ကျန်းမာရေးကောင်းဖို့ အာဟာရပြည့်ဝစာဆိုင်ရာ ပညာပေးမှုတွေ ရှိလာပေမဲ့၊ ဒီအစားအစာတွေ လက်တွေ့ရရှိနိုင်မှုက ကိုဗစ်ရောဂါ၊ ပဋိပက္ခ၊ ဥတုရာသီနဲ့ စီးပွားရေး ပြဿနာတွေကြောင့် အကန့်အသတ်ဖြစ်နေတယ်လို့ အာဟာရပညာရှင်တွေက သုံးသပ်ပြောဆိုကြပါတယ်။
အခုလို ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့အစာတွေ ရရှိနိုင်ရေး၊ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံဖို့ အဆိုးဝါးဆုံးအခက်ကြုံနေရသူက ကမ္ဘာပေါ်မှာ သန်းပေါင်း ၂၀၀ နီးပါးအထိ ရှိနေပြီး၊ ဒီအထဲ မြန်မာနိုင်ငံက ပြည်သူတွေလည်း ပါဝင်နေပါတယ်။ အစာရေစာ မဖူလုံသူတွေထဲ ကျေးလက်ဒေသက အစားအစာထုတ်လုပ်သူတွေဖြစ်တဲ့ တောင်သူလယ်သမားတွေနဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်သားတွေ ကိုယ်တိုင်လည်း အများကြီးပါဝင်နေပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အမျိုးသမီးတွေမှာ အမျိုးသားတွေထက် အာဟာရချို့တဲ့မှု ပိုကြုံနေရပြီး၊ ကလေးသူငယ်တွေပါ ဝမ်းရေးအတွက် သန်းချီ အလုပ်ထွက်လုပ်နေကြရပါတယ်။ တကယ်တော့ ကမ္ဘာ့လူဦးရေစုစုပေါင်းရဲ့ ၄၀% ဖြစ်တဲ့ လူသန်းပေါင်းထောင်ချီဟာ ဒီကျန်းမာရေးကောင်းစေတဲ့ အာဟာရပြည့်ဝစာတွေကို လက်လှမ်းမမီနိုင်တာ သုတေသနတွေမှာ တွေ့ရှိထားပါတယ်။
အခုလို လက်လှမ်းမမီတဲ့နေရာမှာ၊ အစားအသောက် ထုတ်လုပ်ရာဒေသတွေကနေ တခြားလိုအပ်တဲ့နေရာတွေကို ကိုဗစ်ကန့်သတ်မှုနဲ့ စစ်ပွဲပဋိပက္ခအတားအဆီးတွေကြောင့် လုံလောက်အောင် မပို့ဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့တာကိုလည်း လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် မြန်မာအပါအဝင် ကမ္ဘာပေါ်မှာ အာဟာရပြည့်ဝစာဝယ်ဖို့ ဝင်ငွေနည်းပြီး၊ ငွေကြေးမတတ်နိုင်သူတွေအပြင်၊ ငွေရှိသူတွေတချို့တောင် ဝယ်စရာမရှိတာမျိုးတွေ ကြုံလာနေရပါတယ်။ ဒီအတွက် ဘယ်လိုအစားအစာတွေက အာဟာရပြည့်ဝတာနဲ့ ဘယ်လိုစနစ်တကျချက်ပြုတ်ရတာတွေ သိဖို့အပြင်၊ ဒီအစာတွေကို မဝယ်နိုင်လျှင်တောင် လက်လှမ်းမီနိုင်အောင်၊ တပိုင်တနိုင် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တာမျိုး လုပ်နိုင်အောင် စကြိုးစားကြည့်နိုင်ပါတယ်။ အကြောင်းက လတ်တလော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနဲ့ နိုင်ငံအလိုက် အာဟာရပြည့်ဝစာတွေအတွက် မဟာဗျုဟာတွေ ချလုပ်နေကြပေမဲ့၊ လက်တွေ့မှာ မထိရောက်တာတွေ ဆက်ကြုံနေရချိန်မို့ပါ။
အခုလို မထိရောက်မှုတွေကို အောက်ခြေမိသားစုတွေမှာ လေ့လာထားတဲ့ စစ်တမ်းတွေထဲ၊ အာဟာရချို့တဲ့မှု ဆက်ပြီးကြီးကြီးမားမား ရှိနေတာတွေက သက်သေပြနေပါတယ်။ လက္ခဏာတွေအနေနဲ့ တချို့မှာ ပိန်လွန်းတာ၊ တချို့မှာတော့ အဝလွန်တာ၊ တချို့အရပ်ပုနေတာ၊ အသားအရေ မွဲခြောက်နေတာ၊ မျက်လုံးတွေလည်း မွဲပြာပြာဖြစ်နေတာ၊ သွားတွေနာနေတာ၊ အရွယ်မတိုင်ခင် အရေပြားတွန့်လာတာစတဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာလက္ခဏာတွေကို တွေ့ရှိထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရလည်း အာဟာရပြည့်ဝစာ မရနိုင်မှုကြောင့် စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းမှုရှိနေသလို၊၊ တခြားသော ပဋိပက္ခနဲ့ ပြဿနာတွေကြောင့်လည်း စိတ်ဓာတ်ကျကာ မစားနိုင်မသောက်နိုင်ဖြစ်ပြီး အာဟာရချို့တဲ့လာတာမျိုးလည်း တွေ့ရှိထားပါတယ်။ အခုလို အာဟာရချို့တဲ့မှု အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ၊ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါနဲ့ ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှုတွေ ဖြစ်လာပြီး၊ အချိန်မီလည်း မကုသနိုင်ကာ၊ ရောဂါပြင်းထန်မှ ဆေးရုံရောက်လာပြီး၊ ငွေကြေးဒုက္ခ ကြုံလာရတာတွေ အများအပြားကိုလည်း တွေ့ရှိထားပါတယ်။ ဒီအထဲ အသက်အရွယ်ရလာသူတွေအပြင်၊ အနာဂတ်ခေါင်းဆောင်တွေဖြစ်မဲ့ အသက်ငယ်ရွယ်သူတွေပါ ပါလာနေတာကို တွေ့ရှိထားပါတယ်။
ဒီအကြောင်း ပိုမိုသိရှိနားလည်နိုင်ဖို့ ကိုဝင်းမင်းက နယူးယောက်မြို့ Cornell တက္ကသိုလ်က အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အစာအာဟာရဆိုင်ရာ ပါမောက္ခ ဒေါက်တာခင်မာချို ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
==== Unicode ====
ကနြျးမာရေးကောငျးဖို့ အာဟာရပွညျ့ဝစာဆိုငျရာ ပညာပေးမှုတှေ ရှိလာပမေဲ့၊ ဒီအစားအစာတှေ လကျတှေ့ရရှိနိုငျမှုက ကိုဗဈရောဂါ၊ ပဋိပက်ခ၊ ဥတုရာသီနဲ့ စီးပှားရေး ပွူနာတှကွေောငျ့ အကနျ့အသတျဖွဈနတေယျလို့ အာဟာရပညာရှငျတှကေ သုံးသပျပွောဆိုကွပါတယျ။
အခုလို ကနြျးမာရေးနဲ့ ညီညှတျတဲ့အစာတှေ ရရှိနိုငျရေး၊ စားနပျရိက်ခာဖူလုံဖို့ အဆိုးဝါးဆုံးအခကျကွုံနရေသူက ကမ်ဘာပေါျမှာ သနျးပေါငျး ၂၀၀ နီးပါးအထိ ရှိနပွေီး၊ ဒီအထဲ မွနျမာနိုငျငံက ပွညျသူတှလေညျး ပါဝငျနပေါတယျ။ အစာရစော မဖူလုံသူတှထေဲ ကြေးလကျဒသေက အစားအစာထုတျလုပျသူတှဖွေဈတဲ့ တောငျသူလယျသမားတှနေဲ့ မှေးမွူရေးလုပျသားတှေ ကိုယျတိုငျလညျး အမြားကွီးပါဝငျနပေါတယျ။ ဒါ့အပွငျ အမြိုးသမီးတှမှော အမြိုးသားတှထေကျ အာဟာရခြို့တဲ့မှု ပိုကွုံနရေပွီး၊ ကလေးသူငယျတှပေါ ဝမျးရေးအတှကျ သနျးခြီ အလုပျထှကျလုပျနကွေရပါတယျ။ တကယျတော့ ကမ်ဘာ့လူဦးရစေုစုပေါငျးရဲ့ ၄၀% ဖွဈတဲ့ လူသနျးပေါငျးထောငျခြီဟာ ဒီကနြျးမာရေးကောငျးစတေဲ့ အာဟာရပွညျ့ဝစာတှကေို လကျလှမျးမမီနိုငျတာ သုတသေနတှမှော တှေ့ရှိထားပါတယျ။
အခုလို လကျလှမျးမမီတဲ့နရောမှာ၊ အစားအသောကျ ထုတျလုပျရာဒသေတှကေနေ တခွားလိုအပျတဲ့နရောတှကေို ကိုဗဈကနျ့သတျမှုနဲ့ စဈပှဲပဋိပက်ခအတားအဆီးတှကွေောငျ့ လုံလောကျအောငျ မပို့ဆောငျပေးနိုငျခဲ့တာကိုလညျး လေ့လာတှေ့ရှိခဲ့ရပါတယျ။ ဒါကွောငျ့ မွနျမာအပါအဝငျ ကမ်ဘာပေါျမှာ အာဟာရပွညျ့ဝစာဝယျဖို့ ဝငျငှနေညျးပွီး၊ ငှကွေေးမတတျနိုငျသူတှအေပွငျ၊ ငှရှေိသူတှတေခြို့တောငျ ဝယျစရာမရှိတာမြိုးတှေ ကွုံလာနရေပါတယျ။ ဒီအတှကျ ဘယျလိုအစားအစာတှကေ အာဟာရပွညျ့ဝတာနဲ့ ဘယျလိုစနဈတကခြကြျပွုတျရတာတှေ သိဖို့အပွငျ၊ ဒီအစာတှကေို မဝယျနိုငျလြှငျတောငျ လကျလှမျးမီနိုငျအောငျ၊ တပိုငျတနိုငျ စိုကျပြိုးထုတျလုပျတာမြိုး လုပျနိုငျအောငျ စကွိုးစားကွညျ့နိုငျပါတယျ။ အကွောငျးက လတျတလော ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာနဲ့ နိုငျငံအလိုကျ အာဟာရပွညျ့ဝစာတှအေတှကျ မဟာဗြုဟာတှေ ခလြုပျနကွေပမေဲ့၊ လကျတှေ့မှာ မထိရောကျတာတှေ ဆကျကွုံနရေခြိနျမို့ပါ။
အခုလို မထိရောကျမှုတှကေို အောကျခွမေိသားစုတှမှော လေ့လာထားတဲ့ စဈတမျးတှထေဲ၊ အာဟာရခြို့တဲ့မှု ဆကျပွီးကွီးကွီးမားမား ရှိနတောတှကေ သကျသပွေနပေါတယျ။ လက်ခဏာတှအေနနေဲ့ တခြို့မှာ ပိနျလှနျးတာ၊ တခြို့မှာတော့ အဝလှနျတာ၊ တခြို့အရပျပုနတော၊ အသားအရေ မှဲခွောကျနတော၊ မကြျလုံးတှလေညျး မှဲပွာပွာဖွဈနတော၊ သှားတှနောနတော၊ အရှယျမတိုငျခငျ အရပွေားတှနျ့လာတာစတဲ့ ရုပျပိုငျးဆိုငျရာလက်ခဏာတှကေို တှေ့ရှိထားပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ စိတျပိုငျးဆိုငျရာအရလညျး အာဟာရပွညျ့ဝစာ မရနိုငျမှုကွောငျ့ စိတျဓာတျကဆြငျးမှုရှိနသေလို၊၊ တခွားသော ပဋိပက်ခနဲ့ ပွူနာတှကွေောငျ့လညျး စိတျဓာတျကကြာ မစားနိုငျမသောကျနိုငျဖွဈပွီး အာဟာရခြို့တဲ့လာတာမြိုးလညျး တှေ့ရှိထားပါတယျ။ အခုလို အာဟာရခြို့တဲ့မှု အခြိနျကွာလာတာနဲ့အမြှ၊ ကိုယျတှငျးအငျ်ဂါနဲ့ ကနြျးမာရေးထိခိုကျမှုတှေ ဖွဈလာပွီး၊ အခြိနျမီလညျး မကုသနိုငျကာ၊ ရောဂါပွငျးထနျမှ ဆေးရုံရောကျလာပွီး၊ ငှကွေေးဒုက်ခ ကွုံလာရတာတှေ အမြားအပွားကိုလညျး တှေ့ရှိထားပါတယျ။ ဒီအထဲ အသကျအရှယျရလာသူတှအေပွငျ၊ အနာဂတျခေါငျးဆောငျတှဖွေဈမဲ့ အသကျငယျရှယျသူတှပေါ ပါလာနတောကို တှေ့ရှိထားပါတယျ။
ဒီအကွောငျး ပိုမိုသိရှိနားလညျနိုငျဖို့ ကိုဝငျးမငျးက နယူးယောကျမွို့ Cornell တက်ကသိုလျက အပွညျပွညျဆိုငျရာ အစာအာဟာရဆိုငျရာ ပါမောက်ခ ဒေါကျတာခငျမာခြို ကို ဆကျသှယျမေးမွနျးခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
