(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ COVID-19 ကပ်ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးအတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ ဘယ်လို အကူအညီပေးနေသလဲဆိုတာ ကိုသားညွန့်ဦးက တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင်း COVID-19 ကပ်ရောဂါပျံ့နှံ့မှု ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးဗဟိုဌာန (CDC) အနေနဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုအရ အကူအညီပေးနေသလို ရောဂါရှာဖွေရေးတွေမှာလည်း နည်းပညာအရ သင်တန်းပေးကူညီခဲ့တာတွေ ရှိတယ်လို့ CDC တာဝန်ရှိသူတွေက ဗွီအိုအေကိုပြောခဲ့ပါတယ်။
“ရန်ကုန်မှာ အမေရိကန် CDC ရုံး ရှိပြီး မြန်မာကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနနဲ့ အတူ တွဲလုပ်နေပါတယ်။ CDC အတ္တလန်တာရုံးနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ CDC ရုံးကတဆင့် နည်းပညာရပ်ဆိုင်ရာအထောက်ပံ့တွေ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေပါတယ်။”
CDC ရဲ့ထိုင်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူး Dr. John MacArthur ပြောခဲ့တာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့လတုန်းကလည်း သူကိုယ်တိုင်ဦးဆောင်ပြီးတော့လည်း CDC အဖွဲ့ မြန်မာနိုင်ငံလာရောက်ခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေ နိုင်ငံအဝင်အထွက် စိစစ်ရေးဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်သူတွေပါတဲ့ အဖွဲ့တဖွဲ့ကို ကျနော် ဦးဆောင်ပြီးတော့ မြန်မာကျန်းမာရေးနဲ့အားကစားဝန်ကြီးဌာနနဲ့အတူ တွဲလုပ်ခဲ့သေးတယ်။ ရန်ကုန် နေပြည်တော်နဲ့ မန္တလေးလေဆိပ်တွေကို သွားကြတယ်။ ပြန်လာတဲ့မြန်မာနိုင်ငံသားတွေနဲ့ ခရီးသွားတွေကို စိစစ် စစ်ဆေးတာတွေ ပိုပြီး တိုးတက်ကောင်းမွန်လာဖို့ အဲဒီလေဆိပ်တွေက သီးခြားခွဲစစ်ဆေးမှုဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေနဲ့ အတူ တွဲလုပ်ခဲ့တယ်။”
ဒီမတိုင်ခင်အခြေအနေကတည်းက CDC အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာလက်တွေ့ ကွင်းဆင်းမှုသင်တန်း အစီအစဉ်တွေ လုပ်ပေးခဲ့တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ တကယ်တော့ CDC အနေနဲ့ ငှက်တုပ်ကွေးရောဂါတိုက်ဖျက်ရေးကာလကတည်းက ရောဂါထောက်လှမ်းရေးနဲ့ ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်မှုစနစ်တွေကို မြန်မာနိုင်ငံတွင်း စတင် လုပ်ခဲ့ပြီးသားဖြစ်တယ်လို့ Dr. John MacArthur က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“သက္ကရာဇ်နှစ်ထောင်ကျော် ငှက်တုပ်ကွေးရောဂါပျံ့နှံ့ ကူးစက်မှုအချိန်ကလာကတည်းက CDC အနေနဲ့ မြန်မာကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနနဲ့ တွဲလုပ်ခဲ့တာပါ။ ပြောရရင် ကျနော်ကိုယ်တိုင်လည်း အဲဒီအချိန်ကတည်းက အာရှဒေသနဲ့ထိစပ်ခဲ့တာပါ။ ကပ်ဘေးတုပ်ကွေးရောဂါဖြစ်လာနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်ချက်ကြောင့် တိုင်းပြည်အနှံ့ ရောဂါထောက်လှမ်းရေးစနစ်နဲ့ ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်မှု ကွန်ယက်တွေကို အဲဒီအချိန်မှာ စလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတုန်းက လုပ်ခဲ့တဲ့ ဓါတ်ခွဲစမ်းသပ်မှု ကူးစက်ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးနဲ့ ရောဂါရှာဖွေရေး စနစ်တွေကို အခု မြန်မာပြည်ထဲ ဗိုင်းရပ်စ် ရှာဖွေထိန်းချုပ်ရေးမှာ အသုံးပြုနေပါတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ COVID-19ကပ်ရောဂါတုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ရေးအတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ နိုင်ငံတကာဖွံဖြိုးရေးအေဂျင်စီ (USAID) က ဒေါ်လာ ၁.၈ သန်း ကူညီပေးအပ်မယ်လို့ မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့ကတည်းက ကြေညာထားတာပါ။ ဒါ့အပြင် ရောဂါကာကွယ်ရေးပစ္စည်းတွေကိုလည်း USAID အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို ထောက်ပံ့ကူညီခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေဟာ တုပ်ကွေးအမျိုးအစား ကူးစက်ရောဂါတွေဖြစ်ခဲ့တာ အတော်လေး အတွေ့အကြုံရှိထားတဲ့အတွက် အခုအခြေအနေကို ရင်ဆိုင်ဖို့ အဆင့်သင့်ရှိတယ်လို့လည်း အမေရိကန် CDC တာဝန်ရှိသူတွေက မြင်ပါတယ်။
အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေဟာ ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ ၉ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပေမဲ့ အခု COVID-19 ကပ်ရောဂါအကြပ်အတည်းအခြေအနေမှာတော့ ရောဂါပိုးတွေ့ရှိမှုဟာ တကမ္ဘာလုံးရောဂါဖြစ်ပွားမှုရဲ့ ၁ ရာခိုင်နှုန်း အသေအပျောက်အားဖြင့်လည်း ၁ ရာခိုင်နှုန်း အောက်မှာ ရှိနေသေးတယ်လို့ Dr. MacArthur က ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ဒီကနေ့အထိဆို ကိုရိုနာရောဂါပိုးရှာဖွေတွေ့ရှိသူ ၈၅ ဦး ရှိပြီး ဒီရောဂါနဲ့ ဆက်နွယ်ပြီး သေဆုံးသူဟာလည်း လေးဦး ရှိသွားပြီဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
မွနျမာ COVID-19 ကာကှယျတားဆီးရေး အမရေိကနျ အကူအညီပေးနေ
မွနျမာနိုငျငံမှာ COVID-19 ကပျရောဂါထိနျးခြုပျရေးအတှကျ အမရေိကနျပွညျထောငျစုအနနေဲ့ ဘယျလို အကူအညီပေးနသေလဲဆိုတာ ကိုသားညှန့ျဦးက တငျပွထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံတှငျး COVID-19 ကပျရောဂါပြံ့နှံ့မှု ထိနျးခြုပျရေးအတှကျ အမရေိကနျပွညျထောငျစုရဲ့ ရောဂါထိနျးခြုပျရေးဗဟိုဌာန (CDC) အနနေဲ့ ကြှမျးကငြျမှုအရ အကူအညီပေးနသေလို ရောဂါရှာဖှရေေးတှမှောလညျး နညျးပညာအရ သငျတနျးပေးကူညီခဲ့တာတှေ ရှိတယျလို့ CDC တာဝနျရှိသူတှကေ ဗှီအိုအကေိုပွောခဲ့ပါတယျ။
“ရနျကုနျမှာ အမရေိကနျ CDC ရုံး ရှိပွီး မွနျမာကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနနဲ့ အတူ တှဲလုပျနပေါတယျ။ CDC အတ်တလနျတာရုံးနဲ့ ထိုငျးနိုငျငံဆိုငျရာ CDC ရုံးကတဆင့ျ နညျးပညာရပျဆိုငျရာအထောကျပံ့တှေ ကူညီဆောငျရှကျပေးနပေါတယျ။”
CDC ရဲ့ထိုငျးနိုငျငံဆိုငျရာ ညှှနျကွားရေးမှူး Dr. John MacArthur ပွောခဲ့တာပါ။ ပွီးခဲ့တဲ့လတုနျးကလညျး သူကိုယျတိုငျဦးဆောငျပွီးတော့လညျး CDC အဖှဲ့ မွနျမာနိုငျငံလာရောကျခဲ့တယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ကူးစကျရောဂါဆိုငျရာ ကြှမျးကငြျသူတှေ နိုငျငံအဝငျအထှကျ စိစဈရေးဆိုငျရာကြှမျးကငြျသူတှပေါတဲ့ အဖှဲ့တဖှဲ့ကို ကနြောျ ဦးဆောငျပွီးတော့ မွနျမာကနြျးမာရေးနဲ့အားကစားဝနျကွီးဌာနနဲ့အတူ တှဲလုပျခဲ့သေးတယျ။ ရနျကုနျ နပွေညျတောျနဲ့ မန်တလေးလဆေိပျတှကေို သှားကွတယျ။ ပွနျလာတဲ့မွနျမာနိုငျငံသားတှနေဲ့ ခရီးသှားတှကေို စိစဈ စဈဆေးတာတှေ ပိုပွီး တိုးတကျကောငျးမှနျလာဖို့ အဲဒီလဆေိပျတှကေ သီးခွားခှဲစဈဆေးမှုဆိုငျရာ ကြှမျးကငြျသူတှနေဲ့ အတူ တှဲလုပျခဲ့တယျ။”
ဒီမတိုငျခငျအခွအေနကေတညျးက CDC အနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံအတှကျ ကူးစကျရောဂါဆိုငျရာလကျတှေ့ ကှငျးဆငျးမှုသငျတနျး အစီအစဉျတှေ လုပျပေးခဲ့တယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ တကယျတော့ CDC အနနေဲ့ ငှကျတုပျကှေးရောဂါတိုကျဖကြျရေးကာလကတညျးက ရောဂါထောကျလှမျးရေးနဲ့ ဓာတျခှဲစမျးသပျမှုစနဈတှကေို မွနျမာနိုငျငံတှငျး စတငျ လုပျခဲ့ပွီးသားဖွဈတယျလို့ Dr. John MacArthur က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“သက်ကရာဇျနှဈထောငျကြောျ ငှကျတုပျကှေးရောဂါပြံ့နှံ့ ကူးစကျမှုအခြိနျကလာကတညျးက CDC အနနေဲ့ မွနျမာကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနနဲ့ တှဲလုပျခဲ့တာပါ။ ပွောရရငျ ကနြောျကိုယျတိုငျလညျး အဲဒီအခြိနျကတညျးက အာရှဒသေနဲ့ထိစပျခဲ့တာပါ။ ကပျဘေးတုပျကှေးရောဂါဖွဈလာနိုငျတယျဆိုတဲ့ စိုးရိမျခကြျကွောင့ျ တိုငျးပွညျအနှံ့ ရောဂါထောကျလှမျးရေးစနဈနဲ့ ဓာတျခှဲစမျးသပျမှု ကှနျယကျတှကေို အဲဒီအခြိနျမှာ စလုပျခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီတုနျးက လုပျခဲ့တဲ့ ဓါတျခှဲစမျးသပျမှု ကူးစကျရောဂါထိနျးခြုပျရေးနဲ့ ရောဂါရှာဖှရေေး စနဈတှကေို အခု မွနျမာပွညျထဲ ဗိုငျးရပျဈ ရှာဖှထေိနျးခြုပျရေးမှာ အသုံးပွုနပေါတယျ။”
မွနျမာနိုငျငံရဲ့ COVID-19ကပျရောဂါတုံ့ပွနျဆောငျရှကျရေးအတှကျ အမရေိကနျပွညျထောငျစုရဲ့ နိုငျငံတကာဖှံဖွိုးရေးအဂေငြျစီ (USAID) က ဒေါျလာ ၁.၈ သနျး ကူညီပေးအပျမယျလို့ မတျလ ၁၈ ရကျနေ့ကတညျးက ကွညောထားတာပါ။ ဒါ့အပွငျ ရောဂါကာကှယျရေးပစ်စညျးတှကေိုလညျး USAID အနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံကို ထောကျပံ့ကူညီခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံအပါအဝငျ အရှေ့တောငျအာရှဒသေတှငျးနိုငျငံတှဟော တုပျကှေးအမြိုးအစား ကူးစကျရောဂါတှဖွေဈခဲ့တာ အတောျလေး အတှေ့အကွုံရှိထားတဲ့အတှကျ အခုအခွအေနကေို ရငျဆိုငျဖို့ အဆင့ျသင့ျရှိတယျလို့လညျး အမရေိကနျ CDC တာဝနျရှိသူတှကေ မွငျပါတယျ။
အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံတှဟော ကမ်ဘာ့လူဦးရရေဲ့ ၉ ရာခိုငျနှုနျး ရှိပမေဲ့ အခု COVID-19 ကပျရောဂါအကွပျအတညျးအခွအေနမှောတော့ ရောဂါပိုးတှေ့ရှိမှုဟာ တကမ်ဘာလုံးရောဂါဖွဈပှားမှုရဲ့ ၁ ရာခိုငျနှုနျး အသအေပြောကျအားဖွင့ျလညျး ၁ ရာခိုငျနှုနျး အောကျမှာ ရှိနသေေးတယျလို့ Dr. MacArthur က ပွောပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာတော့ ဒီကနေ့အထိဆို ကိုရိုနာရောဂါပိုးရှာဖှတှေေ့ရှိသူ ၈၅ ဦး ရှိပွီး ဒီရောဂါနဲ့ ဆကျနှယျပွီး သဆေုံးသူဟာလညျး လေးဦး ရှိသှားပွီဖွဈပါတယျ။
