက။ ဒါပမေဲ့ နိုငျငံ တကာအဖှဲ့အစညျးတှကေ ဒါကိုအားစိုကျပွီးတော့မှ အစိုးရကို ခှင့ျပွုဖို့ တောငျးဆိုဖို့လိုတယျ။ ခကျခဲတာက အစိုးရရဲ့ ခှင့ျပွုခကြျပေါ့နောျ။ အဲဒီတော့ နိုငျငံတကာအဖှဲ့တှကေို လှတျလတျစှာခှင့ျ သတငျးသမားတှကေို လှတျလတျစှာသှားလာဖို့ ခကျခဲမှုကလညျး ကနြောျတို့အတှကျ စိနျခေါျမှု တခုလိုဖွဈနတောပေါ့။”
လကျရှိ စဈရှောငျစခနျးတှမှော ကနြျးမာရေး စောင့ျရှောကျမှုပေးနိုငျဖို့ စဈရေးပဋိပက်ခတှရေပျဆိုငျးဖို့ လိုအပျတယျလို့ သူကဆိုပါတယျ။
COVID-19 အရေးပေါျကာလအတှငျး တကမ်ဘာလုံးရှိ ပဈခတျတိုကျခိုကျတှကေို ရပျစဲပွီး ရောဂါကာကှယျတားဆီးရေး မှာ ဝိုငျးဝနျးအားစိုကျလုပျဆောငျကွဖို့ ကုလသမဂ်ဂအထှထှေအေတှငျးရေးမှူးက မတျလ၊ ၂၃ ရကျနေ့မှာ မတေ်တာရပျခံတောငျးဆိုခဲ့ပါတယျ။
