ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးက ၿမိဳ ႔ (၇) ၿမိဳ ႔မွာ လြန္ခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြေန႔ကစၿပီး ေရွ ႔လာမယ့္အပတ္ ၾကာသာပေတးေန႔အထိ၊ (၉) လ မွ (၁၅) ႏွစ္အရြယ္ေတြကို ဝက္သက္ကာကြယ္ေဆး အပိုေဆာင္း အစုလိုက္ထိုးေပးေနတယ္လို႔ က်န္မာေရးပညာရွင္ေတြက အသိေပးေျပာၾကားပါတယ္။
ျပင္းထန္တဲ့ ဝက္သက္ေရာဂါအတြက္ အခုလို အေရးေပၚသေဘာမ်ိဳး အစုလိုက္ ထိုးေပးေနရတာက ဝက္သက္ေရာဂါ ကူးစက္ခံရတဲ့ကေလးေတြ အခုတေလာ ရုတ္တရက္ မ်ားလာၿပီး ကပ္ေရာဂါအသြင္ ျပန္ျဖစ္လာလို႔ပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ဝက္သက္ကာကြယ္ေဆးကို ကေလးေတြအတြက္ (၉) လမွာ တစ္ႀကိမ္နဲ႔၊ တစ္ႏွစ္ခြဲမွာ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ အခမဲ့ တိုးေပးရာမွာ (၉၅)% အထိ လႊမ္းၿခံဳမႈရမွသာ စိတ္ခ်ရၿပီး၊ တကယ္လို႔ (၁၀)% မထိုးဘဲ က်န္ေနခဲ့လွ်င္ ေနာက္ (၂) ႏွစ္ (၃) ႏွစ္အၾကာ အခုလို ကပ္ေရာဂါအသြင္ ျဖစ္လာေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တုန္းက တစ္ႀကိမ္၊ ေနာက္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ အလားတူ အစုလိုက္ ထိုးေပးခဲ့ရပါေသးတယ္။
အခုအေခါက္မွာေတာ့ ဝက္သက္ေရာဂါ အျဖစ္မ်ားေနတဲ့ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအတြင္းက ၿမိဳ ႔မ်ားျဖစ္တဲ့ ေတာင္ဒဂံု၊ အေရွ ႔ဒဂံု၊ ဒဂံုဆိပ္ကမ္း၊ လိႈင္သာယာ၊ ေရႊျပည္သာ၊ မဂၤလာဒံုနဲ႔ အင္းစိန္ စတဲ့ ၿမိဳ ႔ ခုႏွစ္ၿမိဳ ႔မွာ ကပ္ေရာဂါတံု႔ျပန္မႈအေနနဲ႔ ကာကြယ္ေဆး အခမဲ့ ထိုးေပးေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တျခားၿမိဳ ႔မ်ားနဲ႔ နယ္ေတြမွာလည္း ႀကိဳတင္ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ပံုမွန္ အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေဆးထိုးေရး အစီအစဥ္အတိုင္း နီးစပ္ရာ က်န္းမာေရးဌာန၊ ေဆးရံုေတြမွာ အျမန္ဆံုး သြားထိုးသင့္ပါတယ္။ (၉) လသားအရြယ္ မွ (၁၅) ႏွစ္အရြယ္ ကေလးလူငယ္မ်ားနဲ႔ အေစာပိုင္း ကာကြယ္ေဆး ထိုးထားၿပီးသူေတြပါ ကာကြယ္ႏိုင္မႈစြမ္းအား ပိုေကာင္းေစရန္ ထပ္မံထိုးသင့္ပါတယ္။
အကယ္၍ ဝက္သက္ျဖစ္ၿပီး အခ်ိန္မီ မကုသလွ်င္ ေသဆံုးေစႏိုင္တဲ့ ဒီဝက္သက္ေရာဂါကို ႀကိဳတင္သိရွိေစႏိုင္မယ့္ လကၡဏာေတြကေတာ့ စစခ်င္းမွာ အျပင္းဖ်ားတာ (ကိုယ္အပူခ်ိန္မ်ားတာ)၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ ႏွာေစးတာ၊ မ်က္ရည္ထြက္တာ၊ မ်က္လံုးနီလာတာနဲ႔ ေနာက္ (၄) ရက္ (၅) ရက္အၾကာမွာ နဖူးဆံစကေနစၿပီး အနီပိန္႔ေတြ မ်က္ႏွာတဝိုက္နဲ႔၊ ကိုယ္ေတြလက္ေတြမွာ ဆက္ထြက္ကာ၊ ေနာက္ (၂) ရက္ခန္႔အၾကာမွာ ေျခေထာက္ေတြအထိ ေရာက္လာတာပါ။ ဝက္သက္က ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္တာမို႔ စနစ္တက်ကုသမႈခံယူလွ်င္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အဖ်ားျပန္က် သက္သာလာတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ ႔မွာေတာ့ စနစ္တက်ကုသမႈ မခံယူႏုိင္လွ်င္ ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါေတြ ဝင္လာႏိုင္ၿပီး၊ အသက္အႏၱရာယ္ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ အဆုပ္အေအးမိေယာင္တာ၊ ဝမ္းေလွ်ာတာ၊ အာဟာရခ်ဳိ ႔တာနဲ႔ ဦးေႏွာက္ေရာင္တာအထိ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
ဝက္သက္ေရာဂါျဖစ္လာခ်ိန္မွာ အခ်ိန္မီ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းေရာက္လာၿပီး ကုသမႈခံယူပါက အဖ်ားက်ေဆးေတြေပးတာ၊ ေခ်ာင္းဆိုးနဲ႔ ႏွာေစးသက္သာေဆးေပးတာ၊ လိုအပ္လွ်င္ ပဋိဇီဝ ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ ဝမ္းေလွ်ာလွ်င္ ဓာတ္ဆားရည္တိုက္တာ၊ အေၾကာေဆးသြင္းတာေတြအထိ ကုသမႈေတြ စနစ္တက် လုပ္ေပးေလ့ရွိပါတယ္။
ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ေတာ့ ဝက္သက္ကာကြယ္ေဆးထိုးတာက အေကာင္းဆံုး ထိေရာက္တဲ့နည္းပါ။ ေလကတဆင့္ကူးစက္တဲ့ ဒီ ဝက္သက္ပိုးဟာ သာမန္ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ ႏွာေစးတာကေန လြယ္လြယ္ေလး အလွ်င္အျမန္ ကူးစက္သြားတတ္လို႔ပါ။ အထူးသျဖင့္ ကေလးနဲ႔ လူငယ္ေတြ စုေနတတ္တဲ့ မူႀကိဳနဲ႔ ေက်ာင္းေတြမွာ ကူးစက္မႈ ျမန္တတ္ပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ႏွာေစးေနသူေတြ ႏွာေခါင္းပါးစပ္ေတြကို အုပ္ေပးတဲ့နည္းနဲ႔ ကာကြယ္ႏိုင္ေပမယ့္ လံုးဝ ထိေရာက္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ေတာ့ ခက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သဘာဝေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ဝက္သက္ကို တစ္သက္လံုး ကာကြယ္ေစႏိုင္ေပမယ့္၊ ဝက္သက္ျဖစ္လာခ်ိန္မွာေတာ့ အျပင္းအထန္ခံစားရၿပီး ပင္ပန္းလြန္းတာ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်တာနဲ႔ ေနာက္ (၂) လ (၃) လခန္႔အၾကာထိ ကုိယ္ခံအားက်တာေတြပါ ဆက္ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္က အခမဲ့ ထိုးေပးတဲ့ ဒီဝက္သက္ကာကြယ္ေဆထိုးျခင္း (သို႔မဟုတ္) အျပင္ေဆးခန္းေတြမွာ ဝယ္ယူရရွိႏိုင္တဲ့ MMR လို႔ အတိုေခါက္ေခၚတဲ့ ဝက္သက္၊ ပါးခ်ိတ္ေရာင္၊ ဂိ်ဳက္သိုး (Measles-Mumps-Rubella) ကာကြယ္ေဆးကို ပထမ တစ္ႏွစ္မွာ တစ္ႀကိမ္နဲ႔ ေနာက္ (၃) ႏွစ္ (၄) ႏွစ္အၾကာမွာ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ထိုးေပးျခင္းတို႔ျဖင့္ ကာကြယ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဒီေရာဂါအေၾကာင္း ပိုမိုသိရိွနားလည္ႏိုင္ဖို႔ ကိုဝင္းမင္း က ကေလးအထူးကုနဲ႔ ေဆးတကၠသိုလ္ (၁) ကေလးက်န္းမာ၊ ပညာဌာန အၿငိမ္းစား ဌာနမွဴး ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေစာဝင္း ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္း တင္ျပထားပါတယ္။
