(Zawgyi / Unicode)
၇၅ နှစ်မြောက် စိန်ရတု ပြည်ထောင်စုနေ့ အခမ်းအနားနဲ့အတူ ကျင်းပမယ့် ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေး အကြိုညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပွဲကို စစ်ကောင်စီက အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အဖြစ် ကြေညာထားတဲ့ အဖွဲ့တွေကလွဲလို့ NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေရော၊ မရေးထိုးတဲ့ အဖွဲ့တွေကိုပါ ဖိတ်ကြားထားတာပါ။ ဒီလိုဖိတ်ကြားတာကို တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၉ ဖွဲ့လောက် တက်ရောက်ခဲ့ပြီး တချို့ကတော့ ပြည်ထောင်စုနေ့ အခမ်းအနားကိုသာ တက်ရောက်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲကို မတက်ရောက်ဘူးလို့ ပြောဆိုတာတွေ ရှိနေပါတယ်။
ဒီလ ၁၃ ရက်နေ့ နေပြည်တော် MICC ခန်းမမှာ ကျင်းပမယ့် ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေး အကြိုညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပွဲရဲ့ အစီအစဉ်တွေ ဘယ်လိုရှိသလဲ ဆိုတာကို နေပြည်တော်ကို ရောက်ရှိနေတဲ့ ဗွီအိုအေသတင်းထောက် ဦးမိုးဇော်က မေးမြန်းတဲ့အခါ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (ALP) ရဲ့ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက အခုလို ဖြေကြားပါတယ်။
“ဟုတ်ကဲ့၊ စာကိုကြည့်လိုက်တဲ့ အခါမှာတော့ အကြီးကြီးပုံစံမျိုး လူတွေက မြင်သွားကြတယ်။ ကျမတို့ ဒီနေ့ နစကဘက်က တာဝန်ရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံပြီး စကားပြောကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာ ပေါ့ပေါ့ပါးပါးပါပဲ။ အဓိကတော့ ကျမတို့ကို MICC မှာတွေ့မယ်။ တွေ့တဲ့အခါမှာ သူတို့ဘက်က တင်ပြစရာတွေကို ကျမတို့ကို ပြောပြမယ်။ ပြောပြပြီးတော့ မေးစရာတွေရှိတာ ပြောစရာတွေရှိတာကို လွတ်လွတ်လပ်လပ်ပဲ ပြောကြပါ။ ဥပမာ တချို့အဖွဲ့အစည်းတွေဆိုရင် တောင်၊ မြောက် ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်မရှိဘူး၊ အဲဒီလိုမျိုး တက်လာတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေဆိုရင် ပြဿနာ မရှိဘူးပေါ့။ သူတို့တွေက မိခင်အဖွဲ့အစည်းတွေကို ဒီကပြောတဲ့ စကားတွေကို သယ်သွားပါ။ မေးစရာတွေရှိရင်လည်း အခမ်းအနားမှာ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း မေးကြပါ။ ဒါမျိုးတွေကို ကျမတို့ကို ရှင်းပြတာ ရှိပါတယ်။ ကျမတို့ကတော့ ဒီဖိတ်စာရဲ့ ခေါင်းစဉ်ကြီးကို ကြည့်ပြီးတော့မှ အများကြီး အပြင်မှာပျံ့နေတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့စာရင်တော့ ပေါ့ပေါ့ပါးပါး လက္ခဏာမျိုးတွေ အများကြီး တွေ့ရပါတယ်။”
ဦးမိုးဇော် - ကျနော်တို့ မနေ့ကအထိ မေးမြန်းကြည့်တဲ့အခါမှာ ဒီနေ့ အခမ်းအနားကို တက်ရောက်လာတဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေထဲမှာဆိုရင် တချို့တွေက ပြည်ထောင်စုနေ့ အခမ်းအနားကို တက်မယ်၊ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲကိုတော့ မတက်ရောက်ဘူး ဆိုတဲ့ဟာမျိုးတွေလည်း ပြောသံတွေ ကြားပါတယ်။ အခု ရောက်ရှိနေတဲ့ သူတွေထဲမှာ ၁၃ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမယ့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲမှာရော တက်ရောက်မယ့် အလားအလာတွေက ဘယ်လိုမျိုး ရှိနေပါသလဲ။
ဒေါ်စောမြရာဇာလင်း - “ကျမတို့ကတော့ ပေါ့ပေါ့ပါးပါး ပုံစံမျိုးနဲ့ ရိုးရိုးလေးပဲ ရှင်းပြတယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားမှာတော့ တက်ကြမယ့်သဘောရှိတယ်၊ တက်ကြလိမ့်မယ်လို့ ကျမထင်ပါတယ်။ ငြင်းဆန်တဲ့ပုံစံမျိုးတော့ ကျမတို့ မတွေ့ရပါဘူး။ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ်ရယ်လို့လည်း မဟုတ်ပါဘူး၊ ဒီကပြောတဲ့ စကားတွေရှိမယ်၊ ကိုယ့်ဘက်က အပြန်အလှန် ပြောတာရှိမယ်။ ပြီးရင် တဖွဲ့ချင်းစီ ဆွေးနွေးကြတာ ရှိမယ်ပေါ့လေ။ တဦးချင်းစီလည်း ပြောကြ ဆိုကြမှာပေါ့လေ။ တယောက်အဖွဲ့နဲ့ တယောက်အဖွဲ့ မတူဘူး။ မတူတဲ့အပေါ်မှာ ကိုယ်က ဘယ်လိုထင်လဲ၊ ဘယ်လို ဆွေးနွေးချင်လဲ၊ ဒါမျိုးတွေလဲ ရှိတယ်ဆိုတာ ကျမ သိရတာပေါ့။”
ဦးမိုးဇော် - အခု တက်ရောက်လာတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ ဘယ်လောက်ရောက်ပြီလို့ ပြောလို့ရမလဲခင်ဗျ။ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေထဲက။
ဒေါ်စောမြရာဇာလင်း - “ကျမသိရသလောက်တော့ ကျမကတော့ အားလုံးကိုတော့ ဘယ်အဖွဲ့ ဘယ်အဖွဲ့ ဆိုတာတော့ မမှတ်နိုင်ခဲ့ဘူး။ အဓိကတော့ ကျမတို့အဖွဲ့ရှိတယ်၊ နောက် KNU/KNLA (PC) ရှိတယ်၊ DKBA ရှိတယ်၊ နောက် RCSS က ရောက်တာရှိတယ်၊ လားဟူက ရောက်တာရှိတယ်၊ ပြီးတော့ SSPP ကလည်း ရောက်တာ တွေ့ပါတယ်။ တချို့လူတွေ ကျမ မမှတ်မိတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ တချို့လူတွေလည်း လာနေဆဲဆိုတာ သိရပါတယ်။ ဘယ်သူဘယ်ဝါဆိုတာတော့ ကျမ ပြောပိုင်ခွင့် မရှိပါဘူး။”
ဦးမိုးဇော် - နောက်ဆုံးမေးခွန်းတခုအနေနဲ့ ဒီ ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေး အကြိုဆွေးနွေးပွဲကို တက်ရောက်လာတာ ဘယ်လိုမျှော်လင့်ချက်တွေ၊ ဘယ်လိုရည်ရွယ်ချက်တွေ ရှိလို့ တက်ရောက်လာတယ်လို့များ ပြောနိုင်မလဲ။
ဒေါ်စောမြရာဇာလင်း - “အဓိက အခမ်းအနားမှာ ကျမတို့ပြောရမယ့် စကားတွေဆိုရင်တော့ ကျမတို့ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ကျမတို့သွားတယ်၊ NCA ကို ကျမတို့ လက်မှတ်ထိုးလာခဲ့တယ်၊ NCA အချက်တွေပေါ်မှာလည်း ကျမတို့ကတော့ ဒီနေ့အထိ NCA က တည်ရှိနေဆဲဖြစ်တယ်။ ဒီစကားကိုလည်း ကျမတို့ကတော့ အဓိက လက်ကိုင်ထားတယ်လို့ တွေးတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ကျမတို့က ငြိမ်းချမ်းရေးကို သွားတဲ့အခါမှာ ဒီ့ထက်ကောင်းမွန်တဲ့ လမ်းကြောင်းတွေက ဘယ်လိုရှိလဲ၊ ကောင်းမွန်တဲ့ လမ်းကြောင်းတွေ ပုံပေါ်လာနိုင်သလား၊ အဲဒါတွေကိုလည်း ကျမတို့က အများကြီး သဘောထား အမြင်တွေကို လေ့လာကြည့်ဖို့လိုတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အဓိက အရေးကြီးတာကတော့ ကျမတို့ မျှော်မှန်းနေတဲ့ အမျိုးသားရပိုင်ခွင့်၊ အမျိုးသားတရပ်လုံးရဲ့ တန်းတူအခွင့်အရေး ရရှိဖို့၊ ကိုယ်ပိုင် အမျိုးသား တန်းတူရေးနဲ့ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်တွေ ရရှိဖို့အတွက်တော့ အတတ်နိုင်ဆုံး နည်းလမ်းကောင်းတွေကို ကျမတို့ ရှာကြံဖို့လိုတယ်။ အဲဒီလမ်းကြောင်းတွေကို ရှာကြံပြီးတဲ့အခါမှာ ကျမတို့က နေ့တိုင်း ဆွေးနွေးနေဖို့လိုတယ်၊ ပြီးတော့ ပြောနေဖို့လိုတယ်။ ဒါဟာ ကျမတို့ရဲ့ အဓိကအလုပ်ပဲလို့ ပြောချင်ပါတယ်။”
-----------------------
(Unicode)
စဈကောငျစီရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး အကွိုဆှေးနှေးပှဲ အလားအလာ မေးမွနျးခကြျ
၇၅ နှဈမွောကျ စိနျရတု ပွညျထောငျစုနေ့ အခမျးအနားနဲ့အတူ ကငြျးပမယ့ျ ထာဝရငွိမျးခမြျးရေး အကွိုညှိနှိုငျးဆှေးနှေးပှဲကို စဈကောငျစီက အကွမျးဖကျအဖှဲ့အဖွဈ ကွညောထားတဲ့ အဖှဲ့တှကေလှဲလို့ NCA လကျမှတျရေးထိုးထားတဲ့ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှရေော၊ မရေးထိုးတဲ့ အဖှဲ့တှကေိုပါ ဖိတျကွားထားတာပါ။ ဒီလိုဖိတျကွားတာကို တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့ ၉ ဖှဲ့လောကျ တကျရောကျခဲ့ပွီး တခြို့ကတော့ ပွညျထောငျစုနေ့ အခမျးအနားကိုသာ တကျရောကျပွီး ငွိမျးခမြျးရေး ဆှေးနှေးပှဲကို မတကျရောကျဘူးလို့ ပွောဆိုတာတှေ ရှိနပေါတယျ။
ဒီလ ၁၃ ရကျနေ့ နပွေညျတောျ MICC ခနျးမမှာ ကငြျးပမယ့ျ ထာဝရငွိမျးခမြျးရေး အကွိုညှိနှိုငျးဆှေးနှေးပှဲရဲ့ အစီအစဉျတှေ ဘယျလိုရှိသလဲ ဆိုတာကို နပွေညျတောျကို ရောကျရှိနတေဲ့ ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ ဦးမိုးဇောျက မေးမွနျးတဲ့အခါ ရခိုငျပွညျလှတျမွောကျရေးအဖှဲ့ (ALP) ရဲ့ ဒုဥက်ကဋ်ဌ ဒေါျစောမွရာဇာလငျးက အခုလို ဖွကွေားပါတယျ။
“ဟုတျကဲ့၊ စာကိုကွည့ျလိုကျတဲ့ အခါမှာတော့ အကွီးကွီးပုံစံမြိုး လူတှကေ မွငျသှားကွတယျ။ ကမြတို့ ဒီနေ့ နစကဘကျက တာဝနျရှိတဲ့ ပုဂ်ဂိုလျတှနေဲ့ တှေ့ဆုံပွီး စကားပွောကွည့ျလိုကျတဲ့အခါမှာ ပေါ့ပေါ့ပါးပါးပါပဲ။ အဓိကတော့ ကမြတို့ကို MICC မှာတှေ့မယျ။ တှေ့တဲ့အခါမှာ သူတို့ဘကျက တငျပွစရာတှကေို ကမြတို့ကို ပွောပွမယျ။ ပွောပွပွီးတော့ မေးစရာတှရှေိတာ ပွောစရာတှရှေိတာကို လှတျလှတျလပျလပျပဲ ပွောကွပါ။ ဥပမာ တခြို့အဖှဲ့အစညျးတှဆေိုရငျ တောငျ၊ မွောကျ ဆုံးဖွတျပိုငျခှင့ျမရှိဘူး၊ အဲဒီလိုမြိုး တကျလာတဲ့ပုဂ်ဂိုလျတှဆေိုရငျ ပွူနာ မရှိဘူးပေါ့။ သူတို့တှကေ မိခငျအဖှဲ့အစညျးတှကေို ဒီကပွောတဲ့ စကားတှကေို သယျသှားပါ။ မေးစရာတှရှေိရငျလညျး အခမျးအနားမှာ ပှင့ျပှင့ျလငျးလငျး မေးကွပါ။ ဒါမြိုးတှကေို ကမြတို့ကို ရှငျးပွတာ ရှိပါတယျ။ ကမြတို့ကတော့ ဒီဖိတျစာရဲ့ ခေါငျးစဉျကွီးကို ကွည့ျပွီးတော့မှ အမြားကွီး အပွငျမှာပြံ့နတေဲ့ ပုံစံမြိုးနဲ့စာရငျတော့ ပေါ့ပေါ့ပါးပါး လက်ခဏာမြိုးတှေ အမြားကွီး တှေ့ရပါတယျ။”
ဦးမိုးဇောျ - ကနြောျတို့ မနေ့ကအထိ မေးမွနျးကွည့ျတဲ့အခါမှာ ဒီနေ့ အခမျးအနားကို တကျရောကျလာတဲ့ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှထေဲမှာဆိုရငျ တခြို့တှကေ ပွညျထောငျစုနေ့ အခမျးအနားကို တကျမယျ၊ ငွိမျးခမြျးရေး ဆှေးနှေးပှဲကိုတော့ မတကျရောကျဘူး ဆိုတဲ့ဟာမြိုးတှလေညျး ပွောသံတှေ ကွားပါတယျ။ အခု ရောကျရှိနတေဲ့ သူတှထေဲမှာ ၁၃ ရကျနေ့မှာ ကငြျးပမယ့ျ ငွိမျးခမြျးရေး ဆှေးနှေးပှဲမှာရော တကျရောကျမယ့ျ အလားအလာတှကေ ဘယျလိုမြိုး ရှိနပေါသလဲ။
ဒေါျစောမွရာဇာလငျး - “ကမြတို့ကတော့ ပေါ့ပေါ့ပါးပါး ပုံစံမြိုးနဲ့ ရိုးရိုးလေးပဲ ရှငျးပွတယျဆိုတဲ့ အနအေထားမှာတော့ တကျကွမယ့ျသဘောရှိတယျ၊ တကျကွလိမ့ျမယျလို့ ကမြထငျပါတယျ။ ငွငျးဆနျတဲ့ပုံစံမြိုးတော့ ကမြတို့ မတှေ့ရပါဘူး။ ကွီးကွီးကယြျကယြျရယျလို့လညျး မဟုတျပါဘူး၊ ဒီကပွောတဲ့ စကားတှရှေိမယျ၊ ကိုယ့ျဘကျက အပွနျအလှနျ ပွောတာရှိမယျ။ ပွီးရငျ တဖှဲ့ခငြျးစီ ဆှေးနှေးကွတာ ရှိမယျပေါ့လေ။ တဦးခငြျးစီလညျး ပွောကွ ဆိုကွမှာပေါ့လေ။ တယောကျအဖှဲ့နဲ့ တယောကျအဖှဲ့ မတူဘူး။ မတူတဲ့အပေါျမှာ ကိုယျက ဘယျလိုထငျလဲ၊ ဘယျလို ဆှေးနှေးခငြျလဲ၊ ဒါမြိုးတှလေဲ ရှိတယျဆိုတာ ကမြ သိရတာပေါ့။”
ဦးမိုးဇောျ - အခု တကျရောကျလာတဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှေ ဘယျလောကျရောကျပွီလို့ ပွောလို့ရမလဲခငျဗြ။ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျတှထေဲက။
ဒေါျစောမွရာဇာလငျး - “ကမြသိရသလောကျတော့ ကမြကတော့ အားလုံးကိုတော့ ဘယျအဖှဲ့ ဘယျအဖှဲ့ ဆိုတာတော့ မမှတျနိုငျခဲ့ဘူး။ အဓိကတော့ ကမြတို့အဖှဲ့ရှိတယျ၊ နောကျ KNU/KNLA (PC) ရှိတယျ၊ DKBA ရှိတယျ၊ နောကျ RCSS က ရောကျတာရှိတယျ၊ လားဟူက ရောကျတာရှိတယျ၊ ပွီးတော့ SSPP ကလညျး ရောကျတာ တှေ့ပါတယျ။ တခြို့လူတှေ ကမြ မမှတျမိတာတှလေညျး ရှိပါတယျ။ တခြို့လူတှလေညျး လာနဆေဲဆိုတာ သိရပါတယျ။ ဘယျသူဘယျဝါဆိုတာတော့ ကမြ ပွောပိုငျခှင့ျ မရှိပါဘူး။”
ဦးမိုးဇောျ - နောကျဆုံးမေးခှနျးတခုအနနေဲ့ ဒီ ထာဝရငွိမျးခမြျးရေး အကွိုဆှေးနှေးပှဲကို တကျရောကျလာတာ ဘယျလိုမြှောျလင့ျခကြျတှေ၊ ဘယျလိုရညျရှယျခကြျတှေ ရှိလို့ တကျရောကျလာတယျလို့မြား ပွောနိုငျမလဲ။
ဒေါျစောမွရာဇာလငျး - “အဓိက အခမျးအနားမှာ ကမြတို့ပွောရမယ့ျ စကားတှဆေိုရငျတော့ ကမြတို့ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ ကမြတို့သှားတယျ၊ NCA ကို ကမြတို့ လကျမှတျထိုးလာခဲ့တယျ၊ NCA အခကြျတှပေေါျမှာလညျး ကမြတို့ကတော့ ဒီနေ့အထိ NCA က တညျရှိနဆေဲဖွဈတယျ။ ဒီစကားကိုလညျး ကမြတို့ကတော့ အဓိက လကျကိုငျထားတယျလို့ တှေးတယျ။ နောကျပွီးတော့ ကမြတို့က ငွိမျးခမြျးရေးကို သှားတဲ့အခါမှာ ဒီ့ထကျကောငျးမှနျတဲ့ လမျးကွောငျးတှကေ ဘယျလိုရှိလဲ၊ ကောငျးမှနျတဲ့ လမျးကွောငျးတှေ ပုံပေါျလာနိုငျသလား၊ အဲဒါတှကေိုလညျး ကမြတို့က အမြားကွီး သဘောထား အမွငျတှကေို လေ့လာကွည့ျဖို့လိုတယျ။ နောကျပွီးတော့ အဓိက အရေးကွီးတာကတော့ ကမြတို့ မြှောျမှနျးနတေဲ့ အမြိုးသားရပိုငျခှင့ျ၊ အမြိုးသားတရပျလုံးရဲ့ တနျးတူအခှင့ျအရေး ရရှိဖို့၊ ကိုယျပိုငျ အမြိုးသား တနျးတူရေးနဲ့ ကိုယျပိုငျပွဋ်ဌာနျးခှင့ျတှေ ရရှိဖို့အတှကျတော့ အတတျနိုငျဆုံး နညျးလမျးကောငျးတှကေို ကမြတို့ ရှာကွံဖို့လိုတယျ။ အဲဒီလမျးကွောငျးတှကေို ရှာကွံပွီးတဲ့အခါမှာ ကမြတို့က နေ့တိုငျး ဆှေးနှေးနဖေို့လိုတယျ၊ ပွီးတော့ ပွောနဖေို့လိုတယျ။ ဒါဟာ ကမြတို့ရဲ့ အဓိကအလုပျပဲလို့ ပွောခငြျပါတယျ။”
