ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ေဒသက ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမွာ ေျမၿပိဳက်ရာက လူအမ်ားအျပား ေသဆုံးခဲ့ရၿပီးေနာက္ အခုအခါ ရွာေဖြကယ္ဆယ္ေရးေတြကို ရပ္လိုက္သလို အခင္းျဖစ္ရာေနရာကုိလည္း ယာယီပိတ္ထားလုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေဒသခံ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ လုပ္ကြက္ေတြကုိ အၿပီးတုိင္ ပိတ္ပစ္ဖုိ႔နဲ႔ ေက်ာက္မ်က္ဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ၿပီး တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္းလုိက္ၾကပါတယ္။ မဆုမြန္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ဇူလုိင္လ ၁၄ရက္ေန႔ စေနေန႔ မြန္းလြဲ ၂နာရီေလာက္က ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးညႇင္းခ႐ိုင္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္ လုံးခင္းအုပ္စု ဆန္ခါေက်းရြာအနီးက “ မဟာအစပထမ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး” ကုမၼဏီရဲ႕ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ကြက္ ကမ္းပါးနံရံၿပိဳက်မႈျဖစ္ပြားခဲ့လို႔ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြေနသူ အမ်ိဳးသမီးေတြအပါအဝင္အနည္းဆံုး လူ၁၅ဦး ေသဆံုးခဲ့သလို လူေပါင္း ၇၀ေက်ာ္ေလာက္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရခဲ့တဲ့အတြက္ လံုးခင္းေဆး႐ံု၊ ဖားကန္႔ေဆး႐ံုနဲ႔ ျမစ္ၾကီးနားေဆး႐ံုေတြကို အေရးေပၚပို႔ေဆာင္ေဆးကုသမႈေပးခဲ့ၾကရပါတယ္။ ေျမစာပံုေအာက္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားေပ်ာက္ဆံုးသြားဖြယ္ရွိေပမဲ့လို႔ ရာသီဥတုနဲ႔ ေျမစာပံုလုပ္ငန္းခြင္အေနအထားအရ ရွာေဖြကူညီကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို ရပ္တန္႔ထားလိုက္ၿပီလုိ႔ ဖားကန္႔ေဒသခံတလည္းျဖစ္ နယ္ေျမခံသတင္းသမားတဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ကိုေဇာ္မိုးထက္က ေျမစာပံုၿပိဳက်မႈ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနကို အခုလိုေျပာျပပါတယ္။
"အဲဒီေန႔မွာပဲ ရွာေဖြမႈရပ္ဆိုင္းဆိုေတာ့ ေနာက္ေန႔မွာ ရွာမရေတာ့၊ ဒီေန႔လည္း ရွာတာ ရပ္ဆိုင္းၿပီေပါ့ ေနာက္လည္းရွာလို႔ရမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ျပိဳၿပီးသား ေျမစာကမ္းပါးက ေနာက္ထပ္က်န္တာေတြလည္း မိုးရြာတဲ့အခါက်ေတာ့ ထပ္ၿပီးၿပိဳေနတာေပါ့ေနာ္ ။ အဲဒီေတာ့ ၿပိဳတဲ့ေနရာကို သြားၿပီးေတာ့ တူးဆြၿပီးရွာေဖြလို႔လည္းမရေတာ့ဘူး ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ေရေတြရွိတဲ့အထဲကို ကမ္းပါးက ၿပိဳတယ္ဆိုေတာ့ ႏြံေတြလိုသြားျဖစ္ေနတာေလ။ မိုးကလည္း ရြာေနေတာ့ ရွာလို႔မရဘူး ။ ေသဆံုးသူ အေလာင္းရတာကေတာ့ ၁၆ ေလာင္း ၊ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းကေတာ့ ၁၅ ေလာင္း အဲဒီ ေနာက္ ၁၆ရက္ေနမွာ ၁ ေလာင္း။ ျမစ္ႀကီးနားေဆးရံုကိုသြားရင္းနဲ႔ လမ္းမွာ ေသတာက ၂ ေလာင္း၊ လူေျပာက္တိုင္တာက ၆ ေယာက္ အားလံုးေပါင္း ၂၄ ေယာက္စာရင္းျပဳစုလို႔ ရသေလာက္ဆိုရင္။ ျမစ္ႀကီးနားေဆးရံုကိုပို႔လိုက္တာက ၁၉ ေယာက္ အဲဒီမွာ ၂ ေယာက္ဆံုးသြားတယ္ေပါေ့နာ္ လံုးခင္းေဆးရံုမွာေတာ့ ၁၃ ေယာက္ ၊ ဖားကန္႔ေဆးရံုမွာ ၁၃ ေယာက္ ၊ ဖားကန္႔ေဆးရံုမွာေတာ့ အတြင္းလူနာ ၉ ေယာက္ ။ ၿမိဳ႕နယ္ဆရာ၀န္ကိုေမးတာကေတာ့ အသက္အႏၱရာယ္စိုးရိမ္ရတာကေတာ့ မေတြ႔ရပါဘူးတဲ့။ ေလာေလာဆည္ ေဆးကုသမႈခံယူေနတဲ့ လူနာေတြထဲမွာေပါ့ေနာ္ "
အခုလို ဖားကန္႔ေဒသ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္တဲ့ေဒသေတြမွာ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္တြင္းက စြန္႔ပစ္ေျမစာပံုေတြမွာ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြသူေတြ ေျမစာပံုေတြၿပိဳက်လို႔ လူအစုလုိက္အျပံဳလုိက္ေသဆံုးမႈေတြ မၾကာခဏျဖစ္ေနရတဲ့အတြက္ အစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြဘက္က အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ေနရာေတြကို လံုးဝပိတ္သိမ္းပစ္လုိက္သင့္ၿပီလို႔ကခ်င္ျပည္နယ္ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးနဲ႔ တရားမွ်တမႈဆိုင္ရာ ေပါင္းစပ္ညွိႏိႈင္းေရးေကာ္မတီရဲ႕တာဝန္ခံေဒၚဒြဲဘူက တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
"ဖားကန္႔အေျခအေနအရကေတာ့ အလုပ္လုပ္လို႔ေတာ့မျဖစ္ဘူး က်မတို႔ ၾကည့္တာေပါေ့နာ္။ ဒီဥပေဒေပၚထြက္လာတဲ့အထိ လုပ္ငန္းခြင္ကိုရပ္လိုက္တာကေတာ့ အေကာင္းဆံုးပဲ ။ ဘယ္ေနရာကမွ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတယ္ဆိုတာ မရွိေတာ့ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို ပိတ္သိမ္းလိုက္တာ အႏၱရာယ္အကင္းဆံုးလို႔ျမင္တယ္။ ပိတ္လိုက္ၿပီးမွ ေနာင္လုပ္မယ္ဆိုရင္လညး္ ျပန္လည္စမ္းစစ္ၿပီးမွ လုပ္သင့္တယ္လို႔ျမင္တယ္။"
ေက်ာက္စိမ္းတြင္းမွာ အလြန္အကၽြံစည္းကမ္းမဲ့တူးေဖာ္မႈေတြေၾကာင့္ ဒီလိုလူေသဆံုးရတာ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ေဂဟစနစ္ေတြ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခုိက္မႈေတြျဖစ္လာေနတာေတြကို ဟန္႔တားကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ခုိင္မာတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ဥပေဒျပ႒ာန္းႏုိင္ဖို႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္တာဝန္ရွိသူေတြဘက္က အေရးတၾကီး ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီလို႔လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္းတဦးလည္းျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ေဒၚဒြဲဘူက ေျပာပါတယ္။
"လက္ရွိျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ေက်ာက္မ်က္ဥပေဒျပသင္တယ္။ အဲဒီ ေက်ာက္မ်က္ဥပေဒကို အျမန္ဆံုးေရးဆြဲၿပီးမွ နည္းဥပေဒေရးဆြဲဖို႔လိုတယ္။ ဒါမွပဲ ဥပေဒေတြ နည္းဥပေဒေတြထြက္လာၿပီဆိုရင္ က်မတို႔ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အေသးစားေက်ာက္မ်က္ ထုတ္လုပ္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒျပဌာန္းႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။"
ဇူလိုင္လ ၁၄ရက္ေန႔ေျမၿပိဳက်မႈျဖစ္စဥ္ဟာ ၂၀၁၈ခုႏွစ္အတြင္း အဆိုးဝါးဆံုး လူေသဆံုးမႈျဖစ္ရတဲ့အေပၚ တုိက္ရိုက္ပတ္သက္ေနတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ကုမၼဏီေတြရဲ႕ ယမ္းအလြန္အကၽြံသံုးစြဲမႈေတြေၾကာင့္ျဖစ္ရၿပီး အခုလို ဖားကန္႔နယ္ေျမတြင္း မိမိႏုိင္ငံသားေတြ ဒုကၡေရာက္ေနရတဲ့အျဖစ္ကို ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရဘက္က ျဖစ္စဥ္ကို စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီး ကာကြယ္ႏုိင္ဖို႔ ပိုၿပီးေတာ့ ထိေရာက္တဲ့ မူဝါဒေတြခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုတယ္လို႔လည္း ျမစ္ၾကီးနား ဒူကေထာင္အေျခစိုက္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားကြန္ကရက္ပါတီက တိုက္တြန္းပါတယ္။ ကာကြယ္ႏုိင္ေရး အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ ခုိင္မာတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ဥပေဒျပ႒ာန္းမႈရွိဖို႔ပဲျဖစ္တယ္လို႔ ကခ်င္အမ်ိဳးသားကြန္ကရက္ရဲ႕ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး ဦးဆင္ဝါးလက ေျပာပါတယ္။
"အရင္တုန္းကလည္း ေက်ာက္စိမ္းမူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တင္သြင္းတာေတြရွိပါတယ္။ ၆ ခ်က္ရွိတဲ့ အဲဒီ ၆ ခ်က္ကေနမွ ၃ ခ်က္ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ လက္ခံေပးတဲ့အေနအထားရွိတယ္။ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ သံယံဇာတ တူးေဖာ္မႈ မူ၀ါဒေတြကိုလည္း ေဒသခံေတြနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြမႈရွိေအာင္ ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာ သဘာ၀ဆိုးက်ဳိးေတြကအစ တာ၀န္ခံ တာ၀န္ယူမႈအပိုင္းကို လုပ္ငန္းရွင္ၾကီးေတြ ဘက္ကေနလုပ္ေပးေစခ်င္တယ္ ၿပီးေတာ့ အစိုးရဘက္ကေနလည္း အဲဒါကို ေသေသခ်ာခ်ာ စနစ္တက်ေလး စီစဥ္ထားေစခ်င္ပါတယ္။"
ဖားကန္႔ေဒသလံ သတင္းသမားကိုေဇာ္မိုးထက္ကေတာ့- အခုလိုျဖစ္စဥ္ေတြ ေနာင္မျဖစ္ေအာင္ဆိုရင္ေတာ့- အစိုးရပိုင္းနဲ႔ ကုမၼဏီေတြဘက္မွာလည္း တာဝန္ရွိသလို ေရမေဆးေက်ာက္သမားေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္အသက္ကိုယ္တန္ဖိုးထားဖုိ႔ ဖားကန္႔ေဒသထဲ အႏၱရာယ္မ်ားလြန္းတဲ့ေနရာေတြမွာ သြားေရာက္ေက်ာက္ရွာေဖြတာေတြမလုပ္ဖို႔ ကိုယ့္ကိုကိုယ္သတိထားေနၾကဖို႔ အေရးၾကီးတယ္လို႔ သတိေပးပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ အျပစ္တင္ခဲ့တာလည္း ႏွစ္ေတြလည္းမနည္းေတာ့ဘူး ။ က်ေနာ္တို႔ အျပစ္သာတင္ေနတာ ေျပာင္းလဲမႈေတြ၊ ေသဆံုးမႈေတြ ေလ်ာ့မသြားဘူး။ ဒီေန႔ဆိုရင္ အရမ္းျမင့္တက္လာတယ္။ ႏွစ္၀က္ပဲရွိေသးတယ္ ၊ လူ ၁၀၀ ေက်ာ္သြားၿပီ ဒါေတာင္မွ မေတာ္တဆ ျပဳတ္ၾကလို႔ တဦး ႏွစ္ဦးေသတာေတြကို စာရင္းမယူထားဘူး။ အစုလိုက္ေသတာေတြကိုပဲ စာရင္းျပဳစုထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အျပစ္မတင္ပဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဘာလုပ္ႏိုင္သလဲ ဆိုတာ တဦးခ်င္းစီမွာ နီးစပ္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြက ဒီလိုအႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ေနရာေတြကို မတူးဖို႔ တားျမစ္ရမယ္ေပါ့ေနာ္ ။ က်ေန္ာတို႔ အဓိကေတာ့ ကိုယ့္လူေတြကို တားရေတာ့မယ္ေပါ့ေနာ္ ၊ ဒီေနရာအႏၱရာယ္ရွိတယ္ မတူးနဲ႔ဆိုတာမ်ိဳး၊ ကိုယ့္လူေတြကို မတားဘူးဆိုရင္ ေသဦးမွာ။ "
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ေဒသတြင္းမွာ ေက်ာက္စိမ္းရွာေဖြေနတဲ့လုပ္ငန္းခြင္က စြန္႔ပစ္ေျမစာပံုေတြမွာ ေထာင္ေသာင္းခ်ီတဲ့ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြသူေတြဟာ အသက္နဲ႔ရင္းၿပီး ရွာေဖြၾကေလ့ရွိၿပီး မၾကာခဏ ေျမစာပံုေတြ ျပိဳက်တဲ့အတြက္ လူရာနဲ႔ခ်ီေသဆံုးေလ့ရွိေပမဲ့လို႔ အခုအခ်ိန္ထိ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ သက္ဆိုင္တ ဲ့တာဝန္ရွိသူေတြဘက္က ေက်ာက္စိမ္းတြင္း လုပ္ငန္းခြင္လံုျခံဳေရးအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတာမရွိေသးဘူးလို႔လည္း ဖားကန္႔ေဒသခံေတြကေျပာပါတယ္။
