ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢ ရဲ႕အခ်က္အလက္ ရွာေဖြစုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္နဲ႔ အျပည့္အ၀ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အခုိင္အမာ အားေပးတုိက္တြန္းဖုိ႔အတြက္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြက ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းကို ဒီကေန႔ ေတာင္းဆုိလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ပ်က္ကြယ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာဖိအားေတြ ပိုရင္ဆုိင္ရဖြယ္ရွိလာၿပီး အေျခအေနေတြ ပိုရႈပ္ေထြးလာႏုိင္တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ Fortify Rights ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ ၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖဲြ႔ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္း ၂၃ ခုက ဒီကေန႔ေန႔စဲြ အိတ္ဖြင့္ေပးစာေပးပို႔ၿပီး ေတာင္းဆုိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအျပည့္အစုံကိုေတာ့ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ကိုရန္ႏုိင္က ေျပာျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုုင္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုုင္းက အေျခအေနအရပ္ရပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီက မၾကာခင္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ အခ်က္အလက္ ေလ့လာရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ ေစလႊတ္ေရးဆိုုင္ရာ ဆံုုးျဖတ္ခ်က္အေပၚ ျမန္မာအစိုုးရဘက္က အျပည့္အ၀ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လာေအာင္ အခိုုင္အမာအားေပးတိုုက္တြန္းဖိုု႔ ႏုုိင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ႏုုိင္ငံတကာ အသိုုင္းအ၀ိုုင္းကိုု ေတာင္းဆိုုလိုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆုုိင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔ (AI), လူ႔အခြင့္အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ HRW, Fortify Rights, Burma Campaign UK စတဲ့ ႏုုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ ၂၃ ဖြဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဒီကေန႔ရက္စြဲနဲ႔ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ ေပးပိုၿပီး ေတာင္းဆုိခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ Fortify Rights လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔က အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ Matthew Smith က ဗီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
"Fortify Rights အဖဲြ႔ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာအဖဲြ႔အစည္း ၂၃ ဖဲြ႔က ေပးပို႔တဲ့အိတ္ဖြင့္ေပးစာထဲမွာ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ ရဲ႕ အခ်က္အလက္ရွာေဖြးေရးအဖဲြ႔ကို အျပည့္အ၀ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လာေအာင္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖဲြ႔ ေစလႊတ္ဖို႔ကိစၥဟာ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြအတြက္သာမက၊ ျမန္မာတႏုိင္ငံလုံးရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔လည္း သက္ဆုိင္တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ယုံၾကည္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဒါက စုိးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက အစိုးရအတြက္လည္း တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးရွိေအာင္လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆုိတာ နဲ႔ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္တာဆီးေပးေနတယ္ဆုိတာကို ျပသဖို႔အတြက္ အခြင့္အေရးျဖစ္ပါတယ္။"
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုု၊ ယူေက၊ ဥေရာပသမဂၢ EU အဖြဲ႔၀င္ႏုုိင္ငံေတြ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ ASEAN, အစၥလာမ္မစ္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႔ OIC စသည္အားျဖင့္ ႏုုိင္ငံေတြနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုု လိပ္မူၿပီးေတာ့ ဒီစာကိုု ေပးပိုု႔ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့မတ္လတုန္းက ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ၃၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေ၀း အတြင္း - ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခ်က္အလက္ေလ့လာစုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔တဖဲြ႔ကို ေစလႊတ္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုုးရဘက္ကေတာ့ ဒီလိုု ကုုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ေလ့လာရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ လႊတ္မယ္ဆိုုတဲ့ ဆံုုးျဖတ္ခ်က္အေပၚ သေဘာမတူတဲ့အေၾကာင္း ေျပာထားပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖဲြ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ဖို႔ ပ်က္ကြယ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေတြတုိးလာၿပီး အေျခအေနေတြပိုရႈပ္ေထြးလာႏုိင္တယ္လို႔ Matthew Smith က ေျပာပါတယ္။
"ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖဲြ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမလုပ္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ အေျမာ္အျမင္မရွိရာ က်တာျဖစ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဘက္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ပ်က္ကြက္တယ္ဆုိရင္၊ ရခုိင္မွာျဖစ္ေနတာေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွာ ပိုၿပီးေတာ့ သတိထားေစာင့္ၾကည့္တာေတြ ပိုဆုိးလာႏုိင္ပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က တက္တက္ႂကြႂကြ ၊ တာ၀န္ခံမႈရွိရွိနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆုိတာအစား၊ လက္ေတြ႔ျဖစ္ေနတာေတြကို ဖုံးကြယ္ဖို႔ႀကိဳးစားေနတယ္ဆုိၿပီး ျမင္လာၾကမွာပါ။ တကယ္လို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ပ်က္ကြယ္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၊ ဖိအားေတြတုိးလာမွာကို က်ေနာ္တုိ႔ စိုးရိမ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုဆုိရင္ အေျခအေနေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ရႈပ္ေထြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာ အာဏာပိုင္ေတြအတြက္ ေကာင္းတာကေတာ့ အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာ ေကာင္းတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။"
ဒါ့အျပင္ ရခိုုင္ျပည္နယ္နဲ႔ တျခားေနရာေတြက ေဘးဒဏ္သင့္လူထုုအတြက္ ထိိန္းခ်ဳပ္မႈမပါ ေရရွည္ခိုုင္မာတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူအညီ ေပးႏုုိင္ေရး ခြင့္ျပဳလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ သတင္းစကားပါးႏုုိင္မွာျဖစ္သလိုု စံုုစမ္းစစ္ေဆးေနဆဲ အၾကမ္းဖက္ တိုုက္ ခိုုက္မႈေတြရဲ႕ သက္ေရာက္မႈေတြ ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီကိစၥကိုု ျမန္မာအစိုုးရက ခြင့္ျပဳဖိုု႔နဲ႔ ႏုုိင္ငံတကာ အသိုုင္းအ၀ိုုင္းက ဆက္ၿပီး တိုုက္တြန္းသြားဖိုု႔ကိုုလဲ လူ႔အခြင့္အေရအဖြဲ႔ေတြက တြန္းအားေပးေျပာဆိုုထားပါတယ္။
