မႏွစ္က သႀကၤန္တြင္းကာလမွာ မေတာ္တဆ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈေတြ အမ်ားဆံုးျဖစ္ခဲ့ရာမွာ၊ ၿမိဳ ႔ႀကီးေတြမွာ ကားတိုက္၊ ရန္ျဖစ္တာနဲ႔ ကားေပၚ၊ မ႑ပ္ေပၚက ျပဳတ္က်တာေတြ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း အေရးေပၚက်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေထာက္ျပေျပာဆိုၾကပါတယ္။
အခုလို မေတာ္တဆျဖစ္ရျခင္း အဓိက အေၾကာင္းရင္းေတြကေန ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ အစိုးရနဲ႔ ျပည္သူပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ ကားတိုက္တာ မျဖစ္ဖို႔အတြက္ အရက္မူးၿပီး မေမာင္းၾကဖို႔၊ အရွိန္နဲ႔ မေမာင္းၾကဖို႔နဲ႔၊ ေဒါသစိတ္နဲ႔ ၿပိဳင္မေမာင္းၾကဖို႔တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ခိုက္ရန္ျဖစ္ရာမွာ အရက္မူးၿပီး ျဖစ္တာမ်ားတဲ့အတြက္ အရက္အလြန္အကၽြံ မေသာက္စားၾကဖို႔နဲ႔ အရက္ေရာင္းတာကို သႀကၤန္ကာလအတြင္း အခ်ိန္နဲ႔ ကန္႔သတ္ဖို႔၊ တားျမစ္ႀကီးၾကပ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ကားေပၚက ျပဳတ္က်တာ မျဖစ္ရေအာင္ အားလံုးကားေပၚတက္ၿပီးမွ ကားထြက္ဖို႔နဲ႔ ကားရပ္မွ ေအာက္ဆင္းၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ ေရပက္မ႑ပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပိုင္းကလဲ မ႑ပ္ခိုင္ေအာင္ေဆာက္ၿပီး၊ မ႑ပ္တြင္း ကားအဝင္အထြက္ကို စည္းကမ္းတက် ထိန္းေၾကာင္းေပးသင့္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပိုင္းကလဲ ေရပက္မ႑ပ္ေတြ ခိုင္ခန္႔မႈ စစ္ေဆးတာအျပင္၊ မႏွစ္က ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈ အမ်ားဆံုး အခ်ိန္ပိုင္းျဖစ္တဲ့ ညေနေႏွာင္းပိုင္းနဲ႔ ေန႔လည္ပိုင္းေတြမွာ လူမ်ားမ်ားနဲ႔ ပိုမိုသတိထား ႀကီးၾကပ္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ရဲ၊ ၾကက္ေျခနီနဲ႔ ရပ္ကြက္ျပည္သူေတြ ပူးေပါင္းၿပီး လူမ်ားမ်ားနဲ႔ ဝိုင္းဝန္းၾကပ္မတ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ မႏွစ္သႀကၤန္တြင္း မေတာ္တဆ ျဖစ္ခဲ့မႈထဲမွာ ဦးေခါင္းဒဏ္ရာက အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး အသက္အႏၱရာယ္အတြက္လည္း အစိုးရိမ္ရဆံုး ျဖစ္ခဲ့တာမို႔၊ ဒီႏွစ္မွာလည္း ဦးေခါင္းဒဏ္ရာရလာရင္ အျမန္ေဆးရံုပို႔ဖို႔ စီစဥ္သင့္ပါတယ္။ ေခါင္းေသြးထြက္မ်ားေနရင္ ေသြးတိတ္ေအာင္ ေရွးဦးသူနာျပဳစုမႈေတြကို ေဆးရံုသြားလမ္းမွာ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။
မႏွစ္သႀကၤန္မွာ ဒုတိယ အမ်ားဆံုးျဖစ္ခဲ့တာကေတာ့ ေျခလက္ နဲ႔ ခါးရိုးက်ိဳးတာေတြ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ ဒဏ္ရာအထဲမွာ ေသြးတိတ္ေအာင္နဲ႔ ဒဏ္ရာထပ္မဆိုးေအာင္ အရိုးၾကပ္စည္းေပးၿပီး ေဆးရံုပို႔သင့္ပါတယ္။ က်ိဳးတဲ့ေနရာက ေသြးထြက္မ်ားေနရင္လဲ ေသြးတိတ္ေအာင္ ေသြးထြက္တဲ့ ေနရာတည့္တည့္ကို ဖိေပးၿပီး၊ ေသြးဆက္ထြက္ေနရင္ေတာ့ ေျခလက္ဒဏ္ရာေတြအတြက္ ေတာ္နစ္ေကး (Tourniquet) ေသြးတိတ္ႀကိဳး လက္ေမာင္းရင္း (သို႔) ေပါင္ရင္းမွာ စည္းေပးႏိုင္ပါတယ္။ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရ လူနာအားလံုးအတြက္ သတိလစ္သြားရင္ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္း မပိတ္ေအာင္၊ ပံုမွန္အသက္ရႈႏိုင္ေအာင္နဲ႔ ပံုမွန္ေသြးလွည့္ပတ္မႈရွိေအာင္ စစ္ေဆးၿပီး၊ လူနာကို ပက္လက္မထားပဲ ေဘးေစာင္း နဲနဲေမွာက္ထားေပးတာ အပါအဝင္ ေရွးဦးသူနာျပဳစုမႈေတြကို ေဆးရံုသြားတဲ့လမ္းမွာ လုပ္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အစိုးရနဲ႔ ပုဂၢလိကက႑ေတြ ပူးေပါင္းၿပီးရွိထားတဲ့ အေရးေပၚ လူနာတင္ကားေတြကိုလည္း သၾကၤန္တြင္း အသင့္ျပင္ထားေပးဖို႔၊ အေရးေပၚဖုန္းနံပါတ္ေတြ အမ်ားသိေအာင္ ေၾကညာထားေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာဝန္မ်ားအသင္းမွာလည္း အေရးေပၚလူနာတင္ကားေတြရွိတာမို႔ အေရးေပၚဖုန္းနံပါတ္ (၁၈၃၀) ကို အခ်ိန္မေရြး ေခၚယူ၊ အကူအညီေတာင္းႏိုင္ပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္း ပိုမိုသိရွိႏိုင္ဖို႔ အေရးေပၚလူနာ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားတဲ့ အရိုးအထူးခြဲစိတ္ဆရာဝန္ႀကီးနဲ႔ အရိုးေရာဂါပညာ ပါေမာကၡ (ၿငိမ္း) ေဒါက္တာေက်ာ္ျမင့္ႏိုင္ ကို ကိုဝင္းမင္းက ေမးျမန္းတင္ျပထားပါတယ္။
