[Zawgyi/Unicode]
COVID-19 ကပ်ရောဂါနဲ့ ကြုံနေရတဲ့ မလေးရှားနိုင်ငံမှာ စက်ရုံအလုပ်သမားတွေ လျှော့ချလိုက်တဲ့အထဲ မြန်မာနိုင်ငံသား ၃၀၀ လောက် ပါဝင်ခဲ့တဲ့အကြောင်း တင်ပြပေးပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအေးအေးမာက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
မလေးရှားအခြေစိုက် ဂျပန်လျှပ်စစ်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်တဲ့ Nichicon ကုမ္ပဏီက အလုပ်သမားတွေကို ပါမစ်သက်တမ်း မတိုးပေးတော့ဘဲ အခြခံလစာ မလေးရှားရင်းဂစ်ငွေ ၁,၂၀၀ နစ်နာကြေးပေးပြီး အလုပ်ကနေ ရပ်နားလိုက်တာပါ။ ရုတ်တရက် အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့တဲ့အတွက် အခုအခါ မလေးရှားမှာ အခက်ကြုံနေရတယ်လို့လည်း ၉ နှစ်ကြာ ကုမ္ပဏီမှာ အလုပ်လုပ်ခဲ့တဲ့ မအေးအေးမိုးက ပြောပါတယ်။
"စက်ရုံကတော့ သတ်မှတ်လိုက်တာ အယောက်ပေါင်း ၃၀၀ လောက်ထိ သတ်မှတ်တယ် ၃၀၀ ကနေ ၅၀၀ လောက်ထိ သတ်မှတ်လိုက်တယ်။ လောလောဆယ် ပါမစ်က ၆ လပိုင်း၊ ၇ လပိုင်း၊ ၈ လပိုင်း ပါမစ်ကုန်တဲ့သူအားလုံးကို ဘယ်သူကိုမှ ပါမစ်လုံး၀ မတိုးပေးတော့ဘူး။ ဒီအလုပ်သမားကောင်းတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဆိုးတာပဲဖြစ်ဖြစ် မတိုးပေးတော့ဘူး။ ညီမတို့က ပါမစ်က ၆ လပိုင်းကုန်အထိတော့ ညီမတို့က လျှော့ချခံလိုက်ရတယ်၊ နားလိုက်ရတယ်။ သူတို့ လျှော့ချထဲအထဲပါသွားတယ်။ မမျှော်လင့်ဘဲ နားလိုက်ရတော့ စုဆောင်းပြီးသား ပိုက်ဆံလည်း စုထားတာ မရှိဘူး။ လေယာဉ်တွေကလည်း နားထားတော့ ညီမတို့က ငုတ်တုတ်ဖြစ်နေရတယ်။ စားစရိတ်လည်း ကုန်တာပေါ့။ အလုပ်အကိုင်ကလည်း မရှိဘူး။"
ကပ်ရောဂါကာလ စီးပွားရေး ထိခိုက်မှုတွေကြောင့် အလုပ်သမား ၁,၀၀၀ ကျော်ရှိတဲ့ စက်ရုံမှာ လုပ်သားအင်အား လျှော့ချခဲ့တာပါ။ အခုအခါ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်နေကြရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား အလုပ်သမားတွေကတော့ နေရပ်ပြန်နိုင်ဖို့လည်း ကြိုးပမ်းနေကြပါတယ်။
"သူတို့ကတော့ ကိုဗစ်ကြောင့်လို့ ပြောတယ်။ သူတို့က ဝယ်လက် မရှိတော့ဘူး၊ အော်ဒါတွေ မရှိတော့လို့ အလုပ်သမားတွေကို လျှော့ချရမယ်ပြောတယ်။ အမှန်တော့ စက်ရုံက မထားတော့တာ စက်ရုံက လျှော့ချလိုက်တာ ညီမတို့လည်းပြန်ချင်တယ်။ သံရုံးကို အီးမေးလ်လည်းပို့တယ်။ ဒီနေ့ဆို သံရုံးကို လူကိုယ်တိုင်သွားတယ်။ ဖောင်ဖြည့်ဆိုဖြည့်တယ်။ လုပ်နိုင်သလောက်လုပ်တယ်။ သံရုံးကလည်းပြောတယ် ... လူတွေက အများကြီးဖြစ်နေတော့ အလှည့်က ဘယ်တော့ကျမလဲ မသိနိုင်ဘူး။ မြန်မာပြည်က လေယာဉ်တွေကလည်း ပိတ်ထားတော့ ပြန်လို့မရဘူး ဖြစ်နေတာ။"
မြန်မာအလုပ်သမားတွေဟာ အလုပ်လုပ်ခွင့် ပါမစ်သက်တမ်းမတိုးပေးတော့တာကြောင့် အခုဆိုရင် တရားမဝင် အလုပ်သမားအဖြစ်ကို ရောက်ရှိတော့မယ့် အခြေအနေဖြစ်လာပါတယ်။ ဒီအတွက် ၂ နိုင်ငံ တာဝန်ရှိသူတွေရဲ့ အကူအညီတွေ အရေးတကြီး လိုအပ်နေတယ်လို့လည်း မလေးရှားနိုင်ငံ အခြေစိုက် လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစန်းဝင်းက ပြောပါတယ်။
"အလုပ်သမားတွေက ကုမ္ပဏီတွေက လျှော့ချတော့ လူအတော်များများ အလုပ်ပြုတ်ကုန်တယ်။ ဒီတော့ လဝက ဌာနကနေ ဒဏ်ကြေးပေးစရာမလိုဘဲ နှစ်နိုင်ငံအနေနဲ့ မြန်မာအစိုးရအနေနဲ့ တာဝန်ယူဖြေရှင်ပေးဖို့ မေတ္တာရပ်ခံလိုက်ပါတယ်။"
မလေးရှားမှာ တရားဝင်ရော၊ တရားမဝင်ရော မြန်မာအလုပ်သမား ခန့်မှန်းခြေ ၅၀၀,၀၀၀ ထက်မနည်း ရှိနေတာပါ။ ဒီအထဲက တော်တော်များများဟာလည်း ကပ်ရောဂါနဲ့ ကြုံရချိန်မှာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ ရပ်ဆိုင်းထားရတဲ့အတွက် အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ကြရတဲ့ အခြေအနေတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။
[Unicode Version]
မလေးရှားရောကျ မွနျမာအလုပျသမား ၃၀၀ အလုပျရပျနားခံရ
COVID-19 ကပျရောဂါနဲ့ ကွုံနရေတဲ့ မလေးရှားနိုငျငံမှာ စကျရုံအလုပျသမားတှေ လြှော့ခလြိုကျတဲ့အထဲ မွနျမာနိုငျငံသား ၃၀၀ လောကျ ပါဝငျခဲ့တဲ့ အကွောငျး တငျပွပေးပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအေးအေးမာက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
မလေးရှားအခွစေိုကျ ဂပြနျလြှပျစဈပစ်စညျး ထုတျလုပျတဲ့ Nichicon ကုမ်ပဏီက အလုပျသမားတှကေို ပါမဈသကျတမျး မတိုးပေးတော့ဘဲ အခွခံလစာ မလေးရှားရငျးဂဈငှေ ၁,၂၀၀ နဈနာကွေးပေးပွီး အလုပျကနေ ရပျနားလိုကျတာပါ။ ရုတျတရကျ အလုပျလကျမဲ့ ဖွဈခဲ့တဲ့အတှကျ အခုအခါ မလေးရှားမှာ အခကျကွုံနရေတယျလို့လညျး ၉ နှဈကွာ ကုမ်ပဏီမှာ အလုပျလုပျခဲ့တဲ့ မအေးအေးမိုးက ပွောပါတယျ။
"စကျရုံကတော့ သတျမှတျလိုကျတာ အယောကျပေါငျး ၃၀၀ လောကျထိ သတျမှတျတယျ ၃၀၀ ကနေ ၅၀၀ လောကျထိ သတျမှတျလိုကျတယျ။ လောလောဆယျ ပါမဈက ၆ လပိုငျး၊ ၇ လပိုငျး၊ ၈ လပိုငျး ပါမဈကုနျတဲ့သူအားလုံးကို ဘယျသူကိုမှ ပါမဈလုံး၀ မတိုးပေးတော့ဘူး။ ဒီအလုပျသမားကောငျးတာပဲဖွဈဖွဈ၊ ဆိုးတာပဲဖွဈဖွဈ မတိုးပေးတော့ဘူး။ ညီမတို့က ပါမဈက ၆ လပိုငျးကုနျအထိတော့ ညီမတို့က လြှော့ခခြံလိုကျရတယျ၊ နားလိုကျရတယျ။ သူတို့ လြှော့ခထြဲအထဲပါသှားတယျ။ မမြှောျလင့ျဘဲ နားလိုကျရတော့ စုဆောငျးပွီးသား ပိုကျဆံလညျး စုထားတာ မရှိဘူး။ လယောဉျတှကေလညျး နားထားတော့ ညီမတို့က ငုတျတုတျဖွဈနရေတယျ။ စားစရိတျလညျး ကုနျတာပေါ့။ အလုပျအကိုငျကလညျး မရှိဘူး။"
ကပျရောဂါကာလ စီးပှားရေး ထိခိုကျမှုတှကွေောင့ျ အလုပျသမား ၁,၀၀၀ ကြောျရှိတဲ့ စကျရုံမှာ လုပျသားအငျအား လြှော့ခခြဲ့တာပါ။ အခုအခါ အလုပျလကျမဲ့ ဖွဈနကွေရတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသား အလုပျသမားတှကေတော့ နရေပျပွနျနိုငျဖို့လညျး ကွိုးပမျးနကွေပါတယျ။
"သူတို့ကတော့ ကိုဗဈကွောင့ျလို့ ပွောတယျ။ သူတို့က ဝယျလကျ မရှိတော့ဘူး၊ အောျဒါတှေ မရှိတော့လို့ အလုပျသမားတှကေို လြှော့ခရြမယျပွောတယျ။ အမှနျတော့ စကျရုံက မထားတော့တာ စကျရုံက လြှော့ခလြိုကျတာ ညီမတို့လညျးပွနျခငြျတယျ။ သံရုံးကို အီးမေးလျလညျးပို့တယျ။ ဒီနေ့ဆို သံရုံးကို လူကိုယျတိုငျသှားတယျ။ ဖောငျဖွည့ျဆိုဖွည့ျတယျ။ လုပျနိုငျသလောကျလုပျတယျ။ သံရုံးကလညျးပွောတယျ ... လူတှကေ အမြားကွီးဖွဈနတေော့ အလှည့ျက ဘယျတော့ကမြလဲ မသိနိုငျဘူး။ မွနျမာပွညျက လယောဉျတှကေလညျး ပိတျထားတော့ ပွနျလို့မရဘူး ဖွဈနတော။"
မွနျမာအလုပျသမားတှဟော အလုပျလုပျခှင့ျ ပါမဈသကျတမျးမတိုးပေးတော့တာကွောင့ျ အခုဆိုရငျ တရားမဝငျ အလုပျသမားအဖွဈကို ရောကျရှိတော့မယ့ျ အခွအေနဖွေဈလာပါတယျ။ ဒီအတှကျ ၂ နိုငျငံ တာဝနျရှိသူတှရေဲ့ အကူအညီတှေ အရေးတကွီး လိုအပျနတေယျလို့လညျး မလေးရှားနိုငျငံ အခွစေိုကျ လူမှုကူညီရေးအဖှဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးစနျးဝငျးက ပွောပါတယျ။
"အလုပျသမားတှကေ ကုမ်ပဏီတှကေ လြှော့ခတြော့ လူအတောျမြားမြား အလုပျပွုတျကုနျတယျ။ ဒီတော့ လဝက ဌာနကနေ ဒဏျကွေးပေးစရာမလိုဘဲ နှဈနိုငျငံအနနေဲ့ မွနျမာအစိုးရအနနေဲ့ တာဝနျယူဖွရှေငျပေးဖို့ မတေ်တာရပျခံလိုကျပါတယျ။"
မလေးရှားမှာ တရားဝငျရော၊ တရားမဝငျရော မွနျမာအလုပျသမား ခန့ျမှနျးခွေ ၅၀၀,၀၀၀ ထကျမနညျး ရှိနတောပါ။ ဒီအထဲက တောျတောျမြားမြားဟာလညျး ကပျရောဂါနဲ့ ကွုံရခြိနျမှာ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှေ ရပျဆိုငျးထားရတဲ့အတှကျ အလုပျလကျမဲ့ ဖွဈကွရတဲ့ အခွအေနတှေနေဲ့ ရငျဆိုငျနကွေရပါတယျ။
