ကာလဝမ်း အန္တရာယ်ရှိသူ ကုသရေးနဲ့ ပျံ့နှံ့မှုထိန်းချုပ်ရေး

ရန်ကုန်မြို့မှာ ဆက်လက်ပျံနှံ့နေတဲ့ ကာလဝမ်းရောဂါကြောင့် အသက်အန္တရာယ် ရှိသူတွေကို ကြိုကုသပေးပြီး၊ ဆက်မပျံ့အောင် ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးကို ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက အကြံပြုပြောပါတယ်။

ကာလဝမ်းကြောင့် အသက်အန္တရာယ်များတဲ့ ကိုယ်ခံအားနည်းသူတွေကို လိုအပ်တဲ့ ဆေးဝါးတွေ ကြိုပေးပြီး ဆေးရုံတင် ကုသသင့်ပါတယ်။ ဥပမာ HIV/AIDS ကိုယ်ခံအားကျရောဂါ ရှိသူနဲ့ ဆီးချိုရောဂါ ရှိထားပြီး အင်ဆူလင် ဆေးသုံးနေရသူတွေဟာ ဝမ်းမထိန်းနိုင်ဘဲ ဝမ်းလျှောပိုလွယ်ပြီး ဝမ်းလျှောလိုက်တာနဲ့ သေဆုံးလွယ်တာကြောင့် ပဋိဇီဝဆေး (Antibiotics) ကြိုပေးထားကာ ဆေးရုံတင်ထားသင့်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အသက်ကြီးသူ၊ လေဖြတ်ပြီး သိပ်မလှုပ်ရှားနိုင်ဘဲ နားနေရသူ၊ နှလုံး၊ သွေးတိုး၊ ကင်ဆာရောဂါ ရှိသူတွေကိုလည်း အလားတူ လိုအပ်တဲ့ ဆေးဝါးပေးပြီး ဆေးရုံကြိုတင်ထားသင့်ပါတယ်။

ပြင်းထန်တဲ့ ကာလဝမ်းရောဂါပျံ့နှံ့မှု ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ကတော့ စဖြစ်စေတဲ့ အရင်းမြစ် (Source) ကို ရှာနိုင်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဝမ်းလျှောရာမှ သေဆုံးနိုင်တဲ့ ပြင်းထန်တဲ့အဆင့်ကို ဝမ်းသွားပုံ လက္ခဏာသက်သက်နဲ့တော့ ခွဲရခက်ပေမဲ့၊ အစာမှားတာကြောင့် သာမန်ဝမ်းလျှောတာမျိုးမှာတော့ အကြိမ်အနည်းငယ်သွားပြီး၊ ဖျားတာ၊ နုံးချိ့တာနဲ့ သွေးပါတာ ဖြစ်လေ့ မရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့လည်း ကူးစက်မြန်ပြီး အသက်အန္တရာယ်ရှိအောင် ပြင်းထန်လာတဲ့အဆင့်မှာတော့၊ စဖြစ်တဲ့ အရင်းခံကို သိရဖို့ ပထမဆုံး စဖြစ်တဲ့လူနာ (Index) ကို ရှာပြီး ဘာကြောင့်ဖြစ်ရတာကို ရှာဖွေစစ်ဆေးဖို့ လိုပါတယ်။

အရင်းမြစ် (Source) ကို ရှာဖွေရာမှာ ကျွမ်းကျင်သူတွေ ဝိုင်းကူဖို့ လိုပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကာကွယ်ရေးနဲ့ လူမှုရေးဆေးပညာဌာနအနေနဲ့၊ ဒီအတွက် ဘယ်လို စစ်ဆေးမှု စလုပ်သင့်တာကို သင်ကြားပေးနေပြီး ကျွမ်းကျင်သူတွေ ရှိပြီးသားမို့၊ အခု ကာလဝမ်း စဖြစ်နေတဲ့ ဒေသတွေအလိုက် ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုပါတယ်။ ရေမသန့်တာကြောင့်လား၊ အိမ်သာကျင်း မကောင်းတာကြောင့်လား၊ စားသောက်ဆိုင် အစာနဲ့ ရေ (ရေခဲ) မသန့်တာကြောင့်လား၊ ဘယ်လို အဆင့်ဆင့် ကူးစက်ကုန်တာလဲ၊ စတာတွေ သိရဖို့၊ လိုအပ်တာပြင်ဆင်ပြီး လိုက်စစ်ကြည့်ဖို့ လိုပါတယ်။

နိုင်ငံတကာအတွေ့အကြုံအရ အရင်းမြစ် (Source) ရှာနိုင်မှုအပေါ် မူတည်ပြီး၊ မူဝါဒချကာ ထိန်းချုပ်ရေး လုပ်ဆောင်လေ့ ရှိပါတယ်။ ရေကြောင့် စဖြစ်တာတွေ့လျှင် ကလိုရင်းဆေးခတ်တာ၊ စားသောက်ဆိုင် အစားအသောက် ကိုင်တွယ်မှု မသန့်တာကြောင့် စဖြစ်လျှင် ယင်မနားအောင် ဖုံးအုပ်ဖို့၊ ပလပ်စတစ်သုံး ကိုင်တွယ်ဖို့ အပါအဝင် ကြီးကြပ်ပေးတာမျိုးတွေ လုပ်ပေးရပါတယ်။ တကယ်လို့ မစင် (Stool) စစ်ဆေးတာအပါအဝင် အရင်းမြစ်ကို ရှာနေဆဲဖြစ်လျှင်လည်း၊ ဖြစ်စေတဲ့ ကာလဝမ်းပိုး အမျိုးအစား (ဥပမာ O1) ကို စသိထားလျှင်၊ ကာကွယ်ဆေးကို ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) ကနေ အကူအညီ တောင်းပြီး၊ ပြင်းထန်ဒေသအလိုက် ဦးစားပေးထိုးသင့်သူတွေကို ရွေးချယ်ထိုးပေးလေ့ ရှိပါတယ်။

ဒီဝမ်းရောဂါအကြောင်း ပိုမိုသိရှိနားလည်နိုင်ဖို့ ကိုဝင်းမင်းက နယူးယောက်မြို့ Wyckoff Heights ဆေးရုံက အထွေထွေရောဂါကုဌာန ဒုဆေးရုံအုပ်ကြီးနဲ့၊ မြန်မာလူနာတွေကိုလည်း အင်တာနက်ဖုန်းကတဆင့် ကူညီကုသပေးလာခဲ့တဲ့၊ ကူးစက်ရောဂါအထူးကု ဒေါက်တာဇေယျာသက် ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။