(Zawgyi / Unicode)
ICJ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာခုံရုံးရဲ့ မြန်မာ့အရေး ကြားနာစစ်ဆေးမှုမှာ မြန်မာနိုင်ငံ ကိုယ်စားပြုပြီး ဦးဆောင်သွားရောက်မယ့် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှာဖြစ်သလို လိုအပ်တဲ့ အထောက်အထား အချက်အလက်တွေနဲ့လည်း ပံ့ပိုးကူညီသွားမယ်လို့ တပ်မတော် ပြောခွင့်ရသူတွေက ထပ်လောင်းပြောဆိုပါတယ်။ တပ်မတော်အနေနဲ့ အစိုးရ ဦးဆောင်မှုနောက်မှာ လိုက်နာဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်တယ်လို့ တပ်မတော် စစ်ဥပဒေချုပ်ရုံးက ဗိုလ်ချုပ်သောင်းနိုင်က ဒီကနေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောဆိုသွားတာပါ။
“ICJ ကတော့ State ကို ကိုယ်စားပြုပြီးတော့မှ စွဲတာဖြစ်တဲ့အတွက် ကျနော်တို့ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့မှ အစိုးရရော တပ်မတော်ရော အားလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ကတော့ အခုဆိုရင် ICJ ကို နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ပေါ့နော် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအနေဖြင့် ICJ မှာ သွားရောက်ရင်ဆိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တပ်မတော်အနေနဲ့ကတော့ နိုင်ငံတော်အစိုးရရဲ့ ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ လိုက်နာပြီးတော့မှ ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အစိုးရက လိုအပ်လို့ရှိရင်လည်း ကျနော်တို့မှာရှိတဲ့ သက်သေခံ အထောက်အထားတွေ၊ စာရွက်စာတမ်း အထောက်အထားတွေနဲ့ လိုက်ပြီးတော့မှ ဆောင်ရွက်ပေးမှာလို့ ဖြေကြားလိုပါတယ်။”
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ၂၀၁၇ ခုနှစ်က ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေနောက်ပိုင်း မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်း စစ်ဆင်ရေးတွေအတွင်း လူမျိုးတုံးသုတ်သင်မှု Genocide တွေ ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေ ကုလသမဂ္ဂ စုံစမ်းရေးမှူးတွေက သုံးသပ်ထားကြတာပါ။
OIC အစ္စလာမ္မစ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ကို ကိုယ်စားပြုပြီးတော့ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံကနေ မြန်မာနိုင်ငံကို ICJ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာ တရားရုံးမှာ တရားစွဲတင်ပါတယ်။ နှစ်နိုင်ငံလုံး လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ လူမျိုးတုံးသုတ်သင်မှု တားဆီးရေး ၁၉၄၈ ခုနှစ် နိုင်ငံတကာ သဘောတူညီချက်ကို မြန်မာဘက်က ချိုးဖောက်တယ်ဆိုပြီး အမှုတင်ပါတယ်။
မြန်မာဘက်ကတော့ ဒါကို ချေပဖို့ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်က ဦးဆောင်သွားရောက်မယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဒီစွပ်စွဲချက်တွေအပေါ် တုံ့ပြန်တဲ့အနေနဲ့ မြန်မာအစိုးရဘက်က လွတ်လပ်တဲ့ စုံစမ်းရေးကော်မရှင်တရပ် ဖွဲ့စည်းထားသလို မြန်မာစစ်တပ်ကလည်း သီးခြား စုံစမ်းရေးခုံရုံးတရပ် ဖွဲ့ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီအဖွဲ့အစည်းတွေကနေ စုံစမ်းတွေ့ရှိချက် အစီရင်ခံစာတွေ၊ ထုတ်ပြန်ချက်တွေတော့ ထွက်မလာသေးပါဘူး။
မြန်မာစစ်တပ်ကတော့ သူတို့အနေနဲ့ စုံစမ်းတွေ့ရှိချက်တွေအပေါ်မှာ တပ်မတော်အက်ဥပဒေအရ တိတိကျကျ အရေးယူသွားမှာဖြစ်သလို တပ်မတော် အက်ဥပဒေဟာလည်း နိုင်ငံတကာ စံနှုှုန်းစံထားတွေနဲ့ ကိုက်ညီတယ်လို့လည်း ဗိုလ်ချုပ်သောင်းနိုင်က ပြောပါတယ်။
ဒါပေမယ့်လည်း ရိုဟင်ဂျာတွေ အစုအပြုံလိုက် အသတ်ခံရတဲ့ အင်းဒင်အမှုမှာ တာဝန်ရှိတဲ့ တပ်မတော်သားတွေကို အပြစ်ပေးပြီး တနှစ်အတွင်းမှာပဲ ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့တာကြောင့် နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေရဲ့ ဝေဖန်တာတွေ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါတယ်။
ဗိုလ်ချုပ်သောင်းနိုင်ကတော့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ တပ်မတော်ခုံရုံးရဲ့ အရေးယူဆောင်ရွက်ချက်တွေကို နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ ဆက်လက် စောင့်ကြည့်စေချင်တယ်လို့လည်း ပြောဆိုပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့အသုံးကို လက်မခံတဲ့ မြန်မာအစိုးရကတော့ အခု ICJ ကိစ္စကို ဘယ်လိုရင်ဆိုင်မလဲ ဆိုတာကို မနေ့ကတော့ သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတော်အဆင့် အကြီးအကဲတွေကို ခေါ်ယူရှင်းလင်းတာတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီနေ့မှာပဲ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မုံရွာမှာတော့ ICJ ကို သွားရောက်ဦးဆောင်ဖြေရှင်းမယ့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ အတူရှိတယ်ဆိုတဲ့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်ပွဲတရပ် ပြုလုပ်ရာမှာ စစ်ကိုင်းတိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ပါတယ်။
-----------------------------------
(Unicode)
ICJ အမှုမှာ အစိုးရဦးဆောငျမှုနောကျ လိုကျနာမညျဟု တပျမတောျပွောဆို
ICJ အပွညျပွညျဆိုငျရာ နိုငျငံတကာခုံရုံးရဲ့ မွနျမာ့အရေး ကွားနာစဈဆေးမှုမှာ မွနျမာနိုငျငံ ကိုယျစားပွုပွီး ဦးဆောငျသှားရောကျမယ့ျ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကို ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှာဖွဈသလို လိုအပျတဲ့ အထောကျအထား အခကြျအလကျတှနေဲ့လညျး ပံ့ပိုးကူညီသှားမယျလို့ တပျမတောျ ပွောခှင့ျရသူတှကေ ထပျလောငျးပွောဆိုပါတယျ။ တပျမတောျအနနေဲ့ အစိုးရ ဦးဆောငျမှုနောကျမှာ လိုကျနာဆောငျရှကျသှားမှာဖွဈတယျလို့ တပျမတောျ စဈဥပဒခြေုပျရုံးက ဗိုလျခြုပျသောငျးနိုငျက ဒီကနေ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောဆိုသှားတာပါ။
“ICJ ကတော့ State ကို ကိုယျစားပွုပွီးတော့မှ စှဲတာဖွဈတဲ့အတှကျ ကနြောျတို့ ဒါနဲ့ပတျသကျပွီးတော့မှ အစိုးရရော တပျမတောျရော အားလုံးနဲ့ သကျဆိုငျပါတယျ။ ကနြောျတို့ကတော့ အခုဆိုရငျ ICJ ကို နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျပေါ့နောျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးအနဖွေင့ျ ICJ မှာ သှားရောကျရငျဆိုငျမှာ ဖွဈပါတယျ။ တပျမတောျအနနေဲ့ကတော့ နိုငျငံတောျအစိုးရရဲ့ ဦးဆောငျမှုအောကျမှာ လိုကျနာပွီးတော့မှ ဆောငျရှကျသှားမှာ ဖွဈပါတယျ။ နိုငျငံတောျအစိုးရက လိုအပျလို့ရှိရငျလညျး ကနြောျတို့မှာရှိတဲ့ သကျသခေံ အထောကျအထားတှေ၊ စာရှကျစာတမျး အထောကျအထားတှနေဲ့ လိုကျပွီးတော့မှ ဆောငျရှကျပေးမှာလို့ ဖွကွေားလိုပါတယျ။”
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး ၂၀၁၇ ခုနှဈက ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ အကွမျးဖကျ တိုကျခိုကျမှုတှနေောကျပိုငျး မွနျမာစဈတပျရဲ့ နယျမွရှေငျးလငျး စဈဆငျရေးတှအေတှငျး လူမြိုးတုံးသုတျသငျမှု Genocide တှေ ဖွဈခဲ့တယျလို့ နိုငျငံတကာ လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှေ ကုလသမဂ်ဂ စုံစမျးရေးမှူးတှကေ သုံးသပျထားကွတာပါ။
OIC အစ်စလာမ်မဈ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေးအဖှဲ့ကို ကိုယျစားပွုပွီးတော့ ဂမျဘီယာနိုငျငံကနေ မွနျမာနိုငျငံကို ICJ အပွညျပွညျဆိုငျရာ နိုငျငံတကာ တရားရုံးမှာ တရားစှဲတငျပါတယျ။ နှဈနိုငျငံလုံး လကျမှတျထိုးထားတဲ့ လူမြိုးတုံးသုတျသငျမှု တားဆီးရေး ၁၉၄၈ ခုနှဈ နိုငျငံတကာ သဘောတူညီခကြျကို မွနျမာဘကျက ခြိုးဖောကျတယျဆိုပွီး အမှုတငျပါတယျ။
မွနျမာဘကျကတော့ ဒါကို ခြပေဖို့ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျက ဦးဆောငျသှားရောကျမယျလို့ ထုတျပွနျထားပါတယျ။ ဒီစှပျစှဲခကြျတှအေပေါျ တုံ့ပွနျတဲ့အနနေဲ့ မွနျမာအစိုးရဘကျက လှတျလပျတဲ့ စုံစမျးရေးကောျမရှငျတရပျ ဖှဲ့စညျးထားသလို မွနျမာစဈတပျကလညျး သီးခွား စုံစမျးရေးခုံရုံးတရပျ ဖှဲ့ထားပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ အဲဒီအဖှဲ့အစညျးတှကေနေ စုံစမျးတှေ့ရှိခကြျ အစီရငျခံစာတှေ၊ ထုတျပွနျခကြျတှတေော့ ထှကျမလာသေးပါဘူး။
မွနျမာစဈတပျကတော့ သူတို့အနနေဲ့ စုံစမျးတှေ့ရှိခကြျတှအေပေါျမှာ တပျမတောျအကျဥပဒအေရ တိတိကကြြ အရေးယူသှားမှာဖွဈသလို တပျမတောျ အကျဥပဒဟောလညျး နိုငျငံတကာ စံနှုှုနျးစံထားတှနေဲ့ ကိုကျညီတယျလို့လညျး ဗိုလျခြုပျသောငျးနိုငျက ပွောပါတယျ။
ဒါပမေယ့ျလညျး ရိုဟငျဂြာတှေ အစုအပွုံလိုကျ အသတျခံရတဲ့ အငျးဒငျအမှုမှာ တာဝနျရှိတဲ့ တပျမတောျသားတှကေို အပွဈပေးပွီး တနှဈအတှငျးမှာပဲ ပွနျလှှတျပေးခဲ့တာကွောင့ျ နိုငျငံတကာ လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှရေဲ့ ဝဖေနျတာတှေ ရငျဆိုငျခဲ့ရပါတယျ။
ဗိုလျခြုပျသောငျးနိုငျကတော့ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ တပျမတောျခုံရုံးရဲ့ အရေးယူဆောငျရှကျခကြျတှကေို နိုငျငံတကာအနနေဲ့ ဆကျလကျ စောင့ျကွည့ျစခေငြျတယျလို့လညျး ပွောဆိုပါတယျ။
ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့အသုံးကို လကျမခံတဲ့ မွနျမာအစိုးရကတော့ အခု ICJ ကိစ်စကို ဘယျလိုရငျဆိုငျမလဲ ဆိုတာကို မနေ့ကတော့ သကျဆိုငျရာ နိုငျငံတောျအဆင့ျ အကွီးအကဲတှကေို ခေါျယူရှငျးလငျးတာတှေ လုပျခဲ့ပါတယျ။
ဒီနေ့မှာပဲ စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီး မုံရှာမှာတော့ ICJ ကို သှားရောကျဦးဆောငျဖွရှေငျးမယ့ျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ အတူရှိတယျဆိုတဲ့ ဆန်ဒဖောျထုတျပှဲတရပျ ပွုလုပျရာမှာ စဈကိုငျးတိုငျးဝနျကွီးခြုပျကိုယျတိုငျ တကျရောကျပါတယျ။
